Buradasın
Sağlık Programı: Ağır Metaller, BPA ve Pandemi Sürecinde Yaşlıların Sağlık Durumu
youtube.com/watch?v=c_-aNrLFfecYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Dr. Ender Saraç'ın sunduğu bir sağlık programıdır. Programda İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İşıl Baral Kulaksızoğlu, Ankara'dan bilim kurulu üyesi Afşin Emre Kaymaz ve Erzurum gelini Özge adlı bir şef konuk olarak yer almaktadır.
- Program, iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde ağır metallerin (nikel, kurşun, kadmiyum, alüminyum, krom, civa, çinko, bakır, florür, manganez ve arsenik) sağlık üzerindeki olumsuz etkileri ve BPA zehirlenmesi ele alınmaktadır. İkinci bölümde ise pandemi sürecinde 65 yaş üstü bireylerin yaşadığı sağlık ve psikolojik sorunlar, aşılanma süreci ve evde kalma stratejileri incelenmektedir.
- Programda ayrıca sağlıklı beslenme önerileri, boza yapımı, şalgam dolması tarifi ve cilt bakımı için doğal maskeler sunulmaktadır. Zerdeçalın cilt sağlığı için faydaları, propolis'in sağlık etkileri ve pandemi döneminde yaşlıların yaşadığı yalnızlık, depresyon ve sosyal izolasyon sorunları gibi konular da detaylı olarak ele alınmaktadır.
- 00:20Programın İçeriği
- Programda ağır metallere, BPA zehirlenmesine karşı korunma, cilt maskesi yapımı, anadolu propolisinin faydaları ve 65 yaş üstü kişilerin pandemi sürecinde yaşadığı sorunlar ele alınacak.
- Pandemi özellikle 65 yaş ve üstü kişileri etkileyerek sağlıklarını korumak için evden çıkamalarına ve sosyalleşememelerine neden olmuştur.
- Programda İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İşın Baral Kulaksızoğlu ve Dr. Ender Saraç'ın katkılarıyla pandemi sürecinde yaşanan sorunlar ve sağlık konuları ele alınacak.
- 04:02Ağır Metaller ve Etkileri
- Ağır metaller nedeni bilinmeyen yorgunluk, halsizlik, bağışıklık sistemi zayıflaması, cildin soluklaşması, kronik ağrılar, erkeklerde sperm azlığı, kadınlarda kısırlık veya yumurtlamada bozukluk gibi belirtileri ortaya çıkarabilir.
- Nikel DNA hasarına ve alerjiye yol açar, kurşun merkezi sinir sistemini ve kemikleri olumsuz etkiler, kadmiyum böbrek, sinir, solunum sistemi ve cilt hasarlarına neden olabilir.
- Alüminyum hafıza sorunları ve otizm soru işareti oluşturabilir, krom aşırı kullanıldığında sindirim sistemi, karaciğer ve akciğer kanserine yol açabilir.
- 07:06Diğer Ağır Metaller ve Tehlikeleri
- Civa haşimato hastalığı, böbrek hasarı, karaciğer hasarı ve beyin hasarlarına yol açabilir, çok ağır ve geri dönüşü zor olan zehirlenmelere neden olabilir.
- Çinko aşırı dozlarda alındığında kalsiyum, bakır ve demirin emilimini bozar, bakır da kalsiyum ve demir emilimini bozar.
- Florür diş ve kemikleri etkiler, aşırı florür kullanımı hipofiz bezini etkileyerek rüya görme yeteneğini ve sezgileri azaltabilir, arsenik ise solunum sistemi, böbrek ve karaciğerde kalıcı hasarlar yapabilir.
- 10:00Ağır Metalleri Temizleme Yöntemleri
- Ağır metaller, midye yeme, dövmeler, dişten amalgam dolguları, böcek ilaçları, fare ilaçları, tarım ilaçları, mantar ilaçları, parazit ilaçları, hava kirliliği ve deniz kirliliği gibi kaynaklardan insan vücuduna girebilir.
- Balıklar, küçük balığı orta balık, orta balığı da büyük balık yutarak büyüdükçe, özellikle kirli sularda, içindeki ağır metal oranı artar.
- Ağır metallerin emilimini azaltmak için benzni kili, spirulina ve klorella (tatlı su yosunu özleri), bentonit kili ve glutatyon gibi doğal ürünler kullanılabilir.
- 11:53Ağır Metalleri Temizleme Diğer Yöntemleri
- Şelasyon tıbbi bir işlem olarak ağır metallerin bağlanmasına yardımcı olur.
- Zerdeçal ve kişniş, hem alkali hem de kansere karşı koruyucu özelliklere sahip olup, ağır metallerin temizlenmesi için önemlidir.
- Hacamat, kupalarla akupunktur noktalarında vakum yaparak alınan kanın içinde ağır metaller, kolesterol ve ürik asit daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
- 13:44BPA (Bisfenol A) ve Tehlikeleri
- BPA (Bisfenol A), biberonlar, bazı su şişeleri, özellikle uzakdoğu'dan gelen oyuncaklar, diş dolguları, hijyen ürünleri, bazı izolasyon materyalleri, tıbbi aparatlar, göz lensleri, CD/DVD'ler, spor aletleri, plastik kutularla paketlenmiş ürünler, banyo malzemeleri, termal yazıcı makbuzları ve bazı konservelerde bulunur.
- BPA, kadınlarda adet düzensizliğine sebep olabilir, rahim ve meme kanserinin riskini artırabilir, sperm ve yumurta kalitesini düşürebilir, kalp rahatsızlıklarını tetikleyebilir veya şeker hastalığı riskini artırabilir.
- BPA'ya karşı korunmak için cam şişeler tercih edilmeli, bpa'sız ambalajlı ürünler tüketilmeli ve plastik su şişeleri yerine cam şişeler kullanılmalıdır.
- Paketlenmiş gıda tüketiminde özellikle 3, 6 ve 7 numaralarıyla etiketlenen ve PC ibaresi bulunan ürünlerin tüketimine karşı dikkatli olunmalıdır.
- 18:56Oyuncak Seçimi ve Mikrodalga Güvenliği
- Vücuda temas eden tekstil oyuncaklarda ve çocuklar kemirip emebileceği oyuncaklarda ciddi sorunlar tespit edildi, bu nedenle plastik olmayan tahta oyuncaklar tercih edilmeli.
- Çocukların ağzına alabileceği oyuncaklarda BPA içermediğinden emin olunmalı, aksi takdirde sağlık sorunları yaşanabilir.
- Mikrodalgada ısıtılan plastik ürünler reaksiyona girebilir, bu nedenle ısıtılan gıdaları cam ürünlere konulmalı ve hiçbir plastik ürün ısıtılmış yiyecek ve içecek için kullanılmamalıdır.
- 20:19Siyez Bulgur Boza Yapımı
- Siyez bulgurundan boza yapımı için bulgur bir gece ıslatılıp sonra düdüklü tencerede iki saat kaynatılır.
- Boza tüm tahıllardan yapılabilecek, yüzyıllar öncesine dayanan bir içecek olup, mayalanması için normal boza veya kuru maya kullanılabilir.
- Boza, şeker yerine bal veya pekmezle tatlandırılır ve probiyotik özelliklerinden dolayı sağlık açısından faydalıdır.
- 23:02Bozanın Mayalanması ve Saklanması
- Bozanın mayalanması için oda sıcaklığından biraz daha sıcak (30-35 derece) olması ve bal veya şeker eklenmesi gerekir.
- Mayalanacak boza, streçle sarılıp battaniyeyle örtülerek evin serin bir yerine konulmalı ve her gün tahta kaşıkla karıştırılmalıdır.
- Boza 3-4 gün mayalanır ve dolaba kaldırıldığında 3-4 gün daha saklanabilir.
- 25:27Erzurum Usulü Şalgam Dolması
- Şalgam dolması için önce şalgamlar soyulup dilimlenir, tuzda bekletilerek acısından arınır.
- Köfte için kıyma, bulgur, pirinç, kimyon, yenibahar, karabiber ve tuz karıştırılır.
- Şalgam dolması normal dolma gibi değil, iki şalgamın arasına köfte konularak hazırlanır ve tencerede pişirilir.
- 28:40Propolis ve Bağışıklık Sistemi
- Pandemi döneminde bağışıklık sistemine iyi gelen propolis gündeme gelmiştir.
- Propolis, arının ürettiği doğal bir madde olup peteğin bozulmaması ve balın daha uzun süre dayanması için kullanılır.
- Anadolu propolisi tercih edilmelidir çünkü Çin ve Uzakdoğu'dan gelen propolislerle ilgili soru işaretleri vardır.
- 29:31Propolis'in Faydaları
- Propolis, geçmeyen yaraları olanlarda yaraların iyileşmesine yardımcı olur ve kronik hastalıklar veya kansere karşı mücadele edenlerin bağışıklığını destekler.
- Mikroplarla, bakterilerle ve virüslerle savaşan yapısı sayesinde bu mikroorganizmaların üremesini yavaşlatır veya durdurur.
- Uçuk ve ağız yaralarının iyileşmesinde, bağışıklık sistemini destekler, COVID-19'a karşı mücadelede yardımcı olabilir ve solunum yolu hastalıklarına karşı koruma sağlar.
- 31:01Pandemi ve Yaşlıların Psikolojik Etkileri
- Pandemi özellikle 65 yaş ve üstü yaşlıları etkiledi; evden çıkamama ve sosyalleşememe durumu onların sağlıklarını ve hayatlarını ciddi şekilde etkiledi.
- Uzun süre evde kalmak ileri yaştaki bireylerde başka fiziksel hastalıkları tetikleyebilir ve psikolojik sağlıkları tehdit edebilir.
- Yaşlılar evde kalmak zorunda kaldıklarında yalnızlık, depresyon ve sosyal ilişkilerden mahrum kalma gibi psikolojik sorunlar yaşamaktadırlar.
- 34:48Aşı Uygulamaları ve Yaşlılar
- Türkiye'ye toplam 9,5 milyon doz aşı teslim edilmiş olup, ilk aşamada sağlık çalışanları, yaşlı bakımevi ve huzurevi çalışanları aşılanmıştır.
- Aşı uygulamaları kademe kademe ilerlemekte olup, önce 90 yaş üstü, sonra 85-89 yaş, 80-84 yaş ve son olarak 65-79 yaş arası bireyler aşılanacaktır.
- Aşı alanlar bile maskeli, mesafeli ve kalabalıklardan kaçınarak tedbirli yaşantıya devam etmelidir, çünkü toplumdaki bağışıklık belli düzey üstüne çıkıncaya kadar bulaştırma ihtimali vardır.
- 37:46Evde Aşı Uygulaması
- 90 yaş üstü ve 80 yaş üstü bireylerin aşılanması evlerde sağlanmıştır.
- Evde aşı olmak isteyenler, özellikle yürüme sorunu olan veya dışarı çıkamayan kişiler, aile hekimleriyle iletişime geçerek evlerine giderek servis yapılmasını sağlayabilirler.
- Aşı sırasını öğrenmek için 2023 numaralı hatta mesaj atarak veya 182 numaralı merkezi hekim randevu sisteminden randevu oluşturabilirler.
- 39:42Aşı Sorunu ve Aile Hekimlerinin Yardımı
- Bazı kişiler aşı sırasında heyecanlanıp karıştırıyor, bu durumda aile hekimleri ile iletişime geçmek yardımcı olabilir.
- Aile hekimleri bu konuda sürekli sahada çalışmakta ve hastaların durumlarını muhtemelen bilmektedirler.
- 40:44Evde Kalmanın Fiziksel ve Psikolojik Etkileri
- Evde uzun süre kalan büyüklerin psikolojik durumları bozulmuş, bazı yetenek ve reflekslerini kaybetmişlerdir.
- Parkinson hastalarının yürüyüşleri kötüleşmiş, fizik tedavi alamayan hastaların eklem problemleri artmış, hafif unutkanlar Alzheimer'e daha hızlı dönüşmüştür.
- Uyku bozuklukları, depresyon, sebepsiz ağlama, zevk alamama ve huzursuzluk gibi durumlar yaşlıları olumsuz etkilemiştir.
- 42:09Yaşlıların Evde Kalma Stratejisinin Eleştirisi
- Evde kalma stratejisi çok uzamış, yaşlılar günde sadece üç saat dışarı çıkabilmekte ve toplu taşıma araçlarını kullanamamaktadır.
- Yaşlıların evde kalma durumu "yarı açık cezaevinde hissediyorum" şeklinde özetlenmiş ve bu stratejinin yeniden gözden geçirilmesi önerilmiştir.
- 65 yaş üstüyle çalışan geriatri uzmanları, geriatrik psikiyatri uzmanları ve yaşlı dernekleri gibi kaynaklara başvurulabilir.
- 43:18Yaşlıların Sağlık Sistemiye Yükleme Riski
- Evde kalma durumu yaşlıların fiziksel sağlıklarını olumsuz etkilemiş, depresyon ve aselmen hastalığını arttırmıştır.
- Yaşlılar evden çıkabilir duruma geldiklerinde, bıraktıklarından daha hasta ve sağlık sistemine daha fazla yük olacaklardır.
- 43:40Vatandaşların Görüşleri
- Vatandaşlar yaşlıların evde kalmanın psikolojik ve mental olarak olumsuz etkileri olduğunu belirtmiştir.
- Yaşlıların bağışıklık sistemleri daha düşük olduğu için etkilendikleri ve evde kalma zorunluluğundan dolayı psikolojik olarak zorlandıkları ifade edilmiştir.
- 45:3385 Yaşındaki Bir Annenin Aşı Deneyimi
- 85 yaşındaki bir anne aşı aldıktan sonra iyi durumda olduğunu belirtmiştir.
- Aşı sırasında herhangi bir komplikasyon yaşanmamış ve herhangi bir ücret ödendiğine dair bilgi verilmemiştir.
- Yaşlıların sevdiklerini görmek için uzun süre bekledikleri ve dışarı çıkmak istedikleri vurgulanmıştır.
- 49:46Yaşlı Anne ve Aşı Deneyimi
- Konuşmacının 85 yaşında ve sağlıklı annesiyle telefonla konuşurken acık bir bıkmışlık hissi olduğunu belirtiyor.
- Annenin yaşam şevkinde bir düşme olduğu, eskiden her gün saçını tarayıp makyaj yaparken şimdi kendini biraz bırakmışlığı olduğu belirtiliyor.
- Aşı sonrası annenin herhangi bir ağrısı, sızısı veya olumsuz etkisi olmadan çok rahat geçtiği söyleniyor.
- 51:09Aşı Randevusu ve Yaşam Tarzı
- Aşı randevusu e-nabız üzerinden takip edilerek alınmış ve annenin özel durumundan dolayı eve gelip aşı yapılmış.
- Konuşmacının ailesi zeytinyağı ve otlarla zengin bir Ege tarzı beslenme alışkanlığına sahip.
- Annenin yaşına göre bedensel olarak sorun yaşamadan, mental ve bağırsak sorunları dışında sağlıklı bir yaşlılık yaşadığı belirtiliyor.
- 52:38Pandemi Sürecinde Yaşlıların Zorlukları
- Konuşmacının Mart ayında babasını kaybettiğini ve annesini görmediğini, korona bulaştırma riski nedeniyle uzakta olmanın zorluğunu anlatıyor.
- Sağlık çalışanlarına pandemi sürecinde yaşlıları evlerine giderek aşılama yapmaları için teşekkür ediliyor.
- Yaşlıların yakınlarıyla görüşememe konusunda çok üzüntülü olduğu, bu durumun herkesi etkilediği vurgulanıyor.
- 54:14Doğru Mu Yanlış mı Soruları
- Pandemi sürecinde anne ve babayı görmemeye devam etmenin doğru olduğu, ancak görüntülü konuşma gibi alternatiflerin kullanılması öneriliyor.
- Çocukların yaşlı aile bireylerine sıkıca sarılmalarının riskli olduğu, mesafeli görüşmenin gerektiği belirtiliyor.
- Yardımcılarla yemek götürmenin riskli olduğu, toplu taşıma kullanmamaları gerektiği vurgulanıyor.
- 56:00Yaşlı Bakımı Hakkında Tavsiyeler
- Yaşlıların evde mi yoksa huzurevinde mi daha sağlıklı olacağını belirleyen tek bir cevap olmadığını, durumun aileye ve kişiye göre değiştiğini belirtiyor.
- Aylardır hiç dışarı çıkmayan yaşlıların aşı için dışarı çıkması riskli olabileceği, kas kaybı (sarkopeni) nedeniyle evde bile yürüme alışkanlığı korunması gerektiği vurgulanıyor.
- Koronavirüsün sadece o anda değil, sonrasında da beyin sislenmesi gibi izler bıraktığı, unutkanlık sorunlarına yol açabileceği belirtiliyor.
- 1:00:21Demans Hastaları İçin Hareket Önerileri
- Demans hastaları için evde uygulanabilecek germe ve kas germe egzersizleri yapılabilir.
- İnternette bulunan hareketleri aile üyelerine uygulayabilir veya fizyoterapi uzmanına danışılabilir.
- 1:01:09Kuruluşun Destek Hizmetleri
- Kuruluşun ücretsiz bir web sitesi ve telefon hattı bulunmaktadır.
- Daha önce evlere hemşire yolluyorlardı ancak corona nedeniyle bu hizmet şu anda yapılamamaktadır.
- Instagram sayfası takip edilebilir ve ticari bir kuruluş değildir.
- 1:02:24Turuncu Cilt Maske Tarifi
- Kışın ciltler kuruduğu için besleyici ve A vitamini zengin bir maske tarifi sunulmaktadır.
- Maske için balkabağı, havuç, mandalina ve tatlı patates kullanılmaktadır.
- Malzemelerin suyu içilebilir, şeker oranı düşük olup posaları da maske için kullanılabilir.
- 1:04:11Maske Yapımı ve Faydaları
- Maske için malzemelerin posaları zerdeçal ve zeytinyağı ile karıştırılarak hazırlanır.
- Zeytinyağı, A vitamini (beta karoten) yağda eriyen bir vitamin olduğu için emilimini sağlar.
- Bu maskenin cildi nemlendirme, yazın lekesini azaltma ve kırışıklıklara karşı mücadele etme özellikleri vardır.
- Cildin A ve C vitamini gibi yenileyici ve kolajen üreten kısımlarını destekleyerek cildin daha genç görünmesine yardımcı olur.
- 1:08:21Zerdeçal ve Cilt Bakımı
- Zerdeçal, güçlü alkali etkisi ve mikropsuz iltihaba karşı mücadele eden özellikleriyle antienflamatuar olarak etkili bir baharattır.
- Sabahları bala zerdeçal ve zencefil katmak cilt sağlığı için faydalıdır.
- Fazla miktarda zencefil, karabiber, kırmızı pul biber ve vasa gibi acı baharatlar ciltte reaksiyon yapabilir ve sivilceleri artırabilir.
- 1:09:03Cilt Bakım Maske Önerileri
- Buruk baharatlar (zerdeçal, kişniş, safran) ciltteki yangıyı, alevlenmeyi ve kızarmayı gidermek için iyi gelir.
- Aloe vera jel eklenerek ekonomik bir maske hazırlanabilir.
- Bu maskenin yanı sıra A ve C vitamini içeren maskeler yazın lekeler için faydalıdır.
- 1:09:57Zerdeçalın Faydaları
- Zerdeçal, kuvvetli alkali ve içindeki kürkümin sayesinde kansere karşı koruyucu etkisi vardır.
- Karaciğeri temizleyen ve ağır metallere karşı koruyucu olan zerdeçal, ucuz ve basit bir baharattır.
- 1:10:25Yemek Tarifleri
- Şalgam dolması, içine pirinçli köfte yerleştirilmiş ve sarımsaklı yoğurtla servis edilen bir yemektir.
- Boza, siyez bulguru ve bal kullanılarak hazırlanır ve kıvamlıysa ballı suyla açılabilir.
- Bir kase boza sadece 240 kalori içerir ve haftada 2-3 gün tüketilebilir.
- 1:11:23Program Kapanışı
- Program her sabah 9:45'te Show TV'de yayınlanmaktadır.
- Programın amacı izleyicilerin daha fit, huzurlu ve sağlıklı olması ve işe yarayan bilgiler almasıdır.
- Program, "Kimin ne olduğu belli de kimin ne olacağını Allah bilir" sözüyle kapanmaktadır.