Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programında göz hastalıkları uzmanı Profesör Doktor Murat Öncel ile yapılan röportaj ve izleyici sorularına yanıt verme formatındadır. Profesör Öncel, 1989 yılında Turgut Özal'ın ameliyatına katılmış ve Amerika'da göz cerrahisi eğitimi almış, çeşitli uluslararası ödüller kazanmış bir uzmandır.
- Programın ana konusu diyabetik retinopati, sarı nokta hastalığı, katarakt ve sinek uçuşmaları gibi yaygın göz hastalıklarıdır. İlk bölümde diyabetik retinopati ve sarı nokta hastalığı detaylı olarak ele alınırken, ikinci bölümde katarakt ameliyatı ve akıllı mercekler hakkında bilgiler verilmektedir. Son bölümde ise izleyicilerden gelen sorular yanıtlanmaktadır.
- Programda hastalıkların belirtileri, risk faktörleri, teşhis yöntemleri ve tedavi seçenekleri görsellerle açıklanmakta, erken teşhisin önemi vurgulanmaktadır. Ayrıca şeker hastalarının göz kontrollerinin gerekliliği ve Türkiye'de bu tedavilerin başarılı bir şekilde yapılabildiği bilgisi de paylaşılmaktadır.
- 00:09Diyabet ve Görme Kaybı
- Diyabet, görme kaybının en yaygın nedeni ve yetişkinler arasında görme bozukluğunun ve körlüğün önde gelen nedenidir.
- Diyabetik retinopati, diyabet hastalarının görme kaybına neden olan bir durumdur.
- Programda Oscarlı göz hastalıkları uzmanı Profesör Dr. Murat Öncel, diyabetik retinopati hakkında bilgi verecektir.
- 01:00Profesör Dr. Murat Öncel'in Kariyeri
- Profesör Dr. Murat Öncel, 1989 yılında Turgut Özal'ın ameliyatına Amerika'da katılmış ve Türkiye'ye döndükten sonra bu ameliyatları yapmaya başlamıştır.
- Amerika'da dört defa ilk on doktor seçilmiş ve geçen sene Amerika birincisi olmuştur.
- Profesör Dr. Öncel, Amerika'da "retina" olarak adlandırılan, Oscar heykelini yapan heykeltıraşın yaptığı özel bir heykel almıştır.
- 03:15Şeker Hastalığının Göze Etkisi
- Şeker hastalığı özellikle ince damarları etkiler ve bu damarlar kalp, böbrek, beyin ve gözde bulunur.
- Göz daha hassas bir organ olduğu için buradaki bozukluklar erken dönemde görülebilir ve teşhis edilebilir.
- Gözde bozukluklar başladığı zaman bütün vücuttaki damarlar bozulmaya başlamıştır demektir.
- 04:01Diyabetik Retinopati ve Teşhis
- Diyabetik retinopati, şeker hastalığının gözün iç tabakasını (retina) etkilemesidir ve hiçbir belirti vermeyebilir.
- Teşhis için retina konusunda uzmanlaşmış bir göz doktoruna giderek göz bebeği genişletilerek göz dibi muayenesi yapılmalıdır.
- Tedavi edilmezse körlüğe kadar gidebilen bu durum, 55-60 yaşından gençlerde körlüğün bir numaralı sebebidir.
- 04:53Diyabet Tipleri ve Retinopati
- Diyabet tip bir ve tip ikiye ayrılır; tip bir şeker hastaları daha çok gençlerde görülen insüline bağımlı ve gözdeki bozukluklar daha hızlı seyreder.
- Tip iki şeker hastalığında ise şeker hastalığı gözü daha az oranda etkiler.
- Başlangıç aşamasında hasta ortada siyah bir nokta görebilir ve bu durum muayene ile beş dakikada tespit edilebilir.
- 05:56Retinopati Gelişimi ve Tedavisi
- İleri dönemde gözün içerisinde zarlar oluşur, bu zarlar retinayı çekerek retina dekolmanı ve göz içi kanamalara yol açabilir.
- Erken dönemde yakalandığında argon lazer tedavisi uygulanarak hastanın kör olmasını engellenebilir.
- Argon lazer tedavisi iki-üç seansta yapılır, ağrı sızı olmaz ve bir ameliyat değildir.
- 07:23Şeker Hastalarının Göz Bakımı
- Her şeker hastası teşhis edildiği an göz doktoruna gidip göz dibi muayenesi yaptırmalı ve senede en az altı ayda bir göz dibi kontrolü yapılmalıdır.
- Şeker hastalığı makula (görme merkezi) dejenesansı ile görme merkezini bozabilir ve ödem oluşabilir.
- Son yıllarda göz içerisinde özel ilaçlar (antibecef) ve kortizonlar kullanılarak ödem tedavisi yapılabilmektedir.
- 08:49Göz İçinde Kanama ve Vitrektomi
- Hastalık ilerlediğinde göz içinde kanamalar oluşabilir ve hasta birdenbire hiçbir şey görmeyebilir.
- Göz içinde kanama durumunda gözün en zor ameliyatı olan vitrektomi uygulanır.
- Son yıllarda teknolojideki ilerlemelerle vitrektomi ameliyatları dikişsiz, daha çabuk ve konforlu şekilde yapılabilmektedir.
- 10:22Şeker Hastalığının Göz Üzerindeki Etkileri
- Hastaların şekerlerini, vücut tansiyonlarını, kandaki kolesterol ve liflerini iyi kontrol altında tutması gerekir.
- Şeker hastalığı gözde kılcal damarlara zarar vererek görme bozukluklarına, körlüğe kadar yol açabilir.
- Şeker hastalığı gözde bulantı, dönme, baloncuk görme gibi ani ve dengesiz etkilere neden olabilir.
- 12:02Şeker Hastalığının Gelişimi ve Tedavisi
- Son yıllardaki bilinçlenme ve erken teşhis sayesinde şeker hastalığı daha az oranda görülüyor.
- Amerika'da yapılan ameliyatlar Türkiye'de de aynı teknoloji ve başarı oranlarıyla yapılabiliyor, ancak maliyeti daha ucuz.
- Türkiye'de artık birçok hastanede göz ameliyatları yapılabiliyor ve hastaların yurtdışına gitmesine gerek kalmıyor.
- 13:45Sarı Nokta Hastalığı
- Sarı nokta hastalığı (yaşlılığa bağlı makula dejenerasyonu) gözün merkezindeki merkezi görmemizi sağlayan makula bölgesini etkiler.
- Bu hastalık 55-60 yaşlarında %2-5 oranında görülürken, 70-75 yaşından sonra her üç insandan birinde mevcuttur.
- Son 10-15 yılda göz içerisine verilen ilaçlarla hastalığın ilerlemesi durdurulabiliyor ve bazı hastalarda %30 görme artışı sağlanabiliyor.
- 15:27Sarı Nokta Hastalığının Türleri ve Teşhisi
- Sarı nokta hastalığı kuru ve yaş tipi olmak üzere iki tipte görülür, kuru tip daha çok görülür.
- Erken teşhis çok önemlidir, çünkü ilerlediği zaman tedavisi yoktur ve kaybedilen görme geri döndürülemez.
- Erken teşhis için basit bir test yapılabilir: 30 santimetre mesafeden kağıdı tutarak bir gözünüzü kapatıp ortadaki kareye bakarken, karelerde yamukluk veya eğrilik görürseniz hastalık ilerledi demektir.
- 17:21Sarı Nokta Hastalığının Risk Faktörleri ve Tedavisi
- Sarı nokta hastalığı kadınlarda biraz daha fazla görülür, sigara içenlerde çok fazla görülür ve kolesterol ile bağlantılıdır.
- Tedavi için bir-bir buçuk ikişer ay arayla hastayı kontrol edip, göz içerisinde enjeksiyon tedavisi uygulanır.
- Hastalara koyu yeşil renkli sebze-meyve, omega-3, balık ve ceviz yemeleri önerilir, ayrıca AEC, çinko, selenyum ve omega-3 gibi vitaminlerin alınması hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.
- 19:42İzleyici Soruları
- Adana'dan Abdurrahman Bey, her iki gözünde ıslak sulu sarı nokta olduğunu ve görme olanağı zayıf olduğunu belirtti.
- Doktor, hastanın tedavisine devam etmesini, katarakt ameliyatı olabileceğini ve şekerini kontrol altında tutmasını önerdi.
- İleri derecede sarı nokta teşhisi konan bir anne için de erken teşhisin çok önemli olduğu, ilerlediği zaman ancak ilerlememesi için tedavi yapılabildiği belirtildi.
- 22:10Katarakt ve Retina Hastalıkları
- 82 yaşındaki bir kişinin 25 sene önce katarakt ameliyatı olmuş, uzağı görmede sıkıntı yaşıyor ve gözlük kullanıyor.
- 82 yaşında olan kişinin az görmesinin sebebi muhtemelen retina hastalığına bağlı olabilir, bu nedenle retina yönünden kontrol yapılması öneriliyor.
- Gözde uçuşan cisimler (sinek uçuşması) 10 binde bir görülen retina yırtması gibi ciddi bir hastalık belirtisi olabilir, bu nedenle mutlaka retina konusunda uzmanlaşmış göz doktoruna gidip göz dibinin taranması gerekir.
- 24:38Göz Sağlığı İçin Önemli Öneriler
- Her şeker hastası teşhis edildiği anda göz doktoruna gelecek ve ağrısı olmasa, görmesi azalmasa dahi altı ayda bir göz dibinin kontrolünün yapılması gerekir.
- Hamileliği esnasında şeker hastası olan kişiler üç ayda bir gözde bir kontrolü olması gerekir.
- Sarı nokta hastalığında 50 yaşından sonra herkesin karede kağıt testi yapması önerilir.
- 25:36Göz Hastalıkları ve Tedavisi
- Sinek uçuşmaları birçok sebepten olabilir, göz sıvısının yaşlanması veya göz sıvısındaki bir kanama olabilir.
- Katarakt ameliyatı 10 dakikalık kolay bir ameliyat olup komplikasyon oranı çok azdır ve katarakt varsa görme artacaktır.
- Göz kuruluğu özellikle klimalı ortamlarda yazın daha fazla görülebilir, bunun için omega 3 balık yağı hapları önerilir.
- 27:54Cep Telefonu ve Göz Sağlığı
- Cep telefonunun gözlere zararı var mı sorusuna, astigma yoksa çok büyük bir zararı olduğu ispatlanmadı.
- Uzun süre bilgisayara bakan kişilerde gözler devamlı bilgisayara baktığı için göz kırpmayı unutuyor ve gözler yoruluyor.
- Uzun süre bilgisayara bakan kişilerde arada sırada uzağa bakmaları, yakına bakmaları ve gözlerini kırpmaları önerilir.
- 29:11Katarakt Ameliyatı
- Katarakt yenidoğan bebeklerde görülebildiği gibi genelde 55-60 yaşından sonra, 70 yaşından sonra görülür ve insan vücudunda en sık yapılan ameliyattır.
- Katarakt ameliyatı 10-15 dakikalık bir ameliyat olup hastalar ertesi gün görmeye başlar ve komplikasyon oranı çok azdır.
- Son yıllarda yapılan gelişmelerle göz içerisine takılan mercekler ile hem uzağı hem de yakını görebilen "trifokal" (akıllı) mercekler çıktı, ancak herkese uygulanmıyor.
- 30:52Katarakt Ameliyatı Detayları
- Etik olarak göz doktorların çoğu iki gözünde katarakt varsa bir gözünü yapıp 3-4 gün sonra veya bir hafta sonra öbür gözünü yapmayı tercih eder.
- Ameliyattan sonra 15-20 gün bir ay kadar ilaçlar kullanılır, denize, havuza girerken dikkat edilmeli ve yazın güneş gözlüğü takılmalıdır.
- Bebeklerde konjenital (doğumsal) kataraktlar olabilir, tek gözünde ise hemen birinci ayda ameliyat edilir, iki gözünde de katarakt varsa bir gözünü yaptıktan 3-4 gün sonra öbür gözünü farklı bir teknikle yaparlar.