Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Her Şeyin Başı Sağlık" programında sunucu Gökhan ve kalp ve damar cerrahisi uzmanı Doçent Doktor Cantürk Çakalaoğlu arasında geçen bir röportajdır. Programda 20 yıllık deneyime sahip bir kalp cerrahı da yer almaktadır.
- Video, kalp cerrahisinin tarihsel gelişiminden başlayarak günümüzdeki teknolojik gelişmelere kadar kapsamlı bir inceleme sunmaktadır. Kalp kapak ameliyatları, transkateter mitral kapak değişimi, minimal cerrahi teknikleri, robotik kalp cerrahisi ve bypass ameliyatları gibi konular detaylı olarak ele alınmaktadır. Ayrıca, kalp cerrahisi sonrası bakım ve yaşam tarzı önerileri de paylaşılmaktadır.
- Programda Türkiye'deki kalp cerrahisi durumu, Nihat Hoca, Mehmet Tekdoğan, Aydın Hayta gibi önemli cerrahların katkıları ve günümüzdeki teknolojik gelişmeler hakkında bilgiler verilmektedir. Ayrıca, kalp cerrahisi yapacak hastaların doğru uzman ve ekip bulma konusunda tavsiyeler de sunulmaktadır.
- 00:35Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doçent Doktor Cantürk Çakalaoğlu'nun Tanıtımı
- Programda kalp ve damar cerrahisi uzmanı Doçent Doktor Cantürk Çakalaoğlu ile birlikte tıptaki son gelişmeler ve kalp ve damar cerrahisindeki gelişmeler konuşulacak.
- Kalp rahatsızlığı ve kalp krizleri dünyadaki kayıplarda ve ölümcül vakalarda ilk üç sıraya giren önemli rahatsızlıklardan biridir.
- 01:32Türkiye'de Kalp Cerrahisinin Yeri
- Türkiye'de kalp cerrahisinin yeri dünyadan çok farklı değil, Amerika ve Avrupa'da ne yapılıyorsa Türkiye'de de bunlar yapılabiliyor.
- Türkiye'de kalp cerrahisinin üst seviyede olması, geçmiş yıllardaki emek sarf eden hocaların gayretlerine borçludur.
- 02:34Kalp Cerrahisinin Tarihsel Gelişimi
- Modern kalp cerrahisi 1938 yılında Gross tarafından duktus arteriozus (hamilelik döneminde açık kalması gereken damar) kapatılmasıyla başlamıştır.
- İlk modern koroner bypass 1953 yılında Amerika'da Favalar tarafından yapılmış, 1967'de mekanik kalp (yapay kalp) kullanılmaya başlanmıştır.
- İlk mekanik kapak (mitral kapak) 1960 yılında Star tarafından, aort kapak replasmanı ise aynı yıl başka bir cerrah tarafından yapılmıştır.
- 04:21Türkiye'de Kalp Cerrahisinin Gelişimi
- Türkiye'de kalp cerrahisinin gelişimi dünyadan farklı zamanlarda değil, aynı zamanda gerçekleşmiştir.
- 1953'te modern kalp cerrahisi başlamış, 1960 yılında Mehmet Tekdoğan Hacettepe'de ilk açık kalp ameliyatını gerçekleştirmiştir.
- 1962 yılında Aydın Hayta ve 1963 yılında Siya Ersek seri kalp ameliyatlarına başlamış, 1960'lı yıllarda dünyada ilk defa iki kapak hatta üçlü kapak replasmanı gerçekleştirilmişlerdir.
- 06:45Kalp Cerrahisindeki Gelişmeler ve Riskler
- Kalp cerrahisinde yapılan teknolojiler Türkiye'de takip edilmekte, ancak günümüzde mortalite (ölüm riski) çok düşük seviyede (%2-3) bulunmaktadır.
- Kalp hastalıkları stres, sigara ve kolesterol birikimleri gibi faktörlerle genç yaşlarda da görülmeye başlamıştır.
- Kardiyoloji, stentlemeler ve invazi işlemler yaparak kalp cerrahisinin 1990'larda yapmış olduğu temel rutin ameliyatları neredeyse yapar hale gelmiştir.
- 10:09Kalp Kapak Tamiri ve Yapay Kapaklar
- Yapay kalp kapakları asla kalbin kendi kapağı gibi yapılamaz, bu teknoloji henüz gelişmemiştir.
- Kalp kapak tamiri, özellikle mitral kapakta sıklıkla ve başarıyla uygulanmaktadır.
- Kapak tamiri için eğitim ve usta-çırak ilişkisi gereklidir, normal kapak ameliyatını yapmadan kapak tamiri yapılamaz.
- 12:30Kapak Tamiri Süreci
- Kapak tamirinde kordo (bağlantı) tamiri yapılır ve uygun bir kordo (neo-cor) konulur.
- Kapak tamiri, kendi kapağı korumak ve yapay kapak yerine kendi kapak kullanmak için yapılır.
- Yapay kalp kapaklarının ömrü yoktur, ancak kapak kitlenirse revizyon gerekebilir.
- 13:33Kan Sulandırıcı Kullanımı
- Kalp kapağı değiştikten sonra kan sulandırıcılar kullanılır, bu ilacı dikkatli kullanmak gerekir.
- Kan sulandırıcıları az kullanırsanız pıhtılaşma yapabilir, çok kullanırsanız kanama yapabilirsiniz.
- Kan sulandırıcı dozunu kan testi ile ayarlamak ve düzenli kullanmak önemlidir.
- 14:44Kapak Değişimi Durumları
- Bazı kapakları (romatizmal) tamir edilemez, bu durumda kapak değiştirilmesi gerekir.
- Aort kapak üstündeki damarın tamiri de özel bir ameliyat olup Türkiye'de yapılmaktadır.
- Kapak tamiri için cerrahların bu konuda iyice eğitilmesi gerekmektedir.
- 15:34Doğru Uzman Bulma
- Kalp ameliyatı için doğru uzmanı bulmak için internetten araştırma yapılabilir.
- İstanbul'da 1990-2000 yıllarında 6-7 kalp cerrahi merkezi vardı, bugün ise 140-150'e yakın merkez bulunmaktadır.
- Ameliyat için ameliyat olmuş bir insana danışmak ve hekimlere güvenmek önemlidir.
- 16:54Dikişsiz Kapak Teknolojisi
- Dikişsiz kapak teknolojisi, özellikle yaşlı hastalarda ve zamana karşı yarış gerektiren durumlarda kullanılır.
- Dikişsiz kapak, aortun içerisine yerleştirilir ve dikişler daha sonra kesilir.
- Bu teknoloji, hastanın başka problemleri varsa ve beklenen yaşam süresi bir seneden fazlaysa uygulanabilir.
- 19:46Transkaten Mitral Kapak Değişimi
- Transkaten mitral kapak değişimi Türkiye'de henüz uygulanmamaktadır ve dünyada da tam bir konsensus bulunmamaktadır.
- Bu yöntemde bacaktan veya kasıktan küçük bir kesik yapılarak kalbin içerisine kapağı gönderme işlemi gerçekleştirilir.
- Bu yöntem henüz yeterli bir efektivite sağlamadığı için Türkiye'de kullanılmamaktadır, ancak gelecekte kullanılabilir.
- 21:19Mitral Kapak Tedavi Yöntemleri
- Mitra klip, Türkiye'de uygulanan bir tedavi yöntemidir ve kapağın açılıp kapanmasını sağlayan bir mandalla çalışır.
- Neocord, cerrahi bir işlem olup küçük bir kesik yapılarak kalbin içerisine yerleştirilir ve problemli kapağın ucu bu cihaza bağlanır.
- Neocord özellikle çok yaşlı hastalarda ve ameliyatı ağır geçebilecek hastalarda uygulanır, ancak kalbin odacıklarının büyümemesi gibi teknik koşullar gereklidir.
- 24:58Dolaşım Destek Cihazları
- Dolaşım destek cihazları Türkiye'de imal edilmez, pahalı ve ince sistemlerdir.
- Bu cihazlar, kalp fonksiyonu tamamen kaybolduğunda nakil öncesinde köprü görevi görür ve hastanın yaşamasını sağlar.
- Dolaşım destek cihazları bir yıl, iki yıl, üç yıl kadar uzun süre kullanılabilir ve artık daha küçük boyutlarda üretilmiştir.
- 27:40Kalp Cihazlarının Ömrü ve Riskleri
- Kalp cihazlarının ömrü uzun olsa da yakın takip ve gerekirse revizyon gerektirebilir.
- Kanama yönünden dikkatli olunması gerekir.
- 28:15Yeni Gelişen Aort Kapak Tedavisi Yöntemi
- Türkiye'de ciddi sayıda yapılan yeni bir yöntem, aort kapak içerisine kapak yerleştirme işlemidir.
- Bu yöntem kasıktan veya göğüs üzerinden yapılabilir, kasıktan daha iyi sonuçlar elde edilmektedir.
- Özellikle ileri yaşta ameliyat olamayacak derecede yüksek riskli hastalarda kullanılmaktadır.
- Maliyetleri yüksek olmasına rağmen sosyal güvenlik kurumu tarafından karşılanmaktadır.
- Bu cihazlar sadece endikasyonlu hastalarda kullanılmalıdır.
- Bir yıldan fazla yaşam beklentisi olan hastalarda düşünülebilir.
- Devlet hastanelerinde de bu yöntem uygulanmaktadır.
- 31:22Minimal Cerrahi ve Robotik Kalp Cerrahisi
- Minimal cerrahi, estetik nedenlerle bacaktan damar çıkarma yerine küçük bir kesiyle damar çıkarma yöntemidir.
- Minimal cerrahi dünyada gelişmiş olsa da Türkiye'de istenilen seviyede değildir.
- Robotik kalp cerrahisi Türkiye'de yaklaşık yüzde on oranında uygulanmaktadır.
- Robotik cerrahi 540 derece dönebilir ve dokuyu sekiz kez büyütebilir.
- Robotik cerrahi kalp delikleri, mitral kapak, trikuspid kapak ve koroner ameliyatları gibi çeşitli kalp işlemlerinde kullanılmaktadır.
- 37:49Kalp Cerrahisindeki Son Gelişmeler
- Ritim bozukluğu nedeniyle felç kalan hastalar için cerrahi tedaviler de yapılmaktadır.
- Mez ameliyatı adı verilen cerrahi yöntemde, uygunsuz atım odakları dokuları tutarak ortadan kaldırılmaktadır.
- Bypass ameliyatı hala Türkiye'de sık kullanılan bir operasyon şeklidir.
- 39:08Bypass Ameliyatı Sonrası Yaşam Tarzı
- Bypass ameliyatı sonrası hastaların "tamamen iyileştim" diyerek sigara içmeye başlaması veya yürüyüş yapmaması önemli bir hatadır.
- Bypass ameliyatı kesin çözüm değildir, koroner arter hastalığı genetik faktörlerle devam edebilir ve bypass yapılan damar da tıkanabilir.
- Ameliyat sonrası yaklaşık altı-sekiz hafta içinde hasta tamamen iyileşir, ilk hafta hastanede yatılır ve ailenin desteği önemlidir.
- 41:31Ameliyat Sonrası Öneriler
- Hastaların haftada en az üç gün, her gün 20-25 dakika tempolu yürüyüş yapması faydalıdır.
- Sabah erken saatlerde koşmak yerine, akşam üzeri hafif bir atıştırma sonrası tempolu yürüyüş yapmak daha güvenlidir.
- Moral çok önemlidir, hastalar ameliyat sonrası "bittim" düşünmemeli ve kendilerine bakmalıdır.
- 43:14Beslenme ve Yaşam Tarzı Önerileri
- Gece belirli bir saatten sonra yağlı gıdalar tüketilmemeli ve azar azar yemek gerekir.
- Çay ve kahve tüketimi de kontrol edilmelidir, örneğin çay 6 bardaktan sonra, kahve çok içilmemelidir.
- Türkiye'de kalp cerrahisi çok iyi seviyede olup, hekimlerden ve hastalardan insana ve mesleğe saygı gösterilmesi istenmektedir.