Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir veteriner hekim tarafından sunulan ve Dr. Edi, Prof. Dr. Nilüfer Aytu gibi uzmanların katıldığı Feline Infectious Peritonitis (FIP) hastalığı hakkında kapsamlı bir webinar formatındadır. Biogale ve Medicare Türkiye'nin sponsorluğunda gerçekleştirilen etkinlikte, kedilerde FIP hastalığının tanı, diferansiyel tanı ve tedavi yöntemleri detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Webinar, FIP hastalığının tanı yöntemlerini (koronavirüs antikor testleri, PCR sonuçları, efüzyon analizi, protein ölçümü, albümin-globulin oranı, Rivalta testi) ve tedavi protokolleri (hidroksiklorokin, azitromisin, çinko pikolinat, meflokin, GS-441524 gibi ilaçlar) hakkında güncel bilgiler sunmaktadır. Ayrıca, farklı FIP formları (kuru FIP, gastrointestinal FIP) ve bazı ender durumlar (koronavirüs hidrosefalisi) hakkında da bilgiler paylaşılmaktadır.
- Sunumda, kedi beslenmesi, bağışıklık sistemleri ve stres yönetimi gibi konular da ele alınmakta, kedilerin sağlığı için ergin (arginin) önemi vurgulanmaktadır. Webinar'ın sonunda katılımcıların sorularına cevap verilmekte ve webinar kaydının bir veya iki hafta içinde katılımcılara gönderileceği belirtilmektedir.
- 00:12COVID-19 Skandalı ve Tanı Önemi
- SARS-CoV-2 pandemi ile birlikte Amerikalı hekimlere COVID-19 olmayan ölümlerde de COVID-19 yazmaları söylendi.
- Klinik beceriler tanı koymada en iyi araçtır, yanlış tanı vermek tedaviyi başarısız kılabilir.
- FIP konusunda danışılan hastaların %40'ında aslında FIP değil başka bir hastalık olduğu tespit edilmiştir.
- 01:47Webinar Hedefleri ve Güncel Algoritma
- Bazı bölgelerde PCR testlerin bulunmadığı ve bazı hasta sahiplerinin bunu lüks olarak gördüğü belirtilmiştir.
- FIP tanısıyla ilgili webinar yapılmış ancak o zaman Türkçe çeviri yoktu.
- Güncel tanı algoritması Türkçe'ye çevrilmiş olup catwice.com adresinden indirilebilir.
- 03:37PCR ve Antikor Testleri
- PCR sonuçlarını ve antikor testlerini yorumlamak için özel tablolar bulunmaktadır.
- Türkiye'de her yerde ÜMRE nokta com Pelin koronavirüs antikor test kiti mevcuttur.
- Antikor testi negatif çıkarsa FIP olasılığı elenir, ancak testin hassasiyeti çok önemlidir.
- 07:43Test Yorumlaması ve Örnekler
- Negatif testi yorumlama kolaydır, pozitif testi yorumlama ise daha zordur.
- Corona virüs antikorlarının mevcudiyeti FIP tanısı anlamına gelmez, sadece diferansiyel liste oluşturur.
- Kedi avcıysa toksoplazma enfeksiyonu olasılığı artar, bu da çiğ besinlerden kaynaklanabilir.
- 09:40Tanı Süreci
- Tanı süreci önce hastanın öyküsüyle başlar, kedinin enfekte olma fırsatı olması gerekir.
- 18 aydan sonra enfekte kedinin FIP olma ihtimali çok düşük olur.
- İkinci adım klinik muayenedir; abdomen palpasyonu, vücut sıcaklığı ölçümü ve efüzyon numunesi alımı önemlidir.
- 12:09FIP Tanısı ve Laboratuvar Testleri
- FIP (Feline Infectious Peritonitis) tanısında efüzyon incelemesi önemlidir; normalde saman renginde ve rahmsı olan efüzyon, havaya maruziyetten sonra değişir.
- FIP'te görülen modifiye transdattır, protein seviyesi yüksek, hücre sayısı azdır ve spindown yaparak hücre türlerini tespit edebilirsiniz.
- FIP tanısında protein ölçümü önemlidir; litre başına 10 gramdan az protein ise FIP değildir, 35 gramdan fazla ise olasıdır.
- 14:53FIP Tanı Testleri
- Albümin-globulin oranının 0,80'in üstünde olması FIP'i eler, altında olması FIP olabilir.
- Rivalta testi FIP'i elemede faydalı olabilir ancak öznel bir testtir ve uygulaması dikkatli olmalıdır.
- Kuru FIP'te göz muayenesi önemlidir; keratik preseptlar, iris rengi bozulması, anterior odaya kanama gibi bulgular görülebilir.
- 17:41Göz İncelemesi ve FIP Belirtileri
- Retinal kan damarlarında granüloma, peri-vasüler granüloma ve enfiltrasyon FIP lezyonlarıdır.
- Vitrius humor'da bulanıklık ve kan damarlarından göze sızıntı görülebilir.
- Anioria (göz bebeği büyüklüğündeki eşitsizlik) FIP'te görülebilir, 2008'deki fotoğrafta eşit büyüklükte olan göz bebeği, 2010'da anioria gelişmiştir.
- 19:37Kan Testleri ve FIP Tanısı
- Albümin-globulin oranının 0,80'in altı olması FIP olasılığını artırır, ancak globulinler her türlü enfeksiyonda yükselir.
- Blurobin yükselirken diğer karaciğer enzimleri normal kalır, yaklaşık yarısı lenfopik olur.
- FIP tanısı F'ye göre daha zordur, teyit için artık biyopsiye ihtiyaç duyulmuyor.
- 21:18FIP Tedavisi ve İzlenmesi
- Akut faz proteinleri (AFP, AGP, serum amiloid A) FIP tanısında ve tedavinin izlenmesinde faydalıdır.
- Akut faz proteinleri hassas ancak spesifitesi yoktur, her enfeksiyonda ve enflamasyonda yükselebilir.
- Normal HP, kardiyomiyopati, tümör, enfeksiyoz olmayan karaciğer hastalığı gibi durumlardan ayrıştırır.
- 22:30Özel Bir Durum: Koronavirüs Hidrosefalisi
- Bazı kedilerde koronavirüs hidrosefalisi oluşabilir ve serabral henyasyona sebep olabilir.
- Bu durumda daireler çizme, körlük gibi şikayetler görülebilir ve cerrahi müdahale ile enflamasyon giderilebilir.
- Tedavi sonrası koronavirüs enfeksiyonu için çift doz dört haftalık tedavi uygulanabilir.
- 25:21Koronavirüs Enfeksiyonunun Gastrointestinal Etkileri
- Koronavirüs enfeksiyonundan sonra kedilerin çoğu trans enfeksiyon dönemi yaşar ve 2-3 ay boyunca tiare ve kusma görülür.
- Enfeksiyonun %13'ü ısrarcı olabilir ve kronik olabilir, inkontinans da görülebilir.
- Bazı kediler direnç gösterir, antikorlar geliştirir ve virüsü bulaştırırken sağlıklı kalır.
- 26:44Kedi Koronavirüs Enfeksiyonu
- İnce bağırsakta koronavirüs enfeksiyonu görülen bir beş aylık kedi örneği inceleniyor.
- Virüs kesitlerinde uçlarda birasyon ve enfüzyon görülüyor, gastroenterit piglet corona virüsüne benziyor.
- Üçüncü göz kapağı sendromu koronavirüs enfeksiyonunda görülen bir belirti olarak açıklanıyor.
- 28:13Tessa Sfenks Kedisi Hikayesi
- Tessa adlı sfenks kedisinin uzun süre devam eden dışkı akıntısı ve ağrı çektiği belirtiliyor.
- Kedi sürekli aç hissediyor, mal opsiyondan dolayı ince bağırsakta yeterince emilim olmadığından dolayı.
- Kalın bağırsakta koronavirüs etkilenmiş, bazen hiç yemek yemeyip uyuyor ve altı aylıkken 1,90 kilogram ağırlığında.
- 30:27Tedavi ve İyileşme
- Tessa'nın üç aylık korkunç dışkı akıntından sonra iyileşme süreci gösteriliyor.
- Pumpkin (balkabağı) tedavisi sadece birkaç gün içinde dışkı akıntısını durdurmuş ve kedinin davranışlarını değiştirmiş.
- Probiyotikler arasında Prokolin Enterojenik öneriliyor çünkü iddia edilen kültürlerin gerçekten yetiştiği kontrol edilmiş.
- 31:55Beslenme ve Tedavi Önerileri
- Kediler ve köpekler için Applos ve Almonature tavuk ve balkabağı mamaları öneriliyor.
- Et bazlı mamalarda yeterince kalsiyum olmadığı, özellikle küçük kedilerde kalsiyum eksikliği riski olduğu belirtiliyor.
- Kronik koronavirüs enfeksiyonuna sahip bir kedinin altı gün tedaviyle iyileştiği örneği paylaşılıyor.
- 34:03Koronavirüs ve Büyüme Sorunları
- Safkan kedilerde koronavirüs enfeksiyonunda gelişme ile ilgili sorunlar çıkıyor.
- Altı aylık kedi, on aylık olan kediye rağmen çok daha küçük boylu.
- Mich 200 hapları koronavirüsün dökülmesini dört ila yedi gün içerisinde durduruyor ve FIP'yi engellemeye yardımcı olabilir.
- 35:01FIP Tedavisi
- FIP tedavisinde öncelikle efüzyonun çıkarılması ve kortikosteroid kullanmamak önemli.
- Efüzyonun kendisi tanı için en önemli yöntemlerden biri olarak belirtiliyor.
- Kortikosteroidlerin ömrü kısalttığı ve Meloksikam'ın daha etkili olduğu vurgulanıyor.
- 36:25FIP Tedavi Protokolü
- Mut ilaç kullanımları: 200 mg vücut ağırlığı için 200'lük bir Mut, introküler emareler varsa 1,5 milyon, nörolojik emareler varsa 2 kat doz.
- Protein normalleşene kadar veya 12 hafta verilmesi öneriliyor.
- Vitamin B12 çok önemli, non-rejeneratif anemiden dolayı kan hücreleri üretimini destekler ve iştahı artırır.
- 39:00Tedavi Sonuçları ve İzleme
- Vücut ağırlığının artması en önemli tedavi sonuçlarından biri olarak belirtiliyor.
- Akut protein (AP) ve HGP düzeyleri iyileşen kedilerde normal seviyede, remisyona giren kedilerde hala yüksek seviyede.
- FIP kaynaklı damar hasarı kan testlerinde görülebiliyor.
- 41:06COVID-19 Tedavisi ve Çinko Kullanımı
- Marsai Hastanesi'nde bir hekim, hidroksiklorokin ve azitromisin ile çinko pikolinat kombinasyonu kullanarak COVID-19 tedavisinde çok iyi sonuçlar elde etmiştir.
- Çinko kendi başına antiviral özelliğe sahip olsa da, hücre içine girmesi için iyonofor gereklidir ve hidroksiklorokin bu görevi yerine getirir.
- Hidroksiklorokin antiviral özellik taşısa da kediler için toksiktir.
- 42:23Kedilerde Meflokin Kullanımı
- Jack Norres'in Avustralya'daki grubu, meflokin'in güvenli ve etkili bir coronavirüs ve pelinkalsivirüs enfeksiyonu tedavisi sağlayabileceğini göstermiştir.
- Meflokin dozajı için, 250 miligramlık tabletin dörtte biri kadar olması gerektiği ve büyük kedilerde haftada iki defa dört doza kadar kullanılabilmesi önerilmektedir.
- Çinko, kedilerde fazla miktarda kullanılabilir toksik olabilir, en iyi kaynağı oturmuş hayvanın etidir.
- 43:54Peru'daki İvermeksin Etkinliği
- Peru'da 8 eyalette ivermeksin oral olarak vatandaşlara verilmesi, koronavirüs vakalarında toplam katali gün ve insidansın ciddi bir düşüş göstermesine neden olmuştur.
- Lima'da ise ivermeksin verilmediği yerde ölüme insidans düşüşü yaşanmamıştır.
- Hem kontrol grubunda hem de test grubunda hidroksiklorokin ve azitromisin kullanımı sonucunda koronavirüs bulaştırıcılığı 12 günde durmuş, kontrol grubundakiler ise 30 güne kadar bulaşıcı kalmıştır.
- 45:58Kedilerde İvermeksin Kullanımı
- Kediler için hazırlanmış bir meflokin preparatı var, ancak kedilerde toksik olabileceğini ve nörolojik belirtilere sebep verebileceğini unutmamak gerekir.
- İvermeksin COVID-19 vakalarında kesinlikle bir veya iki doz 48 ila 72 saat arayla verilmelidir.
- Kedilerde D vitamini eksikliği yüksek olabilir, ancak D vitamini toksik olabilir ve hiperkalsemiye neden olabilir, dolayısıyla dikkatli kullanılması gerekir.
- 52:22FIP Tanısı ve Bir Olgu
- FIP (Felis Infectious Peritonitis), coronavirüs ve iki farklı prototipinden oluşur; biri enterik form, diğeri ise mutasyona uğrayan form.
- Bir klinisyen, Data adlı bir kedinin olgusunu anlatıyor; kedi yüksek ateş, taşikardik, lenf nodları büyüklüğü artı bir ve abdominal duyarlılığı artı bir gösteriyordu.
- Kedinin nörolojik belirtileri arasında üçüncü göz kapağı protrüzyonu, duvar yalama, kum yeme ve ataksitli yürüyüş vardı.
- 56:00FIP Tanısı Süreci
- FIP tanısında nörolojik olmayan bulgular (ateş, duvar yalama, kum yeme, üçüncü göz kapağı protrüzyonu) ve nörolojik bulgular (ataksis) dikkate alınmıştır.
- Yanıtsız ateş durumunda artrit, osteomiyelit, pankreatit ve nefrit gibi durumlar düşünülmüş ancak biyokimyasal bulgular bunları dışlamıştır.
- Bartonella düşünülmüş ancak lenf nodlarının büyüklüğü (artı üç) ve Bartonella testinin negatif çıkması nedeniyle bu durum da dışlanmıştır.
- 58:18FIP Tanı Süreci
- Hastanın akciğerde sorun olmadığı ve fungal enfeksiyonlar olmadığı belirlenmiş, ancak antibiyotiklere yanıt vermeyen ateş durumu gözlemleniyor.
- Toksoplazma, sitaksa, obez yazısı ve mikoplazma testleri negatif çıkmış, bu nedenle FIP (Felis Infectious Peritonitis) olasılığı düşünülüyor.
- Nörolojik belirtiler, özellikle ataksi (koordinasyon kaybı) FIP olasılığını destekliyor.
- 59:50FIP Olasılığı
- FIP olasılığı dışında viral ancak FIP olmayan ensefalitler, toksoplazma, FLV-FIV (Felis Leukemia Virus-Felis Immunodeficiency Virus) ve panobin (Pankobin) gibi durumlar da düşünülüyor.
- Panobin genellikle daha küçük yavrularda görülen bir problem olduğu için, 98 doğumlu bu hasta için muhtemel olmayabilir.
- Merkezi sinir sistemi enfeksiyonları kedilerdeki literatürde viral enfeksiyonlar, toksoplazma, bakteriyel enfeksiyonlar, FIV, FLV ve kriptokokkos gibi durumlar sıralanıyor.
- 1:01:51Klinik Bulgular ve FIP
- Merkezi sinir sistemi etkileyen enfeksiyöz hastalıklar genellikle akut başlar ve geçici bir hikaye varsa, FIP veya toksoplazma olasılığı yüksektir.
- Meningoensefalit klinik bulguları lokalizasyonla fikir verir; FIP ve toksoplazma multifokal lezyonlardır ve genellikle simetrik bulgulara sahiptir.
- FIP, FLV ve toksoplazmada sadece nörolojik bulgular değil, ateş, iştahsızlık ve kilo kaybı gibi nörolojik olmayan bulgular da görülür.
- 1:04:45Laboratuvar Bulguları
- Hemogramda normal, nadiren rejeneratif anemi, mikrosisteozis (yaklaşık %40-50'de) ve lenfobiy (yaklaşık %50'de) görülebilir.
- Biyokimyada olguların %17,5'inde kuru FIP'te hiperproteine, %89,1'inde hiperglobinemi ve %85'inde albümin-globulin oranı düşük (genellikle 6'nın altında) görülür.
- Hiperemi daha çok efüzif FIP'te görülür, efüzif olmayan FIP'te o kadar sık görülmez.
- 1:12:49Tanı Süreci ve FIP
- Kesin tanı sadece anamnez, klinik, laboratuvar bulgular ve test sonuçlarıyla yapılamaz, tüm veriler birlikte değerlendirilmelidir.
- Hastada zayıflama, iştahsızlık, antibiyotiklere yanıt vermeyen ateş, pika, göz kapağı protrüzyonu ve ataksi gibi klinik bulgular var.
- Yüksek total protein ve globulin değerleri, negatif toksoplazma testi ve S4 seviyesinde pozitif antikor testi FIP olasılığını destekliyor.
- 1:15:38FIP Hastasının Tedavi Süreci
- Hastanın üç günlük metacam tedavisi sonrasında ateş düşürülmedi, iştahı yok, yürümekte zorlanıyor ve atak sesi daha belirgin hale geldi.
- Kortikosteroid tedavisi uygulandığında da pozitif yanıt görülmedi, hasta lateral yatışta kaldı ve zorla beslendiğinde her beslenmeden sonra kusuyordu.
- Tedavide üç ana yaklaşım vardır: immün sistemi güçlendirme, immünosupresifler verme ve antivirallerle viral replikasyonu önleme.
- 1:18:36FIP Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
- Immunosupresifler (dexametazon) COVID-19 hastalarında pozitif etki gösterse de, antienflamatuar etkileri ile immünosupresif etkileri arasında bir çelişki vardır.
- FIP nörolojik formunda interferon alfa, beta veya omega gibi ürünler kullanılabileceği ancak kesin bir literatürel yaklaşım bulunmamaktadır.
- Son yıllarda GS-441524 (GS-dörtyüzkırkbir) kullanımı tavsiye edilmektedir ve tipik olarak on iki hafta uygulanması gerekir.
- 1:20:43GS-441524 Tedavisi ve Sonuçları
- GS-441524 dozu genellikle 5 mg/kg'dır, nörolojik formda ise 10-15 mg/kg'ye kadar yükseltilir.
- Tedavide kritik konu 36 saatte iyileşme belirtilerinin görülmesidir, bu yangısal sitokinlerin üretiminin azalması anlamına gelir.
- Hastada GS-441524 uygulandığında 8. günde destekle yürüyebilme ve yemek yeme, 15. günde ise neredeyse normal bir durum elde edildi.
- 1:23:34Tedavinin Uzun Vadeli Sonuçları ve Korunma
- Tedavi sonrası dört ay sonra hastanın dışkısını tutamama sorunu ortaya çıktı, bu konuda daha fazla çalışma ve olgu görme gereklidir.
- 2006 yılında Kedi Aşı Advisory Paneli, FIP'e karşı aşılamayı önermemiştir çünkü antikor bağımlı bir alevlenme yapar ve virüsün makrofajlar tarafından alınmasını hızlandırır.
- FIP'e karşı korunmada, düzenli olarak hasta kedilerin kontrol edilmesi ve dışkıyla yayılımı engellemek için oral koronavir dökmenin durdurulması önerilmektedir.
- 1:27:21FIP Hastası ile Birlikte Yaşayan Kedilerin Korunması
- FIP hastası ile aynı ortamda süre geçiren kedilerin bağışıklığını korumak için diğer kedilere test edilerek koronavir dökümü kontrol edilmelidir.
- Döküm yapan kediler için 5-7 gün oral koronavir dökmenin durdurulması enfeksiyonu engellemektedir.
- Kedilerin bağışıklık sistemini güçlendirmek için arginin verilmesi önerilmektedir, çünkü arginin kediler için olmazsa olmaz bir amino asittir.
- 1:32:36Webinar'ın Kapanışı
- Webinar'ın tüm katılımcılarına teşekkür edildi ve soru-cevapların bir-iki hafta içerisinde gönderileceği belirtildi.
- Biyogalin sponsorluğunda gerçekleştirilen webinar'ın sonuna geldiğinde çevirmene, doktorlara ve Nilüfer İtu'ya teşekkür edildi.