Buradasın
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOA) Bilgilendirme Programı
youtube.com/watch?v=zkJEfFmxqQ0Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Sağlık Rehberi" adlı programda, Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz uzmanı Dr. Özlem Şengören ile yapılan röportaj formatında bir video sunulmaktadır.
- Videoda KOA hastalığının tanımı, nedenleri, belirtileri, türleri, teşhis yöntemleri ve tedavi seçenekleri detaylı olarak ele alınmaktadır. Program, hastalığın risk faktörlerini (özellikle sigara kullanımı ve pasif içicilik), belirtilerini, teşhis yöntemlerini (fizik muayene, akciğer grafisi, spirometrik solunum fonksiyon testi) ve tedavi yöntemlerini (pulmoner rehabilitasyon, beslenme önerileri, cerrahi müdahaleler) kapsamlı şekilde açıklamaktadır.
- Videoda ayrıca 20-21 Kasım tarihinde Dünya KOA Günü'nün kutlanacağı ve Bursa Halk Sağlığı Ulusal Üniversitesi ile ortaklaşa kurulacak solunum çadırı hakkında bilgi verilmektedir. Çadırda sigara içen, öksürük ve nefes darlığı yaşayan kişilerin solunum fonksiyon testleri yaptırabileceği belirtilmektedir.
- 00:17Koah Hastalığı Tanıtımı
- Koah, halk dilinde kronik bronşit olarak bilinen, uzun süreçli tıkayıcı bir akciğer hastalığıdır.
- Hastalığın dünya ve Türkiye'de görülmek üzere %8-12 oranında (ortalama %10) yaygınlığı vardır.
- Dünyada ölümlerin 3. sırasını, Türkiye'de ise 4. sırasını Koah kapsar ve ölüm nedenlerinde önemli bir yere sahiptir.
- 02:52Koah Hastalığının Nedenleri
- En önemli risk faktörü sigaradır; günde bir paket ve üzeri sigara içen ve 20 yıl üzerinde sigara içen kişilerin hastalığa yakalanma riski çok yüksektir.
- Genetik faktörler de önemli bir etkendir; sigara içmeyen hastalarda da alfa-1 antripsin eksikliği gibi genetik bozukluklar hastalığın gelişiminde rol oynar.
- Beslenme yetersizliği, özellikle fast food alışkanlığı, tüberküloz gibi akciğer enfeksiyonları, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı da risk faktörleridir.
- 05:12Koah Hastalığının Diğer Risk Faktörleri
- Kırsal kesimde yaşayan kadınların biyomet maruziyeti (saman, ot tezi gibi yakıtların kullanımı) hastalığın gelişimine katkıda bulunur.
- Maden ocaklarında çalışan işçilerin mesleki tozlara maruz kalması ve uzun süreli dış ortam hava kirliliğine maruz kalmak da risk faktörleridir.
- Koah hastalarının %90-95'i sigara içmektedir.
- 06:54Koah Hastalığının Türleri ve Belirtileri
- Koah artık sadece akciğere değil, vücutta tüm organları etkileyen bir sistemik hastalık olarak kabul edilmektedir.
- Hastalığın en önemli belirtileri öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığıdır.
- İlerleyen süreçte hasta, küçük bir eforla bile nefes darlığı hisseder; örneğin bir merdiven basamağını bile çıkamaz hale gelebilir.
- 09:29Koah ve Astım Arasındaki Farklar
- Koah, sigara ve hava kirliliği gibi zararlı partiküllere maruz kalmakla oluşan, kısmi olarak geriye dönüşümlü bir hastalıktır.
- Astım ise ataklar halinde gelen nefes darlığı, hırıltı ve hışıltılı solunum gibi belirtileri olan, tedavi ile normale dönebilen geri dönüşümlü bir hastalıktır.
- Koah ve astım arasındaki ayrım, fizik muayene, akciğer grafisi ve spirometrik solunum fonksiyon testi ile yapılmaktadır.
- 11:43Erken Teşhisin Önemi
- Erken teşhis, özellikle sigara içen hastalarda önemlidir çünkü hastalar genellikle öksürüğünü sigara içimine bağlayarak doktora gitmeyi geciktirirler.
- Erken tanıyla hastalığın sistemik olmasını önleyebilir, sigarayı bırakmayı sağlayabilir ve komplikasyonları azaltabilir.
- Hastalığın ilerlemesiyle günlük hayatta yürüyüş, alışveriş ve kişisel bakım gibi basit hareketlerde zorluklar yaşanabilir.
- 13:34Pasif İçicilik
- Pasif içicilik, düzenli olarak her gün ya da haftanın belli günlerinde iş, ev veya aile ortamında sigaraya maruz kalmayı ifade eder.
- Son on yıldır yapılan araştırmalar, pasif içicilerde sigara içenlerde görülen hastalık oranlarıyla aynı hastalık oranlarının olduğunu göstermiştir.
- Sigara ile ilgili yasal düzenlemeler 19 Temmuz 2009 tarihinde yürürlüğe girmiş ve Türkiye, Dünya Sağlık Örgütü'nün sigara bırakma ile ilgili ölçütlerin tamamını yerine getiren dünyada ilk ve tek ülke olmuştur.
- 16:24KOAH Hastalığının Sistemik Etkileri
- KOAH hastalığı sadece akciğerleri etkileyen değil, sistemik bir hastalık olup kalbe ve damarlara da zarar verebilir.
- Damar tıkanıklıkları oluşabilir ve pıhtı gelişmesi riski artabilir, bu pıhtı koparak akciğerlerde veya kalpteki önemli damarlardan birini tıkayarak ani ölüme neden olabilir.
- Hastaların ilaç kullanımında teknik açıdan problemler yaşayabilmektedir, bu nedenle doktorlar ilaç verirken detaylı anlatım yapar ve hastaların doğru teknikle kullandığını kontrol eder.
- 19:13Tanı ve Tedavi Süreci
- Tanı konulurken önce hasta şikayetleri öğrenilir, fizik muayene yapılır, EKG, akciğer grafileri, kan tahlilleri ve spirometrik solunum fonksiyon testleri yapılır.
- Hastalığa konulduktan sonra ilk olarak sigarayı bırakılması istenir ve hastalar sigara bırakma polikliniğine yönlendirilir.
- İlaç tedavisi sırasında hastalar belli aralıklarla kontrol edilir ve ilaçların doğru kullanıldığından emin olunur.
- 21:40Koah Tedavisi ve Pulmoner Rehabilitasyon
- Koah tedavisinde ilaç tedavisi dışında beslenme, egzersiz kapasitesini artırmak ve pulmoner rehabilitasyon ünitelerine göndermek gibi farklı yöntemler uygulanmaktadır.
- Pulmoner rehabilitasyon ünitelerinde hastaların beslenme alışkanlıkları, egzersiz kapasiteleri, balgam çıkarma ve nefes alma teknikleri geliştirilmektedir.
- Hastaların günlük yaşamlarında daha aktif olmaları ve hastalığın yan etkilerini azaltmak için fizik tedavi uzmanları, fizyoterapistler ve farklı cihazlar kullanılmaktadır.
- 22:46Beslenme Önerileri
- Koah hastalarına yağlı gıdalar tüketilmesi (süt, peynir, ayran) ve karbonhidratlı, nişastalı, şekerli gıdalardan kaçınılması önerilmektedir.
- Antioksidan özelliği yüksek olan yeşil yapraklı sebzeler ve meyveler daha çok tüketilmelidir.
- Hastaların egzersiz kapasitelerini ve günlük yaşam aktivitelerini artırmaları için pulmoner rehabilitasyon desteklenmektedir.
- 24:05Gelişmiş Tedavi Yöntemleri
- Hastalığın ileri evresinde eve oksijen tüpü ve oksijen cihazı temini için rapor çıkartılmaktadır.
- Cerrahi yöntemlerle akciğerde oluşan kistler çıkarılarak akciğer kapasitesi artırılmaktadır.
- Göğüs hastalıklarının gelişen girişimsel yöntemleri sayesinde cerrahi işlemler daha rahat gerçekleştirilebilmekte ve hastaların yaşam kalitesi artırılmaktadır.
- 25:30Akciğer Nakli ve Tedavi Gelişmeleri
- Akciğer nakli, ilerlemiş hastalarda ve seçilmiş olgularda düşünülmektedir.
- Tek veya çift taraflı akciğer transplantasyonu hastanın akciğer fonksiyonu, kalın beklentisi, eşlik eden hastalıkları ve hasta tercihleri doğrultusunda değerlendirilmektedir.
- Son dönemde fosfodiesteraz dört inhibitörleri gibi yeni tedavi yöntemleri geliştirilmiştir ve orta ve ağır Koah'ta yaşam kalitesini artırdığı, nefes darlığı, öksürük ve balgam şikayetlerini azalttığı gösterilmiştir.
- 28:26Sigara Kullanımının Tehlikeleri
- Koah hastalarında en çok sigara kullanımına dikkat edilmesi ve kullanılmaması gerekmektedir.
- Pasif içicilik (second hand smoking) ve "third hand smoking" (sigara içilen ortamda kalan zararlı maddeler) da önemli tehlikelerdir.
- Sigara içen kişinin üzerinde sinen yaklaşık dörtbin çeşit zararlı madde, içmeyen kişileri de etkilemektedir.
- 31:17Hamilelik ve Sigara
- Hamilelikte pasif içicilik, doğan bebeğe baba dolaylı olarak zarar vermektedir.
- Pasif içicilikte doğan bebekler daha erken ve daha düşük ağırlıkta (150-200 gr) doğmaktadır.
- Bu çocukların çocukluk çağı kanserlerini, astım ve diğer alerjik hastalıkları daha sık yakaladıkları, ileride Koah riskinin daha yüksek olduğu gösterilmiştir.
- 33:18Dünya Koah Günü Faaliyeti
- 20-21 Kasım tarihinde Dünya Koah Günü kapsamında Bursa Halk Sağlığı Ulusal Üniversitesi ile ortak çalışarak Kent Meydanında solunum fonksiyon testi yapılacak bir çadır kurulacak.
- Çadırda sigara içen, öksürük, balgam veya nefes darlığı yaşayan kişilerin solunum fonksiyon testleri yapılacak ve solunum kapasiteleri değerlendirilecek.
- Bu testler sayesinde hastalığın fark edilmemiş kişilerde tespit edilecek ve erken tedavi başlatılacak.
- 34:30Çalışmanın Amacı
- Doktorluk aynı zamanda halk sağlığı içinde çalışmayı ve hastalık oluşmadan önlemeyi içerir.
- Çalışmanın amacı sigara içen kişilere bilinçlendirme yapmak ve solunum kapasitelerini değerlendirmek.
- Kişilerin kendi sağlıkları için kontrolden geçmeleri gerekiyor.
- 36:19Program Duyurusu
- Yarın "Sağlık Rehberi" programında uzman psikolog Filiz Yakmaz Basılgan ile çocukluk döneminde tuvalet eğitiminin çocuğun kişilik gelişimine etkisi konuşulacak.