Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bursa Nokta Com'un "Pozitif Sağlık" programında sunucu Demet Hanım ile kadın hastalıkları ve doğum uzmanı jinekolog Prof. Dr. Gürkan Uncu arasında geçen bilgilendirici bir röportajdır. Program, Mart ayı Dünya Endometriozis Farkındalık Ayı'nı kutlamak amacıyla hazırlanmıştır.
- Videoda endometriozis hastalığı detaylı olarak ele alınmaktadır. İlk olarak hastalığın ne olduğu, nedenleri, görülme sıklığı ve belirtileri açıklanmakta, ardından tanı yöntemleri anlatılmaktadır. Son bölümde ise tedavi yöntemleri (laparoskopi ameliyatı, yardımcı üreme yöntemleri ve hormon tedavisi) ve hastalığın genel özellikleri hakkında bilgiler verilmektedir.
- Endometriozis, rahmin içindeki tabakanın rahmin dışında yerleşmesi olarak tanımlanmakta ve özellikle 11-19 yaş arası gençlerde görüldüğü belirtilmektedir. Hastalığın ana semptomları ağrı (dismenore, cinsel ilişki ağrısı ve kronik pelvik ağrı) ve gebe kalamama olup, tedavi yöntemleri hastanın şikayetine ve yaşına göre değişmektedir. Ayrıca endometriozis'in menopoz öncesi bir hastalık olduğu, tekrar eden bir hastalık olduğu ve kansere dönüşme oranının çok düşük olduğu vurgulanmaktadır.
- 00:06Endometriozis Tanıtımı
- Pozitif Sağlık programında kadın hastalıkları ve doğum uzmanı jinekolog Prof. Dr. Gürkan konuk olarak yer alıyor.
- Endometriozis, Türkçe karşılığı olmayan ve konuşulması zor bir konu olarak ele alınacak.
- Mart ayı dünya genelinde endometriozis farkındalık ayı olarak biliniyor ve 24 Mart Dünya Endometriozis Günü olarak kutlanıyor.
- 02:03Endometriozis Nedir?
- Endometriozis, rahmin içerisinde olması gereken bir tabakanın rahmin dışında bir yere yerleşmesi durumudur.
- Çikolata kisti (endometrioma) en sık görülen endometriozis türüdür ve özellikle yumurtalıkta oluşur.
- Endometriozis üç ana türden oluşur: çikolata kisti, yüzey endometriozis ve derin endometriozis.
- 03:42Endometriozis Nedenleri
- Endometriozis nedeni hala tam olarak bilinmemektedir ve yüz yıldır araştırmalar devam etmektedir.
- Son zamanlarda bağışıklık sistemi ve inflamatuar sistemin genetik kodlarla olan değişiklikleri ve çevresel faktörler öne çıkmaktadır.
- Stres, endometriozisin aktive eden önemli faktörlerden biridir.
- 05:23Endometriozis Görülme Sıklığı
- Dünyada, Amerika'da, Avrupa'da ve Türkiye'de endüstrileşmiş bölgelerde endometriozis daha sık görülür.
- Türkiye'de Güney Marmara, Kocaeli, Bursa ve İstanbul gibi bölgelerde endometriozis sık görülen yerlerden biridir.
- Toplumda endometriozis görülme sıklığı (prevalans) ortalama yüzde 9 ile 10 civarındadır.
- 06:36Endometriozis Belirtileri
- Endometriozis hastaları genellikle "benim adetlerim hep ağrılı olur" şeklinde şikayet ederler.
- Adet ağrısı nedeniyle okula gidemeyen, işe gidemeyen veya hastaneye iğne yaptırmak zorunda kalan kişilerde endometriozis sıklığı yüzde 50 civarındadır.
- Adet dışında ağrı hissi olan ve ilaç tedavisiyle iyileşmeyen kişilerde endometriozis sıklığı yüzde 70'lerde olabilir.
- 08:47Endometriozis'in Gençlerde Görüntüsü
- Endometriozis, 11-19 yaş arası gençlerde %6, erişkinlerde ise %10 oranında görülür.
- Türkiye'de 2017 verilerine göre 11-19 yaş arası 6 milyon kız çocuğumuz var ve bu yaş grubunda endometriozis sıklığı %6'dır.
- Endometriozis, 11-19 yaş döneminde oluşan hastalıklardan %50'si kendiliğinden regrese olur, %25'i aynı evrede kalır ve %25'i ilerler.
- 10:49Endometriozis'in Özellikleri ve Araştırma Durumu
- Son 10 yılda dünya çapında, özellikle 11-19 yaş adolesan dönemi endometriozis yönetimi konusunda çalışmalar yapılmaktadır.
- Endometriozis, östrojen bağımlı bir hastalık olup, üreme dönemin hastalığıdır ve menopoz sonrası görülmez.
- Türkiye'de de endometriozis ve adenomos derneği bulunmakta ve ciddi çalışmalar yapılmaktadır.
- 12:08Endometriozis'in Semptomları
- Endometriozis'in en önemli semptomları karın ağrısı ve gebe kalamama durumudur.
- Hastalar genellikle iki ana şikayetle gelir: 1) Ağrı 2) Gebe kalamama.
- Endometriozis'te üç farklı ağrı tipi vardır: dismenore (adet ağrısı), cinsel ilişkide ağrı ve kronik pelvik ağrı.
- 15:48Endometriozis Tanısı ve Testler
- Endometriozis tanısı için anamnez ve muayene önemlidir, özellikle derin endometriozis'te cinsel ilişkide ağrı yapan hastalarda.
- Ultrason, endometriozis tanısında önemli bir yardımcı yöntemdir ve çikolata kisti gibi bulguları gösterebilir.
- Çikolata kisti, yumurtalığın kabuğuna yerleşen ve içinde sıvı çikolata renginde kan birikimi olan bir yumurtalık kistidir.
- Biyokimyasal belirteçler tanıyı koydurmaz ancak tanıyı güçlendirebilir veya ekarte ettirebilir.
- 18:46Endometriozis Tedavisi
- Tıpta hastalıklar nedenini bildiğimiz ve bilmediğimiz iki gruba ayrılır; endometriozis nedenini bilmediğimiz hastalıklardan biridir.
- Endometriozis tedavisinde nedensel bir tedavi olmadığı için hasta şikayetlerine göre tedavi yapılır.
- Endometriozis hastalarının iki temel sorunu vardır: ağrı ve infertilite (gebe kalamama).
- 20:37Infertilite Tedavisi
- Endometriozis nedeniyle infertilite için iki tedavi seçeneği vardır: laparoskopi ameliyatı ve yardımcı üreme yöntemleri.
- Laparoskopi ameliyatında endometriozis odakları (çikolata kisti, yüzeyel endometriozis) yok edilir ve üreme organlarına zarar verilmeye dikkat edilir.
- Yardımcı üreme yöntemleri olarak introterin inseminasyon (aşılama) ve tüp bebek (IVF) terapisi uygulanabilir.
- 22:42Ağrı Tedavisi
- Ağrı için de iki tedavi seçeneği vardır: laparoskopi ameliyatı ve östrojen hormonunun etkisini engelleyen ilaçlar.
- Laparoskopi ameliyatında açık ameliyat yerine kesinti yapmadan laparoskopi yöntemi kullanılır.
- Östrojen hormonunun etkisini engelleyen altı farklı ilaç vardır ve hangi ilacın kullanılacağı hasta profiline göre belirlenir.
- 24:44Endometriozis Hakkında Bilgiler
- Endometriozis menopoza kadar kadınlarda devam eden, tedavi gerektiren bir hastalıktır.
- Endometriozis tekrar eden bir hastalık olup, kontrolsüz hastalarda beş sene içinde yüzde kırk oranında tekrar eder.
- Endometriozis kanser değildir, ancak binde bir oranında kansere dönüşebilir.
- 26:35Endometriozisin Etkileri ve Önemli Bilgiler
- Endometriozis ağrıyla yaşanan bir hastalıktır ve ağrı bireyin sosyal yaşantısına ciddi darbe vurabilir.
- Endometriozis özellikle ilk adet görülen yaşlarda (11-19) başlar ve bu dönemde ağrı varsa erken müdahale önemlidir.
- Endometriozis tedavisini nedensel olarak yapamasa da semptomları gidermek için çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur.