Buradasın
Sağlık Okuryazarlığı ve Hemşirelik Mesleği Üzerine Bilgilendirici Röportaj
youtube.com/watch?v=2FPvtA22nM0Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Kadın Hayattır" programında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Hemşirelik Fakültesi Dekanı Profesör Dr. Merdiye Şendir ile yapılan bir röportajdır. Program sunucusu Duygu Hanım, konukla sağlık okuryazarlığı ve hemşirelik mesleği hakkında sohbet etmektedir.
- Röportajda sağlık okuryazarlığının tanımı, önemi ve Türkiye'deki durumu ele alınmaktadır. Ayrıca hemşirelik mesleğinin sağlık sistemindeki geniş uzmanlık alanları, kadınların sağlık hizmetlerindeki rolü ve hemşirelik eğitimi hakkında bilgiler paylaşılmaktadır. Video, izleyicilerden gelen soruların yanıtlanması ve sokak röportajları gösterilmesiyle devam etmektedir.
- Röportajda sağlık okuryazarlığının yüksek olması toplum sağlığı açısından kronik hastalıkların yönetimini kolaylaştıracağı, tıbbi hataları önleyeceği ve sağlık hizmetlerine ayrılan bütçenin azalmasını sağlayacağı belirtilmektedir. Ayrıca hemşirelerin sadece hastanelerde değil, eğitim, yönetim, araştırma, sağlık hizmetlerinin koordinasyonu, kalite hizmetleri, okul sağlığı, yaşlı sağlığı ve sağlık bakım teknolojileri gibi çeşitli alanlarda önemli roller oynadıkları vurgulanmaktadır.
- 00:10Sağlık Okuryazarlığı Kavramı
- Sağlık okuryazarlığı, bireyin sağlıkla ilgili en uygun ve etkili kararları verebilmesi için sağlık bilgilerini okuması, anlaması ve uygulamaya aktarması olarak tanımlanabilir.
- Sağlık bilgilerini uzmanların hazırladığı bilgi rehberlerinden, görsel, işitsel kaynaklardan veya resmi kurum kuruluşların hazırladığı internet kaynaklarından okumak daha uygun olacaktır.
- İnternet kaynaklarını kullanırken seçici olmak, özellikle uzantısı .gov ve .org olan sitelerin tercih edilmesi ve com olan sitelerde de alan uzmanları tarafından hazırlanmış bilgilerin olması önemlidir.
- 03:25Sağlık Okuryazarlığının Dünyada ve Türkiye'deki Durumu
- Dünyada da sağlık okuryazarlığı konusunda yeterli bir seviyeye gelinmemiş, ileri ülkelerde bile sınırlı bir gelişim olduğu görülmektedir.
- Amerika'da yapılan bir araştırmada 19 bin kişide sadece %12 oranında yeterlilik olduğu saptanmış, Avrupa'da yapılan çalışmada ise katılımcıların yarısının bilgi yetersizliği olduğu tespit edilmiştir.
- Türkiye'de yapılan bir araştırmada %64,60 oranında yetersiz sorunlu sağlık okuryazarlığı olduğu görülmüştür.
- 05:49Sağlık Okuryazarlığının Düşük Olduğu Kesimler
- Gelir durumu ve eğitim durumu düşük olan kesimde daha sınırlı ve sorunlu sağlık okuryazarlığı bulunmaktadır.
- Kötü sağlık durumuna sahip olan bireylerde, kronik hastalıkları olan bireylerde, sağlık hizmetlerini sık kullanan bireylerde sağlık okuryazarlığı düşük seviyede olmaktadır.
- Göç eden ve azınlıkların yaşadığı topluluklarda da sağlık okuryazarlığı düşük seviyede bulunmaktadır.
- 06:29Sağlık Okuryazarlığının Önemi
- Sağlık okuryazarlığı düzeyinin yüksek olmasının toplum sağlığı açısından önemi, toplumun sağlığının ileri seviyede olmasını sağlamaktır.
- Kronik hastalıkların yönetimini kolaylaştırır, tıbbi hataları ve ilaç hatalarını önler.
- Sağlık hizmetlerine ayrılan bütçenin az olmasını sağlar, sağlıklı bir nesil oluşturur ve ölüm oranlarını düşürür.
- 07:31Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Sorunları
- Toplum bilgi alma konusunda bilgili değil, sağlık ekibi üyelerinden bilgi alma hakkı olduğu konusunda bilinçsizdir.
- Hastalar genellikle ağrı ve stres altında olup, anlatılanları o anda dinleyip uygulamaya dönüştüremiyor ve unutuyorlar.
- Kalabalık sağlık hizmetleri ve az hekim süresi nedeniyle hastalar bilgi alma hakkını görmüyor, kontrol ilaçlarını ve tedaviyi uygun şekilde izlemiyorlar.
- 09:19Sağlık Okuryazarlığının Geliştirilmesi İçin Gerekli Adımlar
- Sağlık okuryazarlığı sadece sağlık sisteminde değil, aile içi ve temel eğitim sisteminde de kazandırılması gereken önemli bir konudur.
- Kadının eğitilmiş olması ve aile üyelerine, çocuklara sağlık bilgisini aktarması çok önemlidir.
- Çok sektörlü bir planlama yapılması, milli eğitim, sağlık bakanlığı, toplum içinde kültür oluşturma ve uzmanlık dernekleri aracılığıyla birlikte çalışılması gerekmektedir.
- 10:12Sağlık Okuryazarlığı ve Hemşirelerin Rolü
- Sağlık okuryazarlığı konusunda bireyleri eğitmek bir sorumluluk olarak görülmeli, özellikle hemşirelerin bu konuda önemli görevleri vardır.
- Sağlık okuryazarlığı, sağlığı korumada, geliştirmede ve hastalık durumunda sağlık kurumuna başvururken önemlidir.
- Sağlık profesyonelleri, sağlık okuryazarlığını geliştirmek için olanakları değerlendirmelidir.
- 11:29Kadınların Sağlık Okuryazarlığındaki Önemi
- Kadınlar sağlık hizmetini korumak ve geliştirmede çok önemli roller oynar.
- Kadınların koruyucu ve geliştirici sağlık hizmetleri ile ilgili bilgileri uygun kanallardan edinmeleri ve aile içinde aktarmaları gerekir.
- Sağlıkla ilgili davranışlar, beslenme alışkanlıkları, günlük hareket ve ilaç kullanımında kadınların rolü çok etkilidir.
- 13:07Sağlık Hizmetlerinde Sorulması Gereken Sorular
- Sağlık hizmeti alırken hekimin tanıyı ve yapacağı işlemleri açıklaması önemlidir.
- Bireyler, ne yapılacak, ne yapacağı işlemler sırasında ne olacak ve reçete edilen ilaçların nasıl kullanılacağı gibi soruları sormalıdır.
- İlaçların besinle veya ilaçla etkileşimi ve kullanım miktarı gibi konular da sorulmalıdır.
- 13:53Hemşirelerin Farklı Alanlardaki Rolü
- Hemşirelik sadece hastanelerde değil, eğitim, yönetim, araştırma ve sağlık hizmetlerinin koordinasyonu gibi alanlarda da görev yapar.
- Hemşireler sağlık hizmetlerinde kalitenin sağlanmasında, sağlık korunması ve geliştirilmesinde önemli rol oynar.
- Okul sağlığı, yaşlı sağlığı ve sağlık bakım teknolojilerinin geliştirilmesinde de hemşirelerin önemli görevleri vardır.
- 16:15Hemşirelerin Sorunları ve Beklentileri
- Hemşirelik mesleğinin tanıtımı ile ilgili sıkıntılar vardır, hemşirelerin sadece tansiyon ölçer veya enjeksiyon yapar gibi yanlış anlaşılmaları vardır.
- Hemşirelerin en önemli görevi sağlığın korunmasında ve geliştirilmesinde olup, bu görevlerini yapabilmesi için gerekli olanakların sağlanması gerekir.
- Bireylerin hemşirelerin temel görevlerini (bakım, kişisel bakım) bilmemesi, hemşirelerin rollerini gerçekleştirmesini zorlaştırır.
- 19:11Aşı Karşıtlığı ve Sağlık Haberlerine Yaklaşım
- Aşı karşıtlığı medyada yapılan sansasyonel ve tartışmalar nedeniyle yaygınlaşmıştır.
- Hamile olan kişilerin tetanoz aşısını mutlaka yaptırması gerekir.
- Sağlık haberlerini doğru kişilerin vermesi önemlidir, özellikle sosyal medyadan alınan bilgilerin yanlış yorumlanabileceği unutulmamalıdır.
- 21:47Kan Bağışı ve Sağlık Hizmetleri
- Kan bağışı hastanelerde değil, kan merkezlerinde ve Kızılay'ın açtığı istasyonlarda cerrahi asepsi ilkelerine dikkat edilerek yapılabilir.
- Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastanelerde çalışan hekimler kendi hastalarının ameliyatlarını orada yapabilirken, özel muayenehanesi olan hekimler özel hastanelerde cerrahi girişim yapabilir.
- Sağlık Bakanlığı'na bağlı araştırma uygulama devlet hastanelerinde bir hekimin gelip ameliyat yapması mümkün değildir.
- 23:13Evde Bakım Hizmetleri
- Yetmişaltı yaşındaki ve kendi bakımını yapamayacak durumda olan bireyler için evde bakım hizmetleri bulunmaktadır.
- Belediyeler bünyesinde ve özel evde bakım hizmetlerini sunan organizasyonlar hemşirelik bakımından destek sunmaktadır.
- Evde bakım hizmetleri, evin güvenli bir şekilde düzenlenmesi, ilaçların uyumunun takip edilmesi ve bireyin evde uyumunu sağlama anlamında önemlidir.
- 24:12Sağlık Okuryazarlığı ve İletişim
- Sağlık çalışanlarına çekinmek veya korkmak yerine, daha önce uygulanan tedavi nedeniyle yaşadıklarını paylaşmak ve uygun damarın seçilmesinde yardımcı olmak önemlidir.
- İyi bir iletişim ve etkileşim, bireyle karşı karşıya gelindiği zamanı değerlendirmek ve soru sormasına zaman ayırmak sağlık okuryazarlığının geliştirilmesi için gereklidir.
- Sağlık çalışanlarının da sağlık okuryazarlığı konusunda eğitimi projelendirilmiş durumdadır.
- 25:37Doktorlara Sorulacak Sorular
- Doktorlara tanı işlemi sırasında neler yapılacağını, zararı, yararı ve riskli durumları sorma hakkı vardır.
- İlaçların yan etkileri, besin etkileşimleri, dozları ve tedavinin süresi hakkında bilgi almak için hekime sormak gerekir.
- İlk tanı ve tedaviye yönelik konularda ilk kaynak hekimdir, sonrasında izlemede ve takibinde hemşireden destek alınmalıdır.
- 26:53Hemşirelik Mesleği
- Türkiye'de 116 hemşirelik eğitimi veren kurum bulunmakta olup, bunların 16'sı fakülteler bünyesinde verilmektedir.
- Hemşirelik eğitimi fen bilimlerinden, sağlık bilimlerinden sosyal bilimlere ve bilişim teknolojilerine kadar çok farklı alanlardan bilgileri içerir.
- Hemşirelik mesleğinde sabırlı, vicdanlı, empati kurma yeteneğine sahip, özverili ve zaman zaman fedakarlık gerektiren bir meslektir.
- 29:34Sağlık Sisteminde Hemşirelerin Rolü
- Sağlık hizmetlerinde hemşireler bir orkestra şefi gibidir ve olmazsa olmaz bir parçadır.
- Sağlık sisteminde hekim olmazsa olmaz, hemşire olmazsa olmaz ve bireyin bakımını sürdürülebilir hale getirmek için hemşire olmazsa olmaz bir sağlık profesyonelidir.
- Sağlık okuryazarlığında çalışmalar devam etmektedir, ancak bireylerin kendilerine düşen sorumluluklarını alması ve eğitim verilmesini beklememesi önemlidir.