Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sağlık uzmanının pulmoner emboli tanı algoritması hakkında verdiği eğitim sunumudur. Konuşmacı, acil servis ve poliklinikte nefes darlığı ile başvuran hastalarda pulmoner emboli olasılığını değerlendirmek için kullanılan yöntemleri anlatmaktadır.
- Video, genç hastalarda (40 yaş altı) pulmoner emboli olasılığını değerlendirmek için kullanılan D-dimer testinin önemi ile başlıyor. Ardından Wells kriterleri detaylı olarak açıklanıyor ve bu kriterlerin nasıl puanlanacağı, hangi durumlarda ileri görüntüleme yöntemlerine geçilmesi gerektiği anlatılıyor. Konuşmacı, Wells kriterlerinin dört yıldızlı bir tablo olarak sunulduğunu ve dört puanın üzerinde skor alan hastalarda pulmoner emboli olasılığının yüksek olduğunu vurguluyor.
- 00:01Pulmoner Emboli Tanı Süreci
- Nefes darlığı ile gelen hastalar, özellikle 40 yaşın altında olanlar, akciğer grafisi ile ilk tetkik edilmelidir.
- Akciğer grafisi normal çıkarsa, hastada pulmoner emboli olasılığı düşünülmelidir.
- Pulmoner emboli tanıda D-dimer (fibrin yıkım ürünü) önemli bir faktördür, ancak sadece genç hastalarda (40 yaş altı) yüksek D-dimer seviyesi pulmoner emboli olasılığını gösterir.
- 01:18D-dimer ve Pulmoner Emboli İlişkisi
- Tromboz içindeki fiblinler vücudun fibrinolitik sistemi tarafından parçalanır ve D-dimer gibi fibrin yıkım ürünleri ortaya çıkar.
- D-dimer sadece tromboz durumunda değil, enfeksiyonlar ve yaşla da yükselir.
- Pulmoner emboli tanı algoritmasında D-dimer'in işe yaradığı tek nokta ayaktan başvuran genç hastalardır.
- 02:47Wells Kriterleri ve Görüntüleme Yöntemleri
- Pulmoner emboli tanı algoritmasında Wells kriterleri kullanılır ve bu kriterler dünya çapında en çok tercih edilen olasılık skorlamasıdır.
- Pulmoner embolinin kesin tanısı kontrastlı bilgisayarlı tomografi ile konulur.
- Kontrast kullanımı nefropati ve anafilaktik reaksiyonlar gibi ciddi yan etkilere neden olabilir.
- 04:15Wells Kriterleri Detayları
- Wells kriterlerinde ilk kriter, derin ven tromboz (DVT) semptomlarının olmasıdır ve bu durumda otomatikman 3 puan kazanılır.
- İkinci kriter, pulmoner emboli dışında tanı olasılığının düşük olmasıdır ve bu durumda da 3 puan kazanılır.
- Diğer kriterler arasında taşikardisi (100 nabız üzerinde), hareketsizlik veya 4 hafta içinde geçirilmiş cerrahi öyküsü, daha önce geçirilmiş DVT veya pulmoner emboli öyküsü ve malign kanser bulunur.
- 08:28Pulmoner Emboli Risk Değerlendirmesi
- Masif emboli ile non-masif emboli kavramları, yüksek risk ile yüksek riskli olmayan emboli kavramlarıyla aynıdır.
- Risk, hastada şok, hipotansiyon veya sağ ventrikül yetmezliği bulgularına göre değerlendirilir.
- Non-masif pulmoner emboli kuşkusu olan hastalarda, Wells kriterlerine göre klinik olasılık değerlendirilir ve düşük riskli hastalarda D-dimer testi negatif çıkarsa görüntüleme yapmadan emboli dışlanabilir.