Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Yurttaş Postası" programında sunucu ile Göçmenler İçin Nefes Olmaya Aday Rehabilitasyon Merkezi'nin koordinatörü Özverip Bey, tıbbi vaka yönetimi sorumlusu ve psikososyal destek birimi sorumlusu Zeynep İnciler İnceoğlu arasında geçen bir röportaj.
- Röportajda, Yurttaşlık Derneği ve Sınır Tanımayan Doktorlar'ın ortaklaşa kurduğu Fatih'teki rehabilitasyon merkezinin işleyişi, göçmenlerin yaşadığı sağlık ve ruh sağlığı sorunları ele alınmaktadır. Merkezde psikologlar, sosyal çalışmacılar, doktorlar, fizyoterapistler ve toplum ruh sağlığı çalışanları gibi farklı uzmanlıklar bir araya gelerek multidisipliner bir yaklaşımla vakaları ele almaktadır.
- Röportajda ayrıca göçmenlerin yaşadığı izole olma, saldırgan davranışlar, barınma koşulları, iş bulma zorlukları, maddi sıkıntılar ve çocukların okula gidememesi gibi sorunlar anlatılmaktadır. Derneğin Arapça, Farsça, Fransızca, İngilizce ve Türkçe gibi çeşitli dillerde tercüman ve kültürel arabulucu ekibi olduğu belirtilmekte ve projenin Kasım ayında sahaya inme aşamasına geçeceği, üç yıllık planlanmış olmasına rağmen beş seneye kadar uzayabileceği ifade edilmektedir.
- Göçmenler İçin Rehabilitasyon Merkezi
- Yurttaşlık Postası programında göçmenler için bir nefes olmaya aday bir rehabilitasyon merkezi tanıtılacak.
- Rehabilitasyon meselesi özellikle ruh sağlığı, travma ve mülteciler için önemli bir sorun.
- Geçen sene yapılan envanter çalışmasında mültecilerin rehabilitasyona hiç sıra gelmediği tespit edilmişti.
- 01:01Projenin Başlangıcı ve Destekçileri
- Proje, Yurttaşlık Derneği'nin göç çalışmaları ve kötü muamele tanıklıkları üzerine kurulmuştur.
- Proje aynı zamanda Sınır Tanımayan Doktorlar tarafından finansal ve teknik anlamda desteklenmektedir.
- Sınır Tanımayan Doktorlar, çatışma bölgelerinde (Suriye, Irak, Afganistan, Yemen, Afrika) kötü muameleye maruz kalan göçmenlerin rehabilitasyon ihtiyacı olduğunu deneyimlemiştir.
- 03:04Kötü Muameleye Maruz Kalmış Göçmenlerin Sorunları
- Göçmenlerin zaten yaşadığı ciddi sıkıntılar, kötü muamele durumunda medikal, psikolojik ve sosyal anlamda daha da artmaktadır.
- Medikal ihtiyaçlar spesifik olabilir, örneğin omuz çalışan bir ortopediste ihtiyaç duyulabilir.
- Travmatik yaşantıları dile getirmek ve ifade etmek kolay değildir, bu süreç yeniden travmatizasyona neden olabilir.
- 05:09Merkezin Konumu ve Hedef Kitlesi
- Merkez Fatih'te, Aksaray'da yakın bir yerde açılmıştır, mültecilerin yoğun olarak yaşadığı ve ulaşım kolay olduğu bir konumdadır.
- Merkezin hedefi, sunduğu hizmetlere ihtiyaç duyan kişilerin ulaşımını kolaylaştırmaktır.
- Şu ana kadar daha çok Suriyelilerin ağırlıkta olduğu görülmekte, ancak hizmetler kayıtlı kayıtsız, hangi ülkeden geldiği fark etmeksizin verilmektedir.
- 07:52Merkezin Hizmetleri ve Çalışma Yöntemi
- Merkezde tıbbi ve ruh sağlığı alanında hizmetler verilmektedir.
- Psikologlar, sosyal çalışmacılar, doktorlar, fizyoterapistler, toplum ruh sağlığı çalışanları ve çevirmenler gibi farklı uzmanlıklar bir ekip oluşturmuştur.
- Multidisipliner toplantılar yapılarak her vakayı ilk başvurudan itibaren takip sürecinde psikolog, sosyal çalışmacı, fizyoterapist ve doktor birlikte değerlendirmektedir.
- 09:51Vaka Yönetimi Süreci
- Vakalar merkeze geldiğinde öncelikle bir başlangıç değerlendirmesi (ilk tıbbi değerlendirme) yapılır.
- Hekim, ayrıntılı bir tıbbi öykü alır ve sistem muayenesi yapar.
- Kötü muamele ve işkence konusunda görülen muameleler ayrıntılı şekilde alınır, tespit edilen sorunlar gerekli kurumlara sevk edilerek takip edilir.
- 11:48Medikal Vaka Yönetimi ve Kötü Muamele Rehabilitasyonu
- Medikal vaka yönetimi, kötü muamele durumunda önemli bir konudur ve özellikle işkence vakalarında gerekli desteği sağlamak kolay değildir.
- Güven ilişkisi çok önemlidir ve bazen birkaç seanstan oluşan görüşmeler yapmak gerekebilir.
- İşkenceyi andırabilecek yöntemlerin kullanılmaması ve kişinin travmatik deneyimlerini yeniden yaşantılanmaması gerekmektedir.
- 13:11Kötü Muamele Rehabilitasyonu Alanındaki Zorluklar
- İnsan Hakları Vakfı gibi senelerdir emek veren insanlar olsa da, kötü muamele rehabilitasyonu Türkiye'de yeterince bilinen veya üzerine yoğunlaşılmış bir mesele değildir.
- Kötü muamele uzun süre önce olmuş olabilir ve teşhisini koymak uzun sürebilir, bu nedenle uzmanın kontrolü çok önemlidir.
- İstanbul Protokolü temelinde kapsamlı değerlendirme yapmak ve yönlendirmeleri sıkı takip etmek gerekir.
- 15:59Sağlık Hizmetleri ve Psikososyal Destek
- Merkezde ruh sağlığı ve psikososyal destek programı kapsamında psikologlar, klinik psikologlar ve sosyal çalışmacılar çalışıyor.
- Klinik psikologlar bireysel psikoterapi hizmeti verirken, sosyal çalışmacılar sosyal değerlendirme ve danışmanlık hizmeti sunuyor.
- Dışarıdan destek alınan klinikli psikiyatristler vakaları yönlendirebiliyor ve psikologlarla biyolog halinde süreçleri takip edebiliyorlar.
- 17:34Karşılaşılan Vakalar ve Sorunlar
- Merkezde mülteciler, göçmenlerle çalışılıyor ve iç içe geçmiş travmalar yaşamış, kötü muameleye maruz kalmış kişilere yönelik hizmetler sunuluyor.
- Depresyon, anksiyete, madde bağımlılığı ve psikosomatik semptomlar gibi durumlar sık karşılaşıyor.
- Sosyal çalışmacılar haklara erişimle ilgili ciddi sıkıntılar ve hizmetlere erişmekte zorluklar yaşadıklarını belirtiyor.
- 19:20Yaklaşım ve Hedef Kitle
- Merkezde bireyi merkeze alan bir yaklaşım benimseniyor ve özellikle mülteciler ve kötü muameleden hayatta kalan göçmenlere yönelik otonomiyi güçlendirme hedefleniyor.
- Psikososyal destek hizmetlerinden ve ruh sağlığı hizmetlerinden kötü muameleden hayatta kalan kişilerin yakınları da destek alıyor.
- Yaş sınırlaması yoktur, ancak şu anda çalışan psikologlar ergen ve yetişkin odaklıdır, çocuklara yönelik destek verme kapasitesi henüz yoktur.
- 23:01Göçmenlerin Yaşadığı Zorluklar
- Göçmenlerin yaşadığı zorluklar arasında sosyal izolasyon, toplum içinde saldırgan davranışlara ve negatif tutumlara maruz kalma bulunmaktadır.
- Göçmenlik yaşantısı, kişinin geldiği yerde nasıl karşılandığı, barınma koşullarının olmaması, iş bulamama, maddi sıkıntılar ve çocukların okula gidememesi gibi sorunlarla da zorlaşmaktadır.
- Göçmenlerin ruh sağlığı açısından kaygı ve depresyon temelli sıkıntılar yaşayabilmektedir.
- 26:01Göçmenlerin Güven Sorunları
- Göçmenlerin yaşadığı can kayıpları ve cinayetler, özellikle kadınlar üzerinde travmatik etkiler yaratmaktadır.
- Göçmenler, Suriye'den kaçarak geldikleri baskıcı sistemden dolayı Türkiye'de bile güven sorunları yaşamaktadır.
- Göçmenlerin Türkiye'deki yönetim ve aktörlerin aktifliği, ölümlerin sorumluları konusunda ciddi soru işaretleri oluşturmakta ve bu nedenle kurumlara başvurmakta zorlanmaktadırlar.
- 28:21Hizmet Sunumu ve Güvenlik
- Sunulan hizmette mahremiyet çok önemlidir; dosyalama sisteminde ve bilgi paylaşımında hiçbir isim kullanılmamaktadır.
- Kasım ayında başlayacak toplum odaklı çalışmalar, grup çalışmaları ve sorulara cevap vererek şüpheleri anlamaya çalışarak gerçekleştirilecektir.
- Ekip, multidisipliner olmasına rağmen, aktiviteleri planlarken göçmenlerin ihtiyaçlarını ve ihtiyaçlarını nasıl karşılayacaklarını onlarla birlikte karar vermektedir.
- 30:43Ekip Çalışmasının Destekleri
- Organizasyonel olarak herkesin iş tanımı ve beklentileri net ve sınırları çizilmiş olmalıdır.
- Ekip olarak zor başvuru ve sıkıntılarla karşılaşıldığında birlikte tartışarak ve paylaşarak destek sağlanmaktadır.
- Psikologlar psikoterapi süreci içerisinde bireysel süpervizyon alırken, hekimler için sistematik bir süpervizyon süreci henüz yoktur.
- Ekip olarak ayda bir grup çalışması yapılmakta ve bireysel destek ihtiyacı duyulduğunda mahremiyet korunarak dışarıdan psikolog ve psikoterapist desteği alınabilmektedir.
- 33:12Göçmenlerle Çalışma Zorlukları
- Yurttaşlık derneği sabah dokuz akşam altı arası çalışmakta ve haftanın beş günü, hafta sonu çalışmamaktadır.
- Göçmenlerle çalışırken, onların yaşamlarında sistematik olmayan çalışma saatleri ve acımasız çalışma koşulları gibi engellerle karşılaşılmaktadır.
- Göçmenlerin çalışma saatleri çok değişken olabilir, bazen sabahın köründen akşam geç saatlerine kadar, hafta sonu dahil çalışabilirler.
- 33:54Hizmet Sunumu ve Ulaşım
- Pazar günü bile görüşme yapmak planlanabilir ancak bazı göçmenler pazarda çalıştığı için gelemeyebilirler.
- Yurttaşlık derneğinin adresi Fatih'te Akşemsettin Mahallesi'nde Karamuk Sokak No:26'dır.
- Dernek vergi dairesi ve emniyete yakın konumda bulunmakta ve sosyal medya üzerinden birkaç dilde hizmet sunmaktadır.
- 34:51Tercüman Hizmetleri
- Din meselesi çok önemli olup, sahillerinde göçmenlere hizmet ulaştırabilmek için tercüman arkadaşları bulunmaktadır.
- Tercümanlar sadece birebir tercüme yapmakla kalmayıp, kültüre dair bilgi de vermektedir.
- Dernek Arapça, Farsça, Fransızca, İngilizce ve Türkçe gibi çeşitli dillerde göçmen tercüman arkadaşları bulunmaktadır.
- 35:49Projenin Süresi ve Amacı
- Proje Kasım ayında görüşmelere başlayacak ve sahaya inme olarak görünmektedir.
- Proje ilk aşamasında üç yıllık planlanmış olup, duruma bağlı olarak beş seneye kadar uzayabilir.
- Yurttaşlık derneği ve doktorlar için hedef var olan sistemin yerine geçmek değil, açıklıkları ve eksiklikleri karşılamaktır.
- 37:15Bilgi Birikimi ve Bilimsel Çalışma
- Türkiye'de çok kıymetli çalışmalar olsa da, ciddi uzmanlık gerektiren ve var olmayan bir alan olduğu için ekip olarak öğrenmekte ve destek almakta bulunmaktadırlar.
- Psikoterapi, tercümanla çalışma ve medikal hizmet verme gibi konularda kılavuz oluşturmaya çalışmaktadırlar.
- Koç Üniversitesi ile bir ortaklık içinde olup, deneyimlerini bilimsel bir çalışma haline getirmek istemektedirler.