Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Ege Üniversitesi Televizyonu ve Radyosu'nun çocuk sağlığı konulu programında, sunucu Zümrüt Bal ve çocuk enfeksiyon hastalıkları uzmanı Gül Avcı Güna, korkutucu viral enfeksiyonlar hakkında bilgilendirici bir sohbet gerçekleştiriyor.
- Programda Zika, Ebola, SARS ve MERS gibi öldürücü virüslerin tarihsel gelişimleri, bulaşma yolları, semptomları ve özellikle gebelerde ve bebeklerde yarattığı riskler detaylı şekilde ele alınıyor. Her virüs için Afrika kökenli olduğu, maymunlardan insanlara bulaştığı ve sivrisineklerin aracı rol oynadığı açıklanıyor.
- Programda ayrıca Türkiye'de saptanan Zika vakası olmadığı, Ebola salgını yaşanmadığı ancak seyahat edenlerde şüpheli semptomlar olduğu durumlarda izolasyon ve karantina önlemleri alındığı bilgisi paylaşılıyor. Seyahat ederken dikkat edilmesi gereken noktalar, korunma yöntemleri ve grip aşısının bu virüslerden korunma açısından yeterli olmadığı da vurgulanıyor.
- 00:38Ege Üniversitesi Televizyonu ve Radyosu'nun Programı
- Ege Üniversitesi Televizyonu ve Radyosu'nun programında çocukların sağlığını, geleceklerini ve yaşam konforlarını etkileyen konular ele alınıyor.
- Bugünki konu korkutucu viral enfeksiyonlar ve özellikle son aylarda medyada sıkça duyulan zika virüsü.
- Programda Ege Üniversitesi'nden çocuk enfeksiyon hastalıkları uzmanları Zümrüt Bal ve Gül Hadi Avcı konuk olarak yer alıyor.
- 02:15Zika Virüsünün Tarihi ve Yayılımı
- Zika virüsü yeni bir virüs değil, 1947 yılında Uganda'da bir zika ormanının adını alıyor ve maymunlarda üretilmiş.
- 1952 yılında ilk insan enfeksiyonu saptanmış, ancak uzun süre sessiz bir dönem yaşanmış.
- 2007 yılında Pasifik Adaları'nda ikinci bir salgın saptanmış, ancak o dönemde çok üzerinde durulmamış.
- 03:14Zika Virüsünün Tehlikeleri
- 2015 yılından sonra çocuklarda anne karnında enfeksiyon geçirdiği dönemde bebeklerdeki kafa çevresindeki küçüklük, zeka geriliği ve erişkinlerde ilerleyici felç durumuna neden olması nedeniyle halk sağlığı için önemli bir tehdit olarak ilan edildi.
- En önemli risk grubu gebeler, anne gebeyken enfeksiyonu geçiriyorsa bebeğin beyin gelişiminde ileri bir hasar veriyor.
- Virüs sinir hücrelerini seven bir virüs olarak tanımlanıyor.
- 04:43Zika Virüsünün Belirtileri ve Yayılımı
- Yüzde seksen erişkin hastada bulgu vermeden geçiriliyor, yüzde yirmi olguda hafif seyirli ateş, döküntü, eklem ağrısı veya şişlik ve gözlerde akıntı olmadan kızarıklık şeklinde enfeksiyon bulgularıyla saptanıyor.
- 2015 yılındaki özellikle Fransız Polinezyası ve 2013'teki çalışmalarda felç ile olan ilişkisi bilimsel olarak kanıtlanmış.
- Alt bacaklardan başlayarak üst üste gövdeye yayılan ve solunum yetmezliğine kadar ilerleyebilen felç, korkulan en önemli komplikasyon.
- 06:16Brezilya'daki Salgın ve Yayılım
- Tropik iklimi seven bir virüs olan zika, 2014'te Dünya Kupası'nın Brezilya'da yapılması ve Rio Karnavalı'nda çok fazla turistin Brezilya'ya gelmesi virüsün tüm dünyaya yayılmasına neden olduğu risk faktörü olarak görülüyor.
- 2016 yaz Olimpiyatları Brezilya'da olacağı için Dünya Sağlık Örgütü'nün endişesi var, virüsün tüm dünyaya tekrar yayılabilir.
- İlk defa 2016 Şubat ayında Teksas'ta cinsel yolla bulaştığı, ilk defa bebeklerde zeka geriliği neden olduğu 2016 Ocak ayında Hawaii'de bir bebekte kanıtlanmış.
- 07:43Zika Virüsünün Bulaşma Yolları ve Tedavisi
- Vücuttaki tüm salgılardan (anne sütü, amniyon sıvısı, kan, tükrük, idrar) bulaşıcı olduğu söyleniyor.
- Organ nakli yoluyla da bulaşabilir, ancak immün yetmezlik açısından özel bir risk artışı yok.
- Zika virüsünün tedavisi yok, sadece destek tedavi hastanın durumunu, ağrısını kesmeye ve sıvı ihtiyacını destekleme açısından uygulanıyor.
- 09:56Gebeliğin İlk Aylarında Enfeksiyon
- İlk gebeliğin ilk aylarında eğer bu enfeksiyonu anne kaparsa özellikle daha ağır bulguların olduğu, geç dönemlerdeki seyirlerin daha hafif ve daha selim olduğu belirtiliyor.
- Bu virüs, adını koyamadığımız bir takım virüslerin neden olduğunu düşündüğümüz bazı doğumsal bozuklukların ve anomalilerin nedenlerinden birini atmış olabilir.
- 10:56Zika Virüsü ve Test Yöntemleri
- Zika virüsü testi için Ankara'daki merkez laboratuvara idrar veya kan örneği gönderilebilir, sağlık bakanlığı sayfasında örnek gönderme yöntemleri açıkça belirtilmiştir.
- Türkiye'de henüz sağlık bakanlığı tarafından belirtilen bir zika virüsü vakası tespit edilmemiştir.
- Zika virüsü öldürmese de, enfekte kişilerde şeker hastalığı gibi uzun vadede sorunlar bırakabilir.
- 12:40Ebola Virüsü Hakkında Bilgiler
- Ebola virüsü 1976 yılında Afrika'nın Orta Afrika bölgesinde, Nijerya ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki yağmur ormanlarında ilk kez saptanmıştır.
- Ebola virüsü, maymun, şempanze ve goril gibi yabani hayvanlardan insanlara geçmiştir.
- Son salgında ebola virüsünün ölüm oranı %80-90 civarındadır.
- 14:18Ebola Virüsünün Yayılımı ve Tedavisi
- Son salgında insandan insana geçiş çok fazla olduğu için ölüm oranı yüksek olmuştur.
- Ebola virüsü Uganda'daki Ebola Nehri'nden gelmektedir.
- Ebola virüsünün tedavisi yoktur ve semptomları halsizlik, kırgınlık, ateş yüksekliği ve kas ağrıları ile başlar.
- 17:19Ebola Virüsünün Belirtileri ve Riskleri
- Ebola virüsünün en belirgin özelliği 7 günden uzun sürebilecek 39 derecelere varan yüksek ateşdir.
- Hastalığın ilerleyen aşamalarında kanamalar, organ fonksiyonlarında bozulmalar ve ölüm görülür.
- Sağlık çalışanları için kan yoluyla bulaşma durumunda ölüm oranı %100'dür, normal vatandaşlar için ise %80-90 civarındadır.
- 19:46Ebola ve Zika Virüsleri
- Ebola ve Zika virüsleri Afrika kökenli olup, maymunlardan (şempanzeler, meyve yarasaları) insanlara bulaşmaktadır.
- Bu virüslerin yayılımında aracı olarak sivrisinekler rol oynamaktadır ve özellikle ılıman iklimlerde yaşayan, 2000 metrenin altında yaşayan sivrisinek türü bu virüsleri insanlara bulaşır.
- Virüslerin yayılmasında hayvanlarla temas, hayvanın etiyle, çıkartlarıyla veya leşleriyle temas ve etlerin yenmesi önemli rol oynamaktadır.
- 22:31SARS ve MERS Virüsleri
- SARS virüsü 2003'te ilk defa tespit edilmiş olup, yaklaşık 300 vakadan bahsedilmektedir.
- MERS (Middle East Respiratory Syndrome) virüsü, SARS'ın bir alt tipi olup, daha ağır seyreden solunum yetmezliği tablosu göstermektedir.
- MERS virüsünün öldürücülük oranı %10-15 civarında olup, en son 2012-2013'te çıkan MERS virüsünün öldürücülük oranı %30'lara kadar çıkabilmektedir.
- 26:16Virüslerin Özellikleri ve Korunma Yöntemleri
- Ebola virüsü sinir hücrelerini daha çok tutarken, coronavirüs daha çok solunum yolunda etkilidir.
- Hac ve umre gibi organizasyonlar, virüslerin yayılmasında risk faktörü olarak görülmektedir.
- Virüslerden korunmak için bölge seçimi yapmak, korunma yöntemlerini bilmek ve döndükten sonraki 21 gün içerisinde doktora başvurmak önemlidir.
- 29:02Grip ve Diğer Virüsler
- Grip aşısı (influenza aşısı) sadece grip virüsüne karşı koruyucu olup, SARS ve MERS gibi virüslerden koruma sağlamaz.
- Grip virüsü, tüm dünya insanlarını sayısal olarak en fazla etkileyen virüs olup, aşısı bulunmaktadır.
- Ebola virüsü Afrika'da sınırlanmış, Zika virüsü ise Brezilya'da yayılmaktadır.