Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, iki farklı röportajdan oluşmaktadır. İlk bölümde bir diş hekimi ile medikal onkoloji uzmanı Doç. Dr. Fatma Şen arasında mide ve yemek borusu kanserleri hakkında bir sohbet gerçekleşmektedir. İkinci bölümde ise bir gastroenteroloji uzmanı ile kolon kanseri farkındalık ayı kapsamında bir röportaj yapılmaktadır.
- Video, iki farklı kanser türünün oluşum mekanizmaları, risk faktörleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. İlk bölümde mide ve yemek borusu kanserleri, ikinci bölümde ise kolon kanseri konuları ele alınmaktadır.
- Her iki kanser türü için de erken tespitin önemi, tarama programları ve modern tedavi yöntemleri (immünoterapi, akıllı ilaçlar) hakkında önemli bilgiler verilmektedir. Ayrıca, tütün, alkol, şişmanlık, helikobakter pilori enfeksiyonu gibi risk faktörleri ve makattan kanama, kabızlık, ishal gibi belirtiler hakkında uyarılar içermektedir.
- 00:09Yemek Borusu ve Mide Kanserlerinin Oluşumu
- Yemek borusu ve mide, sindirim sisteminin üst sindirim sistemindeki iki önemli organıdır.
- Bu organlarda zaman içinde iritanlara maruz kalma ve risk faktörleri nedeniyle tamir bozuklukları oluşur, hücreler anormalleşir ve tümörleşmeler başlar.
- Tümörler, vücuda rağmen anormal kitleler ve şişlikler olarak oluşur ve halk arasında tümör, kanser, kitle veya lezyon olarak adlandırılır.
- 01:19Mide ve Yemek Borusu Kanserlerinin Tedavisi
- Son yıllarda yapılan çalışmalarda immunoterapiler, ileri evrelerde bile şifa sağlayan tedaviler olarak karşımıza çıkmıştır.
- Immunoterapiler, tümör hücrelerinin üzerindeki bağışıklık sisteminden kaçmasına neden olan molekülleri tanıyarak maskeyi indirerek hücrelerin bağışıklık sistemi tarafından tanınmasına yardımcı olur.
- Akıllı ilaçlar (targıt tedaviler) da onkolojide kullanılmakta olup, tümördeki özel mutasyonlara özgü ilaçlarla daha fazla hastaya yardım edilebilmektedir.
- 03:52Kanser ve Immünoterapi İlişkisi
- Kanser, kontrolsüz hücre çoğalımıdır ve immünoterapi bu kontrolsüz hücre çoğalmasını tanıyan bir tedavi yöntemidir.
- Immünoterapi, tümörün saldığı molekülleri tanıyarak maskeyi indirerek vücudun tümör hücreleriyle savaşmasına yardımcı olur.
- 04:34Mide ve Yemek Borusu Kanserlerinin Risk Faktörleri
- Yemek borusu, dışarıdan gelen gıda ve hava ile temas yeri olduğu için tütün, alkol, kimyasallara maruz kalma risk faktörüdür.
- Diyette sebze ve meyveden fakir beslenmek, aşırı sıcak sıvı tüketmek, şişmanlık ve bazı enfeksiyon hastalıkları (Helikobakter pilori, Epstein-Barr virüsü) risk faktörleridir.
- Ailede genç yaşta mide kanseri (50 yaş altında) ve bazı toplumlarda genetik faktörler, yeme alışkanlıkları (tuzlu, salamura, tütsülenmiş gıdalar) kanser riskini artırır.
- 06:55Mide ve Yemek Borusu Kanserlerinin Belirtileri
- Mide ve yemek borusu kanserlerinde genellikle hazımsızlık, kronik inflamasyonlar, reflü ve Barret özofagusu gibi belirtiler görülür.
- Hastalar genellikle şikayetlerini gastrit veya ülser olarak yorumlayarak doktora başvurmayı geciktirirler.
- Yemek borusu kanserlerinde ses kısıklığı veya konuşamama problemleri, mide kanserlerinde ise epigastrik ağrılar, yutma güçlüğü, mide kanaması, kilo kaybı, hazımsızlık, erken doyma ve karın şişliği gibi belirtiler görülebilir.
- 10:48Kanser Tarama Programları
- Bazı uluslarda yeme alışkanlığından dolayı en sık görülen kanserler için ulusal tarama programları bulunmaktadır.
- Türkiye'de ve dünyada ilk beş kanser arasında en sık görülen kanserler için tarama programları rehberleri olmadığı için herkese önerilemiyor, sadece genetik ailesel hastalığı olanlara önerilebilmektedir.
- Hastaların şikayetlerini ertelediği için metastatik evrede gelme ihtimalleri daha fazla olan tümörler oluşmaktadır, özellikle mide kanserleri için.
- 11:52Kolon Kanseri ve Belirtileri
- Kolon kanseri dünyada en sık görülen ilk üç kanser arasında yer almakta ve Türkiye'de de öyle olup, Dünya Sağlık Örgütü tarafından taranabilen kanserler arasında kabul edilmektedir.
- 50 yaştan sonra büyük abdeste kan ara arayarak veya kolonoskopi, smodoskopi gibi endoskopik yöntemlerle bağırsağın bakılması standart bir tarama yöntemidir.
- Kolon kanserinin belirtileri arasında kabızlık, hemoroid, makattan kanama, değişen kabızlık, ishal, anlamsız halsizlikler ve karın ağrıları bulunmaktadır.
- 13:42Tarama Programları ve Önemli Bilgiler
- Tarama programına giren sağlıklı bireylerin kendi doktorları veya aile hekimleri tarafından tarama programlarına dahil edilmesi gerekmektedir.
- Ailede daha genç yaşta kolon kanseri varsa, o vakadan 10 yaşında genç bir derece yakınları taramaya alınmalıdır.
- Kabızlık veya başka nedenle endoskopi yapıldıysa ve riskli polipler saptandıysa, 40 yaşında birisi endoskopistinin önerdiği sıklıkta endoskopileri yaparak polip takipleri yapmalıdır.
- 14:50Son Mesaj
- Vücudumuzdaki semptomlara duyarlı olmamız gerektiği ve çeşitli şeyleri yormamız gerektiği vurgulanmaktadır.
- Bağırsak hemoroid, asit veya komşudan alınan ilaç gibi yanlış kanlarla anılarımızı ertelemememiz gerektiği belirtilmektedir.