Buradasın
Japonya'daki Nükleer Sızıntı ve Radyasyonun İnsan Üzerindeki Etkileri
youtube.com/watch?v=-5ycYMo-YYEYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir röportaj formatında olup, sunucu ve konuk olarak Tiroid Kanseri Derneği Başkanı, Nükleer Tıp ve Nükleer Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Cumali Aktolun arasında gerçekleşmektedir.
- Video, Japonya'daki Fukuşima nükleer sızıntısının çevre ve özellikle insan üzerindeki etkilerini ele almaktadır. Prof. Dr. Aktolun, radyasyonun ne olduğunu, parçacık radyasyonu ve iyonizan radyasyonun farkını, radyasyon bulaşması (kontaminasyon) ve vücuttan temizlenmesi (dekontaminasyon) yöntemlerini açıklamaktadır. Ayrıca, Japonya'daki sızıntıda tıpta kullanılan radyasyonlardan farklı olarak uranyum türevleri gibi daha tehlikeli radyoaktif maddelerin bulunduğu ve tiroid kanserinden korunmak için iyot tabletlerinin önemi vurgulanmaktadır.
- 00:01Japonya'daki Nükleer Sızıntı ve Radyasyon
- Japonya'daki nükleer sızıntının çevre ve özellikle insan üzerinde yarattığı etki konuşulacak.
- Fukuşima çevresindeki gıdalara ve Tokyo civarındaki şebeke suyunda radyoaktif madde izleri bulundu.
- Radyasyon, kokusu, rengi ve tadı olmayan hayali bir kavramdır.
- 00:57Radyasyon Türleri ve Etkileri
- Radyasyon iki gruba ayrılır: vücudumuza girip öbür taraftan çıkan iyonizan (delici) radyasyon ve parçacık radyasyonu.
- İyonizan radyasyon vücudumuza girip çıkınca kurtulmaz, içinde bir miktar radyasyon enerjisi bırakır ve kansere kadar götürebilir.
- Japonya'da alfa, beta ve gama radyasyonu bulunmakta, ancak tehlikeli olan cilde, yiyeceklere bulaşan parçacık radyasyonudur.
- 01:57Radyasyonun Bulaşma Mekanizması
- Reaktörün kaynağı (uranyum, toryum) toprağa, suya sızabilir veya patlayıp gökyüzüne çıkabilir.
- Patlamanın radyasyonun yayılma şiddeti, patlamanın gökyüzüne çıkma derecesine göre belirlenir.
- Radyoaktif maddeler hava hareketleriyle aşağı doğru iner ve insanların vücuduna, evlere, araçlara, tarlalara, meyvelere ve bitkilere yapışır.
- 03:03Radyasyonun Vücutta Etkileri
- Radyasyon vücuduna geldiğinde uzun süre kalırsa hücrelerin içine girebilir.
- Çıplak vücuduna dokunursa ellerinize, yüzünüze hücrelerin içine girebilir ve çıkması geriye dönüşü pek mümkün değildir.
- Üzerinizdeki elbiselere çıktığında, o elbiseleri çıkarıp banyo yaptığınızda saçlarınızdan ve vücudunuzdan atabilirsiniz.
- 03:39Radyasyondan Korunma Yöntemleri
- Radyasyonun bulaşması olayına kontaminasyon, vücuttan temizlenmesi için yıkanma olayına dekontaminasyon denir.
- En basit şekliyle en az radyasyon bulaştığında iyi bir sabun ve suyla yıkanmak yeterlidir.
- Cildinize bulaşmış ve yıkanmayla çıkmıyorsa fırçalama tekniği kullanılır, ayrıca vücuttan, yerden ve eşyalardan temizlemek için solüsyonlar da mevcuttur.
- 04:36Radyasyon Türleri Arasındaki Farklar
- Tıpta kullanılan radyasyonlar kısa yarı ömürlü, düşük dozlu radyasyonlardır (X-ışını, gama ışını).
- Japonya'daki felaket yaratabilecek olan parçacık radyasyonudur çünkü insanın üzerine yapışır ve uzun süreli temasta hücreye geçebilir.
- Tıpta kullanılan radyasyonlar zararlı değildir, ancak tedavi amaçlı düşük dozda parçacık radyasyonu kullanılır.
- 05:49Radyasyonların Vücutta Yayılma Dereceleri
- Delip geçen radyasyon vücudumuzdan çıktıktan sonra bulaşma söz konusu değildir.
- Parçacık radyasyonu vücudumuza girdiği andan itibaren vücudun içinde kalır ve yayılma derecesi milimetre düzeyindedir.
- Gama radyasyonundan korunmak için uzak mesafede bulunmak gerekir.
- 06:34Tiroid Kanserinden Korunma
- Tiroid kanserinden iyot tabletleri bizi korur, tiroidi aşırı derecede doyurur.
- Dışarıdan radyoaktif iyot geldiği zaman tiroid doyurulmuş olduğundan radyoaktif iyot giremiyor ve atılıyor.
- Tiroid radyoaktif iyota maruz kalırsa yüksek dozda alındığında tiroid kanseri yapabilir, düşük dozda alınırsa hipotiroidi yapabilir.
- 07:10Japonya'daki Sızıntıdaki Radyoaktif Maddeler
- Japonya'da meydana gelen dört reaktördeki sızıntıda tıpta kullanılan radyasyonların bir kısmı var.
- Orada uranyum türevleri de bulunmakta, bunlar tıpta pek kullanılmaz, çok ağır radyoaktivite sayarlar.
- Tıpta kullanılan radyoaktif maddelerin yarı ömrü saatlerle, dakikalarla ifade edilirken, Japonya'daki patlamadaki radyoaktif maddelerin yüzlerce, binlerce, milyonlarca yıl ömrü olanlar vardır.
- 08:26Doğal Radyasyon ve İnsan Vücudu
- İnsan vücuduna yaklaşık üç milyara kadar milisiever kadar radyasyon girer.
- İnsan vücuduna doğal radyasyon alır, kayadan, topraktan, havadan gelen radyasyon vücuduna zararı yoktur.