Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Şimdi Ne Yapmalı?" adlı programda sunucu ve psikolog-yazar Şeyda Betül Kılıç, evlilikte sınırların önemi ve şahsiyet kaybı konusunu ele almaktadır.
- Video, evlilikte sınırların kişisel, bedensel, zihinsel, psikolojik, kültürel, dini ve cinsel boyutlarda nasıl belirlenmesi gerektiğini detaylı şekilde incelemektedir. Program boyunca evlilikte sınır ihlallerinin nedenleri, sonuçları ve çözüm yolları tartışılmakta, ayrıca sokak röportajları ve izleyici soruları üzerinden evlilikteki sorunlar ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca evlilikte saygı ve sevgi kavramlarının önemi, aile müdahalesinin olumsuz etkileri, pasif-agresif kişiliklerin davranışları, maddi konulardaki sınır ihlalleri ve evlilik sonrası kişisel alanların korunması gibi konular da ele alınmaktadır. Program, evlilikte sağlıklı ilişkiler kurmak için dikkat edilmesi gereken noktaları vurgulayarak sona ermektedir.
- 00:12Evlilik ve Sınırlar Konusuna Giriş
- Program, evliliği farklı bir açıdan ele alarak eşler arasında sınırların nasıl olması gerektiği konusunu ele alacak.
- Evlilikte şahsiyet kaybı gibi pek çok problem yaşanıyor ve çiftlerin kendi kişiliklerini korumaları önemli.
- Programda psikolog ve yazar Şeyda Betül Kılıç ile evlilikte sınırların nasıl belirlenmesi gerektiği ve evliliğe katkıları konuşulacak.
- 01:51Evliliğin Doğru Anlamı
- Evliliğin hedeflerinden biri tek olmayı, biz olmayı başarmaktır, ancak bu bireysel kimliklerin kaybedilmesi anlamına gelmemelidir.
- Evlilik, benleri koruyarak biz olabilme sanatıdır; benleri ihlal ederek biz olma yolunu seçtiğimizde aslında karşımızdaki var olur.
- Evlilikte kişilik ve kişilikli yaşam önemlidir; kendi kişiliğinden ödün vererek bir biz yapısı oluşturamayız.
- 04:13Sınırların Tanımı ve Belirleyicileri
- Sınır koymak, ben ve bana doğru gelenlerin, beni oluşturan belli sınırları belirlemektir.
- Sınırlarımızı belirleyen faktörler arasında kültürel kodlar ve toplumsal yapı bulunmaktadır.
- Toplum içerisinde sınırlarımızı öğreniriz; daha hakir gördüğümüz toplumlarda daha esnek sınırlar olurken, kişiliğin önemli olduğu kültürlerde daha keskin kişilik sınırlarıyla karşılaşıyoruz.
- 06:49Sınırların Toplumsal Algısı
- Sınırları belirlemek samimiyetsizlik olarak algılanabilir ve kendini beğenmiş olarak değerlendirilebilir.
- Toplumda ekonomik sosyo-ekonomik düzeyi düştükçe sınır ihlalleri daha da belirginleşir.
- Eşler arası sınırlardan bahsedildiğinde samimiyetsizlik olarak yorumlanabilir, ancak sınır belirlemenin evliliğin sağlıklı ilerlemesi için önemli bir başlık olduğu vurgulanmaktadır.
- 09:38Evlilikte Sınırların Önemi
- Evlilikte sınırların önemi, eşlerin karşılıklı olarak sınırların ehemmiyeti hakkında bilgi sahibi olmaları gerektiği vurgulanıyor.
- Eşler birbirlerine sınırlarını hatırlattığında bu bir kavga veya samimiyetsizlik nedeni olmamalı, çünkü sınırlar kişinin huzurlu ve emniyette hissettiği alanlardır.
- Sınırları ihlal etmek, kişinin kişiliğini zedeleyebilir ve evlilikte çatırdamalar meydana getirebilir.
- 10:51Sınırların Türleri ve Önemi
- Bedensel, zihinsel, psikolojik, kültürel, dini ve cinsel sınırlar gibi farklı türlerde sınırlar vardır.
- Sınırları ihlal etmek, mecburiyetler ve dayatmalar yaratır ve bu durum sert ve yıkıcı tepkilere yol açabilir.
- Mutlu evlilik tanımlarında sevgi, saygı ve sadakat gibi başlıklar altında saygı ilk sıralarda yer alır.
- 12:53Sınırların Esnekliği ve Mizaçlar
- Bazı eşlerin sınırları durumsal olabilir; bazı durumlarda esneyebilirken bazı durumlarda daha katı olabilir.
- Bazı insanlar daha fazla kuralı yapar ve bu kuralların ihlalinde daha fazla huzursuz olabilir.
- Diğer mizaçlar ise bu tarz durumlarda daha esnek davranabilir, normalde sevmediği şeyleri "senin için" yapabilir.
- 14:30Sınırların Doğru Kullanımı
- Sınır koymaktan, bir had bildirmek veya karşı tarafı baskı altına almaktan bahsetmiyoruz, bu karşı tarafın sınırını ihlale girer.
- Eşlerin sınırlarını belirlerken hüsnü niyet içerisinde olmaları çok önemlidir.
- Sınırları cezalandırma yöntemi olarak kullanmak, karşı tarafı çocuk gibi hissettirebilir ve yetişkinlik duygusunu zedeleyebilir.
- 15:37Çocukluk Deneyimlerinin Etkileri
- Sınırlı yetişkin yetiştirmek için çocukken çocuğun kendi belirlediği sınırlarını ihlal etmemek gerekir.
- Çocuğun sınırlarını ihlal etmek, kişisel alanını zedeleyebilir ve kısmi taciz davranışına yol açabilir.
- Çocukluk döneminde sınırların ihlal edilmesi, ergenlik döneminde sert hayırların ortaya çıkmasına ve evlilikte ciddi bir savaş ortamına yol açabilir.
- 18:04Çocukluk Deneyimlerinin Evlilikteki Yansımaları
- Çocukluk döneminde sınırların ihlal edilmesi, evlilik yıllarına yansıyabilir.
- Bir yandan isyankar, katı sınırları olan ve hayır tonu yüksek olan kişilikler, öbür yandan çok ezilmiş, herkesi mutlu etmeye çalışan kişilikler ortaya çıkabilir.
- Çocuklukta "ne kadar kendi kişiliğimden ödün verirsem, ne kadar paspas olursam, o kadar değer görüyorum" şeklinde bir öğrenme süreci yaşanabilir.
- 19:44Vericilik ve Sınırlar
- Bir anne, sürekli pohpohlayarak, alttan alarak ve onaylayarak yetiştirilen bir çocuk, evlilikte sınırlarını ihlal etmeye başlar.
- Sevginin bedeli kişiliğinden vazgeçmek ve sınırlarını kaldırmaktır, bu şekilde yetişen bir çocuk evlilikte bedensel, psikolojik ve ruhani sınırlarını ihlal eder.
- Çocukluğunda bu davranışları öğrenen biri, şiddetin kötü olduğunu anlatılamaz çünkü zihninde normalize olmuş durumdadır.
- 22:38Evlilik Sürecinin Başlangıcı
- Evlilik sürecinde aşk duygusu kör edince çiftler birbirleri için dağları deleceklerini düşünürler ve yoğun sevgi beraberinde istismara açık bir fedakarlık duygusu getirir.
- Evlilik yapısında en başta konulması gereken sınırlar hiç konulmuyor, bir noktadan sonra fedakarlık tahammüle dönüşmeye başlar ve krizler patlar.
- Evlilik bir statüsel konum kazandırdığından, bazı kişiler kendilerini var edecek bir mekanizmaya ihtiyaç duyarak evlilik yaparlar.
- 25:02Evlilikte Vazgeçme ve Sınırlar
- Evlilikte vazgeçerek başlanırsa, kişinin kişiliği, özgürlüğü, mutluluğu ve huzuru gibi birçok şey kaybedilir.
- Toplumda "yeni evlisiniz, her türlü sert kıskançlık, hak ihlali, yüksek beklenti ve kırıp dökme normal, zamanla alışılacak" denilen şey aslında uyum değil, bir tarafın mağlubiyeti ile sonuçlanmış bir ilişkidir.
- Evlilikte iki farklı yapı söz konusu olabilir: sınır ihlallerini gören ama duyguların yoğun olması, ailenin desteği veya "evlilikte keramet vardır" anlayışıyla evlenince düzelir diye düşünülen kişiler.
- 27:30Evliliğin İlk Yılları ve Değerlendirme
- Evliliğin ilk birkaç yılı turnusol kağıdı gibi ileri vadiye doğru bir belirti verir ve ne kadar iyi gidebileceğini gösterir.
- Bazı evliliklerde kaybetme korkusu var taraflardan birinde, baştan yenilgiyi kabul etme farkında olabilir.
- Evlenince statüsel manada yerine gelince, bazı kişiler artık baskın kişiliğe ihtiyaç duymaz ve birey olduğunu fark eder.
- 29:35Sevginin Yanlış Yorumlanması
- Sevginin yanlış yorumlanması olabilir, bazıları döverek seviyor veya sert haşım mottosuyla davranıyor.
- Beş sevgi dil diye önemli bir yaklaşım vardır, herkes farklı sevgi dilleriyle sevgi gösterir.
- Karşımızdaki kişinin sevgi tarifiyle ona sevgi göstermek mecburiyetindeyiz, aksi takdirde despotça bir yaklaşım olur.
- 31:09Sevgi ve Sınır İhlali
- Bedensel alanı gasp eden ve rahatsız eden biri, psikolojik dünyasını darmadağın ettikten sonra bunu sevgi olarak nitelendirmesi kaotik bir durumdur.
- Sevgi kavramının doğru tariflenmesi önemlidir ve hayat seçimlerimizdir; onay verdiklerimizi sonra reddettiğimizde karşı taraf şaşırır.
- Kız çocukları genellikle babalarını çok iyi tarif ederler, ancak evlilikte "babam gibi eşim olsaydı" gibi yaklaşımlarda olurlar.
- 32:24Baba Modeli ve Eş İlişkisi
- Kız çocukları babalarını yedi-sekiz yaşlarında fark ederler, bu da annenin babasıyla olgunlaşma süreci geçirdiği sekiz yıl demektir.
- Babayı kusursuza yakın tarif ederken, baba oluş yolculuğunda annenin faktörünü kaçırırız ve mukayeselere kalkışırız.
- Kaybetme korkusu olan kişilik, sınır ihlaline en müsait durumdur; özellikle borderline yapılarda daha fazla görülür.
- 34:17Kaybetme Korkusunun Nedenleri
- Kaybetme korkusunun temel nedeni özgüven yetersizliği ve kişilik kaybıdır.
- Kişilikli yetiştirilmiş bir bayan, "benden daha değerli olmasa gerek" diyebilmesi için hayırlarının ve sınırlarının önemli olduğu bilincinin öğretilmesi gerekir.
- Ayrılma noktasında genellikle suçun yüklendiği taraf olarak kadın maddi ve manevi bedel öder.
- 35:11Duygusal Baskı ve Değişimler
- Duygusal baskıyla büyüttüğümüz çocuklar, "kimseyi üzmeyeyim, herkese yetişeyim" kaygısıyla büyüdüklerinde büyük istismarlara yol açabiliyor.
- Nişanlılık ve evlilik arasındaki büyük değişimler genellikle algı değişim değil, durumsal davranışlardır.
- Sevgi dönemi, aşık olma dönemi her mizaçtaki kişinin sağlıklı olduğu döneme isabet eder ve bu dönemde mizaçlarımız olabilecek en sağlıklı mizaçlara doğru gider.
- 37:43Durumsal Davranışlar ve Kontrol
- Herkes normal rutininde farklı bir kişidir; mutlu, huzurlu, rahatken farklı, stres altındayken farklı bir kişiyiz.
- Evlilik öncesi görüşmelerde genellikle en coşkulu anlarımızla var oluruz, bu nedenle stres durumlarını görmek mümkün olmaz.
- Bir kişinin sınırlarını bilerek kaldırması, ilişkinin yüz göz olma aşamalarında çokça karşılaşılan bir durumdur.
- 39:42Stres Yönetimi ve Sokak Röportajları
- Stres anında alan değiştirme, yer değiştirme, yatıyorsak kalkma, kalkıyorsak oturma gibi durumsal değişiklikler tavsiye edilir.
- Sokak röportajlarında evliliklerdeki en büyük problem olarak sabırsızlık, tahammül sınırlarının kısıtlı olması, anlaşılmazlık, maddi sıkıntı ve ilgisizlik belirtilmiştir.
- Güvensizlik, evliliklerde en büyük hata olarak görülmüştür.
- 42:26Evlilikte Saygı ve Güven
- Ailelerin evliliklere karışması, evlilikleri bitirme noktasına getiren etkenlerden biridir.
- Evlilik iki kişi arasında güven içerisinde devam etmeli, birbirlerine güvenmeli, sevmeli ve saygı duymalılar.
- Günümüzde saygı ve sevgi kavramlarında büyük bir düşüş yaşanmaktadır.
- 43:20Evlilikte Sınır İhlali
- Eşler arasında sınır ihlali, birbirinin hakkına ve anlayışına karşı anlayışla karşılanmamasıdır.
- Günümüzde boşanma kolaylaşmış, herkes kendini düşünmekten kaynaklı sınırlarını aşmaktadır.
- Her insanın spesifik bir kişiliği ve sınırları vardır, bu sınırlar ihlal edildiğinde saygı ve sınır ihlali olur.
- 44:48Evlilikte Kişilik ve Saygı
- Günümüzde evlilikler küçük yaşlarda değil, olgunluğa sahip olunduğunda yapılmaktadır.
- Kişilikler oturunca herkesin kendine göre has gerçekleri olur.
- Evlilikte saygı, sevgi ve hoşgörü önemlidir, her iki taraf da birbirini kabul ettikleri sürece evlilik devam eder.
- 45:28Evlilikteki Sorunlar ve Sınırlar
- Sokak röportajlarında evlilikteki en büyük problemler olarak sabır, geçimsizlik, ilgisizlik, tahammülsüzlük, sevgisizlik ve güvensizlik gibi yoksunluklar belirtilmiştir.
- Evlilikte sınırlardan çok yoksunlukların kişisel özel sınırlara zarar verdiği vurgulanmıştır.
- Tahammül sınırı evliliklerde çok zorlanır ve bu sınırın ardından tehdit cümleleri gelebilmektedir.
- 46:59Tahammül Sınırının Önemi
- Tahammül sınırı, birbirimizin reçetesini (dermanını) bilememekten ortaya çıkan bir sorundur.
- Evlilikte problemler genellikle şahsidir; bir kişinin algısı problem olsa da karşı tarafın algısında problem olmayabilir.
- Evliliğin en önemli dinamizmi, bir kişinin diğerine derman olabilecek bir reçete sunmasıdır.
- 48:47Sınır İhlallerinin Etkileri
- Sınır ihlalleri, karşı tarafla olan ilişkide stres ortamına yol açabilir.
- Eşiniz anlaşılmadığını, hakir görüldüğünü ve değersiz olduğunu düşünebilir.
- Bu tür ihlaller depresyonla açıklanabilir ve kendinden vazgeçmiş, yaşamla ilişkisini kesmek isteyen bireyler ortaya çıkabilir.
- 50:17Sınır İhlallerinin Fiziksel Sonuçları
- Sınır ihlallerinin sonuçları çoğu zaman patolojik ve fiziksel sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir.
- Bir izleyici, eşiyle mutlu bir evliliği olsa da evlenmeden önce yapabildiği şeyleri yapmaması gerektiğini söyleyen eşiyle sorun yaşadığını belirtmiştir.
- Eşin kalabalık yerlerle ilgili kaygısı veya inanç dairesindeki hassasiyetler nedeniyle bu durum ortaya çıkabilir.
- 51:52İletişim ve Çözüm Yolları
- Evlilikte samimiyet çok önemli bir kolon olup, bu kolon yıkıldığında birbirimizin arkasından konuşmak ve lakayıtça davranmak ortaya çıkar.
- İlişkide doğrularımızı konuşmak için önce kendimize sorular sorup cevaplarını bulup sonra konuşmak gerekir.
- İletişim kurmak yerine iletişimi koparmak (surat asma, trip atma, yatağa ayırma) çözümsüz bir tavır olarak değerlendirilmelidir.
- 55:54Pasif Agresif Kişilik ve İletişim
- Pasif agresif kişilikler kendilerini ifade etmekten yoksun veya ifade etmeye çalıştıklarında eleştirilen kişilerdir.
- Bu kişilikler koşulsuz onaylanma bekler ve olumsuz bir yanıt almayı göze alamazlar.
- İletişimde olumsuz yanıt almayı göze alamadıkları için, kapıyı çarpmak, çorapları atmak gibi absürt yöntemlerle intikam alırlar.
- 58:12Evlilikte İletişim Sorunları
- Evlilikte kendimizi ifade etmeyi durdurduğumuzda, alan bir öcal arenasına dönüşür ve iki kişi değil, aileler ve dostlar da dahil olur.
- Bu tür ilişkilerde yaralar oluşur ve onarılması uzun yıllar alır.
- Çiftlerin kendi evleri dışındaki kişilere çizmeleri gereken mahremiyet sınırı çok önemlidir.
- 59:45Dışarıya Karşı Sınırların Kaldırılması
- Dışarıya karşı sınırı kaldırmanın nedeni, güç ve güç desteği toplamak ve karşı tarafı yalnız bırakmaktır.
- Bu davranış, karşı tarafa sözünü geçirmek ve kendini önemsiz hissettirmek için kullanılır.
- Bu durum hem kadın hem de erkeklerde görülebilir ve sosyal medya üzerinden de yayılabilir.
- 1:03:32Evlilikte Doğru Bilinen Yanlış Yargılar
- Eşinizin sizi anlaması için konuşmanıza gerek yoktur, doğru iletişim önemlidir.
- Eşler bencil olmamalı, kişisel alanlarının ihlal edilmesine izin vermemelidir.
- Eleştiriler ve öneriler sen odaklı değil ben odaklı yapılmalı ve çoğul ve yapıcı ifadeler kullanılmalıdır.
- 1:05:05Evlilikte Mutluluk ve Sorunlar
- Evlilikte mutluluk hedef değil, uzun bir yolculuktur ve her an yaşanacak bir duygudur.
- Mutlu ilişkilerde de en az boşanmayla biten mutsuz ilişkiler kadar tartışma olur, önemli olan tartışmaların içeriği ve çözümsel yaklaşımdır.
- Evlilikte sorunlar varsa yeni bir çocuk çözüm olabilir ancak uzun vadede çözülmemiş sorunlar yeniden gündeme gelecektir.
- 1:07:20Evlilikte Maddi Sınır İhlalleri
- Ev hanımları kendi kişisel geliri yoksa ve sınır ihlalcisi bir eşe sahipse, dolmuş parası, ekmek parası olmadan yaşayabilirler.
- Çalıştığı halde maaş kartını eşine vermek zorunda kalan kadınlar olabilir veya tam tersi, eve alınacak bir şey için karar verme hakkını kendilerine veren kadınlar da olabilir.
- Sınır ihlalleri sadece erkek tarafından değil, kadın tarafından da yapılabilir.
- 1:08:01Evlilikte Maddi Dengenin Önemi
- Evlilik yapısında herkesin maddi standartlarının belirgin olması ve tanışıklığının olması gerekir.
- Maddi konularda dengenin olmaması, karşılıklı iyi tanışmama ve hayat boyunca sürecek bir durum olabilir.
- Evlilik kararı vermeden önce maddi planların netleştirilmesi ve onaylanması önemlidir.
- 1:09:13Maddi Zorluklara Karşı Tolerans
- Evlilikte maddi durumlar değişebilir; zengin başlayıp kayıplar verilebilir veya orta halli başlayıp daha iyi bir maddi ferah elde edilebilir.
- Önemli olan, başımıza gelen herhangi bir sıkıntı karşısındaki tolerans eşiğidir.
- Ekonomik darlık içerisinde birbirine sımsıkı sarılan ve olumsuz durumları el ele aşan çiftler çoktur.
- 1:10:20Yorumların Etkisi
- Hayat yorumlarımızdan ibarettir; yorumlarımız inançlarımıza, inançlarımız davranışlara, davranışlarımız kaderimize dönüşür.
- Bazı evliliklerde vurdumduymaz, az çalışan, çalışmak istemeyen veya çalışmanın dışında hedefleri olmayan kişilerle evlenmiş olabilirsiniz.
- Bu durumda tolerans değil, minimum toleransla bir an önce önlem almak gerekir.
- 1:11:36Sınırların Önemi
- Sınırların en mühim özelliği, oraya değinmeden bitirmemektir; herhangi bir ihlal en başında neyse en sonunda da öyle devam edecektir.
- İlişkilerdeki en büyük çıkmaz, kaç defa ihlal ettiğimiz ve onay aldığımızdır.
- Evliliklerin bir kademe ötesinde, iyi niyetin azalması ve farkındalıkların yükselmesiyle birlikte, sınır ihlalleri fark edilir.
- 1:13:31Sınır İhlallerine Yaklaşım
- Evlilikte sınır ihlallerini tahammül etmek, küçük düşürse de, hakaret etse de, dövse de idare etmek doğru değildir.
- İlk ihlal ilk alarmdır ve her zaman dikkate almaya değerdir.
- Bazı durumlarda, o kişi öyle biri değil, durumsal olarak yanlış yapmış olabilir; bu durumda sert bir tutum yerine onarmaya çalışarak yaklaşılmalıdır.
- 1:15:25Dostluk ve Çözümsel Yaklaşım
- İyi bir dost değilse, o zaman o ilişkinin içerisinden harika bir çift çıkarmak çok zor olur.
- Her durumda güvenebileceğiniz, konuşabileceğiniz, yanlışını yıkmadan söyleyebileceğiniz, dinleyebileceğiniz bir eşiniz varsa, sınır ihlalleri çözülebilir.
- Çözümsel yaklaşmak gerekir, "ya hep ya hiç" anlayışından kaçınılmalıdır.
- 1:16:30Evlilikte Sınırlar ve Tolerans
- Şiddet ve aldatma evlilikte sıfır tolerans gerektiren iki durumdur, diğer hatalar ise yapılandırmaya gidildiğinde düzeltilir.
- Kendini superman zanneden eşler, her işi kendi başına halletmeye çalışan ve çocuk eğitiminde fırsat tanımamak şeklinde davranabilirler.
- Toplumda alkışlanan bu durum, kişilerin kendilerini konumlandırmak için benimsemiş olabilir.
- 1:18:33Evlilikte Sorumluluk ve İstismar
- Evlilikte birbirimize sorumluluk verdiğimizde korkularımız ortaya çıkabilir: "Ne olur gider mi, kaçar mı?"
- Bir eş hastalanıp işe gidemez hale geldiğinde, diğer eş kendini değersiz hisseder ve emekli olmaktan korkar.
- Herkes kendini işlevsel ve işlevsel görünmek ister, bu da kendimizi konumlandırırken bir durumdur.
- 1:20:02Evlilikte İletişim ve Anlayış
- Evlilikte bir eşin yemek yapamaması durumunda, diğer eşin "her gün yapmıyor muyum canım?" diyerek tepki vermesi yerine, "bugün yorgun hissettiğim için yemek yapamadım, bana yardım edersen birlikte sofra kuralım" diyerek yaklaşması daha iyi olabilir.
- Evlilikte kendi sınırlarını ilerletmek ve karşı tarafın açık sınırlar algısına sahip olması önemlidir.
- Evlilik sürecinde kişinin kendine ait özel alanı ve uğraşısı olmalı, ancak bu hobiler evlilik içerisinde yavaşlayabilir.
- 1:23:31Evlilikte Uyum ve Sınırlar
- Evlilikte değişen duruma uyum sağlamak önemlidir, tüm kaldırabileceğine uyum sağlamak değil.
- Bir baba varken yok yaşamak bir anne için büyük bir hezimettir ve psikolojik manada yıpranmaya yol açabilir.
- Evlilikte sınırlar kendimizi güvende hissettiğimiz alanlardır ve çocuklarımızın sınırlarını ihlal etmemeliyiz.
- 1:26:36Programın Sonu ve Sonraki Program
- Evliliklerde problemler şahsidir ve sorunları ortadan kaldırmak için eşler birbirlerine derman olacak sözlerle yaklaşmalıdır.
- Program sonunda, kış mevsimi ile birlikte hastalıklarda kapımızı çalmaya başladığı belirtilerek, çocuklar kış hastalıklarından nasıl korunmalı ve hastalandıklarında neler yapılmalı konusunda Dr. Binot Kumar Şah ile konuşulacağı duyuruldu.