Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sağlık uzmanının yaklaşık yarım saat süren canlı yayında izleyicilerden gelen gebelik ile ilgili soruları yanıtladığı bir etkinliktir. Uzman, izleyicilerin sorularını YouTube ve Instagram üzerinden de alarak cevaplamaktadır.
- Videoda hamilelik sürecinde yaşanan çeşitli sorunlar ve endişeler ele alınmaktadır. Hamilelik testleri, plasenta sorunları, gebelik şekeri, doğum yöntemleri, miyom, kalp şekilli rahim, adet, vitamin hapları, bebek başı geriliği, doğum belirtileri, kilo, aşılama, folik asit, ultrason, gelişim geriliği, alkol kullanımı, ovulasyon testleri, sezeryan, COVID-19 ilaçları, kalp hastalığı, bulantı, kanama, hidrosefali, kan sulandırıcı kullanımı, çift rahimli hamilelik, doğum sonrası sorunlar, anestezi türleri, bebeğin kalp atışları, tetanoz aşısı, servikal uzunluk, çentik, kan uyuşmazlığı, mikrosefali, kondilom, vajinal ultrason, amniyotik bant, korpus kallozum agenezisi, küvöze düşme, şeker yükleme testi, kistler ve kanama alanları gibi konular detaylı şekilde açıklanmaktadır.
- Doktor, her soruya tıbbi açıdan cevaplar vererek gebelik sürecinde dikkat edilmesi gereken noktaları ve olası sorunları izleyicilere rehberlik etmektedir. Video, izleyicilerin sorularını cevaplayarak sona ermektedir.
- 00:01Canlı Yayın Tanıtımı
- Yaklaşık yarım saat boyunca canlı yayında olunacak ve sorular yanıtlanacak.
- Herkesin sorusuna yanıt verilemeyeceği, ancak mümkün olduğu kadar yanıt verileceği belirtiliyor.
- Bazı kişilerin canlı yayına alınacağı da söyleniyor.
- 00:52Gebelik Testleri ve Testler Hakkında Bilgiler
- İkili test, 11 ile 14 haftalar arasında yapılan, ultrason ve kan testi içeren bir testtir.
- İkili test yapan doktorların bazıları hem ikili test hem dörtlü test yapabilir, üçlü test artık yapılmamaktadır.
- Safra asitleri 10'dan itibaren tehlikeli olabilir, özellikle kaşıntı varsa gebelik kolestezi açısından risklidir.
- 01:37Gebelikte Karaciğer Enzimleri ve Yumurtalar
- Bir haftalık gebelikte karaciğer enzimleri 50-60 civarında ise genellikle bir şey yapılmaz, 100'in üzerinde çıkarsa hepatit araştırması ve dahiliye konsültasyonu gerekir.
- Ovülasyon testinde yumurtanın 12 saatte çatlaması normaldir.
- Folik asit genellikle 7 hafta civarında bırakılır, ancak multivita takviyesi devam eder.
- 02:39Gebelikte Plasenta ve Akıntılar
- 35 haftalık plasenta previa durumunda kanlı akıntı ciddi bir sorun olabilir, diğer akıntılar enfeksiyon olabilir.
- 38 yaşındaki 13 haftalık hamile için fetal DNA testi yapılmışsa endişelenmeye gerek yoktur, ancak detaylı ultrasona girilmelidir.
- Metotreksat iğnesi sonrası dış gebelikse 3-4 ay sonra, mol gebeliği ise bir yıl gibi uzun süre beklenmelidir.
- 03:34Gebelikte Beslenme ve İlaçlar
- B12 seviyesi düşükse B12 takviyesi alınmalıdır.
- Bebeğin 2 hafta önde olması erken doğum belirtisi değildir, sadece ortalama kilonun üzerinde doğacağı bir habercisidir.
- Astım hastası normal doğum yapabilir, uzun süre atak geçirmediyse ve doğum esnasında ilaçları hazır olursa.
- 04:14Plasenta ve Rahim Ağzı Sorunları
- 28 haftada hala lowline plasenta varsa sezeryan kararı verilebilir çünkü plasenta yukarıya çıkmaz.
- Konizasyon ameliyatı sonrası rahim ağzı uzunluğu sık sık ölçülmesi gerekir, özellikle 20-28 haftaya kadar.
- Panik atak olan birinin normal doğum yapabilmesi, panik atağın derecesine bağlıdır.
- 05:36Gebelikte Gaz ve Rahim Ağzı Yetmezliği
- Hamilelikte gaz yiyeceklerinden kaçınılmalı, tasip çiğneyebilir veya hamilelikte kullanılabilir ilaçlar kullanılabilir.
- Rahim ağzı yetmezliği ilaçla tedavi edilebilir, alternatif olarak serklajın progesteron vajinal tableti kullanılabilir.
- Kamazlığı varsa 28 haftada iğne vurulması şarttır, hem hamilelikte hem de bebek doğduktan sonra kan grubu pozitif çıkarsa ikinci iğne yapılır.
- 06:32Gebelikte Enfeksiyon ve Süt Gelmesi
- 14 haftalık hamilelikte kaşıntı ve beyaz akıntı mantar enfeksiyonu olabilir, doktor fitil verebilir.
- 16 haftadan beri göğsünden süt gelmesi anormal bir bulgu değil, ancak 22 haftadan beri kanlı gelmesi genel cerrahi uzmanına başvurulması gerektiğini gösterir.
- 36 haftalık hamilelikte şeffaf su gibi akıntı normal vajinal akıntı olabilir veya enfeksiyon olabilir.
- 07:31Gebelikte Kaşıntı ve Kistler
- 36 haftalık hamilelikte vücuda kaşıntı oluyorsa özellikle geceleri açlık ve safra asitlere bakılması gerekir.
- Gebelik kolestezi (safra kanallarının tıkanması veya yavaşlaması) en ciddi olabilir, doktora danışılmalıdır.
- 26 haftada 8 milimetre benzenterik kist varsa, anomali yoksa problem olmayabilir.
- 08:09Gebelik Diyabeti ve Aşılama
- Gebelik diyabeti için tokluk şekeri 140 üzeri ise insülin başlanması gerekebilir.
- Aşılama, spermin hazırlandıktan sonra yumurtlama gününde rahim içine verilmesi demektir.
- Plastik bir kanun yardımıyla açıklanamayan infertilite durumlarında sperm sayısı normalse, tüpler açıksa ve yaş müsaitse 3-4 kez denenebilir.
- 08:44Miyom ve Progestan Kullanımı
- Küçük miyomlar sezeryan gerektirmeyebilir, hamilelik hormonları ortadan kalktıktan sonra küçülür.
- 4 haftalık hamilelikte düşük riski varsa progestan kullanılabilir.
- Epidural hem normal doğumda hem de sezeryanda tecrübeli ellerde yaygın olarak kullanılır ve zararı görülmemiştir.
- 09:38Gebelikte Su Fazlası ve Safra Kesesi
- Bebeğin suyu fazlaysa, gebelik şekeri tanısı konmuş olması gerekir, aksi takdirde beslenme ile alakası olmaz.
- Safra kesesi ultrasonda görülebilir, hatta literatürde safra kesesi taşları bile bebekte görülebilmektedir.
- 50 mililitre meyan kökü sirou içildiğinde bebeğe zararı olmayabilir.
- 10:42Gebelikte Doğum ve Kabızlık
- 38 haftadan itibaren miad kabul edilir ve doğum yapılabilir.
- 14 haftalık hamilelikte kabızlık için lifli gıdalarla beslenmek, kayısı pestili veya yulaf ezmesi tüketmek önerilir.
- Doktor önerdiği zaman ilaç kullanılabilir.
- 11:13Gebelikte Cinsiyet ve Anestezi
- Bebeğin cinsiyeti 5. haftada belli olmaz, kemik yapısından cinsiyet anlaşılamaz.
- Spinal anestezi artık çok emin ellerde yapılıyor, asistan eğitimlerinde epidural ve spinal eğitimi rutin olarak verilmektedir.
- Gebelikte balık yağı hapı önerilir, balık yiyemeyenler için haftada iki kez kullanılabilir.
- 12:29Gebelikte Bulantı ve Kusma
- 5 haftalık hamilelikte bulantı kusma olmayabilir, bu normaldir.
- Bulantı kusma birden kesilirse bir sorun olduğu anlamına gelmez.
- Önemli olan bebeğin kalp atışlarının ultrasonda gözükmesidir.
- 12:55Gebelik Soruları ve Cevapları
- Kalp şekilli rahimde gebelikte adet olmak normal olabilir, ancak her kanamada mutlaka doktor kontrolüne geçmek gerekir.
- Bebek başı bir hafta geri sorun değildir, ancak üç-dört hafta geri olduğu zaman şüphelenmek gerekir.
- Doğumun başladığını üç türlü anlayabilirsiniz: düzenli kasılmalar, suyun gelmesi veya kanama.
- 14:23Gebelik ve Sağlık Bilgileri
- Kilo ile normal doğum arasında büyük bir bağlantı yoktur, 110 kilo da fena değildir.
- Folik asit hamile kalmayı kolaylaştırmaz, ancak bebeğin gelişimini olumlu etkiler ve nöral tüp defekti riskini azaltır.
- Detaylı ultrason en iyi 19-23 haftalar arası görülebilir, bu dönemde bebeğin en iyi geliştiği zaman.
- 15:46Gebelik Riskleri ve Tedaviler
- 37. haftadan 34. haftaya kadar uyumlu olan gebelikte, amniyon sıvısı, NST ivme ve renkli doppler incelemeleri önemlidir.
- Yol kesesi varsa boş gebelik olmaz, ancak gebelik sağlıklı demek için yeterli değildir.
- Alkol için güvenli sınır yoktur, haftada bir keyif içkisi bile zararlı olabilir.
- 17:19Ovülasyon ve Doğum
- Ovulasyon testleri oldukça güvenilirdir, ultrason görüntüleriyle uyumlu sonuçlar verir.
- 3. sezeryan için 38. haftayı beklemek tercih edilir, ancak rahim ağzının inceldiğine dair bulgular saptanabilir.
- COVID sebebiyle kullanılan antiviral ilaçların 7 haftalık bebeğe sıkıntı yaratacağı konusunda henüz yeterli bilgi yoktur.
- 18:57Kalp Hastalıkları ve Gebelik
- Kalp hastalığı olan ve kapakçık değişen bir kişinin doğum riski kardiyologla değerlendirilmelidir.
- Bulantı için zencefil önerilir.
- 9 haftalık gebelikte ultrasonda görülen kanama alanı kendi kendine rezorbe edilebilir veya vajinal yoldan boşalabilir.
- 19:52Gebelik Hastalıkları ve Tedaviler
- Tetanoz aşısı düşüğe neden olmaz.
- Gebelik şekeri 182 çıktığında çok yüksek bir değerdir ve endokrinoloji tarafından diyet başlanabilir.
- Gebelik kolestazında ilaç kullanılsa bile safra asitleri artmaya devam ediyorsa, bebek doğumu en iyi seçenek olabilir.
- 20:44Doğum Süreci ve Testler
- Rahime ilaç koyulma nedeni rahim ağzının olgulaşmasıdır, suni sancı verilmesi gerekir.
- OHSS (overyan hiperstimülasyon sendromu) özellikle polikistik overli ve yumurtalık kist geliştirmeye eğilimli kişilerde önüne geçilemeyebilir.
- Fetal DNA testi %99 oranında doğrudur, ancak sorun var dediğinde mutlaka bebekte sorun var anlamına gelmez.
- 21:56Tiroid ve Gebelik
- 32. haftada TSH 3,32 çıktığında bebekte sorun yaratmaz çünkü ikinci ve üçüncü trimester değerlerinin üst sınırı 3,5'tir.
- 5 haftalık gebelikte progesteron 12 düşük değildir, 10 olması gerekir.
- TSH değeri 0,1 çıktığında hemen hipertiroidi var diye atlamamak gerekir, serbest T4 değeri de kontrol edilmelidir.
- 23:21Gebelik Soruları ve Cevapları
- Onyedi haftalık gebelikte hidrosefali ilerleyen haftalarda kolay düzelmez, doktorun tavsiyelerine uyulmalıdır.
- Oksapar gibi kan sulandırıcı ilaçlar gebeliğin başından beri sık kullanılabilmektedir.
- Tüp bebeklerde ameliyat olunamayan çift rahimler hamile kalsa genellikle sıkıntı yaşamazlar, ancak rahim ağzı yetmezliği ve erken doğum riski nedeniyle sıkı takip edilirler.
- 24:25Gebelikte Fiziksel Etkiler
- Bebekte kalça çıkıklığı doğduktan sonra belli olur, gebelikte belli olmaz.
- Yirmiyedi haftalık gebelikte büyük darbe olmayacak şekilde karına alınan darbe bebeğe çok fazla etki etmez, ancak kanama veya bebek hareketlerinde azalma varsa doktora başvurulmalıdır.
- Ondört haftalık gebelikte COVID-19 geçiren anne adaylarının çoğu iyi sonuçlanır, ciddi semptom göstermeden iyileşir ve bebeklerini doğurabilirler.
- 25:42Gebelikte Beslenme ve Sağlık
- İki aylık gebelikte üşüme durumunda dikkatli olunmalı, kafayı üşütmemek önemlidir.
- İhlamur çayı içilebilir, ancak adaçayı, ahudusnameki ve melisa içilmemelidir.
- Yüzon kilo olmak normal doğuma engel olabilir.
- 26:14Gebelikte Kistler ve Anestezi
- Yumurtalık kistleri üreme çağında olanların yüzde doksanı kendinden kaybolur.
- Plasenta previa'nın otuzyedi haftada alınması tıbbi olarak uygun görüldüğüne göre erken değildir.
- Spinal anestezi omurilik sıvısının içine verilen anestezi, epidural anestezi ise omuriliğin dura tabakasının etrafında yapılan anestezi olup, spinal anestezi sadece sezeryan'da, epidural anestezi normal doğumda kullanılır.
- 27:33Gebelikte Riskler ve Aşılar
- Sezeryan sonrası tüplerin tıkanması teorik olarak olabilir ancak pratikte çok az görülen bir durumdur.
- Aşılama dönemine girilecekse, haşlamadan önce MR çekilmesi önerilir.
- Kırkaltı yaşındaki, tansiyon 175 olan ve yirmibir haftalık hamile olan bir anne için antihipertansif alması gerekebilir.
- 28:29Bebeğin Kalp Atışları ve Aşılar
- Bebeğin kalp atışları altı hafta civarında görülmeye başlanır, ancak hemen dinletmek için doppler kullanılmaz.
- Tetanoz aşısı teorik olarak yenidoğan tetanozunu engellemek için yapılır, sağlık bakanlığı rehber kitapçığında yaptırılması önerilir.
- Servikal uzunluk otuzbeş milimetre ortalamasıdır ve gayet iyi bir değerdir.
- 30:17Gebelikte Sorunlar ve Uyuşmazlıklar
- Yirmidokuz haftalık hamilelikte iki tarafında çentik çıkması, çentiğin derecesine bağlı olarak bebekte gelişme geriliği, 2500 gramın altında doğma olasılığı ve gebelik zehirlenmesi riski oluşturabilir.
- Anne adayı negatif, baba adayı pozitifse kan uyuşmazlığı vardır, anne adayı pozitif, baba adayı negatifse uyuşmazlık yoktur.
- Ondokuz haftalık hamilelikte bebeğin erkek olduğu belirlendiğinde, ikiz olup olmadığı belirsizdir.
- 31:15Gebelikte Fiziksel Sorunlar ve Doğum
- Gebelikte kulak ağrısı için kulak burun boğaz muayenesi yapılmalıdır, basit bir kulak kiri, orta kulak iltihabı veya dış kulak iltihabı olabilir.
- Kan sulandırıcısı kullanan gebe biri kanaması olduğunda iğne geçici olarak kesilir.
- Mikrosefalik bebeklerde normal doğumda bebeğin başı rahim ağzını açmak için itici bir güç teşkil eder, ancak mikrosefali durumunda bu güç daha az olabilir.
- 32:22Gebelikte Kondilom ve Doğum
- Gebelikte aktif kondilom veya ciddi kondilom öyküsü varsa, bebeğin gırtlağına bulaşıp kitle yapma olasılığı vardır.
- Kondilom durumunda bazen operasyona çıkarılması gerekebilir.
- Gebelikte kondilom durumunda doktorun tavsiyesine uyulmalıdır.
- 33:09Gebelik Soruları ve Cevapları
- Vajinal ultrason, alttan yapılan çubuk şeklinde bir ultrason türüdür ve hamilelikte dış gebelik şüphesi olduğu veya net bulgular görülmediği zaman kullanılır.
- Kalp atışı genellikle altı hafta civarında, bebeğin baş-popo mesafesi üç-dört milimetre olduğu zaman görülür.
- Bir elli'nin altında olmak normal doğuma engel olarak kabul edilir çünkü genellikle çatı darlığı da görülür, ancak bebeğin kilosu da önemlidir.
- 33:58Gebelikte İlaç Kullanımı ve Beslenme
- Yasmin ilac kullanırken hamile olma ihtimali binde bir de olsa vardır.
- Vitamin kompleksinin içinde folik asit bulunur, ekstra folik asite gerek yoktur ve alınırsa idrarla atılır.
- D vitamini eksikliği kış aylarında düşük çıkabilir, ancak D vitamini toksisitesi ve A vitamini özellikle birinci trimesterda bebekte organ anomalilerine neden olabilir.
- 36:17Gebelikte Fiziksel Durum ve Ultrason
- Amniyotik bant, rahim içinde uzanan ip gibi bir yapıdır ve bebeğin boynuna, parmaklarına veya vücuduna takılırsa anomali yaratabilir.
- Amniyotik zannedilen şeylerin yüzde doksanı aslında rahim içi yapışıklıktır.
- Erkek bebeklerin kafası nispeten daha büyük olur ve sağ tarafa yatma riskli bir gebelik geçirmiyorsanız sakıncası yoktur.
- 37:08Gebelikte Cinsiyet Belirleme ve Beyin Anomalileri
- On beş haftadan sonra ultrasonda cinsiyet belli olabilir, ancak on beş haftadan önce söylenenlere güvenilmemelidir.
- Korpus kallozum, sağ ve sol beyin yarım küresini birbirine bağlayan kalın bir sinir tabakasıdır ve birbiriyle koordinasyonu sağlar.
- Korpus kallozum splinum kısmı (uç kısmı) çıkmamışsa, doğmadan önce tekrar MR istenmesi gerekir çünkü korpus kallozum total agenesi veya kısmi yokluğu bazı sorunlara yol açabilir.
- 39:20Gebelikte Anksiyete ve Doğum
- Gebelikte anksiyete yaşamak bebeği etkilemez, ancak anksiyetenin ne kadar ciddi olduğuna bağlı olarak bebeğin psikolojisi etkilenebilir.
- Küveze girme genellikle haftayla hesaba alınır, otuz sekiz haftadan önce doğum yapılınca köze girme ihtimali olur.
- Otuz yedi haftadan önce doğum yapılınca köze girme ihtimali olur, ancak kilosu çok büyük de olsa prematüre bebek köze girebilir.
- 40:39Gebelikte İlaç Kullanımı ve Kistler
- Dekavit kullanımı kesildiğinde, beslenmeye dikkat edilmesi yeterlidir.
- Yirmi dört ile yirmi sekiz haftalar arasında yapılan şeker yükleme testinin normal olması, gebelik şekeri olmadığı anlamına gelir.
- Peritonel inklüzyon kisti, periton üst üste katlanarak içeride sıvı birikmiş bir durumdur ve hamilelikte sorun yaratma ihtimali son derece azdır.
- 42:47Gebelikte Diğer Anomaliler
- Koroid pleksus kisti, yüzde bir ile üç anne adayında kafa içinde görülen, omurilik sıvısını üreten geçici kistlerdir.
- Bir santimetrenin altında ve tek başına olan koroid pleksus kistleri genellikle sorun yaratmaz ve yirmi yedi-yirmi sekiz hafta civarında yüzde yüze yakını kaybolur.
- Rahimde kanama alanı olması bebeğin sıkıntılı olacağı anlamına gelmez, genellikle bebeğin kalp atışları devam ettiği sürece bir süre sonra kendi kendine vücuttan vücuda geri emilir.