Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Büronu Üniversitesi Hastanesi'nden göz hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Murat Yolları ile yapılan bir röportaj programıdır. Programda sunucu ve Prof. Dr. Yolları, sarı nokta hastalığı hakkında kapsamlı bilgiler paylaşmaktadır.
- Video, sarı nokta bölgesinin yapısı ve fonksiyonları ile başlayıp, yaşa bağlı makula dejenerasyonu gibi yaygın sarı nokta hastalıklarını anlatmaktadır. Sarı nokta hastalıklarının risk faktörleri, yaş tipi ve kuru tip arasındaki farklar, belirtiler ve tedavi yöntemleri detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Prof. Dr. Yolları, özellikle yaşlıların düzenli göz kontrollerinin önemini vurgulamakta ve yaş tip hastalığın günümüzde durdurulabilir karakterde olduğunu belirtmektedir. Ayrıca, kuru tip hastalığın tedavi yöntemleri ve yaş tip hastalığın göz içine yapılan ilaç enjeksiyonları hakkında bilgiler verilmektedir.
- 00:35Sarı Nokta ve Göz Yapısı
- Sarı nokta, gözümüzün önemli bir bölgesi olup, halk arasında "sarı nokta hastalığı" olarak bilinen birçok hastalık bu bölgede görülür.
- Göz, yaklaşık 7-8 gram ağırlığında, 24-25 mm uzunluğunda bir organ olup, dış kabuğu, damar tabakası ve en içteki A tabakası (retina) olmak üzere katman katman yapıdadır.
- Retina, soğandan soyulan ince bir zar gibi düşünülebilir ve merkezde 240 mikron (bir milimin dörtte biri) çapında, aydınlık, renkli ve ayrıntılı görmemizi sağlayan makula bölgesi bulunur.
- 03:16Sarı Nokta Bölgesi ve Görme Fonksiyonu
- Makula bölgesi, göz dibi dibinde 5-6 milim çapında bir alandır ve bunun merkezinde 1,5 milim çapında fovea (sarı nokta) bölgesi yer alır.
- Fovea, toplu iğne başı kadar küçük bir bölge olup, tüm önemli görme hadiselerinin gerçekleştiği, aydınlık, renkli ve ayrıntılı görmemizi sağlayan HD gören kısımdır.
- Çevre bölgeler genelde loş ışıkta ve renksiz çevreyi görmekte kullanılır.
- 04:13Yaşa Bağlı Makula Dejeneresansı
- Halk arasında "sarı nokta hastalığı" denince genellikle yaşa bağlı makula dejeneresansı anlaşılmaktadır.
- Bu hastalık, gözün yaşlanmasıyla bağlantılı olup, 65 yaş sonrası ciddi bir sorun haline gelir.
- 65-75 yaş arasında her 6-10 kişiden birinde, 75 yaştan sonra ise her 3 kişiden birinde bu hastalık görülür.
- 05:44Risk Faktörleri
- Sarı nokta hastalığının en önemli risk faktörü yaş olup, genetik altyapı ve çevre faktörleri de etkilidir.
- Fovea bölgesi, retina bölgesinde damarların bitirildiği, doku küçük olduğu için birimi başına vücutta en fazla kan pompalanan yerdir.
- Damar sertliği, damar hastalıkları, şeker hastalığı, hipertansiyon, hiperlipidemi ve kolesterol yüksekliği gibi damar hadiseleri olumsuz etkiler.
- 07:21Sarı Nokta Hastalığının Tipleri
- Sarı nokta hastalığının iki tipi vardır: yaş tipi ve kuru tip.
- Kuru tip, %85-90 oranında görülen, göz dibinde küçük pigment değişiklikleri ve sarı lekelenmelerle başlayan, yavaş ilerleyen bir hastalıktır.
- Yaş tipi ise birden bire başlar, kuru tip incelir, bölge hassaslaşır, tabakalarda çatlama olur ve alt tabakadaki damarlar sarı noktanın içine doğru büyümeye başlar.
- 09:54Sarı Nokta Hastalığının Belirtileri
- Sarı noktada bir hadise olduğunda öncelikle görme bozulur, şekiller eğilip bükülmeye başlar ve renk kaliteleri değişir.
- Yakın görme ve okuma görmesi bozulur, hastalar baktıkları yerleri iyi göremezler.
- Çevreyi net görebilirler ancak baktıkları yerde karartı oluşur, araba kullanmakta zorluk yaşarlar ve televizyonda önce altyazılar bozulmaya başlar.
- 11:24Yaşlıların Göz Sağlığı ve Önemi
- Yaşlıların göz sağlığı konusunda aksama veya yakınmaları ciddiye alınmalı, yardımcı olunmalıdır.
- Bazı yaşlılar dinç beden olarak gelirken, bazıları yardıma muhtaç olabilir.
- Göz dibi taraması yapılarak şüpheler doğrulanabilir, gerektiğinde anjiyo veya optik koenz tomografi kesitleri alınabilir.
- 12:10Kuru ve Yaş Tipi Göz Hastalıkları
- Kuru tipte belli aralarla uyarılar verilip düz çizgileri takip etmeleri istenir, ani kırılmalar artarsa tedaviye başlanır.
- Yaş tipte ise bir an önce tedaviye başlanır.
- 12:42Kuru Tip Tedavi Seçenekleri
- Kuru tipte genel sağlık koşullarına dikkat edilmeli, kalp-damar sağlığı için tedbirler alınmalı ve ultraviyole ışığından korunulmalıdır.
- Riskli seviyeye gelmişse lutein-zeksantin takviyeleri yapılabilir.
- Kırmızı et ve şekerden kaçınıp koyu yeşil sebzeler ve dip balıkları tüketilmelidir.
- 13:19Yaş Tipi Tedavi Yöntemleri
- Yaş tipte göz içine yapılan ilaç enjeksiyonları en etkili tedavi yöntemidir.
- İlaçlar limbus (korneanın bittiği yerden 3 mm mesafeden) gözün beyazına, retina olmayan boş alana verilir.
- Bu ilaçlar gözün sarı noktasındaki üremeyi ve genişlemeyi geçici olarak kurutur, 1-1,5 ay aralarla devamlı takip edilir.
- Tedavi bazen birkaç enjeksiyonla, bazen daha uzun aralıklarla veya 3-4 aylık aralıklarla yapılabilir.
- 14:44Erken Tanı ve Önemli Uyarılar
- Erken tanı özellikle yaş tipte çok önemlidir.
- Yaşlıların ani görme değişikliği olduğu zaman hekime ulaştırılması gerekir.
- Yaş tip veya ağır tip sarı nokta hastalıkları günümüzde durdurulabilir karakterdedir, bu nedenle atlanmamalı ve geciktirilmemelidir.