Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sağlık uzmanının e-Dahiliye platformu üzerinden pnömoni konusunda yaptığı kapsamlı bir eğitim sunumudur.
- Sunum, pnömoninin sınıflandırılması, oluşum mekanizmaları, kolaylaştırıcı faktörler ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgiler içermektedir. Video, tipik ve atipik pnömoni arasındaki farkları, tanı kriterlerini, CURB-65 ve PSI gibi skorlama sistemlerini ve antibiyotik tedavi protokollerini ele almaktadır. Ayrıca hastanede gelişen pnömoni tanısı, risk faktörleri ve hastaların gruplandırılması (Grup 1, 2 ve 3) konuları da sunumun önemli bölümleridir.
- Sunumda pnömoni türlerinin röntgen görüntüleri, fizik muayene bulguları, radyolojik görüntüleme teknikleri ve pnömoni ile benzer klinik bulgular gösteren diğer hastalıklar (tüberküloz, pnömosis, emboli) hakkında da bilgiler verilmektedir. Özellikle sağlık çalışanları için pnömoni tanısı ve tedavisi konusunda pratik bilgiler sunulmaktadır.
- 00:09Pnömoni Tanımı ve Sınıflandırma
- Pnömoni, akciğer parankimlerinin enfeksiyonudur ve farklı şekillerde sınıflandırılabilir.
- Anatomik olarak lobel pnömoni, bronko pnömoni ve intersiyel pnömoni olarak, etyolojik olarak ise bakteriyel, viral, paraziter ve fungal olarak sınıflandırılır.
- Klinik olarak tipik pnömoni ve atipik pnömoni, oluş yerine göre ise toplumda, hastanede ve bağışıklığı baskılanmış kişilerde gelişen pnömoni olarak sınıflandırılabilir.
- 01:06Pnömoni Oluşum Mekanizmaları
- Pnömoni oluşumunda en önemli mekanizma, faraktezde koloni olan mikroorganizmaların mikro aspirasyonudur.
- Mikroorganizmalar infeksiyoz partiküllerin inhalasyonu ile, hematojen yayılım yoluyla veya komşu odaklardan akciğere geçiş yapabilir.
- Yatrojenik olarak bronkoskopi, transal biyopsi veya trakal aspirasyonlar sırasında pnömoni etkenleri akciğere ulaştırılabilir.
- 02:07Pnömoni Oluşturan Faktörler
- Pnömoni gelişiminde lokal ve sistemik savunma mekanizmalarındaki bozukluklar önemli rol oynar.
- Öksürük ve mukos fonksiyonları akciğerlerin savunma mekanizmalarıdır ve bu fonksiyonların bozulması pnömoni riskini artırır.
- Sistemik bozukluklar (glonosit, makrofaj veya antikor yapımındaki sorunlar) tekrar eden pnömolileri olan hastalarda görülebilir.
- 03:20Pnömoni Tedavisi ve Etken Saptama
- Pnömoni tespit eder etmez hastaya tedavi başlanmalı ve ampirik antibiyotik tedavisi ile başlanır.
- Ampirik antibiyotik seçimi anamnez ve analiz sonuçlarına göre yapılır.
- Etken saptama çalışmalarına rağmen olguların yarısında etken saptanamayabilir.
- 04:03Pnömoni Hastalarında İletişim ve Tedavi
- Hastanın anamnezı antibiyotik seçiminde yardımcı olabilir (kreş ucuyla temas eden hasta, huzurevinden gelen hasta gibi).
- Akciğer kanseri, kusma, grip geçirmiş olma gibi durumlar etken belirlemede dikkate alınmalıdır.
- Koahlı hastalarda evde klima veya nemli ortam maruziyeti varsa, lober olmayan infitrasyonlar lejyonerler pnömoni olabilir.
- 05:54Pnömoni Hastalarında Aerognoza Riski
- Pnömoni hastalarında aerognoza riski olanlar için farklı tedavi stratejileri gerekebilir.
- Aerognoza riski belirlemek için dört ana parametre incelenir: yapısal akciğer hastalığı, kortikosteroid kullanımı, geniş spektrumlu antibiyotik kullanım hikayesi ve manipülasyon.
- Hikaye, fizik muayene ve akciğer grafisi pnömoni tanıda olmazsa olmazdır, invazif işlemler sadece belirli durumlarda yapılır.
- 06:57Pnömoni Klinik Görünümü
- Tipik pnömoni ani başlangıçlı, yüksek ateş, terleme, titreme, florotik göğüs ağrısı ve balgamlı öksürük gibi semptomlarla görülür.
- Atipik pnömoni hafif ateş, kurutmuş öksürük, baş ağrısı, kırıklık ve gastrointestinaller semptomlarla görülür.
- Fizik muayenede ince rale ve akciğer grafisi, pnömoni tanısını destekler.
- 07:47Pnömoni Evreleri ve Radyolojik Görüntüler
- Pnömoni konjesyon, hepatizasyon ve rezervasyon dönemlerine göre farklı sesler verir, hepatizasyon evresi en gürültülü evredir.
- İlk 24 saatte veya nötral pedi hastalarda akciğer grafisi normal olabilir.
- Radyolojik görüntüde efüzyonlu akciğer grafisi bakteriyel etken, multifokal infitrasyon lejyonerler veya stat bir numarasi, kavite tüberküloz veya mantar enfeksiyonu olabilir.
- 09:59Pnömoni Tanı ve Tedavi Kriterleri
- Pnömoni tanısında balgam gram boyama, kültür ve mümkünse biyokimyasal testler yapılması gerekir.
- Tanı koyduktan sonra tedavi için CURB-65 skorlama sistemi kullanılır; konfüzyon, ürinin yüksekliği, solunum sayısı, tansiyon ve yaş faktörleri değerlendirilir.
- CURB-65 skoru 0-1 olan hastalara ayaktan tedavi verilirken, 2 ve üzeri skoru olan hastalarda hastanede tedavi yapılır.
- 11:55Pnömoni Tedavi Protokolleri
- Ayaktan tedavi edilen kronik hastalığı olmayan hastalara tipik pnömoni için amoksin, atipik pnömoni için amoksili ve makrolit kombinasyonu verilir.
- Hastanede tedavi edilen hastalarda parantel antibiyotik tercih edilir; risk faktörü olmayan hastalarda sefalosporin veya makrolit, risk faktörü olan hastalarda antipsepsisal antibiyotik kullanılır.
- Sol yetmezliği olan, invaziv mekanik ventilasyon gerektiren veya vazopresör kullanması gereken hastalar yoğun bakım tedavisi gerektirir.
- 15:48Pnömoni Etkenleri
- Tipik pnömoni etkenleri gürültülü tablo, ateş, öksürük, balgam, yan ağrısı ve konsolidasyon bulgularıyla karakterize olur.
- Mikoplazma pnömonisi gençlerde sık görülür, üç haftalık inkübasyon süresi olan, öksürük, protektif farenjit ve kulak ağrısı bulgularıyla karakterize olur.
- Lejyonella pnömonisi klima maruziyetinde görülen, hiponatremi, hipoksitemi ve hematüri bulgularıyla karakterize olur.
- 18:38Pnömoni Tedavi Sonuçları ve Tedavi Yanıtı
- Pnömoni tedavisinde ateşin ilk üç günde düşmesi, lökositozun dört gün, fizik muayenenin yedi gün sonra normalleşmesi beklenir.
- Akciğer grafisi en geç düzelir, aya kadar anormallikler devam edebilir.
- Tedavi yanıt alınamadığında antibiyotik direnci, ampen gelişimi, farklı ateş kaynağı veya tüberküloz gibi ayırıcı tanılar düşünülmelidir.
- 20:24Pnömoni Korunması
- Pnömokok aşısı özellikle ileri yaş, ağır kronik hastalıklar, diyabet, alkolizm ve immün yetmezlikli hastalara önerilir.
- Grip aşısı pnömokok aşısının endikasyonlarına ek olarak gebelik, güvenlik görevlileri, market çalışanları ve sağlık personeline de önerilir.
- 21:12Hastanede Gelişen Pnömoni Tanısı
- Hastanede gelişen pnömoni, hastaneye yattıktan 48 saat sonra veya taburcu olduktan sonraki ilk 48 saatte ortaya çıkan pnömoni olarak tanımlanır.
- Tanı için akciğerde yeni bir infeksiyon ortaya çıkması veya mevcut infeksiyonun ilerlemesi, ateş, lökosit, sekresyon veya oksijenasyonun azalması gibi dört kriterden en az ikisinin olması gerekir.
- Hastanede gelişen pnömoni, hastanede geçen enfeksiyonlarda mortalitesi en yüksek olan hastalıktır ve özellikle ventatör pnömoni mortalitesi %50'lere kadar ulaşabilir.
- 22:56Hastanede Gelişen Pnömoni'nin Nedenleri ve Risk Faktörleri
- Hastanede gelişen pnömoni'nin patogenezinde mikroorganizmalar sorumludur; özellikle sağlık personelinin yeterli dikkat göstermemesi, endotrakeal tüpün sterilitesi sağlanmaması ve mide asidinin nötralize edici ilaçların etkisiyle mide aspirasyonu önemli faktörlerdir.
- Hastanede gelişen pnömoni için özellikle alt solunum yollarına ulaşan mikroorganizma sayısı ve hastanın savunma sisteminin gücü önemli faktörlerdir.
- Hastanede kalmanın dezavantajlarından biri, 48 saat boyunca hastanede kalan bir kişinin mikroflorasının hastane florası ile yer değiştirmesidir.
- 24:12Hastanede Gelişen Pnömoni Tanısında Kullanılan Skorlama Sistemleri
- Hastanede gelişen pnömoni tanısında klinik praction skor adı verilen bir skorlama sistemi kullanılmaktadır ve bu sistemin duyarlılık ve özgürlük oranı %165 civarındadır.
- Klinik enfeksiyon skorunda vücut sıcaklığı, lökosit sayısı, sekresyon oranı, akciğer grafisindeki lezyonlar ve mikrobiyolojik üreme varlığı gibi faktörler 13 puan şeklinde değerlendirilir.
- Hastalar, hastaya ait risk faktörleri, enfeksiyonla ilişkili risk faktörleri ve etkenlere bağlı risk faktörleri olarak gruplandırılır.
- 25:16Hastanede Gelişen Pnömoni'nin Tedavisi
- Hastanede gelişen pnömoni hastaları, gelişim zamanına göre grup 1 (ilk 4 gün içinde), grup 2 (5. gün ve sonrası) ve grup 3 (zamanla ilgisi olmayan, daha riskli) olarak üç gruba ayrılır.
- Grup 1 ve 2 hastalarda monoterapi tercih edilirken, grup 3 hastalarda kombine antibiyotik tedavisi (bir antiloma ilaç, bir penisilin, bir sefalosporin ve ilave amino glikoz veya kilolisin) önerilir.
- Hastanede gelişen pnömoni tedavisinde, hastanenin hangi bölgesinde hangi enfeksiyonun daha fazla olduğu bilgisi dikkate alınarak hastane enfeksiyon kontrol komiteleri tarafından verilen ilaçlar kapsamında tedavi yapılır.
- 26:56Hastanede Gelişen Pnömoni Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Hastanede gelişen pnömoni tedavisinde oral tedaviye geçiş yapılırken, ikinci-üçüncü kuşak oral sefalosporinler (sefox, sevda) ve oral demoksilin tercih edilir.
- Hastanede gelişen pnömoni tanısı, tanısal kriterleri yerine koyarak otomatik olarak verilmemelidir.
- Hastanede gelişen pnömoni kriterlerine uyan bir hastada atelectazi, ahds, akut akciğer ödemi veya pulmoner emboli olabileceği için hastayı geniş açıdan değerlendirmek gerekir.