Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programı formatında olup, Prof. Dr. İhsan Karaman (üroloji uzmanı) ve Prof. Dr. Oya Gökmen (tüp bebek uzmanı ve kadın hastalıkları uzmanı) tarafından sunulmaktadır.
- Program, infertilite tanımı, sebepleri ve tedavi yöntemleri üzerine odaklanmaktadır. İlk bölümde infertilite tanımı, yumurta ve sperm dondurma işlemleri, evlilik şartı ve yaş faktörünün önemi ele alınırken, ikinci bölümde erkek ve kadın üreme sağlığı konuları incelenmektedir. Erkeklerde testis kanseri, ereksiyon sorunları ve vaz deferans eksikliği; kadınlarda ise polikistik over hastalığı, insülin direnci ve adet düzensizliği gibi sorunlar detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- Program, izleyicilerin sorularını kabul etmekte ve erken tanı, düzenli sağlık kontrollerinin önemi vurgulanmaktadır. Ayrıca tüp bebek gibi tedavi yöntemleri hakkında bilgiler sunulmaktadır.
- 00:23Programın Tanıtımı
- Programda bebek sahibi olabilmekten, bebek yönteminden ve erkeklerle ilgili problemlerden bahsedilecek.
- Stüdyoda üroloji uzmanı Profesör Dr. İhsan Karaman ve tüp bebek uzmanı, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı Profesör Dr. Oya Gökmen bulunuyor.
- İzleyiciler telefonla veya WhatsApp hattı üzerinden sorularını iletebilirler.
- 02:23Kısırlık Tanımı ve Değerlendirme
- Çocuk sahibi olamama durumu tıpta "infertilite" olarak adlandırılır ve Türkçe karşılığı yoktur.
- Dünya Sağlık Teşkilatı'na göre, 35 yaşından önce evlenmiş çiftler için bir yıl, 35 yaşından sonra evlenmiş çiftler için altı ay sonra çocuk sahibi olamama durumunda doktora başvurulması gerekir.
- 35 yaşından sonra yumurtalık rezervi her yıl %10 azalarak gider ve gebelik başarısı da buna paralel olarak azalır.
- 04:55Yumurta Dondurma İşlemi
- Yumurta dondurma işleminde evli olma gerekliliği aranmaz.
- Yumurta dondurma işlemi, erken menopoz riski olan veya genetik olarak az yumurtalarla doğmuş genç hanımlar için erken harekete geçmek için yapılır.
- Tüp bebek işlemleri Türkiye Cumhuriyeti'nde mutlaka evlilik şartı ile yapılırken, yumurta veya sperm dondurma işlemi için evlilik şartı yoktur.
- 08:08Erkeklerin Doktora Başvurma Oranı
- Kadınlar çocuk olmayınca bir yıl bile beklemeden kadın doğum uzmanına başvururken, erkekler genellikle daha geç başvururlar.
- Karı-koca birlikte doktora başvurması önemlidir çünkü birbirlerinin verdiği bilgileri teyit etmek gerekir.
- Erkeklerin doktora başvurma oranı kadınlara göre çok daha düşüktür.
- 11:03Erkeklerin Doktora Gitme Alışkanlığı
- Bebek sahibi olma aşamasına gelene kadar hiç doktora gitmemiş erkekler çok fazla sayıda, kadınlar ise adet düzensizliği nedeniyle daha genç yaşlarda kadın doğum uzmanına başlıyor.
- Erkekler genellikle "çok erkektir, çok sağlamdır" düşüncesine kapılıp cinsel sorun olmaz diye düşünüyor ve çocuk yapamamak onların sorunu olarak görmüyor.
- Doktor, hastaların grip, böbrek taşı gibi sağlık sorunları için doktora gitmeye utanmadıklarını, çocuk sahibi olamamanın da bir sağlık sorunu olduğunu ve utanılacak bir kusur olmadığını vurguluyor.
- 12:28Obezite ve Üreme Sağlığı
- Obezite kadınlarda yumurtalık fonksiyonlarını ve hormonal fonksiyonları bozarak psikolojik sorunlara yol açıyor ve sağlıklı bir evlilik beraberliği sağlanamıyor.
- Amerikan cemiyetleri, kilolu çiftlerin tedavi uygulamasını ve body mass indeksi 30'un altına düştükten sonra tedaviye başlamalarını öneriyor.
- Obezite gebelik diyabeti, gebelik hipertansiyonu, erken plasental yaşlanmaları, plasenta ayrılmaları ve düşük doğum ağırlıklı bebekler gibi sorunlara yol açıyor.
- 14:04Erkek Cinsel Sağlığı ve Obezite
- Obezite erkeklerde hormonal yolla cinsel sağlığı çok etkiliyor ve üreme sağlığı cinsel sağlıkla ayrılmaz bir bütündür.
- Erkek cinsel sağlığı için yaşam tarzı değişikliği, egzersiz, diyet, sağlıklı beslenme, sigaradan ve alkolden uzak durma gibi yöntemlerle %25 oranında iyileşme sağlanabiliyor.
- Sağlıklı bir cinsel hayat üreme sağlığında doğrudan etki ediyor ve doktora gitmesiyle testis kanseri gibi ilginç bulgular tesadüfen yakalanabiliyor.
- 15:17Testis Kanseri ve Sperm Aktarımı
- Testis muayenesi kadınlar için meme muayenesi gibi vurgulanırken, erkekler genellikle kendileri doğru düzgün yapmıyor.
- Testis kanserinin çok pik yaptığı 15-35 yaş arası genç erkekler kendi kendine muayene etmiyor, ancak çocuk sahibi olamama nedeniyle doktora gittiğinde tesadüfen kanser yakalanabiliyor.
- Bazı erkeklerde testisler sağlıklı görünse de, spermleri dışarı atacak vaz deferans (sperm aktarma kanalı) yaratılıştan olmayabilir, bu durumda spermler testisin içinde kalmasına rağmen ilişki sırasında dışarı çıkamaz.
- 17:19Şeker Hastalığı ve Üreme Sağlığı
- Şeker hastalığı doğrudan sperm üretimi ve aktarılması konusunda etkisi olmasa da erkek cinsel sağlığını müthiş etkiliyor.
- Türkiye'de ve dünyada ereksiyon sorunu (sertleşme bozukluğu) hastalığının bir numaralı sebebi şeker hastalığıdır.
- İlerlemiş şeker hastalığında idrar torbasının ağzı kapanması gerekirken açık kalır ve sperm ilişki sırasında dışarı çıkamayınca retrograt (içeri gitme) yoluyla mesaneye kaçar, bu da çocuk yapma imkanını engeller.
- 18:42Polikistik Ovaryum Sendromu
- Akdeniz ülkelerinde polikistik over ile ilgili bir gen bulunuyor ve bu gen annelerimizden veya büyükannelerimizden bize geçiyor.
- Polikistik overde bir sürü yumurta var ancak kaliteli olmayıp her ay bir yumurta gelişemiyor, bu da düzensiz adetler ve çocuk sahibi olamama sorunlarına yol açıyor.
- Polikistik over hastalarında ciddi insülin direnci var, bu nedenle kilo alıyor, body mass indeksi yüksek oluyor ve Türkiye'de neredeyse %80 kadında görülen bir gerçek.
- 19:53Polikistik Ovaryum Sendromu Tedavisi
- Polikistik over hastalığının iyi yönetilmesi için mutlaka kilo kontrolü ve insülin direncinin kontrolü gerekiyor.
- Hastalara insülin direnci düzenleyici ilaçlar veriliyor, ciddi beslenme programına sokuluyor ve adetlerini sakinleştirmek için düzenleyici ilaçlar veriliyor.
- Tedavi sonrası eğer kocası normalse ve kanalları açıksa, yumurtaları büyütücü tedavilerle kendi kendine beraberlik veya aşılama gibi yöntemlerle gebe bırakmaya çalışılıyor, gebe kalamazsa tüp bebek uygulanıyor.