Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- TRT'de yayınlanan bu sağlık programında, Ankara Numune Eğitim Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği İdari Sorumlusu Doçent Dr. Fatih Dede konuk olarak yer almaktadır.
- Program, kronik böbrek hastalığı hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Böbreklerin işlevleri, böbrek yetmezliğinin nedenleri, semptomları ve risk grupları detaylı olarak anlatılmaktadır. Ayrıca tedavi yöntemleri, önleme stratejileri ve erken teşhisin önemi vurgulanmaktadır.
- Videoda Türk toplumunun tuz tüketiminin yüksek olması, kan şekeri ve lipit kontrolü, sigara ve alkol kullanımı, ideal kilo tutma ve düzenli egzersiz yapma gibi önleyici önlemler ele alınmaktadır. 40 yaşından sonra düzenli tansiyon ölçümü, idrar tetkiki ve kan tetkiki yapmanın önemi özellikle vurgulanmaktadır. Program, sağlık sözlüğü bölümünde hipertansiyon konusunun ele alınacağı bilgisiyle sonlanmaktadır.
- 00:07Kronik Böbrek Hastalığı Hakkında Genel Bilgi
- Kronik böbrek hastalığı, Türkiye'de her altı-yedi kişiden birinde ileride böbrek hasarı yaratabilecek risk faktörü taşıyan yaygın bir sorundur.
- Ankara Numune Eğitim Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği İdari Sorumlusu Doçent Dr. Fatih Dede, uzman konuk olarak programda yer almaktadır.
- İzleyiciler böbrek hastalıkları ile ilgili sorularını TRT Dün Bugün Twitter adresinden uzmana iletebilirler.
- 01:00Böbreğin İşlevi ve Yetmezlik Nedenleri
- Böbrekler, metabolizma sonucunda oluşan artık maddeleri vücuttan atılmasını sağlayan ve sıvı dengesini, özellikle sodyum dengesini sağlayan hayati bir organdır.
- Erişkin hastalarda böbrek yetmezliğinin nedenleri arasında şeker hastalığı, hipertansiyon, nefritler, kistik böbrek hastalıkları, idrar yolu anormallikleri, kanserler ve taş hastalıkları bulunmaktadır.
- Doğuştan idrar yollarının anormallikleri, kistik hastalıklar ve iltihabi nefritler özellikle çocuk yaş grubunda böbrek yetmezliği yaratabilir.
- 02:37Geçici ve Kalıcı Böbrek Yetmezliği
- Kronik böbrek hastalıkları dışında geçici böbrek yetmezliği de vardır; bu durum tek doz ilaç kullanımı, ağır enfeksiyon, vücuttan ağır sıvı kaybı veya ağır travmalar sonucu saatler, günler veya haftalar içerisinde böbrek fonksiyonlarının kaybedilmesiyle ortaya çıkabilir.
- Geçici böbrek yetmezliklerinde erken teşhis ve doğru tedavi yapılamazsa hastalık kalıcı olabilir ve diyaliz süreci gündeme gelebilir.
- Doğru tanı zamanında konulabilir ve tedavi edilebilirse geçici böbrek yetmezliklerinde tam şifayla başarı sağlanabilir.
- 03:37Böbrek Yetmezliğinin Semptomları
- Böbrek yetmezliğinin en sık görülen semptomları halsizlik, iştahsızlık, bulantı, kusma, ayaklarda şişlik, tansiyonun aniden yükselmesi ve gece idrara çıkmasıdır.
- İdrar renginde ve miktarında değişiklikler de böbrek yetmezliğinin semptomları arasında yer alabilir.
- Böbrek yetmezliği cilt lezyonları ile de karşımıza çıkabilir ve başka hastalıklarla karıştırılabilir.
- 04:42Risk Grupları ve Erken Teşhis
- Böbrek yetmezliği risk grubunda olanlar: şeker hastalığı, hipertansiyon, nefrit, aile öyküsü olanlar, obezite öyküsü olanlar ve doğuştan idrar anomalileri olanlardır.
- Kırk yaşından sonra tansiyon ölçümü, basit idrar tetkiki ve kan tetkiki gibi basit testlerle böbrek durumu kontrol edilebilir.
- Toplumda şeker hastalığı oranı %13, hipertansiyon oranı %30'u geçmiş durumda ve obezite oranı %35'ler civarındadır.
- 06:51Tetkik Sıklığı ve Diğer Organların Etkilenmesi
- Ailesinde böbrek hastalığı öyküsü varsa yıllık, yoksa iki yılda bir tetkikler yapılmalıdır.
- Kronik böbrek rahatsızlığı varsa diğer organlar da etkilenir; özellikle son dönem böbrek yetmezliği gelişen hastalar kalp ve damar hastalığı grubuna dahil edilir.
- İleri kalp hastalıklarında ve kapak hastalıklarında da böbrek yetmezlikleri hem akut hem kronik şekilde olabilir.
- 08:39Taş Hastalığı
- İnsan bütün hayatı boyunca bir veya iki taş düşürebilir, ancak kırk üç taş düşürmek taş hastalığı anlamına gelir.
- Taş hastalığı için önce üroloji merkezine gidip nedenin araştırılması gerekir.
- Taş hastalığı olan hastaların düzenli aralıklarla ultrasonografi ile böbreğin takip edilmesi gerekir, aksi takdirde taşlar idrar yollarını tıkayarak kalıcı böbrek yetmezliğine neden olabilir.
- 09:41Kronik Böbrek Hastalığı ve Risk Faktörleri
- Türkiye'de altı veya yedi kişiden biri potansiyel ilerde böbrek yetmezliği olabilecek risk faktörü taşıyor.
- Amacımız bu risk faktörlerini iyi yöneterek diyalize geçecek süreyi uzatabilmek.
- Kan şekerinin kontrolü, lipitlerin kontrolü, sigaranın ve alkolün kesilmesi, ideal kilosuna ulaşma ve tuz tüketiminin azaltılması önemlidir.
- 10:26Tuz Tüketimi ve Riskler
- Türk toplumu Avrupa ve diğer ülkelere göre tuz tüketimini iki katına, üç katına ve ihtiyacı olanın yaklaşık üç katını tüketir.
- Günlük tuz ihtiyacımız yaklaşık beş-altı gram iken, Türk toplumunun tükettiği oran yüzonbeş grama yakın.
- Yüksek tuz tüketimi hem böbrek hastalığı hem de kalp-damar hastalıkları açısından ciddi bir risk faktörü oluşturuyor.
- 11:14Böbrek Yetmezliğinin Tedavisi
- Günlük yaklaşık birvirgülelli-iki litre su tüketimi, ideal kilo ve haftada en az beş gün yarım saat egzersiz yapmak koruyucu faktörlerdir.
- Şeker hastalığı varsa böbreği tutmuşsa mutlaka son dönem böbrek yetmezliğine gidecektir ve diyaliz veya böbrek nakli gerekecektir.
- Her böbrek yetmezliği olan hasta muhakkak böbrek nakli için bir adaydır ve değerlendirilmelidir.
- 12:20Erken Teşhis ve Önleme
- Erken teşhis çok önemlidir, kırk yaşından sonra herkes kan basınçlarını ölçtürmeli ve kan-idrar tetikleri yaptırmalıdır.
- Şeker, tansiyon, obezite gibi risk faktörleri olan kişilerin belli sıklıklarda veya hastalık başlamışsa daha sık takip edilmesi gerekir.
- Sağlık bölümünün arkasında sağlıkla ilgili terimleri açıklayacak bir bölüm olacak ve bugünkü konu hipertansiyon olacaktır.