Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Tarım Kuşağı" adlı programda sunucu Hüseyin Bey, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Nuh Poyraz ve Konya Önder Çiftçi Derneği üyesi İsmail Karakaya ile hububat hastalıkları konusunda bir röportaj gerçekleştirilmektedir.
- Video, hububat ekiminin ilkbahara girmesiyle birlikte ortaya çıkabilecek hastalıkları detaylı olarak ele almaktadır. Kök çürüklüğü, septoria, sarı pas, kınacık hastalığı ve arpa yaprak lekesi gibi önemli hastalıkların belirtileri, teşhis yöntemleri ve mücadele stratejileri açıklanmaktadır. Ayrıca yabancı ot ilaçlaması, esterli ilaçların etkileri ve iklimle ilgili fizyolojik sorunlar da incelenmektedir.
- Programda çiftçilerin tarlalarını sürekli takip etmeleri, sıkıntılı durumlarda teknik hizmetlere başvurmaları ve doğru tanı yaparak zamanında tedavi uygulamaları gerektiği vurgulanmaktadır. Kültürel tedbirler (sertifikalı tohumluk kullanımı, münavebe) ve ilaçlı mücadele yöntemleri (tohum ilaçlaması, üst taraftan ilaçlama) hakkında pratik bilgiler sunulmaktadır.
- 00:54Hububat Hastalıkları Programı
- Hububat'ta ilkbahara girerken kaliteli üretim için hububat hastalıkları programı sunulmaktadır.
- Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Nuh Poyraz, hububat hastalıkları konusunda bilgi vermektedir.
- Mevsim yaklaşırken çiftçilerden hububat hastalıkları ile ilgili sorular gelmeye başlamıştır.
- 02:19Hububat Hastalıkları ve Kök Çürüklüğü
- Bitkisel üretimde verim ve kaliteyi etkileyen unsurlardan biri hastalıklardır.
- Hububat ekiminin uzun yıllar yapıldığı, üst üste ekim yapıldığı ve münavebeye dikkat edilmediği tarlalarda kök çürüklüğü problemleri ciddi şekilde problem oluşturmaya başlamıştır.
- Kök çürüklüğü hastalıkları tohumun toprağa atılması ile başlar ve hasada kadar etkisi devam eder.
- 05:26Kök Çürüklüğünün Belirtileri ve Yaygınlığı
- Kök çürüklüğü hastalığı tohumu topraktan çıkmadan toprak altında hastalığa yakalanır ve çimlenmeden tohumu çürütür.
- Çiftçiler genellikle ilkbaharda bitkiler çıktıktan sonra tarlaya uğradıklarında seyrek çıkışla karşılaştıklarında bu hastalığı fark ederler.
- Hastalık tarla üzerinde belli yerlerde heterojen bir dağılım gösterir, bitkilerde seyrekleşme ve gelişme geriliği görülür.
- 07:21Kök Çürüklüğüne Karşı Tedbirler
- Toprak kaynaklı hastalıklarla mücadele oldukça zordur ve sadece kimyasal ilaçlarla etkili bir mücadele yapılamaz.
- Kültürel tedbirlerden en önemlileri sertifika tohumluk kullanmak ve münavebeye uymaktır.
- An üzerine buğday ekimi kesinlikle yapılmamalıdır, özellikle buğday üzerine buğday veya arpa üzerine buğday ekildiğinde ciddi sıkıntılar ortaya çıkar.
- 09:30İlaçlı Mücadele
- İlaçlı mücadelede tohum ilaçlaması ile başlanır, sertifikalı tohumluk kullanan çiftçilerin tohumlukları zaten bu tip hastalıklara karşı ilaçlanmış olur.
- Sertifikalı tohumluklarda sürme ve rastık hastalığına karşı kullanılan ilaçlar aynı zamanda kök çürüklüğünün erken döneminde de etkili olmaktadır.
- Üst taraftan ilaçlama, önceki yıllarda hastalık varsa, sertifikalı tohumluk kullanılmadıysa ve münavebeye uymadıysa, hastalık görülse de görülmese de yapılmalıdır.
- 13:04Kontrol ve Uygulama
- Kök çürüklüğü hastalığı her tarlada her tarafta var değildir, üreticiler tarlalarını takip etmeli ve gerekli kontrolleri yapmalıdır.
- Normalin dışında bitkilerde çökmeler, sararmalar, gelişme geriliği, kök bölgesinde ince köklerde kopmalar, esmerleşme, mantarlaşma ve kahverengileşme görülürse ilaçlama yapılmalıdır.
- İlaç uygulaması için dekara olarak belirlenen dozu fazla suyla vermek daha iyi sonuç elde etmek için önemlidir.
- 14:45Arpa Tarlalarında Sararmalar
- Kıştan çıkan arpa tarlalarında görülen sararmalar genellikle patolojik bir hastalık değil, beslenme yetersizliğine bağlı fizyolojik bir durumdur.
- İlk gübreleme ve havaların ısınmasıyla bitkiler gübreyi aldıktan sonra 15-20 gün içerisinde bu sarılığı atlatmaktadır.
- Bazı durumlarda sararmalar, bir önceki yıldan yapılan yabancı ot mücadelesinde kullanılan ilaçlardan kaynaklanabilir ve bu durumda bitkilerde kloroz (beyazlaşma) ve gelişme geriliği şeklinde belirtiler ortaya çıkabilir.
- 19:54Buğday Tarlasında Septoria Hastalığı
- Buğday tarlalarında görülen sağlıklı görünüşe rağmen, bitkilerin alt yapraklarında septoria hastalığının belirtileri tespit edilebilir.
- Septoria hastalığı, 2009'dan sonraki iklim değişiklikleri, ilkbahar yağışlarının normalin üzerinde seyretmesi ve bazı çeşitlerin yöreye girmesiyle son yıllarda yaygınlaşmıştır.
- Hastalığın belirtileri yapraklarda açık sarı-yeşil, kırmızımtırak lekeler şeklinde ortaya çıkabilir ve ileri durumlarda alt yapraklarda kül renginde yaprak oluşumu görülebilir.
- 22:32Septoria Hastalığının Özellikleri ve Tedavisi
- Hastalığın tanımında yardımcı olan unsurlar, lekelerin üzerinde oluşan siyah piknik (üreme yapıları)dir.
- Piknikler yağmur damlalarıyla sıçrayarak üst yapraklara ulaşabilir ve uygun sıcaklık ve rutubet şartlarında enfeksiyon gerçekleşebilir.
- Hastalığın gelişmesi için nisbi rutubetin %70'in üzerinde olması gerekir ve çiftçiler, hastalık belirtileri görüldüğünde koruyucu olarak üst ilaçlama yapmalıdır.
- 25:37Çiftçilerin Tavsiyeleri
- Tarla sahibi İsmail Karakaya, septoria hastalığının hastalık olduğunu daha önce bilmediğini, ancak yayınlarda ve çalışmalarda öğrendiğini belirtmiştir.
- Çiftçilerin danışmanlık alması, ilaçlama ile ilgili teknik destek alması ve tespit yaptırması tavsiye edilmektedir.
- Septoria hastalığının serpici bir hastalık olduğu ve birbirine tozlama yoluyla geçtiği için komşuların tedbir alması önemlidir.
- 28:43Tarlada Sararma Durumu
- Tarlada yaşlı yapraklardan itibaren başlayan belirgin bir sararma durumu gözlemleniyor.
- Sararma, hem patolojik hem de fizyolojik hastalıkların belirtisi olabilir ve dengesiz besleme, kök bölgesinin havasız kalması veya patolojik hastalıklar nedeniyle ortaya çıkabilir.
- Bu tarlada mantar hastalığı değil, önceki yılda ayçiçeğinde kullanılan yabancı ot ilaçlamasının dozunun fazla olması sonucu ortaya çıkan bir sararma durumu söz konusu.
- 30:18Yabancı Ot İlaçlaması ve Tavsiyeler
- Kullanılan ilacın toprakta kalıcılık özelliği var ve dozun üzerinde kullanıldığında ertesi yıl ürüne yansımaktadır.
- Çiftçiler herbisitleri kullanırken dozunu aşmamalı ve toprakta kalıcılığı varsa ertesi yılın ürünü ekerken en az altı ay beklemelidir.
- Çiftçiye tavsiye edilen, sararmayı zamanla atacağını, sulama ile beraber azalacağını ve bitkinin gelişimini teşvik etmek için 100 litre suya 250-300 gram üre ve hümik asit uygulaması yapmasıdır.
- 32:41Ayçiçeği Tarımı ve Yabancı Ot İlaçlaması
- Geçtiğimiz yıl yoğun bir şekilde ayçiçeği tarımı yapıldı ve çiftçiler ilk defa girdikleri bu bitki ile alakalı bazı hatalar yaptılar.
- Ayçiçeği tarımı yapan çiftçilerin ot ilaçlamasında dikkat etmeleri gerekiyor, özellikle topraktaki kalıntı açısından kullandıkları ilaca dikkat etmeleri gerekiyor.
- Ayçiçeğinden sonra hububat ekilecek olursa en az altı ay, yedi ay, sekiz ay bakiyesi varsa o sürede ilaç atılmamalıdır.
- 34:34Sarı Pas ve Kınacık Hastalığı
- Sarı pasla karıştırılmaması gereken bir belirti tipi, burada yapraklarda tümden bir sararma söz konusu iken, kınacık hastalığında nokta nokta lekecikler şeklinde turuncu lekeler çıkar.
- Sarı pasın çıkış dönemi henüz erken, yağışlı ve rutubetli iklim koşulları devam ederse Nisan-Mayıs aylarında bayrak yaprak çıkarma esnasında takip edilmelidir.
- Erken ekim, güzleme, sık ekim, dengesiz gübreleme ve erken başak çıkarma gibi yanlış uygulamalar bitkinin hastalığa karşı hassasiyetini artırır ve hastalığın bulaşmasını sağlar.
- 36:38Kınacık Hastalığının Önemi
- Şu aşamada kınacık hastalığı açısından erken bir dönem ama çiftçiler tarlalarını takip etmelidir.
- İklim şartları hastalığın gelişimi için uygunsa, hastalık ilk alt yapraklarda görülmeye başladıysa bayrak yaprağa ulaşmadan önce ilaçlama yapılmalıdır.
- Bayrak yaprağı hastalığa yakalandığında verimde yüzde elli'ye varan bir kayıp meydana çıkabilir.
- 37:54Arpa Yaprak Lekesi Hastalığı
- Arpa yaprak leke hastalığı son yıllarda sıklıkla görülmeye başladı ve münavebeye uyulan yerlerde pek etkili olmuyor.
- Münavebeye uyulmadığı zaman buğday üzerine arpa, arpa üzerine arpa ekilen yerlerde daha ilk çıkıştan itibaren basılıyor ve rutubeti seven bir hastalıktır.
- Hastalık belirtisi varsa yapraklarda etrafı kahverengi, ortası açık baklava dilimi şeklinde lekeler oluşur ve bu evrede yapılan tek ilaçlama hastalığı durdurur.
- 39:17Yabancı Ot Mücadelesi
- Buğdayda ot mücadelesinin zamanıdır ve ilaçlardan yeterli etkiyi elde edebilmek için zamanlama çok önemlidir.
- İlaçların dozu da çok önemlidir; uygun doz kullanırsanız tedavi eder, yüksek dozu kullanırsanız bitkiyi öldürür.
- Rüzgarlı havalarda mümkün olduğu kadar ilaçlama yapılmamalı ve ilaç aletlerinin kalibrasyonu yapılmalıdır.
- 40:32Yabancı Ot İlaçlamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Çiftçiler, etraflarında baharlık bitkileri veya meyve ağaçları gördüklerinde esterli ilaçları terk etmelidir.
- Geçen sene ayçiçeklerinde esterli ilaçlamaların etkisi ciddi fitotoksite ile karşılaşılmıştır.
- Buğday tarlalarına yakın ayçiçeği tarlalarında esterli ilaçlamalar sonucu bitkiler zarar görmüştür.
- 41:49Çiftçilere Tavsiyeler
- Çiftçiler anadan babadan kalma tarlaya ekelim, gerisini mevlama bırakalım alışkanlığına girmemelidir.
- Çiftçiler tarlalarını sadece ekerken ve gübre atarken değil, zaman zaman takip etmelidir.
- Sıkıntılı durumlarla karşılaştıklarında bilene danışmalı ve doğru tanı yaparak zamanında tedavi uygulamalıdır.
- 43:16Program Kapanışı
- Program Yarma ve Ovakawa kasabasından yayınlanmıştır.
- Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nden Profesör Dr. Nuh Poyraz, hububat hastalıkları konusunda bilgi vermiştir.