Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Kocaeli TV'de yayınlanan "Yaşam Dair" programında sunucu Pelin Horozal, Çağın Göz Hastanesi'nden göz hastalıkları uzmanı Dr. Mehmet Gürkan Tatar ile göz sağlığı konularını ele alıyor. Programda izleyicilerden gelen sorular yanıtlanmakta ve Şehriban Hanım, Emine Hanım, Yusuf Bey gibi izleyiciler yer almaktadır.
- Program, öncelikle göz tansiyonu ve glokom hastalığı hakkında detaylı bilgiler sunarak başlıyor. Glokomun türleri, risk faktörleri, teşhis yöntemleri ve tedavi seçenekleri anlatılıyor. Ardından katarakt, göz tembelliği (amblyopia), şaşılık (strabizm) gibi diğer göz hastalıkları ve tedavi yöntemleri ele alınıyor.
- Videoda glokom tedavisinin üç ana kategorisi (medikal tedavi, cerrahi tedavi ve lazer tedavi) detaylı şekilde açıklanırken, ameliyat sonrası görülmeyi etkileyebilecek nedenler ve nörovizyon tedavisi gibi konular da işleniyor. Ayrıca dijital göz yorgunluğu gibi modern yaşam koşullarına bağlı sorunların önlenmesi hakkında bilgiler veriliyor.
- 00:06Giriş ve Program Detayları
- Kocaeli TV'de "Yaşam Dair" programında Pelin Horozal, göz hastalıkları uzmanı Dr. Mehmet Gürkan Tatar ile göz tansiyonu konusunu ele alacaklarını belirtiyor.
- İzleyiciler 533 413 63 77 numaralı telefonu arayarak ücretsiz göz muayenesi için çekilişe katılabilirler.
- Programın son beş dakikasında çekiliş gerçekleştirilecek.
- 00:59Göz Tansiyonu ve Glokomun Tanımı
- Glokom (göz tansiyonu) göz içindeki akus mor adlı sıvının üretilip atılması dengesindeki bozulma sonucu artan göz tansiyonudur.
- Göz tansiyonu arttığında, görme siniri çeperlere yapılan basınç nedeniyle hasar görür ve beslenmesi bozulur.
- Göz sinirindeki yaklaşık bir milyon lif zamanla harap olur ve bu durum görme yetisini yitirmeye neden olur.
- 02:35Glokomun Özellikleri ve Belirtileri
- Glokom sinsi bir hastalık olup yavaş yavaş gelişir ve normal toplum ortalamasının artı eksi iki standart sapma derecesinde yükselme ile tanısı konulur.
- Hastalar genellikle periferik görme kaybını fark etmeden önce merkezi görme tünelden bakar gibi hissederler.
- Bazı hastalar kitap okurken kenardaki yazıları göremediklerini fark edebilirler.
- 03:40Glokomun Sonuçları ve Türleri
- Glokomun son noktası göz körlüğüdür ve optik atrofi (sinir lifinin tamamıyla harap olması) ile sonuçlanabilir.
- Akut açık açılı ve kapalı açılı (akut glokom hecmesi) iki ana tür vardır.
- Akut glokom hecmesinde göz tansiyonu çok arttığında (50-60 mmHg civarında) ağrılar, baş ağrısı ve kusma belirtileri ortaya çıkabilir.
- 05:31Glokomun Risk Faktörleri
- Ailesinde glokom hastası olanlar (birinci derece akrabalar) muayene olmalı ve belli periyotlarda kontrol gelmelidir.
- Miyopik hastalarda primer açık açılı glokom, hipermetrop hastalarda ise kapalı açılı glokom daha sık görülür.
- Diyabet, özellikle ileri dönem diyabet hastalarında ve uzun süre kortizon kullanan hastalarda sekonder glokom gelişebilir.
- 07:25Glokomun İzlenmesi ve Yaşamla İlişkisi
- Kontrol altındaysa yılda en az iki kere, kontrol altında değilse daha sık göz görme alanı ve tansiyon takibi yapılmalıdır.
- Glokom, refraksiyon kusurundan (miyop, hipermetrop, asimat) farklı olarak yavaş ilerleyen bir hastalıktır.
- Genelde 40 yaşın üstünde %2 oranında, 60 yaşın üzerinde %10'lara kadar çıkabildiği görülür.
- 09:09Konjenital Glokom
- Konjenital glokom, doğuştan olan bir hastalık olup gelişimsel bir problem nedeniyle kanalcıkların çalışmaması sonucu görülür.
- Bebeklerde normalden daha iri göz olması (buphthalmos) konjenital glokomdan şüphelenilmesine neden olabilir.
- Konjenital glokomda genellikle cerrahi tedavi tercih edilir, medikal tedaviden yeterli fayda alınamaz.
- 10:27Glokom Türleri ve Nedenleri
- Glokom iki türden oluşur: primer (genetik) ve sekonder (başka bir hastalığa bağlı olarak gelişen).
- Sekonder glokom diyabete, damar tıkanıklıklarına ve kortizon kullanımına bağlı olarak gelişebilir.
- Uzun süre kortizon kullanan hastaların glokom ve katarakt açısından sık sık kontrol edilmesi gerekir.
- 11:21Şeker Hastalığı ve Göz Sağlığı
- Şeker hastalığından dolayı göz içi kıpkırmızı olmaz, bu durum alerji, göz kuruluğu gibi farklı nedenlerden kaynaklanabilir.
- Şeker hastalarının yılda en az bir kez, ciddi durumlarda yılda iki kez göz doktoruna muayene olmaları gerekir.
- Şeker hastalığında göz arkasında kanama veya ödem olabilir, bunlar göz anjiyoskopisi ve OCT ile tespit edilir.
- 14:45Glokom Teşhisi
- Göz tansiyonu 21 mm civa ve üzeri ise tetkikler yapılmalıdır.
- Birinci derece akrabada glokom varsa muayene yapılması gerekir.
- Glokom teşhisi için görme alanı, retina sinir lif analizi ve kornea kalınlığı tetkikleri yapılır.
- 16:55Normal Tansiyona Bağlı Glokom
- Normal tansiyona bağlı glokom, tansiyonları düşük olan hastalarda da görülebilir.
- Bu hastalarda göz çukuru derinleşmesi olabilir ve tetkiklerde düşük tansiyon görülebilir.
- Normal tansiyona bağlı glokom hastalarında hedef basıncı 10-12 mm civa olabilir.
- 18:48Gözlük ve Göz Sağlığı
- Yanlış gözlük verilmesi göz sağlığını bozmaz, daha net görmek için verilir.
- Gözde ara sıra bulanık görme, göz kuruluğu veya göz siniri ile ilgili problemlerden kaynaklanabilir.
- Boyun fıtığı genellikle ani kararmalar, dengesizlikler ve kollarında uyuşma gibi semptomlar yaratır, ara sıra bulanık görme için çok sık görülmez.
- 21:09Akut Glokom Hacmi
- Akut glokom hacmi (akut glokom hecmesi), göz içi sıvısının dışarı atıldığı kanalların kapanması sonucu gelişen bir durumdur.
- Iris organı bu kanalları kapatmasıyla göz tansiyonu artmaya başlar ve bir gün veya bir iki gün içinde ağrılar, kusturma, korneada ödem ve bulanık görme gibi belirtiler ortaya çıkar.
- Tedavi, acil olarak damardan serumlar, göz mannitol gibi sıvılarla göz tansiyonunu düşürmek ve lazer iritomi ile yeni bir kanal oluşturmakla gerçekleştirilir.
- 24:11Primer Açık Açılı Glokom
- Primer açık açılı glokom sinsi bir hastalıktır ve yavaş yavaş görme yetisini azaltır.
- Bu hastalık tamamen durdurulamaz ancak verilen tedavilerle ilerlemesi yavaşlatılabilir.
- Tek gözü olan hastalar daha sıkı takip edilmelidir ve göz tansiyonu stabil tutmak önemlidir.
- 29:04Glokom Tedavisi
- Glokom tedavisi üç şekilde yapılır: medikal tedavi (damla tedavisi), cerrahi tedavi ve lazer tedavi.
- Medikal tedavide göz içi sıvısının üretimi durdurulur veya dışarı akışı artırılır, genellikle tek damla ile (monoterapi) tedavi edilir.
- Cerrahi tedavide en sık yapılan trabürektomi ameliyatı, göz sıvısının dışarı çıkmasını sağlayan ikinci bir kanal oluşturur.
- Özellikle şeker hastalarında trabürektomi yeterli olmayan durumlarda glokom tüp takılması ve son yıllarda uygulanmaya başlayan küçük bir borucuk ile kanala yerleştirme gibi yeni tedaviler de kullanılmaktadır.
- 31:44Lazer Tedaviler
- Lazer uygulamaları cerrahi tedaviden fayda göremeyen hastalarda kullanılmaktadır.
- Lazer terapiloplasti ve diyot lazer gibi tedavilerle küçük kanallara lazer yakmayla kanalcıklar oluşturulabilir.
- Aksum'un göz sıvısı üretimi sağlayan sid organellerine lazer uygulaması veya kıro (dondurma işlemi) ile üretimi azaltılabilir, bu en son uygulanan seçeneklerdir.
- 32:50Katarakt ve Glokom İlişkisi
- Katarakt ameliyatı, özellikle kataraktın şişmesi veya entresan durumunda göz tansiyonunu düşürmeye yardımcı olabilir.
- Katarakt ameliyatı sonrası anafilaktik glokom gelişebilir ve bu durumda steroid tedaviler uygulanabilir.
- 34:00Diyabet ve Glokom
- Diyabet ve damar tıkanıklıkları, kanalda kötü damarlanmaya neden olabilir ve göz tansiyonunu artırabilir.
- Diyabet hastalarında lazer tedavisi veya göz içine enjeksiyon (antibjekt) uygulanabilir.
- İlerleyen durumlarda montai tüp (ahmet grokom tüp) yerleştirilebilir.
- 36:05Glokom Tedavisinin Amacı
- Glokomdan kurtulma diye bir şey yoktur, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak veya durdurmak amaçlanır.
- Glokom bir göz siniri hastalığıdır ve sinirde harabe oluşur.
- Ameliyat sonrası tekrar nüks olabilir ve ikinci, üçüncü ameliyatlar gerekebilir.
- 38:02Hasta Sorusu ve Cevabı
- Gözleme alanındaki daralma geri dönüşümsüzdür, ama daha fazla daralmanın engellenmesi hedeflenir.
- İlaçlara rağmen ilerleme varsa trabek üretme ameliyatı gerekebilir.
- İlaçlar sayesinde ilerleme durmuşsa ilaçlar devam edebilir.
- 39:37Glokom Tedavisi ve Takibi
- Glokom hastalığında, ilaçlar yetersiz kalırsa ve hastalık ilerlese, göz tansiyonları normal sınırlarda olsa bile ameliyat gerekebilir.
- Görme alanını genişleten ilaçlar yoktur, ancak göz sinirini besleyen ve koruyan nöroprotektif etkisi olan ilaçlar kullanılabilir.
- Glokomun çözümü yoktur, ancak tedaviler sayesinde insanlar ömürleri boyunca ciddi sıkıntılar gelişmeden idame ettirebilirler hayatlarını.
- 42:14Göz Tembelliği
- Göz tembelliği, anatomik organlarında herhangi bir problem olmamasına rağmen az gören hastalara verilen bir tanıdır.
- Göz tembelliğinin nedenleri arasında yüksek gözlük derecesi, göz kapağında düşüklük veya tümör, katarakt gibi görülmeyi engelleyen durumlar bulunur.
- İlk yedi yaş boyunca görme bozukluğu meydana gelir, bu yaşın üstünde tedavi etmek zorlaşır.
- 44:36Göz Tembelliğinin Tedavisi
- Göz tembelliğinin tedavisinde gözlük tedavisi, kapama tedavileri ve gerektiğinde ameliyat uygulanabilir.
- Şuşılık ve içe kaymalar gibi durumlarda ameliyat gerekebilir, özellikle içe kaymalar acil durumdur.
- Nörovizyon veya kem tedavisi adı verilen yöntemlerle ileri yaşta göz tembelliği tedavisi de mümkündür.
- 47:09Katarakt Tedavisi
- Katarakt ameliyatından sonra tekrar katarakt gelişmez, ancak ikincil katarakt adı verilen bir durum olabilir.
- İkincil katarakt, gözün arkasındaki arka kapsülün matlaşması sonucu görülmeyi engelleyebilir.
- İkincil katarakt tedavisi lazer ile yaklaşık bir-iki dakikalık süren basit bir işlemle tamamlanabilir.
- 50:51Katarak Ameliyatı Sonrası Sorunlar
- Adana'dan Mustafa Bey, bir ay önce katarak ameliyatı yaptığı gözde görme sorunu yaşadığını belirtiyor.
- Katarak ameliyatında bazen arka kapsülde yırtıklar oluşabilir veya yaratılıştan problemler olabilir.
- Kapsül desteği yoksa, dikişli mercek, ön kamera merceği veya sklera fiksasyon gibi özel yöntemlerle mercek konulabilir.
- 52:48Görme Sorunlarının Nedenleri
- Görme sorununun nedeni, ön korneada ödem, retina veya göz siniri ile ilgili bir problem olabilir.
- Eğer ameliyattan sonra görme iyi başlamışsa ve zamanla bulanıklaşmışsa, endotel yetmezliği veya diğer göz arka sorunları olabilir.
- Hastaların doktorlarına nedeni sorarak, ön tarafta mı arka tarafta mı bir sorun var olduğunu öğrenmeleri öneriliyor.
- 54:30Nörovizyon Tedavisi
- Nörovizyon tedavisi, yedi yaşın üzerinde kapama tedavisi fayda görmeyeceğini düşündüğümüz hastalar için bilgisayar üzerinden yapılan bir tedavi.
- Bu tedavide yüzde yetmiş oranında görme artışı sağlanabiliyor, ancak yüzde yirmi üzerinde görme olması gerekiyor.
- Hasta ne kadar görme yetmezliği varsa o kadar tedaviden fayda görüyor; yüzde kırk görüyorsa yüzde yirmi sekiz'lere kadar artış olabiliyor.
- 55:29Göz Yorgunluğu ve Tedavisi
- Trabzon'dan Sarp Bey'in sol gözünü istemsiz olarak kapatması göz tembelliğinden değil, dijital göz yorgunluğundan veya egzotropi (dışa şaşma) olabilir.
- Dijital göz yorgunluğuna bağlı hastalara göz nemlendirici ilaçlar kullanılması ve "yirmi-yirmi" kuralı (yirmi dakikada bir yirmi metre uzaklıkta yirmi saniye bakmak) öneriliyor.
- Bilgisayar başında kalınca göz kırpadaki sıklık yüzde elli azalır, bu nedenle korunma yolları öncelikli olarak öneriliyor.