Buradasın
Sağlıkta E-Reçete ve Sağlık Verilerinin Satılması Tartışması
youtube.com/watch?v=-45Y3HOHpJoYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Haber Merkezi" programında sunucu Can Bey'in Cumhuriyet Halk Partisi Mersin Milletvekili Prof. Dr. Aytuğ Atıcı ile yaptığı röportaj.
- Videoda sağlıkta e-reçete uygulaması ve sağlık verilerinin satılması konuları ele alınmaktadır. Prof. Dr. Atıcı, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) sağlık verilerini 72 milyon TL'ye sattığını iddia ettiğini ve bu iddianın SGK başkanlığı tarafından reddedildiğini ancak aslında kabul edildiğini belirtiyor. Ayrıca Sağlık Net 2 sisteminde toplanan kimlik, adres, iletişim bilgileri, sağlık geçmişi, tetkik sonuçları gibi mahrem bilgilerin de satılma riski taşıdığı vurgulanıyor.
- Konuşmacı, sağlık verilerinin satılmasıyla ilgili yasal düzenlemelerin eleştirisi yaparak, bu durumun sağlık hizmetlerinin özel sektöre devredilmesiyle bağlantılı olduğunu belirtiyor. Sağlık bakanlığının bu verileri koruyamadığını, aile hekimliği bilgi sisteminin korsanlar tarafından hacklendiğini ve sağlık bakanlığının bu sistemi derhal kaldırması gerektiğini vurguluyor.
- Sağlıkta E-Reçete Tartışması
- Kamuda tartışma hiçbir bakanlıkta ya da hiçbir konuda bitmek bilmiyor.
- Geçtiğimiz hafta gündeme damgasını vuran e-reçete tartışmasıyla başlamıştı.
- Sağlıkta 2003 yılında son durumda yine dikkat çeken notları içeriyor.
- 00:19Prof. Dr. Aytuğ Atıcı'nın Açıklamaları
- Prof. Dr. Aytuğ Atıcı, Cumhuriyet Halk Partisi Mersin milletvekili, Ankara stüdyosunda konuk olarak yer alıyor.
- Atıcı, 17 Ocak tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bir açıklama yaparak Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) reçete bilgilerini sattığını ifade etmiş.
- SGK'nın reçete bilgilerini 72 milyon liraya sattığı iddiası yapılmış.
- 01:34SGK'nın Tepkisi
- SGK başkanlığı, Atıcı'nın iddialarını şiddetle reddettiğini belirtmiş.
- Atıcı, SGK'nın basın açıklamasında bütün iddiaları kabul ettiğini net bir şekilde görmek mümkün olduğunu söylüyor.
- 02:20Sosyal Güvenlik Kurumu'nun Trajikomik Açıklaması
- Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), tüm sağlık verilerinin tek bir firmaya 72 milyon TL'ye satıldığını iddia eden yazıya cevap olarak trajikomik bir açıklama yapmıştır.
- SGK, tüm sağlık verilerinin tek bir firmaya 72 milyon TL'ye satılmadığını ve tüm bilgilerin alınması için kuruma iletilmiş bir talepte olmadığını belirtmiştir.
- Bu açıklama, verilerin birden fazla firmaya satılmış olabileceği, 72 milyon liradan farklı bir rakama satılmış olabileceği ve tüm sağlık verilerinin değil bir kısmının satılmış olabileceğini göstermektedir.
- 03:34SGK'nın Veri Paylaşım Yönetmeliği
- SGK'nın basın duyurusunda, genel sağlık sigortası verilerinin güvenliği ve paylaşımına ilişkin yönetmelikte bu verilerin satılabilir olduğu belirtilmiştir.
- SGK, web sayfasında bir usul esas yayınladığını ve bu usul esaslara göre verileri sattığını açıklamıştır.
- Verilerin toplanması, hazırlanması ve gereksiz taleplerin önlenmesi amacıyla, sağlık verilerinin bir ücret karşılığında paylaşılması mevzuatlarda öngörülmüştür.
- 04:54Sağlık Bakanlığı'nın Yetkisi ve Kurulun Görevleri
- 63 sayılı kanun hükmündeki kararname ile Sağlık Bakanlığı, kişisel sağlık verilerini satma yetkisini almıştır.
- SGK, verileri paylaşırken hakkaniyetli ve adil davranmak üzere bir kurul kurmuş ve bu kurulun görevleri belirlenmiştir.
- Kurul, veri paylaşım taleplerini karara bağlamak, münferit veri taleplerini konu başlıkları itibaya tasnif ederek karara bağlamak, veri paylaşımını hangi yollarla yapılacağına karar vermek ve ücret alınıp alınmamasına karar vermek üzere görevlidir.
- 07:39Halkın Uyarısı ve Kanun Teklifi
- Konuşmacı, halkın yapabileceği hiçbir şey olmadığını ve AKP hükümetinin bu maddeyi derhal iddia edeceğini belirtmiştir.
- Sağlık verilerinin hiçbir şekilde paylaşılmayacağını karara bağlayacak ve bunun için kanun teklifi getireceklerini açıklamıştır.
- Daha önce getirilen kanun hükmündeki kararname, mecliste tartışmadan komisyonlarda bile tartışmadan bir hülleyle getirilmiş ve Anayasa Mahkemesi'ne götürülmüştür.
- 09:31Sağlık Net 2 Programı ve Veri Güvenliği
- Bir ay kadar önce Sağlık Bakanlığı, "Sağlık Net 2" adlı bir program yayınlayarak bütün hekimlerin ve hastaların sağlık bilgilerini bu programa girmelerini istemiştir.
- Konuşmacı, hekimlerin hastalarla paylaştığı sırların bu sistemde kaydedilmesinin ve satılabilir olması konusunda endişe duyduğunu belirtmiştir.
- Sağlık bakanının bu verileri satmak için yetkiyi aldığını iddia eden konuşmacı, sağlık bakanının bu konuda açık bir açıklama yapmasını istemektedir.
- 12:42Sağlık Verilerinin Satılması Üzerine Endişe
- Konuşmacı, verilerin hangi firmaya satıldığı veya kaça satıldığı konusunda endişe duymadığını, ancak verilerin satılmasıyla ilgili endişelerini dile getiriyor.
- Sağlık verilerinin yaklaşık 72 milyona satıldığı belirtiliyor, bu da yaklaşık 75 milyon nüfuslu bir ülkede sağlık verilerinin adam başı bir lira bile etmediği anlamına geliyor.
- Konuşmacı, hem hekim kimliği hem de Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili olarak halkın her türlü özlük hakkını korumak üzere yemin etmiş biri olarak konuşuyor.
- 13:39Sağlık Verilerinin Satılmasının Tehlikeleri
- Hiç kimsenin hiç kimseye sağlık verilerini satma hakkı ve yetkisi olmadığını vurguluyor.
- SGK bürokratlarının mevzuata uygun bir karar verdiklerini söyleyebileceklerini kabul ediyor, ancak bu yasanın AKP hükümeti tarafından çıkarıldığını ve bu yasanın iptal edilmesi gerektiğini belirtiyor.
- Sağlık verilerinin il, ilçe ve mahalle seviyesinde satıldığını, insanların hangi ilaçları kullandığı reçete bilgilerinin ifşa edildiğini ve bu bilgilerin ifşasının utanç verici olduğunu söylüyor.
- 15:18Sağlık Verilerinin Kullanımı ve Tehlikeleri
- Satılan sağlık verilerinin derlenip toparlanabileceğini, bilgilerin kategorize edilebileceğini ve ilaç firmalarına il bazında ilaç kullanım bilgileri verilebileceğini belirtiyor.
- Bu bilgilerin ilaç firmaları tarafından yatırım yapma amaçlı kullanılabileceğini ve halkın hastalık durumlarının ortaya çıkabileceğini, bu durumun ilaç firmaları tarafından kazanç kapısı olarak görülebileceğini söylüyor.
- Bu durumun, hükümetin sağlık verilerini kar edilebilecek ve alınıp satılabilecek bir mal haline getirdiği için olduğunu vurguluyor.
- 16:50Sağlık Sisteminin Özel Sektöre Devri
- Sağlıkın anayasal bir hak olduğunu ve anayasanın devlete halkın sağlığını koruma ve koruyamadığı yerde tedavi etme ödevini verdiğini belirtiyor.
- Sağlık bakanlığının sağlık hizmetlerini özel sektöre devrettiğini, Ali Hekimliği Performans Sistemi ve kamu-özel ortaklığı gibi sistemlerle sağlık hizmetlerinin tamamını satılığa çıkardığını söylüyor.
- Hastanelerin kar eden kurumlar olarak görülüp, sağlık hizmetlerinin müşteri olarak değerlendirildiğini ve dokuz noktada halkın cebinden para çıkarak sağlık hizmeti verildiğini belirtiyor.
- 18:28Sağlık Verilerinin Satılmasının Sonuçları
- Sağlık verilerinin satılmasının, önce duble yollar, mayınlı araziler, limanlar, barajlar, bankalar, fabrikalar ve tekellerin satıldığı gibi bir zihniyetle gerçekleştiğini söylüyor.
- Sağlık verilerinin satılmasının tehlikeli noktalara gittiğini ve bu durumun tehlikeli olduğunu vurguluyor.
- Sağlık Net 2'ye girilen verilerin (kimlik, adres, iletişim bilgileri, hamilelik testleri, sağlık geçmişi, özürlülük durumu, alkol, madde, sigara kullanımı, meslek, şikayetler, tetkik sonuçları) sigorta şirketleri tarafından kullanılabileceğini ve bu verilerin mahremiyetinin korunmaması durumunda sağlık bakanlığının istifa etmesi gerektiğini belirtiyor.
- 22:32Sağlık Net 2 Sisteminin Mahremiyet Sorunları
- Sağlık Net 2 sistemine girilen bilgiler (son adet tarihleri, babanın kan grubu gibi) sağlık bakanlığı tarafından satılabilir.
- Bu bilgiler satıldığında, kimin hangi ilacı kullandığını ve neden kullandığını dünya genelinde bilebilecekler.
- Sağlık bilgileri şantaja açık bilgiler içerebilir ve bu durum tehlikeli olabilir.
- 24:12Sağlık Bilgilerinin Korunması
- Sağlık bakanı, veri toplamak istiyorsa hastadan yazılı olarak onay ve rıza alması gerektiğini belirtmelidir.
- Sağlık bakanlığı, verileri korumak için iki şey yapmalıdır: verilerin güvenliğini sağlamak ve yasal düzenleme yaparak verilerin sadece sağlık bakanlığı tarafından kullanılmasını sağlamak.
- Sağlık bakanlığı bu verileri koruyamıyor, çünkü yaklaşık bir yıl önce Aile Hekimliği Bilgi Sistemi korsanlar tarafından hacklenmiş ve veriler çalınmıştır.
- 26:51Sistem Kaldırılması ve Yasal Düzenleme
- Sağlık bakanlığının sağlık verilerini koruyamadığı anlaşılıyor, bu nedenle Sağlık Net 2 sistemini derhal kaldırması gerekiyor.
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı da bazı verileri sattıklarını kabul edip özür dileyerek, verilerin satılmasını önlemek için yasal düzenleme yapacaklarını belirtmelidir.
- Konuşmacı, verileri teyit ederse yarınki basın toplantısında bunları kamuoyuyla paylaşacağını ve hükümetin tedbir almasını istediğini belirtiyor.