Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Hekimler Konuşuyor" programında sunucu ve 23 yıllık tecrübeye sahip veteriner hekim Şahin, Türkiye Hayvancılık Platformu'nda izleyicilerden gelen soruları yanıtlamaktadır.
- Program, hayvancılık sektöründeki sağlık sorunları, hayvan sağlığı ve yetiştiricilik konularını kapsamlı şekilde ele almaktadır. İçerikte COVID-19 aşı çalışmaları, süt üreticilerine yönelik desteklemeler, abort sebepleri, buzağı kayıpları, doğum sonrası hastalıklar, kızgınlık takibi, tohumlama stratejileri ve üç gün hastalığı gibi konular detaylı olarak incelenmektedir.
- Programda ayrıca hayvancılık sektöründeki ekonomik zorluklar, yem fiyatları, süt fiyatları arasındaki dengesizlik, melezleme konusu ve hayvanların yemlerine vitamin-mineral takviyesinin önemi gibi pratik bilgiler de paylaşılmaktadır. Veteriner hekimlerin yetiştiricilere ve ülkeye hizmet etme sorumluluğu vurgulanarak program sona ermektedir.
- 00:35Programın Tanıtımı ve Veteriner Hekimlerin Önemi
- "Hekimler Konuşuyor" programında veteriner hekim Şahin ile hayvancılık konuları ele alınacak.
- Türkiye Hayvancılık Platformu'nda açılan başlık altında izleyicilerden gelen konular konuşulacak.
- Erciyes Üniversitesi'nde görev yapan Prof. Dr. Aykut Özdarende'nin COVID-19 aşı çalışmasında ilk insan üzerinde aşı uygulanması sevindirici bir haber olarak paylaşıldı.
- 02:00Tek Sağlık Konsepti ve Veteriner Hekimlerin Rolü
- Veteriner hekimler sadece hayvan sağlığı değil, "tek sağlık" konseptinin içinde yer alıyor.
- Viroloji ana bilim dalı sadece veteriner hekimlik çatısı altında bulunuyor ve bu çalışmalar baştan beri devam ediyor.
- Medyada ve Türkiye kamuoyunda veteriner hekimlerin mesleği ön plana çıkartılmıyor, bu konuda meslektaşlar serzenişte bulunuyor.
- 04:11Süt Üreticileri İçin Desteklemeler
- Son dönemde süt üreticilerini ilgilendiren desteklemeler kırk kuruş olarak hesaplara yatırıldı.
- Ekim, Kasım ve Aralık aylarının desteklemeleri normalde kırk kuruş olarak konuşulmuştu.
- Yakın tarihte gelen haberlere göre bu desteklemeler onbeş kuruş olarak hesaplara yatırılacağı bildirildi.
- 05:10Akciğer Hastalıkları ve Önlemleri
- Kış mevsimi gelirken viral kökenli akciğer rahatsızlıkları artıyor, özellikle kurban öncesi hayvan nakilleri ile karşımıza çıkan enzotik pnömoni.
- Viral enfeksiyonlarda en önemli konu aşı, hastalığa yakalanmadan aşı yaptırılması gerekiyor.
- Virüslerin tedavisi antibiyotiklerle yapılmıyor, sadece sekonder enfeksiyonlar için ve vücut direnci için farklı ilaçlar kullanılıyor.
- 06:49Aşılama ve Çevre Faktörleri
- Solunum sisteminde kullanılan aşılar genç ve yaşlı hayvanlarda belli periyotlarda kullanılıyor, piyasada kullanılan aşıların birçoğu üç aylık ve daha üstündeki hayvanlara uygulanabilen aşılar.
- Tek kez aşı yaptırdığında yeterli bağışıklık oluşmuyor, aşılama bir faktör, diğeri de bakım, besleme ve çevre faktörleri.
- Açık sistemde hayvanlar rüzgar kesiliyor, gezebildiği için kendine göre önlem alabiliyor ve adaptasyonunu sağlayabiliyor, kapalı ahırlarda bu adaptasyonu sağlamak daha zor.
- 09:08Hayvan Atıklarının Sebepleri ve Önlemleri
- Hayvanların atık yapmasının tek sebebi yoktur; viral, bakteriyel, beslenme, stres, parazit ve protozo faktörleri gibi birçok sebep vardır.
- Atık yavrular varsa laboratuvar teşhisleri yapılmalı ve gerekli aşılar uygulanmalıdır.
- Vatandaşlar stres faktörlerini engellemek, küflü yemler vermemek ve brucella, BVD gibi aşıları düzenli yaptırmalıdır.
- 11:08Aşıların Önemi ve Uygulanması
- Türkiye'de aşılama periyoduna dikkat edilmiyor ve vatandaşlar aşının değerini bilmiyor.
- Veteriner hekimlerin aşının önemini anlatması ve yetiştiricilerin aşıyı talep etmesi gerekiyor.
- Hayvanlara yapılması gereken aşıların eksiksiz, zamanında ve rehberleriyle yapılması önemlidir.
- 12:21Laboratuvar Teşhislerinin Önemi
- Atıkların sebebini bulmak için laboratuvar sonuçları alınmalıdır, ancak birçok yetiştirici bunu istemiyor.
- Veteriner hekimlerin tecrübesi önemli olsa da, kesin teşhis laboratuvardan gelir.
- Brusella gibi hastalıklarda, teşhis pozitif olduğunda tarım il ve ilçe müdürlükleri müdahale eder ve tazminatlı bir hastalık olduğu için devlet zararını karşılar.
- 14:49Brusella ve Tüberküloz Hastalıklarının Yönetimi
- Yetiştiriciler hayvanların elden gideceğini düşünerek atıkları saklamaya çalışsa da, bu sadece süreci uzatır ve tüm sürüye bulaşmasını sağlar.
- Brusella ve tüberküloz sürü bazlı hastalıklardır ve saklanarak baş edilemez, işletmenin sönmesine sebep olur.
- COVID-19 aşısının tüm üretim ve geliştirme işlerini veteriner hekimler yaparken, bu çalışma medyaya yansımamıştır.
- 16:41Buzağı Kayıpları ve Önemi
- 2018 yılında buzağı kayıplarının önlenmesi için "Buzağı 2018" ilan edilmiş ve tarım ekranlarında, il ve ilçe müdürlüklerinde eğitimler yapılmıştır.
- Buzağı kayıpları konusunda yeterli ilerleme sağlanamamış, eğitimle çözülebileceği düşünülmüş ancak yeterli ilerleme sağlanamamıştır.
- Buzağı bir işletmenin geleceğidir; erkek buzağılar işletmenin amortismanıdır ve uzun süre gelir sağlamaz, sadece sağladığınız sütle yemi karşılarsınız.
- 18:13Hayvancılığın Ekonomik Zorlukları
- Eskiden besi hayvanları kesildiğinde işletmenin karı olarak gözükse de, son yıllarda yem fiyatları arttığı için hayvanlar kesildiğinde bile işletmenin kari olarak kalmıyor.
- Yem fiyatları son aylarda çok fazla artmış, örneğin ayçiçeği küspesi kilosu bir sene içinde iki katına çıkmıştır.
- Süt fiyatlarında beklenen artış olmayınca yetiştiricilerin sabrı tükenmiş, psikolojik ve moral bozukluğu yaşanmıştır.
- 20:18Hayvancılığın Geleceği ve Yem Fiyatları
- Ülke hayvancılığına baktığımızda umut vermiyor, özellikle yurt dışından gelen hammaddelerin fiyatları dolar ve euro üzerinden belirlendiği için bu rakamlar çok önemlidir.
- Yem fiyatları o kadar hızlı yükseldi ki, süt fiyatlarını arttırmadan ikisinin arasındaki dengeyi sağlayamazsak hayvancılığımızın durumu iyiye gitmiyor.
- Veteriner hekimler sağlık sınıfında değil olarak görünse de aşı çalışmalarında sağlık grubunda devam etmektedir.
- 22:19Kuru Dönem Bakımı ve Beslenmesi
- Kuru dönem, gebe ineklerin doğumuna son altmış gün kala süt sağımının bırakıldığı dönemdir ve bu dönemdeki beslenme doğum sonrası hastalıkların başlangıcıdır.
- Kuru dönem beslenmesinin yanlış yapılması veya kuruya yanlış bırakılması, doğum sonrası mastitler, ketozis, karaciğer yağlanmaları ve deplasman gibi hastalıklara yol açar.
- Bu hastalıklar tedavi edilmezse hayvanı kaybetmekle seyreden, tedavi edilirse bile hayvanın süt verimini düşüren ve ekonomik kayıp yaratan hastalıklardır.
- 24:34Kuru Dönem Beslenmesindeki Hatalar
- Kuru dönemde sadece süt yemini kesmek yeterli değildir, rasyon kuru döneme göre hazırlanmalıdır.
- Kuru döneme alınan hayvanlarda aşırı kilolandırma ve yağlanma, doğum sonrası ketozis, deplasman ve karaciğer yağlanması gibi hastalıklara yol açar.
- Bu hastalıklar süt verimini düşürür, veteriner ve tedavi masraflarını artırır, kaybedilen süt ve hayvan kaybı nedeniyle işletme için büyük ekonomik kayıp yaratır.
- 25:51Rahim Çıkması (Prolapsuter)
- Rahim çıkmasının (prolapsuter) sebepleri genetik olarak rahim bağlarının gevşek olması olabilir.
- Suni tohumlama yaparken uygun sperma seçmeleri yapılması gerekir.
- Özellikle kuru dönemde östrojenden yüksek yemlerle beslenen hayvanlarda rahim çıkması şekillenebilir.
- 26:28Rahim Çıkmalarının Sebepleri
- Rahim çıkmalarının en büyük sebeplerinden biri kalsiyum eksikliği (hipokasemi) olup, sahada görülen rahim çıkmalarının yaklaşık yüzde elli'sinin sebebi bu durumdur.
- Özellikle üç-dört doğum ve üzerindeki hayvanlarda pullap steri (rahimin dışarı çıkması) sebeplerinin en birincisi doğum sonrası hipokasemidir.
- Veteriner hekim müdahale ederse, özellikle yaşlı ineklerde pullap sterlinin önüne geçilebilir.
- 27:30İneklerde Boğasama Zayıflığı ve Yumurtanın Gelişmemesi
- İneklerde boğasama zayıflığı ve yumurtanın gelişmemesi, özellikle Holstein gibi yüksek süt verimli hayvanlarda kızgınlık gösterme süresinin gecikmesine neden olabilir.
- Yüksek süt verimli hayvanlarda kızgınlık gösterme süresinin gecikmesinin sebeplerinden biri rasyon beslenme şeklidir.
- Vitamin-mineral eksiklikleri de hayvanlarda kızgınlık göstermesinin gecikmesine veya zayıf kızgınlık göstermesine sebep olan etkenlerden en önemlilerinden biridir.
- 29:23Kızgınlık Takibi ve Tohumlama Zamanı
- Kızgınlık göstermeyen hayvanlara vitamin-mineral takviyesi ve hormon uygulaması yapılmalıdır.
- Hormon tedavisi her zaman iş yapmaz, önce rasyon, kondisyon ve vitamin-mineral takviyesi düzgün olmalıdır.
- Rektal muayene yapılarak ovaryumda kist, metrit veya anormal bulgular varsa veteriner hekim müdahale etmelidir.
- 31:00Veteriner Hekimin ve Yetiştiricinin Rolü
- Türkiye'de hayvan tutarsa Allah'tan tutmazsa baytar'dan muhabbeti var, ancak veteriner hekimin buradaki payı yüzde elli'yi geçmez.
- Veteriner hekim hayvan kızgınken mett muayenesi yapabilir, yumurtalıkları muayene edebilir ve kızgınlığın saatini belirleyebilir.
- Esas etmen yetiştiricinin kızgınlık takibidir, hayvanların gebe kalmasındaki en önemli etkenlerden biridir.
- 32:14Doğru Tohumlama Tekniği
- Hayvanlar kızgınlık gösterdikten sonraki en az on saat, oniki saat, onaltı saatlik periyotta tohum atılmalıdır.
- Yetiştiriciler bazen hayvanı tohum atmak için veteriner hekime yalan söyleyebilir, bu da hayvanın gebe kalmamasına neden olur.
- Kızgınlık takibi ve torunuma saatini doğru takip edip veteriner hekime doğru yönlendirmesi, yetiştiricinin ve veteriner hekimin başarısını artırır.
- 35:23Üç Gün Hastalığı Hakkında Bilgiler
- Üç gün hastalığı, Afrika kökenli ve ülkemizde ciddi problemler yaratan, sık görülmeye başlayan bir hastalık.
- Bu sene özellikle Doğu, Güneydoğu ve Akdeniz bölgelerinde hayvanlarda çok yoğun gözüktü.
- Üç gün hastalığı viral bir hastalık olduğu için antibiyotiklerle veya diğer ilaçlarla net bir tedavisi yoktur.
- 36:22Hastalığın Bulaşma Yolları ve Önleme Yöntemleri
- Üç gün hastalığı tropikal iklim hastalığı olduğu için genelde sokucu sineklerle bulaşan bir hastalık.
- Sinek mücadelesi, bu hastalığı önlemekte en temel etkenlerden biridir.
- Şu anda üç gün hastalığı için aşısı vardır ve meslektaşlar uygulamaktadır.
- 37:23Tedavi Yöntemleri
- Tedavi konusunda Ahmet Başk'ın çıkardığı Scottrix adlı ürün ciddi sonuçlarla geri dönüyor.
- Bu ürün uygulandıktan sonra hayvan beş dakika sonra bile yem yemeye başlayabiliyor.
- Meslektaşlar sosyal medyadan Ahmet Başk'a ulaşarak bu konuda destek alabilirler.
- 37:53Melezleme Sorunu
- Hayri Yıldız veteriner hekim, melezleme konusunda son beş yıl içinde Türkiye'de yaşanan sorunları ele alıyor.
- Et para yapıp süt para yapmayan yetiştiriciler, siyah alaca Holstein hayvanlarını Simental, Harri Potter, Sharole, Limuzin gibi et cinsi hayvanlarla tohumlamak istiyor.
- Melezleme ucunu kaçırınca, yıllarca süt verimini 35-40 kilolara çıkaran siyah alaca Holstein ineklerinin süt verimi 45-50 kilolara düşmüş.
- 40:08Melezleme Tartışması
- Melezlemenin tamamen serbest bırakılması gerektiğini düşünen meslektaşlar da var.
- Bazı meslektaşlar, vatandaşın neyden para kazanıyorsa o yönde devam etmek istiyorlar.
- 40:41Vitamin ve Mineral Eksikliği
- Vitamin ve mineral eksiklikleri hayvanların gebe kalması, kızgınlık göstermesi ve doğum sonrası hipokasemi gibi durumların en büyük etmenlerinden biri.
- Vitamin takviyeleri kızgınlık göstermesi, gebe kalması ve doğum sonrası hastalıkların önlenmesi açısından çok önemli.
- Osteomalazi ve eteğini atamaması gibi onlarca hastalık vitamin ve mineral eksikliğine bağlı olarak oluşabilir.
- 41:48Aşı Yan Etkileri
- Koyunlara veba ve brusella aşısı yapıldıktan sonra gözlerinde yaşarma ve kapanma şekillenmiş.
- Alerjik reaksiyon ve anafilaktik şok aşıya bağlı olarak anında şekillenir, bu durumda yan etki olma ihtimali düşük.
- Aşıya bağlı reaksiyon şüphesi varsa tarım il ve ilçe müdürlüğündeki meslektaşlar müdahale eder ve tazminat ödenir.
- 43:10Galaxy Aşısı
- Nisan 15'e koyunların sütü yarıya düştü ve Galaxy aşısı uygulandı ancak fayda etmedi.
- Galaxy aşısı gebeyken veya hayvanlar koç salmadan önce uygulanmalıdır.
- Tek sefer yapıldığında bağışıklık oluştuğu düşünülür, ancak tekrar aşı yapılması gerekir.
- 44:00Programın Kapanışı
- Veteriner hekimler, yetiştiricilere hizmet etmek için hiçbir ücret talep etmiyorlar.
- Bilginin zekatı paylaşmaktır, bu programda bilgi paylaşımı yapılmıştır.
- Program, izleyicilerin sorularına cevap vererek hazırlanmış ve 15 gün sonra tekrar yayınlanacaktır.