• Buradasın

    Okul Kırtasiye Ürünlerinin Sağlık Tehlikeleri ve Tüketici Bilinçlendirme

    youtube.com/watch?v=AwGREVzjUQY

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir belgesel formatında olup, sunucu, Zeynep Hanım, Meral Hanım, Marmara Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı ve Türkiye Acil Tıp Derneği Klinik Toksikoloji Çalışma Grubu Başkanı gibi uzmanlarla röportajlar içermektedir. Ayrıca Tülay Hanım adında bir kırtasiye mağazası sahibi de programda yer almaktadır.
    • Video, okul kırtasiye ürünlerinin (kalemler, defterler, çantalar, üniformalar) içindeki kimyasalların (azo boyalar, fitalatlar, ağır metaller) sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini ele almaktadır. Yenibosna'daki bir laboratuvarda yapılan testler gösterilirken, 2008'den bu yana kırtasiye sektöründe yapılan denetimler ve fitalat oranının %20'den %0,4'e düştüğü belirtilmektedir.
    • Program ayrıca çocuklarda gıda dışı zehirlenmelerin önemi, özellikle ilk beş yaş altı çocukların zehirlenme riskinin yüksek olduğu ve bu zehirlenmelerin nörolojik, endokrin ve kan hücreleri üzerindeki olumsuz etkileri hakkında bilgi vermektedir. Tüketicilerin bilinçli alışveriş yapması, ithalatçı firmaların güvenilirliğini kontrol etmesi ve ürün etiketlerini okuması gerektiği vurgulanmaktadır.
    00:36Ekonomik Sistem ve Ucuza Alma Ekonomisi
    • Sistemin nasıl işlediğini anlamak, özellikle anneler ve babaların sorumluluğu olarak vurgulanıyor.
    • Günümüzde "en ucuza alma ekonomisi" var; moda, kozmetik, tekstil ve ilaç sanayinde pahalı ürünlerden insanlar kaçmaya başladı.
    • Muadilini üretecek firmalar çok fazla olduğu için, pahalı ürünler artık satılamıyor.
    02:23Kırtasiye Ürünlerinin Tehlikeleri
    • Türkiye'de denetimin az yaşandığı veya göstermelik yapıldığı, yargıya taşınma sürecinin sarpa sardığı bir ülke olduğu belirtiliyor.
    • Kırtasiye ürünleri ucuza satılabiliyorsa, neden ucuza ve pahalı olan neden pahalı olduğu sorgulanıyor.
    • Defterlerde, kitaplarda, kalemtıraşlarda, boyalarda, okul çantalarında ve kalemliklerde inanılmaz kimyasallar kullanılıyor.
    03:31Kimyasalların Tehlikeleri ve Bilinçli Tüketim
    • Kokulu kalemler ve silgilerde insanı kansere götürebilecek ağır metaller ve kimyasallar kullanılıyor.
    • Ürünlerin içindeki kimyasalların ne olduğunu, nasıl üretildiğini öğrenmek mümkün değil, ancak doğru yerden almak mümkün.
    • Ucuza almak için sağlığı tehlikeye atmak yerine, Google'da hangi firmaların denetlediğini kontrol edip onlardan almak öneriliyor.
    05:51Gıda Dışı Zehirlenmeler
    • Gıda dışı zehirlenmeler, yediğimiz içtiğimizde değil, dokunduğumuz şeylerden de olabiliyor.
    • Dokunma anında emici özellik sayesinde, içindeki kimyasallar deri altına işliyor ve zarar veriyor.
    • Fermuar gibi ürünlerin ucuz olması, içinde çok ucuz malzemeler kullanılmasından kaynaklanıyor.
    07:45Tüketici Gücü ve Değişim
    • Tüketici olarak muazzam bir kudreti elinizde tuttuğunuzun farkında değilsiniz.
    • Almazsanız üretim olamaz, reaksiyon gösterirseniz aynı malzemelerle üretim yapan firmalar yok olup giderler.
    • Tüketici olarak oy gücü vardır ve bu güçle şirketleri yok edebilir veya denetim mekanizmasını sıklaştırabilirsiniz.
    09:32Bir Dolara Satılan Ürünlerin Arkasındaki Gerçek
    • Konuşmacı, 1993 yılında cebinde parası olmayan, ailesinden büyük paralar alma şansı olmayan ama hayalleri olan genç bir adam olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne gittiğini anlatıyor.
    • Amerika'da en ucuz koltuklara ve bir dolarlık dükkanlara gittiğini, bu deneyimden sonra kapitalizmin kötü olmadığını düşündüğünü belirtiyor.
    • Zamanla fark ettiğini, bir dolara satılan ürünlerin arkasında acı bir hikaye olduğunu ve bu ürünlerin sağlığa büyük tehdit oluşturduğunu söylüyor.
    10:55Okul Kırtasiye Ürünlerinin Sağlık Tehdidi
    • Okulların açılmasıyla milyonlarca çocuğun yeni okula başladığı ve annelerin babaların çocuklarına en iyisini vermeye çalıştığı belirtiliyor.
    • İstanbul'da Eminönü'nün kırtasiye ürünlerinin ucuz ve çeşitli olduğu, bir liraya kalemtıraş veya iki liraya kalemlik alınabildiği söyleniyor.
    • Çocukların kullandığı kalem, okul çantası ve önlüklerin aslında sağlığa zarar verebileceği, bakanlık açıklamaları ve denetlemelerin sıklaştırıldığı ancak merdiven altı ürünlerin yine piyasada olduğu belirtiliyor.
    11:55Ürün Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
    • Günümüzde internet sayesinde ürünlerin ithalatçısı, hangi koşullarda Türkiye'ye girdiği ve etiketinin altında ne yazıldığı öğrenilebileceği vurgulanıyor.
    • İsmi olmamış, nereden geldiği belli olmayan ürünleri almanın çocuğun sağlığına zarar verebileceği, çünkü bu ürünlerde denetim olmadığı belirtiliyor.
    • Sağlık Bakanlığı'nın denetim yaptığını iddia etmesine rağmen, ülkeye giren malların nereden ve hangi koşullarda girdiğini yakalamak mümkün olmadığı, bu nedenle ithalatçı firmaların ürünleri laboratuvara götürüp test etmesi gerektiği söyleniyor.
    12:52Laboratuvar Çalışmaları
    • Yenibosna'daki bir laboratuvarda, kırtasiye ürünlerinin sağlığa zararlı olup olmadığı, içindeki kimyasalların ne olduğu ve yasaların öngördüğü ölçülere uygun olup olmadığı araştırılıyor.
    • Laboratuvarda kırtasiye malzemelerinin bakanlıkça gereken parametrelerinin kontrolü yapıldığı, 2011 yılından beri bu kontrollerin başladığı belirtiliyor.
    • Azo boyaya maddeler, fitalatlar ve ağır metaller en çok test edilen parametreler arasında olduğu, bu ürünlerin hala var ve kullanıldığı söyleniyor.
    14:12Denetim Sonuçları ve Kimyasallar
    • Denetimlerin yapılsa da uygunsuz ürün oranı hala var, 2011 yılında yüzde elli'lerdeyken 2016 yılı sonu itibariyle yüzde doksandokuz uygun ürün olduğu açıklaması yapıldığı belirtiliyor.
    • Laboratuvarda isimsiz ve nereden geldiği belli olmayan ürünlerde kimyasal bulunabileceği, ancak limitler dahilindeyse sorun olmadığı söyleniyor.
    • Laboratuvar ortamında çocukların kullanımını simüle etmeye çalıştıkları, küçük çocukların kırtasiye ürünlerini ağzına soktuğu ve silgileri ısırdığı için tükürük yoluyla geçiş olduğu belirtiliyor.
    15:46Kimyasalların Kullanım Nedenleri
    • Fitalatların plastik malzemeleri yumuşatmak ve şekil vermek amacıyla kullanıldığı, kırtasiye ürünleri gamında çantaların PVC baskıları, silgiler, kalem kutuları ve plastik tutacakları riskli ürünler olduğu belirtiliyor.
    • Tüm fitalatların yasaklı olmadığı, onlarca kimyasalın fitalat adı altında olduğu ve üretici firmanın kullanımına izin verilen fitalatları neden kullandığı önemli olduğu söyleniyor.
    • Kimyasalların kullanılma sebebinin maliyetleri düşürmek olduğu, alternatif çözümlerin var ancak o zaman maliyetlerin arttığı belirtiliyor.
    16:52Ağır Metaller ve Kimyasal Analizler
    • Ağır metallerin boya bileşenleri olduğu, rengin ve boyanın olduğu her yerde kontrol edilmesi gerektiği, iç organlara geçip vücuttan dışarı atılamadığı ve sinir sistemine kalıcı etkileri olduğu belirtiliyor.
    • Laboratuvarda kimyasal analizlerin elle gözle muayene edilemediği, örnekleme yapılarak ürünün farklı kısımlarından alınan örneklerin test edildiği söyleniyor.
    • Boya kalemleri, sulu boyalar, pastel boyalar, defterler, silgi, kalemtıraş, pergel, makas, okul üniforması, ayakkabı ve çorap gibi ürünlerin kontrol edilen parametreler arasında olduğu belirtiliyor.
    19:07Tüketicilerin Bilinçlenmesi
    • Üreticilerin ve tüketicilerin bilinçli olması gerektiği, son yıllarda tüketicilerin de oldukça bilinçlendiği belirtiliyor.
    • Laboratuvarın tüketicilerden "çocuğum alerjik reaksiyon oluştu" gibi telefonlar aldığını söylüyor.
    • Laboratuvarda bazı numunelerin çok sert olduğu için, numuneleri keserken çalışanların zarar görmemesi için çelik eldiven kullandıkları belirtiliyor.
    20:04Çin Malı Ürünlerin Kalitesi
    • Çin artık sadece kalitesiz mal üreten bir ülke değil, çok kaliteli ürün üreten bir ülke haline gelmiştir.
    • Çin artık büyük bir pazar olduğu için çoğu ürün Çin'den geliyor, ancak dünyanın her yerinde hem iyi hem de kötü üreticiler bulunmaktadır.
    • Bazı ülkeler kendi vatandaşlarını korumak için Çin ürünlerinin tamamının ülkeye girmesini yasaklayabilmektedir.
    22:19Tüketicinin Sorumluluğu
    • Tüketicinin sorumluluğu vardır, kimseyi suçlamaya hakkımız yoktur.
    • Dünya ve para üstüne kurulu bir mekanizma var, herkes para kazanmak istiyor ve sağlığı denetlemekle görevli birimler eskisi kadar iyi çalışmayabiliyor.
    • Tüketicinin gücü elindedir, almayı reddederse çocuğuna milyonlarca liralık hastalık masraflarıyla karşı karşıya kalacağından başka bir dünya mümkün olabilir.
    23:29Türkiye'de Tüketici Bilinçliliği
    • Türkiye'de anlayışlar ve alışkanlıklar yavaş yavaş değişiyor, tüketici daha bilinçli hale geliyor.
    • Sektörde görünmez bir işbirliği var, yanlış şeyler varsa bir araya gelip o yanlışı kendi içinde elimine eden, temizleyen bir yapı var.
    • Tüketicileri koruma tarafında olan uzmanlar da aynı görüşte olabilir.
    24:00Kırtasiye Sektöründe Denetimler
    • Kırtasiye sektöründe 2011'de yapılan denetimlerde her iki ürünün birinde kanserojen madde vardı, ancak 2011'den bu yana yapılan denetimler ve sektör-bakanlık işbirliği sonucunda çok iyi rakamlara ulaşıldı.
    • Sektörle bilgilendirme toplantıları yapıldı, tüketiciler bilinçlendirildi ve denetimler tavizsiz devam etti.
    • İthalat denetimlerinde de sıkı denetimler yapıldı, her gelen ürünün test raporları isteniyor ve gerçekçi bulunmazsa numune alınıp laboratuvara gönderiliyor.
    26:10Tüketicinin Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
    • Tüketiciler ithalatçı firmanın kim olduğuna dikkat etmeli, ürünün nerede yapıldığına bakmalı.
    • Merdiven altı ürünlere yönelmemeli, herkese uygun ürünler var ve bunların da testleri son derece olumlu.
    • İthalatçının isminin açık adresinin yazılı olması önemli, böylece aksaklık durumunda hem tüketici hem de denetim kurumları ulaşabilir.
    28:16Tekstil Ürünlerinde Kontroller
    • Türkiye tekstil alanında dünyada çok iyi bir yerde, yaklaşık on kimyasala bakılıyor ve kimyasal anlamında bir risk yok.
    • Lif içerikleri kontrol ediliyor, örneğin çocuğun sadece pamuk kullanması gerekiyorsa bu kontrol ediliyor.
    • Tüketicinin etiketleri okuması, hangi malzemeden yapıldığını bilmesi çok önemli.
    29:05Çocukluk Çağında Zehirlenmelerin Önemi
    • Konuşmacı Marmara Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı ve Türkiye Acil Tıp Derneği Klinik Toksikoloji Çalışma Grubu Başkanı olarak çalışmaktadır.
    • Gıda dışı zehirlenmeler çok büyük bir grup olup, dozu yüksek olmak üzere insanı zehirleyebilir.
    • Amerika'da bir milyon zehirlenme rakamı verilirken, Türkiye'de bunun yarısı kadar acillere ulaşan zehirlenme vakaları bulunmaktadır.
    29:52Çocuklarda Zehirlenmelerin Nedenleri ve Etkileri
    • İlk beş-altı yaş grubu çocuklar etrafı tanımak, çevreye uyum sağlamak ve öğrenmek için aldıkları her yabancı objeyi ağızlarına götürürler, bu nedenle ağız yoluyla çok fazla toksik madde alımını açıklarlar.
    • Altı yaş üzerindeki çocuklar farklı ajanlarla zehirlenirken, solunum sistemleri, sindirim sistemleri, kan-beyin bariyeri ve bağışıklık sistemi tam yerine oturmadığı için gelişmekte olan hücreler kolay etki altında kalır.
    • Zehirli maddeler nörolojik olarak çocukların sinir sisteminin etkilenmesine, mental gerilik oluşmasına ve psikiyatrik sıkıntıların ortaya çıkmasına neden olabilir.
    31:15Zehirli Maddelerin Uzun Vadeli Etkileri
    • Endokrin sistemi bozucu maddeler çocukluk çağında verildiğinde üreme fonksiyonları, kemik uzaması, kemik gelişimi ve kan şekeri regülasyonu gibi metabolik problemlere yol açabilir.
    • Çocukluk çağında bu tür zehirlenmeler bütün hayatını etkiler ve kan hücrelerindeki bozukluğa bağlı, kemik iliğinin etkilenmesine bağlı kanser tipleri ve lösemiler gibi durumlara yol açabilir.
    • İlk beş-altı yaş okul öncesi yaş çok önemli bir yaş dönemi olup, çocuklar okula başlayınca etrafta çok fazla ajanların yer alması nedeniyle bir bombardıman gibi maruziyet içinde kalırlar.
    32:31Zehirli Maddelerin Kaynağı ve Önlemleri
    • Sorun kayıtlı alış satışlar değil, kayıt dışı alınıp satılan merdiven altı üretimlerde çıkan sorunlardır.
    • Merdiven altı üretimlerde amaç ucuza mal etmektir, bu nedenle daha ucuz, daha az rafine ve zararlı kimyasallar kullanılır.
    • Düzgün yerlerden alınmış, iyi üretilmiş kırtasiye malzemeleri ve kıyafetler kullanılmasında zehirlenme riski yoktur.
    33:48Zehirlenme Riski ve Destek Kaynakları
    • Aniden çok fazla maruziyet olup zehirlenme imkanı çok zordur, maddelerin ölümcül veya hastalık yapıcı doza gelmeleri için uzun bir süre geçmesi gerekir.
    • Ambalaj bilgilerine dikkat edilmeli ve Türkiye'de bakanlıkla yapılan çalışmalarda 114 numarası her an zehirlenmelerle ilgili problem olduğunda aranabilir.
    • Acil tıbbi bir durum olduğunda 112'yi arıyorlarsa, 114'ten de destek alabileceklerini unutmasınlar.
    36:35Kırtasiye Ürünlerinde Zehirli Maddeler
    • Kırtasiye ürünleri özellikle okulların açıldığı dönemde binbir çeşit renk ve albenisi yüksek, çekici ürünlerle çocukları oyuncak olarak gösterir.
    • 2008 yılında "Okula Dönüş" projesinin ilk çıkış noktası konuşmacının oğlunun sürekli kurşun kalemi yemesiyle başladı.
    • Kırtasiye ürünleriyle ilgili hiçbir yasa olmadığı için, oyuncakla ilgili mevzuatı kullanarak kalem, silgi, beslenme çantası, defter, cetvel ve makas ucu gibi ürünlerin analiz edilmesi başlandı.
    38:27Fitalat Tehlikesi
    • Fitalat, plastikleri yumuşatmak için kullanılan bir kimyasal madde olup, özellikle plastikler sadece kırtasiye üründe değil, hayatımızda kullandığımız bütün ürünlerde bulunur.
    • İçerisinde sağlığa zararlı olan altı adet fitalatın bulunmaması gerekiyor çünkü bunların belli bir kısmı çocuklarda büyüme ve hormon bozuklukları, belli bir kısmı ise kanserle ilgili hastalıkların kapısını açan kimyasal maddelerdir.
    • Anne babaların kırtasiye ürünleri alırken çok dikkatli olması ve bu tehlikeyi fark etmeleri gerekiyor, çünkü gıda dışı ürünlerin tehlikelerini gözle görerek veya etiketini okuyarak anlamak mümkün değildir.
    39:12Kırtasiye Ürünlerinin Denetimi
    • 2008 yılında Türkiye'de kırtasiye ürünle ilgili hiçbir yasal mevzuat yoktu, bu nedenle oyuncağı dikkate alarak hareket başlatıldı.
    • 2009'da analiz kapsamı genişletildi ve sadece kalem ve defter değil, iç çamaşırı, çorap, okul ayakkabısı ve mont gibi tüm ürünler analiz edilmeye başladı.
    • Şirket sadece ticari değil, sosyal sorumluluk da üstlenerek ürünlerin sağlığa zarar verip vermediğini ve faydalı olup olmadığını incelemektedir.
    40:43Ürün Kontrol Süreci
    • Çalışma Nisan ayında başlar, okullar Eylül'de açıldığı için Mart ayında satın almalar yapılır ve trend takip edilir.
    • Şirket sadece son ürünü üreten değil, hammaddesiyle de kontak kurmaya başlamıştır çünkü sağlığa zararlı hammadde üreten hammaddeciden başlar.
    • Fitalat sorunu için hammaddecilerine ulaşılarak fitalatsız hammaddeci aranmış ve yasasıyla birlikte satış noktaları ve diğer üreticiler de aynı çizgide olmuştur.
    42:16Ahlak ve Tarım Önemi
    • Ahlak her şeyin başıdır; bir ülkeyi kalkındıracak, bir öğrenciyi başarılı kılacak ve bir aileyi iyi bir bebeğin yapacak şeydir.
    • Tarım Türkiye'de baş tacı olsa, dışarıdan hammadde ithal etmek zorunda kalmasak, tarım demek hammadde demektir.
    • Her şeyin başı ahlak olduğundan, bir firmanın olaya ahlaklı yaklaşıp tüketicinin hakkını koruması önemlidir.
    43:15Gelecek İçin Umut
    • Çocuğa verilecek en iyi öğüt "seni ne mutlu ediyorsa onu yap" olmalıdır.
    • Çocuk zehirlenmek istemiyorsa, daha iyi bir hukuk ve denetlenme mekanizması istiyorsa, ona bu kapıyı açmak gerekir.
    • Her şey küçücük bir kurşun kalemden başlar, bir ipucundan yola çıkarak dünyalar başarılabilir ve Türkiye değişebilir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor