Buradasın
Koroner Arter Hastalığı ve Kardiyovasküler Hastalıklar Eğitim Videosu
youtube.com/watch?v=7DYt27j4vVUYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan, koroner arter hastalığı ve kardiyovasküler hastalıklar hakkında bilgilendirici bir eğitim sunumudur.
- Video, koroner arter hastalığının tanımı ve kalbin beslenmesini sağlayan damarların yapısıyla başlayıp, ateroskleroz (damar sertliği) nedenini açıklamaktadır. Ardından risk faktörleri (yaş, cinsiyet, genetik yatkınlık, kan lipit düzeyi, sigara, diyabet, hipertansiyon, sedanter yaşam, emosyonel stres ve kişilik özellikleri) ele alınmakta ve son olarak trombüs oluşumundan akut miyokard infarktüsüne kadar olan süreçler görsel materyallerle anlatılmaktadır.
- Sunumda damar endoteli disfonksiyonundan başlayarak trombojenik faktörlerin salınması, trombosit aggregasyonu ve pıhtılaşma süreci detaylı olarak açıklanmaktadır.
- 00:01Koroner Arter Hastalığı Nedir?
- Koroner arter hastalığı, kalbi besleyen atardamarlarda meydana gelen disfonksiyondan kaynaklanan bir hastalıktır.
- Koroner arterler, kalbin sağ ve sol kısımlarının perfüzyonunu (beslenmesini) sağlayan atardamarlardır.
- Bu arterler dallanarak kalbin ventrikülleri, atriumları, interventriküler septum ve sinoatrial düğüm gibi tüm yapıların beslenmesini sağlarlar.
- 01:36Koroner Arter Hastalığının Nedenleri
- Koroner arter hastalıklarının en sık rastlanan nedeni aterosklerozis (damar sertliği veya damar içi kireçlenme)dir.
- Ateroskleroz bir süreç içerisinde gelişir ve çocukluk çağından başlayıp yavaş yavaş ilerler.
- Bazı kişilerde bu ilerleme hızlı bir şekilde olurken (20'li, 30'lu yaşlarda semptomlar oluşabilir), bazılarında 50, 60 hatta 70'li yaşlara kadar sessiz kalabilir.
- 02:51Koroner Arter Hastalığının Majör Risk Faktörleri
- Yaş, koroner arter hastalığının en önemli risk faktörüdür; 40 yaşın üzerinde görülme sıklığı daha fazla olsa da küçük yaş gruplarında da görülebilir.
- Erkeklerde görülme sıklığı daha fazlayken, kadınlarda östrojen hormonunun koruyuculuğu sayesinde risk daha düşük; menopoza girdikten sonra erkekler ve kadınlardaki risk eşitlenir.
- Birinci derece erkek akrabalarda 55, kadın akrabalarda 65 yaşın altında geçirilmiş kalp krizi veya kardiyak ölüm hikayesi riski artırır.
- 04:43Kan Lipit Düzeyleri ve Sigara
- Yüksek total kolesterol (200'in üzerinde), yüksek LDL kolesterol (130'un üzerinde) ve düşük HDL kolesterol (45'in altında) risk faktörleridir.
- Günde bir paket sigaranın içilmesi koroner arter hastalığının oluşma riskini iki kat arttırır.
- Sigarayı bırakırsanız bir yıl içerisinde riskiniz yarıya düşer, ancak zaten oluşmuş plaklar geriye dönüşmez.
- 06:15Diyabet ve Hipertansiyon
- Diyabet, kandaki glikoz seviyesinin yükselmesiyle trigliserit ve LDL kolesterollerin artmasına neden olur, bu da aterosklerotik plak gelişimini kolaylaştırır.
- 2017 godline'a göre hipertansiyon 130/80 mmHg'in üzerinde olarak kabul edilir.
- Hipertansiyon, arter endoteline yapılan basınçta artış yaratır ve bu da endotel tabakada hasar meydana getirerek koroner arter hastalığının riskini artırır.
- 08:11Minör Risk Faktörleri
- Sedanter yaşam (oturarak iş yapma, fiziksel egzersizlerden kısıtlı olmak) ateroskleroz riskini artıran minör faktörler arasındadır.
- Emosyonel stres ve duygudurum bozuklukları kan koagülasyonunu ve LDL kolesterol düzeyini yükseltebilir.
- Stres durumunda artan adrenalin, sempatik sinir sistemini aktive ederek damar içi hareketlenmeleri artırır ve bu da var olan bir plakın rüptürüne (yırtılması) neden olabilir.
- 11:11Aterosklerozun Gelişimi
- Damarın iç tabakasında endotelium adı verilen tek katlı endotel tabakası bulunur.
- Endotelium, oksijen ve metabolik faaliyetler sonucunda açıların geçişine izin verirken, LDL kolesterol ve monosit gibi yapıların geçişine engel olur.
- Damar endoteline hasar geldiğinde, normalde içeriye giremeyen LDL kolesterol endoteline sızarak okside LDL'ye dönüşür ve toksik etki yapar.
- 12:55Aterosklerotik Plak Gelişimindeki Adımlar
- Okside LDL'ler endoteline sızarak büyüyerek makrofaj ve sonra köpük hücre (foam cell) olarak adlandırılan hücrelere dönüşür.
- Köpük hücreler endoteline doğru geçerek proliferasyon oluşturarak (çoğalarak) bir kapsül oluşturur ve uzun bir lipit tabakası meydana getirir.
- Fibröz kitle, aterosklerotik plak gelişiminde gözle görülebilen ilk yapıdır ve %70'lik stenoz (darlık) oluştuğunda iskemi meydana gelir.
- 14:33Trombosit Agregasyonu ve Trombüs Oluşumu
- Damar endotelinin irrite olduğu durumda trombojenik faktörler salınır ve bu durumda trombositlerin anti-agregan ilaçlar verilmesi gerekir.
- Endotel tabakasında disfonksiyon olduğunda nitrik oksit üretilemediğinden trombosit aggregasyonu ve pıhtılaşma (trombüs) oluşur.
- Düz kas hücrelerinden salınan büyüme faktörleri etkisiyle neovaskülarizasyon (yeni damar oluşumu) ve lümen içerisindeki kanla teması sonucunda plak oluşur.
- 15:58Koroner Arter Hastalığı
- Dallanma noktalarında mekanik zorlanmalar vardır ve daralmalar varsa kan akımı daha da azalır.
- Kan akımı azaldığında akut miyokard infarktüsü (kalp krizi) söz konusu olabilir.
- Bu süreç koroner arter hastalığına neden olur.