• Buradasın

    Gebelik ve Laktasyon Döneminde Sağlık Bakımı ve İlaç Kullanımı Eğitimi

    youtube.com/watch?v=_DDYFdhtDtc

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, Farma Aktüel Kulübü başkanı Şeref Özgen'in sunuculuğunda gerçekleşen, klinik eczacılık uzmanlık öğrencileri Özge Özmen ve Damla Sosyal'ın katıldığı bir eğitim etkinliğini içermektedir. Videoda ayrıca Beyza adlı bir eczacılık öğrencisi ve Özgür Hoca gibi uzmanlar da yer almaktadır.
    • Etkinliğin ana konusu gebelik ve laktasyon dönemlerinde sağlık bakımı ve güvenli ilaç kullanımıdır. Video, gebelikteki fizyolojik değişiklikler, teratojenik ilaçlar, beslenme, vitamin ve mineral takviyeleri, gebelikte karşılaşılan akut sorunlar ve tedavileri gibi konuları kapsamaktadır. Ayrıca laktasyon döneminde kontrasepsiyon yöntemleri, süt miktarını artırabilecek yöntemler ve güvenli ilaç kullanımı hakkında bilgiler sunulmaktadır.
    • Etkinlik, vakalar üzerine soru-cevap bölümleriyle devam etmekte ve izleyicilerden gelen soruların yanıtlanmasıyla tamamlanmaktadır. FDA'nın gebelik kategorileri (A, B, C, D, X), güvenilir ilaç bilgi kaynakları (UpToDate, Lexicomp, Micromedex, LactMed) ve gebelik ve laktasyon döneminde güvenli antibiyotikler ve antiatik ilaçlar hakkında detaylı bilgiler de paylaşılmaktadır.
    00:07Giriş ve Program Tanıtımı
    • Etkinliğin konusu gebelik ve laktasyon olup, Şeref Özgen Farma Aktüel Kulübü Başkanı ve eczacılık fakültesi 4. sınıf öğrencisi olarak kendini tanıtıyor.
    • Programda Özge ve Damla hocaların klinik eczacılık tecrübeleri ve EOS hikayeleri paylaşacağı, ardından Şeref'in gebelik ve laktasyonla ilgili sunumu yapılacak.
    • Sunum sonrası Dilara ve Bezi ile hocalar vakalar hakkında tartışacaklar ve forum sorularının cevapları sunum içinde yer alacak.
    01:06Özge Özmen'in Klinik Eczacılık Deneyimi
    • Özge Özmen, 2009 yılında Bezmialem Vakıf Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nden mezun olmuş ve aynı yıl Eczacılıkta Uzmanlık sınavına girerek klinik eczacılık programına yerleşmiş.
    • Klinik eczacılığı mesleki açıdan en fazla tatmin olabileceği düşüncesinde karar vermiş ve lisans döneminde alınan Klinik Eczacılık Uygulamaları dersi etkili olmuş.
    • Klinik eczacılık, sürekli öğrenme halinde olunan, ilaçlarla ilgili kendini geliştirebileceğiniz ve güncel tutabileceğiniz bir alan olarak tanımlanıyor.
    02:26Eczacılıkta Uzmanlık Sınavı Hakkında
    • Eczacılıkta Uzmanlık Sınavı (EOS) genel olarak lisans dönemindeki tüm derslerden sorular içeriyor.
    • Özge, mezuniyet sonrası yaklaşık 2-2,5 aylık yoğun bir çalışma süresiyle sınavı kazanmış.
    • Sınavda kontenjanların azlığı sorun oluşturabilirken, gerçekten isteyen ve çalışanların yapabilecekleri bir sınav olarak değerlendiriliyor.
    03:58Damla Sosyal'in Klinik Eczacılık Deneyimi
    • Damla Sosyal, 2009 yılında İstanbul Üniversitesi'nden mezun olmuş ve 2,5 aylık bir süreçte çalışmış.
    • Tez sürecinde klinik eczacılık dalından çalışmış ve hastalarla iletişim ve bilgi toplama süreci bu alana yönelmesini etkilemiş.
    • Sınav hazırlığı için lisans döneminde tutulan notlar etkili olmuş, özellikle farmastik teknoloji, farmastik kimya ve farmakoloji dallarında.
    06:21Klinik Eczacılık Eğitimi Süreci
    • Klinik eczacılık eğitimi bünyesinde ilk aylık teorik eğitim süreci ve ardından kliniklere geçiş yapılıyor.
    • Toplam eğitim süreci 3 yıl olup, son 12-14 ayı tez sürecine ayrılıyor ve öncesinde klinik stajlar belli rotasyonlara göre tamamlanıyor.
    • Hastalarla çalışırken anamnez, hastalıklar ve ilaç ordelerine bakılıyor, beş ana parametre üzerinde yoğunlaşılıyor: uygun endikasyon, dozlama, kontroldeki durumlar, yan etkiler ve ilaçların farmakolojik kategorileri içindeki farklılıkları.
    08:57Doktorlarla İlişkiler
    • Klinik eczacılık eğitiminde doktorlarla ilişkiler başlangıçta zorlanma yaşanabilir.
    • Bezmialem'de ilk girenler olduğu için kendilerini tanıtmak gerekiyor ve zamanla alışılıyor.
    • İlk başta şüphe ve bilmeme olabilir ancak süreç içerisinde önerilerde bulunulmasıyla doktorlar da duruma alışıyor.
    10:44Gebelikte Fizyolojik Değişiklikler
    • Gebelikte kardiyak output ve kapiller basınç yükselir, bu durum yatkın kişilerde hipertansiyon ihtimalini ortaya çıkar.
    • Ventrikül duvarı kalınlaşır ve miyokart kasılma kabiliyeti artar, uterus büyümesiyle venöz yapılara bası artar.
    • Renal akım ve filtrasyon hızı %50 oranında artar, üriner sistem enfeksiyonlarına yatkınlık artar, tidal volüm %30-150 oranında artar ancak diyaframın yukarı kalkması nedeniyle akciğer kapasitesinde azalma görülür.
    11:59Gebelikte Farklı Sistemlerde Değişimler
    • Gebelikte gastrointestinal sisteminde gastrit boşalma gecikir, ince bağırsağa geçiş süreleri azalır ve gastrik pH artar.
    • Gebelikte adrenal hormon ve tiroid salınımı artar, gestasyonel diyabet ortaya çıkabilir, pıhtılaşma proteinleri ve kan hücrelerinin sayıları artar.
    • Teratojenler arasında E-inhibitörleri, androjenler, anti-kovsanlar, karbamezepin, antiaplastikler, kokain, lityum, tetrasiklin, valproik asit ve talidomid bulunmaktadır.
    13:17Plasental Geçiş ve Gebelikte Testler
    • Plasental geçiş kolaylığı genellikle iyonize olmayan, düşük molekül ağırlıklı ve lipofilik maddeler için daha kolaydır.
    • Gebelikte rutin testler arasında tansiyon ve küre takibi, beta HCG, tam idrar tahlili, Hb, A1C, tam kan sayımı, RH uyuşmazlığı ve tiroid testleri bulunmaktadır.
    • Gebelikte ikili, üçlü ve dörtlü testler genellikle Down sendromu ve kalp anomalisi tespiti için yapılır.
    15:18Gebelikte Beslenme ve Takviyeler
    • Gebelikte omega-3 ve folik asit günlük tüketimi önemlidir, gebelik planlanıyorsa folik asite üç ay önceden başlanmalıdır.
    • Demir tedavisi genellikle 12 haftadan itibaren başlar ancak bioyaklaşımı düşük olduğu için dikkat edilmelidir.
    • Multivitamin ve mineral takviyeleri genellikle üçüncü trimesterde başlar, kalsiyum, magnezyum ve iyot gibi mineraller kullanılabilir.
    15:55Gebelikte Riskli Maddeler
    • Yüksek doz kafein fetal nefes darlığı ve kardiyak aritmi yapabilir.
    • Nikotin uterus kan akımını azalttığı için uzun vadede fiziksel ve zihinsel zeka geriliği yapabilir.
    • Alkol santral sinir sistemine etki eder, bebekte mental geriliğe neden olur ve ölü doğum ihtimali oluşturabilir.
    16:23Gebelikte Akut Sorunlar ve Tedavisi
    • Gebelikte bulantı için ilk tercih ilaçsız tedavi, ilaca geçilirse dimenhidrat, bir doksin ve doksilamin kombinasyonu kullanılabilir.
    • Ağrı için parasetamol gebelerde kullanılabilir, meta-kloropamid, codein veya kafein kombinasyonları denenebilir, ancak steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar üçüncü trimesterde kullanılmamalıdır.
    • Konstipasyon için bol su alımı, lifli diyet ve hafif-orta egzersiz yapılabilir, kitle oluşturucu laksatifler tercih edilebilir.
    17:40Gebelikte Belirli Hastalıklar ve Tedavisi
    • Soğuk algınlığı için ilk tercih ilaçtan kaçınmak, eğer ilaç kullanılacaksa tek etken maddeli ilaçlar tercih edilebilir.
    • Astım gebelikte mortaliteye sebebiyet verebilir, salbutamol, ventolin ve kortikosteroidler inhaler içinde kullanılabilir.
    • Gebelikte her trimesterde bir kez HB1AC testi yapılmalı, 24 haftadan sonra gebelerin %70'inde insülin gereksinimi arttığından oral anti-diyabetikler yerine normal insan insülini kullanılmalıdır.
    19:15Gebelikte Koagülasyon Bozuklukları
    • Koagülasyon bozukluklarında APTT, protrombin zamanı ve trombosit sayıları takip edilmelidir.
    • İlk tercih düşük molekül ağırlıklı heparin kullanımı olup, uzun süre kullanımında kanama ve kemik erimesi riskini yükseltebilir.
    • Doğum sırasında kanama riskini azaltmak için protrombin sülfat antidot olarak kullanılabilir.
    21:17Gebelikte Konstipasyon Sorunu
    • Gebelikte konstipasyon şikayetinin artmasının nedenleri beslenme alışkanlığında değişiklik, fiziksel aktivitenin azalması, hormonal değişiklikler, progesteron salımındaki artış ve demir takviyesi olabilir.
    • Gebelikte konstipasyon, bebek büyüdükçe uterus gerildikçe bağırsaklara baskı yapması ve sindirimde gecikmelere sebep olabilir.
    22:38Gebelikte Demir Gereksinimi
    • Gebelik sırasında hem anne hem de bebek demire ihtiyaç duyar, çünkü kanda hemoglobin üretimini sağlamak ve oksijenin vücudun geri kalan kısmına ve bebeğe taşınması için demir takviyesi gerekli.
    • Hamilelikte demir absorpsiyonu artmasına rağmen gereksinim de artmakta; ilk trimesterde günde 1-2 miligram, ikinci trimesterde 4-5 miligram, üçüncü trimesterde 6 miligrama kadar ihtiyaç artmaktadır.
    • Demir takviyesinin konstipasyona sebep olma durumu, alınan demir miktarıyla bağlantılıdır ve bu durumun önüne geçmek için non-farmakolojik yaklaşımlar yapılabilir.
    24:23Konstipasyon Önleme Yöntemleri
    • Gebelikte konstipasyonu önlemek için kişinin günde 2,5 litre kadar su içmesi, sebze ve meyve ağırlıklı beslenmesi ve lifli gıdalar tüketmesi önemlidir.
    • Doktor onayıyla haftada üç kez 20-30 dakikalık egzersiz planı oluşturmak ve probiyotik bakımından zengin yiyecekler (yoğurt, kefir) tüketmek yardımcı olabilir.
    • Naktiloz gibi konstipasyon tedavisinde kullanılan ilaçlar FDA gebelik kategorisine göre B sınıfındadır, bu da hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda fetal risk ortaya çıkmamış ancak insanlarda kontrollü çalışma yapılmamış ilaçları kapsar.
    27:09Gebelikte Önemli Vitamin ve Mineral Takviyeler
    • Demir, aneminin önlenmesi için önemli olup, bebeğin bilişsel fonksiyonu için ve düşük doğum ağırlığını önlemeye yardımcı olur (30 miligram önerilen doz).
    • Folik asit (B9 vitamini), hamileliğin ilk haftalarında bebeğin gelişiminde sorun oluşturma riskini azaltır ve spina bifida gibi kusurları önler (400 mikrogram günlük doz, özel durumlarda 5 miligram kadar artırılabilir).
    • D vitamini, kemiklerin, dişlerin ve kasların sağlıklı kalması için gerekli olup, preeklampsi ve gebelik diyabeti riskini azaltır (600 ünite günlük alım önerilir, yüksek riskli hastalarda 1000-2000 üniteye kadar artırılabilir).
    29:49Diğer Önemli Vitamin ve Mineral Takviyeler
    • Kalsiyum, bebeğin kemik ve diş yapısının güçlendirilmesinde ve gebelikte annenin kemik yoğunluğundaki azalmayı önlemek için önemlidir (1000 miligram günlük doz).
    • B12 vitamini, folatın mevcut olmasını sağlamak için gerekli olup, eksikliğinde spontan düşükler, preeklampsi ve gelişimsel anomalilerle ilişkilendirilir (2,60 mikrogram günlük doz).
    • Pridoksin (B6 vitamini), hamilelikte bulantıya karşı kullanılabilir (10-25 miligram dozları 6-8 saatte bir, 100 miligram üzerindeki dozlar önerilmemektedir).
    31:22A, C ve E Vitaminleri
    • A vitamini, akciğerler dahil organojenezde ve bağışıklık fonksiyonunda rol oynar, eksikliği diyarı kızamık ve solunum yolu hastalıkları riskini artırır (2600 ünite günlük alım, 5000 ünite üzerindeki dozlar önerilmemektedir).
    • C vitamini, ekstreseliler sıvıda bulunan en önemli antioksidan olup, kolajen sentezinde ve demir emiliminin arttırılmasında önemlidir (85 miligram günlük doz, sigara içenlerde 135 miligram).
    • E vitamini, hücre zarı bütünlüğünün sağlanmasında değerli bir antioksidandır (15 miligram günlük doz, 1000 miligramın üzerine çıkılmaması gerekir).
    33:34Gebelikte Hemoroid Riski
    • Gebelikte parlak renkte kanama şikayeti hemoroid ile ilişkilendirilebilir, özellikle üçüncü trimesterde, doğum sırasında ve doğumdan hemen sonra gelişebilen bir durumdur.
    • Artan kan hacmi damarların büyümesine, bebekten ve genişleyen uterustan kaynaklanan basınç artışı pelvik bölgede artan kan akışına ve vektal duvardaki damarların şişmesine yol açar.
    • Hemoroid iç ve dış olarak meydana gelebilir.
    34:22Gebelikte Pelvik Varikoz
    • Gebelikte pelvik varikoz, kaşıntı, ağrı ve otururken artan ağrı gibi istenmeyen belirtilerle karşılaşılmaktadır.
    • Pelvik varikoz durumunda uzun süre oturmak kaçınılmalı, oturma banyosu yapılmalı ve şişlik için buz torbası uygulanabilir.
    • Pelvik kaslarını güçlendirmek için hekim kontrolü altında Kegel egzersizleri yapılabilir, ancak mide bulantısı, karın ağrısı, kusma, uzun süreli konstipasyon veya kanama belirtileri varsa mutlaka hekime başvurulmalıdır.
    38:14Laktasyon Döneminde Kontrasepsiyon
    • Ulupristal asetat kontrasepsiyonda ovülasyonu geciktirerek etki gösterir ve anne sütüne geçer, ancak bebeğe etkisi hakkında yeterli veri yoktur.
    • Laktasyon döneminde ulupristal asetat kullanılırsa, bebeğin en az 24 saat emzirilmemesi önerilir.
    • Doğum sonrası sadece progesteron içeren kontraseptif yöntemleri herhangi bir dönemde başlanabilir, ancak kombine oral kontraseptifler ilk 6 hafta içinde önerilmez.
    41:21Laktasyon Döneminde İlaç Kullanımı
    • İbuprofen laktasyon döneminde önerilen dozlar içinde kullanılabilir, ancak defedrin süt miktarında azalmaya sebep olduğu bilinmektedir.
    • Laktasyon döneminde dengeli ve düzenli beslenme, özellikle yeterli su tüketimi önemlidir.
    • Metoklopromit süt miktarını artırabilir ancak yan etki potansiyeli nedeniyle önerilmemektedir.
    • Cabergolin süt kesme amacıyla kullanılabilir ancak bu kullanımın endikasyonu kesin değildir.
    46:23Floksetin İlaçının Gebelik ve Laktasyon Döneminde Kullanımı
    • Floksetin gebelik öncesinde kullanılıp, gebelik başladığında bırakılmış, ancak ilacın aniden kesilmesi doğru değil, kademeli azaltarak kesilmesi gerekir.
    • Floksetin C kategorisinde bulunuyor ve laktasyonda kullanımı için süte fazla miktarda geçen bir ajan olarak değerlendiriliyor.
    • Laktasyon döneminde, süte daha az geçen SSR'lar (örneğin sertralini) tercih edilmeli, ayrıca önce non-farmakolojik yaklaşımlar denenmelidir.
    49:04Gebelik ve Laktasyon Döneminde İlaç Bilgisi Kaynakları
    • Gebelik ve laktasyonda kullanılabilecek ilaçlarla ilgili araştırma yapmak için güvenilir kaynaklar: UpToDate, Lexicomp, Micromedex ve Micromedex.
    • LactMed, ilaçların laktasyon döneminde kullanımı ve süte geçiş miktarları hakkında bilgi veren bir kaynaktır.
    • Academy of Breastfeeding Medicine, laktasyon dönemi ile ilgili faydalı bilgiler ve protokoller sunmaktadır.
    52:10Gebelikte Kullanılan İlaçlar
    • Gebelikte ilk tercih piridoksin ve doksilamin, ikinci tercih defen hidramin ve dimen hidrin, üçüncü tercih metaclopramitlerdir.
    • Setron gebelik B sınıfında olsa da güvenli bir ilaç değil, yarık damak sendromu, kardiyovasküler anomali riski ve QT aralığı uzatma riski nedeniyle son tercih olarak kullanılır.
    • Gebeliğe bağlı soğuk algınlığı için sefalosporinler ve aksan gibi antibiyotikler kullanılabilir.
    54:22Diğer Gebelik ve Laktasyon Soruları
    • Levonorgestrel hapı laktasyon döneminde kullanımı ile ilgili sınırlama vermiyor, ancak emzirme sonrası sekiz saat beklemek önerilir.
    • Gebeliğe bağlı saç dökülmesi demir, protein ve mineral eksikliğinden veya hormonal değişikliklerden kaynaklanabilir, bu geçici bir durum olup gebelikten sonra düzelecektir.
    • Gebelikte ciltte lekelenme tedavisi için önerilen yöntemler belirtilmemiş, ancak vitamin takviyeleri uygun dozlarda alınabilir.
    56:58Gebelikte Ciltte Lekelenme ve Güneş Koruyucular
    • Konuşmacı, gebelikte ciltte lekelenme oluşmadan önce kişilerin güneş koruyucularını düzgün bir şekilde kullanması gerektiğini vurguluyor.
    • Güneş koruyucularının yaz ve kış aylarında, lekelenme oluşumu başlamadan önce kullanılması gerektiği belirtiliyor.
    • Lekelenme oluştuğunda, gebelik tercihine göre topikal preparatlar önerilebilir.
    57:47Levan Orgestral Kullanımı
    • Levan Orgestral gibi sadece progesteron içeren ilaçlar gebelikte tercih edilebiliyor.
    • Levan Orgestral hapı ertesi gün kullanılması durumunda üç-dört saatlik bir aralık bırakılabilir.
    • Uzun süreli laktasyonda Levan Orgestral'in kötü etkisinin olmadığı belirtiliyor.
    58:24Türkiye'de Çalışma ve Uzmanlık
    • Konuşmacı, Türkiye'de çalışmayı düşünüyor ve uzmanlık yapmaktan memnun olduğunu belirtiyor.
    • Tıp asistanlarıyla düzenli vaka tartışmaları olmuyor, ancak ilaç ordine ile ilgili sorunlar olduğunda bilgi alışverişinde bulunuyorlar.
    • Konuşmacılar sunumun faydalı olduğunu düşünüyor ve teşekkür ediyorlar.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor