Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Sağlık Olsun" programında diş hekimi uzman Osman Aydoğdu, diş tedavileri ve estetiği hakkında kapsamlı bilgiler veren bir sohbet gerçekleştiriyor. Program, izleyicilerin WhatsApp üzerinden sorularını gönderebileceği interaktif bir format sunuyor.
- Video, porselen dişlerin çeşitleri (metal destekli, zirkonyum destekli, full seramik, monolitik zirkon), yapılışı, bakımı ve ömürleri hakkında detaylı bilgiler içeriyor. Ayrıca implant tedavisi, kanal tedavisi sonrası porselen kaplama, diş beyazlatma ve diş sıkma sorunları gibi konular maketlerle somutlaştırılarak açıklanıyor. Programın son bölümünde Aynur Bulut Coşkun, yaz tatilinde çocukların öğrenme süreçlerini desteklemek için yapılması gerekenler konusunda bilgiler veriyor.
- Programda ayrıca gebelik döneminde implant uygulaması, şeker hastalarında implant tedavisi yapabilme koşulları ve implantların bakımı gibi özel durumlar ele alınıyor. Diş hekimi, diş sağlığı için ağız hijyeninin önemi, diş ipi kullanımı ve şekerli gıdaların etkisi gibi günlük bakımla ilgili önemli tavsiyeler de veriyor.
- 00:35Diş Sağlığı Programı ve Konuk Tanıtımı
- Sağlık Olsun programında dişler konusu ele alınacak ve izleyicilerden sorular bekleniyor.
- Dişler alanında porselen dişler, lamine dişler ve implant gibi yeni gelişmeler bulunmaktadır.
- Konuk olarak diş hekimi uzman Osman Aydoğdu programda bulunuyor.
- 02:24Porselen Dişlerin Tanımı ve Kullanım Alanları
- Porselen dişler, diş eksikliğinde, aşırı harap olmuş dişlerde ve estetik amaçlı kullanılan bir protez çeşididir.
- Porselen dişler sadece estetik değil, aynı zamanda hastanın çiğneme fonksiyonunu da geri kazandırmaya yardımcı olur.
- Porselen dişlerin dört farklı çeşidi bulunmaktadır: metal destekli porselenler, laminalar, zirkon destekli porselenler ve arka bölgelerde metalik porselenler.
- 03:41Porselen Diş Uygulaması Süreci
- Porselen diş uygulaması için dişin belli bir oranda küçültülmesi gerekir, bu işlem genellikle "dişin küçülmesi" olarak ifade edilir.
- Porselen diş uygulaması, dişin üzerine yapılacak kaplamaya yer açmak için dişin boyutunu küçültme işlemi ve sonrasında ölçü alınması ve yapay dişin takılmasıdır.
- Porselen diş uygulaması, dolgu yapılmış dişlerde de yapılabileceği gibi, çiğneme fonksiyonunu iyileştirmek için de kullanılabilir.
- 05:39Metal Destekli Porselenler
- Metal destekli porselenler, nikel-krom, kobalt veya nikel-krom alaşımlarıyla yapılmaktadır.
- Metal destekli porselenlerin iç kısmında gri renkli bir alaşım bulunur.
- Nikel karşı alerjisi olan kişilerde ciddi alerjik reaksiyonlar görülebilir.
- 06:26Zirkonyum Destekli Porselenler
- Özel diş etleri ve diş etleriyle temas eden bölgelerde kanama ve kaşıntı problemleri için zirkonyum destekli porselenler kullanılmaktadır.
- Zirkonyum aslında beyaz bir metal olup, porselenin altyapı çeşididir ve porselenin kendisi değildir.
- Zirkonyum altyapısı üzerine porselen tozlarıyla diş formu verilerek ve fırında sertleştirilerek zirkon destekli porselen oluşturulur.
- 07:44Porselen Çeşitleri ve Estetik
- Porselen çeşitleri arasında metal destekli porselen (nikel, krom alaşımı altyapılı) ve zirkonyum destekli porselen bulunmaktadır.
- Zirkonyumun en büyük avantajı beyaz olması ve ışığı çok iyi geçirmesi, bu da daha doğala yakın bir görüntü vermesini sağlar.
- Hekimlerin en büyük hedefi, özellikle ön bölgelerde doğal diş görünümünü yakalamaktır çünkü metal destekli porselen ışığı geçirmeyerek dişi koyu gösterebilir.
- 08:43Estetik Görüş ve Renk Seçenekleri
- Estetik, doğala en yakın görünümü sağlamaktır; bembeyaz dişler her zaman estetik olmayabilir.
- Zirkonyum, ışığı geçirdiği için kendi dişlerimize benzer camsı doğal görüntü verir ve özellikle ön bölgelerde tercih edilir.
- Porselen teknolojisi geniş bir renk skalasına sahiptir; Hollywood smile'den en koyu rengine kadar her türlü renk taklit edilebilir.
- 10:56Porselen Çeşitleri
- Dört çeşit porselen vardır: metal destekli (nikel krom alaşımı), zirkonyum destekli, full seramik (altyapısız press porselen) ve monolitik zirkon.
- Full seramik kronlar ön bölgelerde en estetik yaklaşım olmasına rağmen, arka bölgelerde çiğneme kuvvetlerine karşı dirençsiz kalabildiği için tercih edilmez.
- Monolitik zirkon, sadece zirkondan yapılan ve üzerinde hiçbir porselen tozu olmayan bir diş türüdür ve özellikle arka bölgelerde tercih edilebilir.
- 12:50Porselen Dişlerin Yapımı ve Materyaller
- Diş keserken mesafelere dikkat edilmeli, üst dişli mesafeleri gereği dişi kesmek gerekir.
- Arka dişlerde mesafe çok az kaldığında sadece metal koyacak kadar alan kalabilir, bu durumlarda zirkondan yapılan dişler tercih edilir.
- Zirkon, çiğneme kuvvetlerine karşı çok güçlü ve rengi beyaz olan, boyanabilir ve makyajlanabilir bir materyaldir.
- 13:43Porselen Dişlerin Ömrü ve Doğru Kullanımı
- Porselen dişlerin ömrü kendi dişlerimiz kadar uzun değildir, bu konuda en büyük yanılgılardan biridir.
- Sağlıklı dişlerin sadece estetik amaçlı kesilmesi karşılanmalıdır, çünkü mine dokusu (vücudumuzun en sert dokusu) bir kere gitti mi yerine gelmez.
- Porselenin ömrü, porselenin kendisi kadar altındaki dişin durumu ve hastanın ağız hijyeni bakımıyla belirlenir.
- 16:45Porselen Bakımı ve Temizlik
- Porselen yapıldıktan sonra ağız hijyeni önemlidir, porselenin kendisini fırçalamak yerine diş etinin oturduğu yüzeyi temizlemek daha önemlidir.
- Porselenin üst kısmı çürümese de, diş etinin oturduğu kısımda mikroskobik açıklıklarda kalan gıdalar zamanla diş içini çürütebilir.
- Tek tek porselen dişler aralarına diş ipi girebilirken, köprü şeklinde yapılan porselenler arayüz temizliğini zorlaştırabilir, bu durumda özel arayüz fırçaları ve ağız duşları kullanılabilir.
- 19:39Diş Protezi Bakımı ve Temizlik
- Diş protezi yaptırırken temizlenebilir olması önemlidir, ancak köprü şeklindeki protezlerin altındaki bölgelerde kalan gıdaları temizlemek daha zordur.
- Diş bakımı her tedavi için çok önemlidir, çünkü bakım şekline göre dişlerin ömrü belirlenir.
- Diş bakımı, vücudumuzun sağlığı için de önemlidir ve bunlar bilimsel olarak kanıtlanmış gerçeklerdir.
- 20:52Porselen Çeşitleri ve Uygunluk
- Porselen çeşidinin kalitesi veya ömürlü olmasının tek bir kuralı yoktur, hastaya uygunluk önemlidir.
- Ön bölgelerde estetik için öncelikle full seramik kron tercih edilir, ancak diş eksikliği varsa zirkon destekli porselen tercih edilir.
- Porselen çeşitlerinin fiyatları: en estetik full seramik kronlar en pahalı, zirkon bir tık daha uygun fiyatlı, metal destekli porselen ise en uygun fiyatlı seçenektir.
- 22:37Porselen Kaplama ve Çürük Riski
- Porselen kaplama dişte sonradan çürük oluşabilir, çünkü kaplama altındaki doğal mine dokusuna bakımsızlık yapıldığında çürük başlayabilir.
- Porselen dişlerine doğal dişlere kıyasla iki kat daha iyi bakılması gerekir çünkü mine dokusu yoktur ve diş etlerinin uyumuyla ilgili sorunlar yaşanabilir.
- Diş çürüklerinde temizlik yanı sıra beslenme de önemlidir, özellikle şekerli gıdalar diş çürüklerine neden olabilir.
- 24:20Gıda Tüketimi ve Diş Sağlığı
- Şekerli gıdaların ana öğünlerde tüketilmesi, ara öğünlerde tüketilmesine göre daha az diş çürüğüne neden olur.
- Ara öğünler, özellikle gece kalkıp yiyip yatmak, dişlere zarar verir çünkü gıdalar zamanla gıda asitleri üretir ve sabaha kadar diş dokusuna zarar verir.
- Çocukların gece süt içmesi diş çürüğüne neden olabilir, bu nedenle süt içtikten sonra en azından biraz su içmesi faydalıdır.
- 28:52Yaz Tatili Döneminde Çocukların Eğitimini Koruma
- Çocukların okulda edindikleri kazanımları kaybetmemeleri için özen gösterilmeli, tatil modunda olmalarına rağmen ders çalışma süreleriyle eğlenceli bir düzen devam ettirilmelidir.
- Uyku saati ve ekran kullanımı konusunda hafif esnetmeler yapılabilir, ancak minik ders çalışma süreleri korunmalıdır.
- Tatil sırasında şehirdeki parklara, müzelere gidilebilir veya doğa ortamında keşfetme fırsatları sunulabilir, bu sayede eğlenerek öğrenme sağlanabilir.
- 30:01Tatil Döneminde Eğitim ve Eğlence Dengeyi
- Tatil sırasında çocuk hem eğlensin hem de öğrensin, okul sürecini unutmasın denge kurulmalıdır.
- Matematik gibi dersler oyunların içine serpiştirilebilir, örneğin keçeden plan yapma veya doğada taş toplama oyunları sayma becerisini geliştirebilir.
- Erişim çağındayız, çocuklarınla yapılacak etkinlik örnekleri araştırıldığında kolayca bulunabilir.
- 31:17Kitap Okuma Alışkanlığını Koruma
- Tatil sırasında kitap okuma alışkanlığını korumak için ilk adım çocuğun seveceği bir kitap seçmektir.
- Çocuklar kitapları bir film veya çizgi film gibi eğlenceli bulmalı, zorunlu öğrenme değil keyifli bir deneyim olmalıdır.
- Anne-babaların rol model olması ve çocukla birlikte okuma saati belirlemek, kitap okuma alışkanlığını sürdürmeyi kolaylaştırır.
- 33:06Çocuğun Sosyalleşmesini Destekleme
- Çocuğun sosyalleşmesini desteklemek için komşu çocukları davet etmek veya onlarla birlikte oyun oynamak faydalıdır.
- Anne-babaların çocuklara eşlik ederek onları yalnız bırakmamaları önemlidir.
- Çocuklarla beraber oyun oynamak, hem gözün arkada kalmamasını sağlar hem de çocuklara önem verildiğini gösterir.
- 34:37Yaz Tatilinde Anılar Biriktirme
- Yaz tatilinde unutulmaz anılar biriktirmek çok önemlidir, çocukluk dönemi anıları hep hatırlanır.
- Aile bir arada olmak, huzur ve mutluluk içerisinde geçiren tatiller çocuk için değerlidir.
- 35:24Porselen Lamineler Hakkında Bilgi
- Porselen lamineler, dişin ön yüzeyini kaplayan ince bir porselen çeşididir ve "yaprak porselen" olarak da adlandırılır.
- Lamineler yapmak için dişin ön yüzeyinden 2-4 milimetre arasına kadar aşındırma yapılır, bu da diş minesini etkilemez.
- Porselen lamineler, dişin komşularının rengine en yakın renkte yapılarak dişler arasında geçiş farkının göze batmasını önler.
- 38:36Diş Beyazlatma ve Estetik
- Bazı hastalar sadece ön dişlerini beyazlatıp arkadaki dişlerin sarı kalmasını tercih edebilir, ancak bu estetik açıdan olumlu değildir.
- Doğallık tercih edilmelidir ve renk geçişleri uyumlu şekilde sağlanmalıdır.
- Hastalar genellikle önce ön dişleri beyazlatıp sonra arkadakileri yapmayı düşünür, ancak bu durum sağ dişlerin kesilmesini gerektirebilir.
- 39:58Implant Nedir?
- Implant, diş eksikliğinde kullanılan yapay diş köküdür ve kemik içerisine yerleştirilir.
- Klasik köprü tedavisinde komşu dişler küçültülürken, implant tedavisinde komşu dişlere zarar verilmez.
- Köprü tedavisinde temizlenebilir alan azalırken, implant tedavisinde bu sorun yaşanmaz.
- 41:38Implant Tedavisi Süreci
- Implant, titanyum alaşımından yapılmış bir vida gibidir ve kemikle mükemmel uyum sağlar.
- Dişi çektikten sonra aynı anda implant yapılabilir, ancak ciddi enfeksiyon durumlarında bir iki ay beklemek gerekebilir.
- Implantın boyu ve çapı hastanın kemik ölçülerine göre belirlenir ve kemik içerisine yerleştirilir.
- Standart olarak implant yerleştirildikten sonra 2,5-3 ay beklenir, sonra ebatment ve porselen takılır.
- 43:45Implantın Ömrü
- Implantın ömrü, operasyon başarısı kadar hastanın genel sağlık durumu, ağız hijyeni ve sistemik hastalıklarına bağlıdır.
- İyi bir implant ve bakımla implant ömrü ömürlük olabilir, ancak kesin bir süre belirtmek mümkün değildir.
- 44:53Kanal Tedavisi Sonrası Diş Kırıklığı ve Porselen Kaplama
- Kanal tedavisi yapılan dişler zamanla kırılabilir çünkü kanal tedavisi sırasında dişin sıvı dengesi bozulur ve diş canlılığı biter.
- Kanal tedavisi sonrası büyük madde kaybı olmuş dişlerde porselen kaplama yapılması önerilir, böylece diş koruma altına alınır.
- Kanal tedavisi yapıldıktan sonra diş çekimi gerekmeden, kök sağlıksızsa kökün içerisine kanal pin (minik vida) yerleştirilerek dolgu yapılabilir.
- 47:41Diyabet Hastalarında Implant Uygulaması
- Diyabet hastalarında implant uygulaması mümkün olup olmadığı hastanın kan şeker düzeyinin kontrol altında olup olmadığına bağlıdır.
- Kan şeker düzeyinin 200'in altında ve hemoglobin A1C değerinin %7,5-8'lerin altında olması implant için uygun seviyedir.
- Diyabet hastalarında kemik erimesi yaşanmışsa, kan değerleri kontrol altındaysa kemik tozları ile kemik grefti yapılarak tekrar implant yapılabilir.
- 50:03Gebelik Sürecinde Diş Implant Uygulaması
- Gebelik üç farklı trimestere ayrılır: 1-3. ay, 3-6. ay ve 6-9. ay.
- En güvenilir ve tedavi yapılabilen dönem 3-6. ay arasıdır (ikinci trimester).
- 1. ve 3. trimesterde acil durumlar dışında tedavi yapılmamalıdır, ancak annenin ciddi ağrıları varsa tedavi yapılmalıdır.
- İmplant tedavisi ertelediği bir tedavi olduğu için gebelik sonrası yapılması önerilir, ancak gerekirse 3-6. ay arası en uygun dönemdir.
- 52:06Diş Sıkma ve İmplant Tedavisi
- Diş sıkması implant tedavisine zarar verebilir, porseleni kırabilir ve implantta kemik kaybına sebep olabilir.
- Botoks tedavisi diş sıkmasına çözüm olabilir ancak tek seferde değil, 3-4 ay aralıklarla tekrarlanmalıdır.
- Eklem plağı (şeffaf plaka) tedavisi önerilir ve bu plaka 24 saat boyunca (sadece diş fırçalarken çıkarılarak) kullanılmalıdır, sadece gece takarak diş sıkma sorunu çözülemeyecektir.