Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir endodonti uzmanı ve lateral kondansasyoncu tarafından sunulan, kök kanal tedavisinde rehber yol oluşturma konusunu ele alan kapsamlı bir eğitim içeriğidir.
- Video, kök kanal tedavisinin temel prensiplerinden başlayarak, rehber yol oluşturma tekniklerini detaylı şekilde incelemektedir. İçerik, el aletleri ve mekanik yöntemler olarak iki ana kategoride rehber yol oluşturma tekniklerini karşılaştırmakta, farklı firmaların sunduğu sistemleri (Pathfile, Proglide, GF, Glad Five, R-Pilot, V1 Gold Glider) tanıtmakta ve klinik uygulamalara yönelik tavsiyeler sunmaktadır.
- Sunumda ayrıca kanal anatomisinin tedavi sürecindeki önemi, rehber yol oluşturmanın iyatrojenik hataları azaltma, post-operatif ağrıyı düşürme ve alet kırıklarını önleme gibi avantajları açıklanmaktadır. Video, teorik bilgilerin yanı sıra pratik örnekler, radyografik görüntüler ve çeşitli dişlerde (6, 8, 10, 11, 17 numaralı) uygulanan rehber yol oluşturma vakaları içermektedir.
- 00:22Kök Kanal Tedavisinin Amacı ve Temel Prensipleri
- Kök kanal tedavisinin amacı apikal periodontitisin önlenmesi veya iyileştirilmesidir.
- Kök kanal tedavisinde kök kanal şekillendirilmesi, yıkılması ve doldurulması üç temel basamaktır.
- Kök kanal tedavisi tamamlandıktan sonra sızdırmaz bir şekilde koroner restorasyon yapılması gerekir.
- 01:22Kök Kanal Şekillendirmenin Zorlukları
- 1970'lerde Schiller tarafından belirlenen şekillendirmenin esas prensiplerine göre apikalden koronale doğru konik formda akıcı bir kök kanal şekli oluşturulmalıdır.
- Kök kanallarının şekillendirilmesi tedavinin en zorlu aşamalarından biridir çünkü tek köklü dişlerde bile oldukça fazla anatomik varyasyon görülebilir.
- Çok köklü dişlerde durum daha karmaşıklaşır çünkü birden fazla kanal, farklı eğimler, uzunluklar ve genişlikler bulunur.
- 03:24Kök Kanal Şekillendirmede Kullanılan Aletler
- Geleneksel olarak karbon çelikler ve paslanmaz çelik el aletleri kullanılırdı, ancak büyüdükçe eğenin çapı kanalın anatomisinde değişikliklere yol açabiliyordu.
- Nikel titanyum döner aletler zamanla çeşitli değişiklikler gösterdi ve termo mekaniği ile daha esnek hale getirildi.
- Süper elastik fleksible olmaları sebebiyle nikel titanyum döner aletler şekillendirmede önemli bir rol almaya başladı.
- 05:18Rehber Yolun Önemi
- Kök kanal tedavisini döner aletlerle şekillendirmeden önce mutlaka giriş yolunun oluşturulması gerekir.
- Rehber yol, kanal ağzından başlayarak apikal bölgedeki sonlanma noktasına kadar uzanan akıcı bir yol olarak tanımlanır.
- Rehber yolun minimum genişliği literatürde 10 numaralı K tipi eleyesi genişliğinde olmalı, böylece eleyesi kanalda serbestçe ilerleyebilmelidir.
- 07:54Rehber Yolun Hazırlanması
- Rehber yol hazırlanmasında en önemli ve ilk aşaması giriş kavitemizden başlar.
- Tedavi öncesi perikal radyografi alınmalı ve dişin periapikal durumu incelenmelidir.
- Giriş kavitesini açarken uzun şaft çelik röntrezler veya ultrasonik frezler kullanılabilir, ancak temel anatomi bilgisine sahip olmak ve sürprizlere açık olmak önemlidir.
- 11:46Kanal Tedavisinde Karşılaşılan Zorluklar ve Çözümleri
- Kanal tedavisinde en temel sıkıntılardan biri açıklığın kontrol edilmesi ve istenen uzunluğa kadar e'nin götürülmesinde yaşanmaktadır.
- Kanallarda kalsifikasyonlar, dentinle veya debrisle tıkanma olabilir, bu durumda aletlerin ucuna preklink (büküm) işlemi yapılabilir.
- Kanallarda ilerlerken apikale doğru kuvvet uygulamak, zorlamak veya döndürmek yerine, dirençle karşılaştığımız noktaya kadar gidip blokajı dokunup çekip, yıkayıp tekrar ön bükümü tekrar etmek gerekir.
- 13:23Kanal Tedavisinde Kullanılan Aletler ve Teknikler
- Preklink işlemi parmakla veya özel endobender aleti ile yapılabilir, her defasında küçük hareketlerle apikale doğru baskı uygulamadan, döndürmeden ve bol irigasyonla ilerlemek gerekir.
- Kullanılan e kanalın çapından büyük olabilir, bu durumda daha küçük eğeler (15 numara yerine 10, 8, 6 numara) kullanılabilir.
- Kanala ilk girişte paslanmaz çelik kati bir e kullanılmalı, nikel titanyum el aleti kullanılmamalıdır çünkü cilt olduğu için mevcut kalsifikasyonlarda daha kolay yol alabilmektedir.
- 15:07Rehber Yolu Oluşturma Yöntemleri
- Rehber yolu oluştururken el aletleri (katipler) veya mekanik sistemler kullanılabilir.
- Katipler arasında 10 numara katip, C, E, C+E gibi paslanmaz çelik'in özel formunda üretilen kateterizasyon için kullanılan eğeler bulunmaktadır.
- C+E'ler özellikle kalsifikasyonları açmakta ve tıkalı kanalları açmakta kullanışlıdır, uç yapıları sayesinde kolayca angajı olup kalsifikasyonları ortadan kaldırabilmektedir.
- 17:29El Aletlerinin Avantajları
- El aletlerinin en önemli özellikleri el hassasiyeti hissinin olması ve kanalın zorlanma, darlanma, hangi bölgede sıkıntı var onu net algılayabilmesidir.
- El aletlerinin yivleri üzerinde meydana gelen açılmalar, eğimler ve distorsiyonlar kanalın hangi bölgesinde nerede bir eğim, zorlanma veya tıkanma olduğunu gösterebilir.
- C+E'ler gibi rijitler ve paslanmaz çelik oldukları için kalsifikasyonların uzaklaştırılmasında etkili olabilir ve tıkalı kanalların açılmasını sağlar.
- 19:43Tedavi Stratejisi ve Uygulama Teknikleri
- İlk teşhis radyografisinden pulpa odasının daraldığı, kalsifikasyonların olduğu ve meziyer kanallarda girişte sıkıntı yaşanabileceği anlaşılabilir.
- Kavite açarken daha düşük frezli, daha düşük devirli çelik frezlerle dikkatli bir şekilde açılmalı ve ilk girişte mutlaka C tipi bir e ile girilmelidir.
- E'yi kullanırken saat kurma hareketi kullanılarak saat yönünde ve saat yönünün tersine 15 derece gibi yavaş, kontrollü bir biçimde ilerlemek gerekir.
- 21:46Rehber Yolunun Kontrolü ve Tamamlanması
- Uzunluk olarak istenen noktaya ulaştıktan sonra, genişlik olarak orayı rahatlatmak ve düz ve akıcı bir yol elde etmek gerekir.
- Rehber yolunun oluştuğunu kontrol etmek için istenen çalışma uzunluğuna gittikten sonra e'yi koronal yönde ileri geri hareketlerle önce geri çekip daha sonra apikalle hiç rotasyon yapmadan rahat bir şekilde ilerletebilmek gerekir.
- 10 numaradan sonra 15 numaraya geçerek ilk girişte saat kurma ve istenen uzunluğa gittikten sonra kanalın yolunu rahatlatıp girişi düz bir hale getirmek gerekir.
- 23:30Rehber Yol Hazırlama Yöntemleri
- Rehber yol, kronal-apikal yönde rotasyonsuz ilerleyebildiğimiz noktada hazırlanabilir.
- El aletleri ile rehber yol hazırlamanın avantajları uzun zaman alması ve hekim/el yorgunluğu yaratmasıdır.
- E'nin çapı arttıkça düzleşme eğiliminden dolayı prosedürel hata yapma ihtimali artar.
- 24:12Cyberon El Aleti
- Cyberon'un M4 başlıkları 30 derece resprokasyon (saat yönünde ve tersine) kullanılabilen bir başlıktır.
- Paslanmaz çelik eğrilerin avantajlarını sağlarken el yorgunluğunu ortadan kaldıran ve zaman kazandıran bir alettir.
- E tipi başlıklara uygun motorlarla kullanılabilmekte ve 8 numaradan 15 numaraya geçişte kullanılabilir.
- 25:19Mekanik Rehber Yol Hazırlama
- Mekanik yöntemlerle rehber yol hazırlamak daha kısa sürede yapılabilir.
- Nikel titanyum aletler esnek olduğu için daha az prosedürel hata yapar ve kanalın anatomisine daha az zarar verir.
- Mekanize yöntemlerle apikal debris çıkışı daha az miktarda olur.
- 26:24Dansply Pathfile Sistemi
- Dansply firmasının Pathfile sistemi nikel titanyum eğeler ve döner aletlerden oluşur.
- Sistem üç adetten oluşur: apikal çapı 13 numaralı, 19 numaralı ve 13 numaralı.
- Aletler zorlamadan 1-2-2-3 hareket yaptıktan sonra apikalle doğru zorlamadan kanaldan çıkarılmalıdır.
- 27:29Rehber Yol Oluşturma Tekniği
- Rehber yol oluşturma için üç aşamalı bir sistem kullanılabilir.
- Aletler asla zorlamadan serbest bırakılmalı ve bir iki defa ileri geri hareketten sonra gitmiyorsa zorlanmamalıdır.
- Aletlerle arada mutlaka yıkayıp yolun açıklığını kontrol edip tekrar denemek gerekir.
- 28:50Farklı Döner Alet Sistemleri
- Petfile sistemi 13-16-19 numaralı aletlerle sıralı kullanılır çünkü teypırlı (koniklik açısına sahip) aletlerdir.
- Reis firması 10 numara, 15 ve 20 numaralı aletlerle başlayan üçlü bir döner alet sistemidir.
- Her firmanın kendine ait hız ve tork değerleri vardır, bu değerlere bağlı olmak gerekir.
- 31:06Diğer Döner Alet Sistemleri
- Micromega firmasının GF'leri ikili sistemlerdir ve asimetrik kesitten dolayı yılankavi bir hareketle ilerler.
- Colten'in Glad Five sistemi memory aletlerdir ve nikel titanyuma özel bir işlem uygulanmıştır.
- Dansply firması Proglide'ı piyasaya sürmüş, bu tekli bir sistem olup değişken teyp'lı (konisitesi apikalden kronole doğru gittikçe farklılaşıyor) ve döner olarak kullanılır.
- 33:02Tekli ve Resprokasyon Yapan Aletler
- Micromega firmasının One G'si üçlü sistemlerden tekli sistemlere doğru bir kayma meydana getirmiştir.
- Halflex'in Memory şekil hafızalı ürünlerinin Distring metodla yüzey işlemi uygulanarak esnekliği artırılmıştır.
- VDV firmasının R-Pilot'u tekeye envanter teknolojisi ile üretilmiş ve resprokasyon hareket yapan motorla kullanılabilmektedir.
- 34:33Rehber Yol Oluşturma Yöntemi Seçimi
- El aleti ile mekanik yöntem birbiriyle karşılaştırmalı bir konu değildir.
- Kök kanal sistemine önce paslanmaz çelik bir el aletiyle (genellikle 10 numara) girilmelidir.
- 10 numara paslanmaz çelikte geldikten sonra mekanik yöntemler tercih edilmelidir.
- 35:45Çalışmalar ve Sonuçlar
- Berruttin'in çalışmasında döner alet sistemleri ile oluşturulan rehber yolların el aletine göre kanalın anatomisine daha sadık olduğu tespit edilmiştir.
- Çalışmada tecrübeli ve daha az tecrübeli hekimler arasında rehber yol oluşturma konusunda herhangi bir fark bulunmamıştır.
- Petfile sistemi kullanımı kolay olduğu için tercih edilmiştir.
- 37:37Kanal Anatomisi ve Rehber Yol Kullanımı
- Kanal anatomisi, iyatrojenik hataların (basamaklar, blokajlar, transportasyonlar) en belirgin sebebidir ve kanal anatomisinin zorluğu arttıkça bu hataların oluşma ihtimali de artar.
- Döner aletleri kullanmadan önce rehber yolunu oluşturmak önerilmektedir çünkü bu sayede aletlerin kanal içinde zorlanmadan rahatça kayabileceği bir yol oluşturulur.
- Rehber yol kullanımı, kanal anatomisine daha sadık olmayı sağlar, kök kanallarının daha iyi şekillendirilmesini sağlar ve tedavi sonrası post operatif ağrıyı azaltır.
- 39:34Rehber Yol Kullanımının Faydaları
- Şekillendirmede rehber yol oluşturmak, aletlerin kanal içinde temas ettikleri duvar sayısını ve baskı noktalarını azaltır.
- Bu yöntem, döner aletlerde meydana gelen alet kırıklarını daha aza indirir.
- Alet kırıkları iki sebeple oluşabilir: metal yorgunluğuna bağlı olarak veya torsiyon (aletin ucu dentine saplandığında şaft dönmeye devam ettiğinde oluşan dengesizlik) nedeniyle.
- 40:39Rehber Yol Oluşturma Örnekleri
- Bir altı numaralı dişte, pulpası geri çekilmiş ve spontan ağrı olmayan hastada, uzun şaftlı çelik röntrezler kullanılarak mezo-bukkal esas kanal bulunmuş ve PETFlarla rehber yol oluşturulmuştur.
- Bir altı numaralı dişte, kanal yolunu izlememe rağmen ve bukkal kanalda eğim olması sebebiyle rehber yol oluşturulmuş, tedavi sonrası lezyonların büyük oranda iyileştiği görülmüştür.
- Bir eksi yedi numaralı dişte, derin çürük ve post-crohn yapılacak olması nedeniyle kanal tedavisi yapılmış ve mezo-bukkal kanalda eğimli olduğu düşünülerek rehber yol oluşturulmuştur.
- 44:02Zor Kanal Tedavisi Örneği
- Bir alt büyük azı dişinde, büyük derinden T çürüğü ve yaklaşık 25-26 milimetre çalışma uzunluğu olan zor bir kanal tedavisi yapılmıştır.
- İnce uzun kanallarda çalışmak, transportasyon ve iyatrojenik hataların oluşma ihtimalini artırır.
- Tedavi sırasında hem apex locatorlar hem de radyografiler kullanılarak çalışma uzunluğu tespit edilmiş ve uzun eğriler kullanılarak tedavi tamamlanmıştır.
- 46:31Kapanış
- Konuşmacı, dinleyicileri Nisan ayında İstanbul'da yapılacak olan APEC uluslararası kongresine davet etmektedir.
- Erken kayıt tarihi Şubat'a kadar uzatılmıştır.