Buradasın
Modern Tıpta Sindirim Sistemi ve Karaciğer Hastalıkları Tanı Yöntemleri
youtube.com/watch?v=X788TjXKutsYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sağlık programında gastroenteroloji uzmanı Dr. Murat Keskin ile yapılan röportaj formatında bir içeriktir. Dr. Keskin, sindirim sistemi ve karaciğer hastalıkları hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır.
- Videoda modern tıpta kullanılan sindirim sistemi tanı yöntemleri anlatılmaktadır. İlk olarak karaciğer transient elastografi (fibros iken) cihazı tanıtılıyor, ardından endoskopik ultrasonografi ve ERCP gibi endoskopik tanı yöntemleri açıklanmaktadır. Son bölümde ise ERCP işleminin nasıl yapıldığı, safra kesesi taşlarının tanısı ve tedavisi hakkında bilgiler verilmektedir.
- Video, karaciğer yağlanması, siroz, hepatit B, hepatit C ve alkolik karaciğer hastalığı gibi kronik karaciğer hastalıklarında kullanılan tanı yöntemlerini detaylı olarak ele almaktadır. Ayrıca obezite, diyabet ve alkol kullanımı gibi risk faktörleri olan kişilerin bu testlere başvurması gerektiği vurgulanmaktadır. Video, bir sonraki konuk olan kulak burun boğaz uzmanı Dr. Ertan Yıldırım ile devam edeceğini belirterek sona ermektedir.
- 00:13Gastroenteroloji Uzmanlığı
- Gastroenteroloji, sindirim sistemi hastalıklarıyla uğraşan bir uzmanlık dalıdır.
- Ağızdan anüse kadar sindirim sisteminin tüm organları, karaciğer ve dalakla ilgili hastalıklarla ilgilenir.
- Gastroenteroloji, iç hastalıklarının bir yan dalıdır ve karaciğer, dalak, yemek borusu, mide ve kalın bağırsak hastalıklarıyla da ilgilenir.
- 01:36Karaciğer Transient Elastografi
- Karaciğer transient elastografi (Fibros), karaciğer biyopsisine alternatif olarak geliştirilen ileri teknoloji bir yöntemdir.
- Karaciğer biyopsisi karaciğer hastalıklarının tanısında altın standart bir yöntemdir, ancak gereksiz biyopsiden kaçınmak için non-invasiv (hastaya zarar vermeden) yöntemler araştırılmıştır.
- Bu cihaz Fransa'da 2013'te bulunmuş ve FDA tarafından onay alınmış, hızlı, ağrısız ve güvenilir bir yöntemdir.
- 02:50Cihazın Çalışma Prensibi
- Cihaz ses dalgası ile çalışır ve ultrason cihazı gibi düşünülebilir.
- Ses dalgasını karaciğere gönderir, geri gelen dalgaları işleyerek karaciğerin esnekliğini ve fibrozisini ölçer.
- Karaciğer normalde yumuşak ve süngerimsi bir organ olup, esnekliğini kaybetmeye başladığında elastikiyetini kaybeder ve cihaz bunu algılar.
- 03:21Cihazın Avantajları
- Cihazın ikinci avantajı, karaciğer yağlanmasının miktarını desibel metre olarak vermesidir.
- Hem hastalar için, hem doktorlar için, hem tanı için hem takip için güvenilir ve hızlı bir yöntemdir.
- Karaciğer biyopsisi yaptırmak isteyen veya planlayan hastalara alternatif bir yöntemdir.
- 03:55Kullanım Alanları
- Karaciğer hastalıkları dünyada giderek sıklığı artmakta, özellikle yağlı karaciğer hastalığına bağlı kronik karaciğer hastalıkları üzerinde çalışılmaktadır.
- 2020 yılında karaciğer naklinin dünyadaki en sık sebebi yağlanmaya bağlı karaciğer iltihabı ve bunun sebep olduğu karaciğer sirozudur.
- Cihaz, yağlı karaciğer, hepatit B, hepatit C, alkolik karaciğer hastalığı ve nadir görülen karaciğer hastalıklarında kullanılmaktadır.
- 04:57Karaciğer Yağlanması ve Önemi
- Karaciğer yağlanması oldukça sık görülen bir hastalık olup, toplumun neredeyse %20'sinde mevcuttur.
- Bu %20'lik grupta %20'sinde yağlanmaya bağlı karaciğer iltihabı gelişir ve bu iltihaplanma sürekli devam ederek karaciğerdeki esnekliğini kaybetmesine ve siroza yol açar.
- Cihazın amacı bu tür hastaları erkenden tespit etmek ve siroza doğru gidiş varsa hastanın yaşam tarzı ve ilaçlarıyla geri çevirmektir.
- 05:45Karaciğer Sirozunun Önemi
- Karaciğer sirozu hastalarının büyük bir kısmı hayatında alkol içmemiş, hepatit B ve C ile karşılaşmamış, ancak obez, kilolu, göbek çevresi artmış ve şeker hastası olan hastalardır.
- Bu hastalar geriye dönük incelendiğinde karaciğer yağlanmasına bağlı iltihabı olan ve önemsenmeyen bir grup olarak tespit edilmiştir.
- Karaciğer sirozu zeminde karaciğer kanserine gider ve giderek önemi artarak Türkiye'de de maliyeti ve hastane yatışı, karaciğer kanseri, karaciğer nakli gibi konuları artıran bir hastalık durumundadır.
- 07:05Cihazın Sonuçları ve Etkileri
- Ultrasonografik görüntülerde karaciğer yağlanmalarının seviyeleri grade 1, 2, 3 şeklinde değerlendirilirken, bu cihaz karaciğerdeki yağlanma miktarını desibel milimetre olarak verir.
- Cihaz, karaciğerin esnekliğini kaybettiğini ve sirozuna doğru gittiğini belirtir.
- Hastalar bu uyarı üzerine diyetini değiştirir, obez veya diyabetik hastalar diyet ve egzersiz yapmaya başlar, bu sayede geri dönüşümler iyi olur ve bir yıl sonra kontrol edilebilir.
- 08:09Karaciğer Tarama Cihazı ve Önemi
- Karaciğer tarama cihazı, hastaya X ışını veya ilaç vermeden, ağrı ve sızı olmadan yaklaşık 10-15 dakika içinde karaciğer durumunu rapor olarak veriyor.
- Karaciğer sirozunu geri çevirmek çok mümkün olmadığı için, siroz'a gitmeden hastayı yakalamak önemlidir.
- Bu cihaz, hastanede yatma, ağrı ve kanama gibi nadir komplikasyonları önleyerek hem hekime hem hastaya faydalı bir yöntemdir.
- 09:21Karaciğer Tarama İçin Önerilen Gruplar
- Karaciğer tarama için belli bir yaş sınırı yoktur, ancak obezite, diyabet, hepatit B taşıyıcılığı ve alkol kullanımı gibi risk faktörleri olan hastalar tarama açısından önemlidir.
- Obezite artışı giderek artmakta olup, obezite ile karaciğer sirozu arasında bir ilişki vardır.
- Karaciğer yağlanması raporu görülen hastaların tekrar kontrol edilmesi önerilmektedir.
- 12:20Endoskopik Ultrasonografi Yöntemi
- Endoskopik ultrasonografi, modern tıpta kullanılan ileri teknoloji bir yöntemdir; endoskopi cihazının ucunda aynı zamanda bir ultrason probu bulunur.
- Bu yöntem, pankreas ve safra yolları gibi organlarda tomografi veya MR'de saptanamayan küçük lezyonları tespit etmek için kullanılır.
- Endoskopik ultrasonografi, tanı koyma, kist boşaltma ve biyopsi alma gibi işlemler için kullanılır.
- 14:02Endoskopik Ultrasonografi Yönteminin Avantajları
- Endoskopik ultrasonografi, uyutarak (sedo analjezi) yaklaşık 30 dakika civarında süren konforlu bir yöntemdir.
- Normal ultrasona göre daha fazla ve daha spesifik görüntüler elde edilebilir, ayrıca biyopsi alma şansı da vardır.
- Bu yöntem, sindirim sistemi hastalıklarında, pankreas ve safra yolları hastalıklarında, rektum tümörlerinin incelenmesinde kullanılır.
- 16:18Endoskopik Ultrasonografi ve Diğer Yöntemler
- Endoskopik ultrasonografi, tanı için kullanılır ve bazen bazı tümörlerde evreleme için de kullanılabilir.
- Pankreas kanserlerinde 2 cm'den küçük lezyonları saptamada en duyarlı yöntem endoskopik ultrasonografi olarak belirlenmiştir.
- Bu yöntem, hastaya zararlı olmayan, kısa süren ve biyopsi alma imkanı sunan bir yöntemdir.
- 17:37ERCP Yöntemi
- ERCP (Endoskopik Retrokavital Pankreatokolanjiyografi), safra yolları ve pankreas kanalını görüntülemek ve tedavi etmek amacıyla kullanılan bir yöntemdir.
- Bu yöntem, safra kanalına düşen taşlarda, safra yollarının veya pankreasın iyi ya da kötü huylu hastalıklarında kullanılır.
- ERCP, diodoroskop adı verilen özel bir cihazla, hastayı uyutarak ve aç olarak uygulanır.
- 18:29ERC (Endoskopik Retrokavital Pancreatografi) İşlemi
- ERC işlemi, oniki parmak bağırsağında safranın bağırsağa açıldığı küçük ampul avatar adı verilen alanda yapılır.
- İşlem sırasında saç telinden ince bir tel ile safra kanalında olup olmadığı kontrol edilir ve kontrast madde ile X-ışınıyla görüntüleme yapılır.
- ERC ile safra kanalında taş, kitle veya darlık olup olmadığı değerlendirilir ve pankreas hastalıkları da incelenebilir.
- 19:11ERC İşleminin Amacı ve Süreci
- ERC hem tanı için hem de tedavi amaçlı kullanılır; sarılık, safra kanına taş düşmesi veya pankreas kanseri gibi durumlarda stent takılabilir.
- İşlem ortalama 30-60 dakika sürer ve hasta işlem sırasında herhangi bir şey duymaz veya görmez.
- Safra kanalının taşları balon basket cihazlarıyla ince bağırsak lümenine düşürülebilir veya stent takılarak sarılık giderilebilir.
- 20:18ERC İşleminin Avantajları
- ERC işlemi, açık ameliyat yerine kapalı (laparoskopik) ameliyatla safra kesesi taşlarının alınması gibi daha konforlu bir yöntemdir.
- İşlem sonrası hasta aynı gün veya bir sonraki gün evine taburcu olabilir ve komplikasyon oranı düşük olur.
- ERC işleminin riskleri arasında pankreatit, kanama, delinme ve acil ameliyat gibi durumlar bulunur.
- 21:57ERC Sonrası Bakım ve Öneriler
- ERC sonrası hasta gözlemlenir ve ağrı, sızı, kanama veya kaçak olup olmadığı kontrol edilir.
- Safra kesesi taşı olan hastalara çikolata, yumurta ve yağlı gıdalardan uzak durmaları önerilir.
- Safra kesesi taşı olan hastalar, ameliyat oluncaya kadar yağlı gıdalardan uzak durmalı ve tekrar kanala taş düşmesinden korunmalıdır.
- 23:40Safra Kesesi Taşı Yönetimi
- ERC sadece safra kesesindeki taşın kanala düştüğü durumlarda uygulanır, safra kesesinde taş varsa ancak kanalda bir şey yoksa genel cerrahiye başvurulmalıdır.
- Her safra kesesi taşı kanala düşmez ve ne zaman düşeceği garantilenemez.
- Safra kesesi taşı semptom veriyorsa (ağrı, bulantı, şişlik) ameliyat edilmelidir, aksi takdirde iltihap veya pankreatit gibi ciddi durumlar oluşabilir.
- 26:31ERC Sonrası Takip
- ERC sonrası kanal temizse tekrar işlem yapmaya gerek kalmaz.
- Bazı hastalarda safra kesesi alınmış olsa bile yıllar sonra safra kanalında tekrar taş oluşabilir.