Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Mutlu Günler Herkes İçin Sağlık" programında sunucu, Medikal Park Hastaneleri Nöroloji Uzmanı Dr. Nurhan Şahinkaya ile epilepsi hastalığı hakkında kapsamlı bir röportaj gerçekleştiriyor.
- Video, epilepsi hastalığının tanımı, klinik bulguları, tanı yöntemleri ve tedavi seçenekleri üzerine odaklanıyor. Dr. Şahinkaya, epilepsinin nöronların anormal istem dışı çalışmasıyla ortaya çıktığını, farklı nöbet türlerini (dalma nöbetleri, atonik bayılmalar, miyoklonik nöbetler) ve bunların farklı yaş gruplarındaki tedavi yöntemlerini açıklıyor.
- Program ayrıca epilepsinin genetik yatkınlığı, risk faktörleri, hamilelik döneminde tedavisi, okul çağındaki çocukların yönetimi ve geç yaşta ortaya çıkan epilepsi atakları gibi konuları ele alıyor. Epilepsi tedavisinin uzun ve sabır gerektiren bir süreç olduğu, hastaların ilaçlarını düzenli kullanmaları gerektiği ve hasta yakınlarının tedavi sürecine destek olması gerektiği vurgulanıyor.
- 00:24Epilepsi Hastalığı Tanıtımı
- Epilepsi hastalığı, nöroloji biliminin karmaşık ancak doğru tanı konulduğunda kolay tedavi edilebilen bir hastalığıdır.
- Epilepsi bir beyin hastalığıdır, beyin nöronlarının hastalığıdır ve akıl hastalığı değildir.
- Beyin yaklaşık yüz milyar nörondan oluşur ve bu hücreler birbiriyle ağ halindedir, epilepsi hastalığında bu nöronal organizasyon şemasında tekrarlı ataklar halinde aksama meydana gelir.
- 03:09Epilepsi Hastalığının Klinik Bulguları
- Epilepsi hastalığı yaygın bir hastalıktır; dünyada yaklaşık yetmiş milyonu aşkın, Türkiye'de ise yüzde bir gibi bir sıklıkta (sekizyüz binin üzerinde) görülür.
- Epilepsi sadece bayılmanın olduğu bir hastalık değildir; sadece beşte biri bu klinikle karşımıza gelebilir.
- Diğer klinik görünümler arasında bilinç kaybı olmayan hastalar, atonik bayılmalar, dalma nöbetleri (absans nöbetler), ani düşme atakları, irkilmeler, sıçramalar, halüsinasyonlar ve anormal istem dışı hareketler bulunur.
- 07:28Epilepsi Hastalığının Önemi ve Tedavisi
- Epilepsi hastalarının asıl bilinçlenmesi gereken nokta, büyük bayılmalar dışında diğer klinik görünümlerindeki hastaların çoğu psikiyatri hastası muamelesi görüyor ve yıllarca antidepresan tedavileri alıyor.
- Epilepsi hastalığı için zaman kaybı hastalığın kronikleşmesine ve tedavisinin güçleşmesine neden olur.
- Epilepsi hastalığı anne karnında başlar, ölene kadar devam edebilir; yüz yaşında ilk nöbetini geçiren hasta da olabilir.
- 11:34Epilepsi Tanısı ve Tanı Süreci
- Epilepsi hastaları bayılma, kısa dönemli bilinç kaybı, fenalaşma, istemsiz hareketler, sıçramalar veya dalma nöbetleri gibi belirtilerle gelebilir.
- Nörologlar önce hastanın nöbet olup olmadığını dışlamak için detaylı bir öykü dinler ve hasta yakınlarından video kaydı yapmalarını önerir.
- Epilepsi şüphesi durumunda EEG (beyin hücrelerinin aktivitesini ölçen inceleme), EMAR incelemesi ve kritik kan testleri gibi yardımcı tanı yöntemleri kullanılır.
- 14:00Epilepsi ve Diğer Hastalıklar
- Kalp pompa görevini tam yapamaması, ciddi kan şekeri düşmeleri veya beyin hastalıkları da bilinç kaybına neden olabilir.
- Her bayılma epilepsi değildir, ancak her bayılma epileptik nöbet olup olmadığı için incelemeyi hak eder.
- Kuşkulandığımız vakalarda kardiyoloji veya dahiliye değerlendirmesi istenir ve ortak bir kanıya varılarak tedavi yönlendirilir.
- 15:50Epilepsi Türleri ve Nedenleri
- Epilepsinin nedeni tespit edilmesi tedavinin seyrini belirler; primer epilepsi (beyinde nöbet oluşturacak hiçbir şey olmadan) ve sekonder epilepsi (bir nedene bağlı) olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
- Sekonder epilepsinin nedenleri arasında doğum travması, anne karnında radyasyona maruz kalma, çocukluk çağında düşmeler, kafa çarpmaları, ileri yaş grubunda beyin damar hastalıkları, beyin tümörleri, ensefalit ve sistemik hastalıklar bulunur.
- Primer epilepsi için nöbet türüne göre antepleptik ilaçlar kullanılırken, sekonder epilepsi için hem nöbeti hem de sebebi tedavi etmek gerekir.
- 19:55Epilepsinin Tehlikeleri ve Tedavisi
- Epilepsi ciddi hastalıkların bir belirtisi olabilir, ancak sadece epilepsi hastası olarak ciddi bir rahatsızlığa doğru gidebilecek bir sonuca nadiren gider.
- Status epilepticus (üst üste nöbet geçirmek) durumunda solunum kasları kasılabilir ve solunum durması hayati tehlike oluşturabilir.
- Epilepsi nöbetlerinde hastayı yan yatırıp solunum yollarını açmaya çalışmak gerekir, ancak su dökmek, soğan koklatmak veya tokatlamak gibi yanlış yöntemler uygulanmamalıdır.
- 22:06Genetik Yatkınlık
- Epilepsi için genetik yatkınlık vardır, ancak büyük oranda etkilemez.
- Aile bireylerinden birinde epileptik nöbet varsa çocuklarında da görülebilme olasılığı vardır, ancak her iki ebeveyn de varsa risk biraz daha artar.
- Ailede hiç nöbet geçirmeyen kişilerde de epilepsi görülebilir, genetik yatkınlık var ancak genetik öyküsü olmayan hastalar da büyük grubu oluşturur.
- 23:01Hamilelikte Epilepsi Tedavisi
- Gebelikte epilepsi tedavisinde Dünya Epilepsi Federasyonu'nun tanımladığı emniyetli ilaçlar bulunmaktadır.
- Gebelikte nöbet geçirmek, ilaç kullanmaktan çok daha risklidir; ilk haftalarda nöbet geçirilirse fetusun oksijenasyonu bozulabilir, ileri aylarda ise erken doğum veya bebeğin oksijensiz kalıp ölmesine neden olabilir.
- Gebeler mutlaka antepleptik ilaçlarını kesmemeli, gebeliğin başında nöroloji uzmanı ile görüşüp tedavilerini değiştirmeleri uygun olur.
- 25:01Okul Çağında Epilepsi Tedavisi
- Okul çağında epilepsi tedavisinde çocuk ve çevresi önemlidir, ailelerin öğretmenleriyle çocuklarının hastalıklarını ve kullandıkları ilaçları paylaşmaları önerilir.
- Antepleptik ilaçlar genellikle günde iki doz verilir ve okulda sorun oluşturmayacaktır.
- Okulda öğretmenlerle durum paylaşıldığında, ters bir durumla karşılaşıldığında zamanında müdahale için uygun bir yol izlenebilir.
- 26:05Geç Yaşta Epilepsi
- Epilepsi her yaş grubunda ortaya çıkabilir, ilk nöbet her zaman detaylı bir araştırmayı hak eder.
- Yaşın önemi olmadan her yaş grubunda epileptik nöbet gelebilir, ancak geç yaş başlangıçlı nöbetlerde sistemik bir araştırmaya girmek gerekir.
- Yaşına göre antepleptik ilaçlar seçilir; çocukluk, bebeklik ve yetişkinlik çağlarında farklı ilaçlar kullanılır.
- 27:12Epilepsi İlaçlarının Özellikleri
- Bazı antepleptik ilaçların yan etkilerinden faydalanılabilir; örneğin kilo kaybettirici özelliği olan ilaçlar obez hastalarda tercih edilebilir.
- Epilepsi ile birlikte migren atakları olan hastalarda, her ikisinde de kullanılabilen antepleptik ilaçlar tercih edilebilir.
- Tıpta "hastalık yoktur, hasta vardır" prensibi uygulanır; her birey özeldir ve klinik görünüm aynı olsa bile herkese en uygun tedavi verilmelidir.
- 28:29Epilepsi ve Diğer Hastalıklar
- Epileptik nöbetle gelen hastalarda en çok tedirgin olunacak şey beyin tümörünün ilk belirtisi olabilir.
- Epileptik nöbetler karaciğer, böbrek hastalıklarında veya şeker hastalığının ilk belirtisi olabilir.
- Ciddi kan şekeri düşmeleri hastaya nöbet geçirebilir.
- 29:38Epilepsi Tedavisinde Öneriler
- Epilepsi hastalığı tanısı konduktan sonra uzun tedavi gerektiren bir hastalık olup, en az üç-dört yıl hiç nöbetsiz tedavi gerektirir.
- Tedaviye riayet etmek çok önemlidir; tek bir doz ilaç atlamak bile nöbet geçirtebilir.
- Antepleptik ilaçlar vücutta bazı zararları olabilir, bu nedenle düzenli takip ve kontroller yapılmalıdır.
- Gebelikte kesinlikle anteplitik ilaçlar kesilmemeli, büyük nöbetler dışında istem dışı tuhaf hareketler görüldüğünde nöroloji doktoruna götürülmelidir.