Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu videoda Yaşar adlı bir kişi, koronavirüs salgını hakkında bilgilendirici bir sunum yapıyor.
- Video, virüslerin tarihsel önemi ve özellikle veba salgını ile AIDS virüsünün tarihçesiyle başlıyor. Ardından 2019 yılında Çin'de başlayan ve dünya çapında yayılan koronavirüs salgını detaylı olarak anlatılıyor. Türkiye'deki durum, vaka sayıları ve alınan önlemler hakkında bilgiler veriliyor. Son bölümde ise koronavirüsden korunma yöntemleri ve yurtdışından dönüşlerde uygulanması gereken kurallar açıklanıyor.
- 00:29Tarihsel Virüsler
- Yeni yıla girdiğimizden beri olumlu olaylarla karşılaşmıyoruz, bunlardan biri de Çin'de başlayarak dünyaya hızla yayılmakta olan korona virüsü.
- Geçmişteki en büyük veba salgını 1347-1351 tarihleri arasında Avrupa'daki nüfusun üçte birini yok etmiş, 75-200 milyon kişinin hastalanıp yok olmasıyla sonuçlanmış.
- Veba, Çin ve Orta Asya'da başlayıp 1347'de Kırım'da bir Ceneviz ticaret merkezini kuşatan Moğol ordusunun vebalı cesetleri mancınıkla kentin içine atmasıyla Avrupa'ya taşınmıştı.
- 01:13AIDS Virüsü
- AIDS, HIV etkeni nedeniyle insanlarda bağışıklık sisteminin çökmesine neden olan bulaşıcı bir hastalık, Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır.
- HIV virüsü kana bulaştıktan sonra uzun yıllar belirti vermeyebilir, bilinen ilk AIDS vakaları 1981'de ABD'nin New York ve Kaliforniya eyaletlerinde rapor edildi.
- 1983 yılında Amerikalı ve Fransız araştırmacılar hastalığın nedeninin HIV olduğunu buldular ve 1985'e gelindiğinde bu virüsü tespit eden seojik kan testleri geliştirildi.
- 02:19AIDS'in Yayılımı
- AIDS muhtemelen Afrika'da ortaya çıktı ve 1980'lerde başta Afrika olmak üzere AIDS vakalarında salgın düzeyinde artış görüldü.
- Bu hızlı artışta Afrika'da şehirleşmenin çoğalması, uzun yolculukların ve uluslararası seyahatlerin artması, seks alışkanlıklarının değişmesi, damardan uyuşturucu kullanımının artması önemli rol oynadı.
- Birleşmiş Milletler'in 2004 raporuna göre dünyada 38 milyon kişi HIV taşıyor, her yıl 5 milyon kişi virüs kapıyor ve 3 milyon kişi AIDS'ten ölüyordu.
- 02:57Türkiye'de AIDS Durumu
- Türkiye'de HIV, AIDS ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkların oranı oldukça düşüktür.
- Birleşmiş Milletler AIDS Tema Grubunun 2002 yılında yayınladığı Türkiye'de Durum Analizi Raporunda yer alan tahminlere göre, hastalığın ortaya çıkışından itibaren Türkiye'de en az 7.000 ile 14.000 arasında insan AIDS hastalığına yakalanmıştır.
- 03:21Koronavirüs Salgını
- Koronavirüs salgını, 1960 yılında tespit edilen birkaç çeşidi olan bir rahatsızlıktır ve daha çok hayvanlarda görülen virüs, 2009 sonlarında Çin'in Hubei bölgesinin başkenti olan Wuhan'da çeşitli hastaların belirli bir neden olmaksızın gelişen ve tedavi ile aşılara cevap vermeyen bir zatürre görülmesi üzerine 2009 NCOV olarak adlandırılan yeni bir coronavirüs tesis edildi.
- Kişiden kişiye bulaşabilen virüsün bulaşma oranı 2020 Ocak ortasında büyüme gösterdi ve ilerleyen zamanlarda Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya-Pasifik'te yer alan çeşitli ülkelerde yaşanan virüs vakaları rapor edilmeye başlandı.
- 9 Şubat 2020 itibariyle dünyada 37.500'den fazla vaka rapor edilmişti, Hubei eyaletindeki 57 milyon kişinin yaşadığı 16 şehir tam veya kısmi karantinaya alındı.
- 04:44Koronavirüsün Bulaşma Yolları ve Belirtileri
- Virüs, insandan insana havada veya yüzeylerde bulunan virüs içeren damlacıkların nefes yoluyla vücuda girmesiyle bulaşmaktadır ve hastalığın herhangi bir belirti göstermeden de insandan insana bulaşabileceğine dair bulgular mevcuttur.
- Hastalık 2 ile 14 gün süren bir kuluçka süresinden sonra birden başlayan yüksek ateş, öksürük ve nefes darlığı ile karakterlidir, bazı hastalarda boğaz ağrısı ve burun akıntısı da görülmüştür.
- An itibariyle en çok vakaya sahip olan ülkeler sırasıyla Çin, İtalya ve İran'dır.
- 05:45Türkiye'de Koronavirüs Durumu
- Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 11 Mart'ta Avrupa'dan Türkiye'ye giriş yapan bir kişiye yapılan coronavirüs testinin pozitif çıktığını açıkladı.
- 13 Mart'ta 5, 14 Mart'ta 6, 15 Mart'ta 18, 16 Mart'ta 47, 17 Mart'ta 98, 18 Mart'ta toplam 191 vaka olduğu ve 89 ile 61 yaşında iki kişinin hayatını kaybettiği açıklandı.
- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, coronavirüs ile mücadele eşgüdüm toplantısında mümkün olduğunca evlerimizden dışarı çıkmamamız gerektiğini söyledi.
- 07:16Koronavirüsün Korunma Yöntemleri
- Kullandığımız maskelerin bizi koruma oranı oldukça düşüktür çünkü bu virüs ağırlığı nedeniyle havada duramıyor ve enfekte olursanız büyük ihtimalle virüsü kendi elleriniz ile alacaksınız.
- Hastalık sıklıkla enfekte ellerin yüz ile teması sonucunda size bulaşır ve maskenin takılması yüzünüzü sürekli tahriş edeceğinden ellerin yüz ile temasını arttırma gibi bir riski de mevcut.
- Koronavirüs dünyada yayılmaya devam ediyor, Türkiye salgının ilk günlerinden itibaren aldığı önlemlerle uzun süre bu tablonun dışında kalmayı başardı.
- 08:19Koronavirüsün Önlenmesi İçin Öneriler
- Yurtdışından dönüşlerde ilk 14 gün uygulanacak birkaç basit kural: Yurt dışına çıkmayın, seyahatlerinizi iptal edin ya da erteleyin.
- Dönüşte ilk 14 günü evde geçirin, ziyaretçi kabul etmeyin ve kendinizi izole edin, izole edilmiş kişinin odasına maskesiz girmeyin.
- Ellerinizi sık sık su ve sabun ile en az 20 saniye boyunca ovarak yıkayın, kapı kolları, lavabolar gibi sık kullandığınız yüzeyleri her gün su ve deterjan ile temizleyin.
- Güçlü bir bağışıklık sistemi için bol sıvı tüketin, dengeli beslenin ve uyku düzeninize dikkat edin, ateş, öksürük ve nefes darlığı gibi belirtileriniz varsa maske takarak bir sağlık kuruluşuna başvurun.