Buradasın
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Hakkında Bilgilendirici Program
youtube.com/watch?v=b-cjeDWIuGgYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir sunucu ve klinik psikolog Dr. Zafer Akıncı arasında geçen, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu konusunu ele alan bir sağlık programıdır. Program canlı yayında yayınlanmakta ve izleyicilerden gelen sorularla da devam etmektedir.
- Video, dikkat eksikliğinin ne olduğu, beynin ön bölgesindeki prefrontal korteks'in bu durumla ilişkisi, dikkat türleri ve dikkat eksikliğinin nedenleri üzerine odaklanmaktadır. Program boyunca dikkat eksikliği teşhisi için kullanılan bilimsel testler gösterilmekte, çocuklarda dikkat eksikliğinin nasıl tespit edilebileceği anlatılmakta ve dikkat becerilerini geliştirmek için pratik öneriler sunulmaktadır.
- Videoda ayrıca internet bağımlılığı, televizyon izleme alışkanlığı, sosyal medya kullanımı ve modern yaşam tarzının dikkat eksikliğini artırdığı belirtilmektedir. B12 ve çinko gibi vitaminlerin dikkat üzerindeki etkisi, epifiz bezinin önemi ve günlük dikkat testleri gibi pratik öneriler de paylaşılmaktadır.
- 00:37Program Tanıtımı
- Program, insan psikolojisine yönelik, çocuklar ve büyükler için tavsiyeler ve testler içeren bir sağlık programıdır.
- Uzman klinik psikolog Dr. Zafer Akıncı programda yer almaktadır.
- Programda dikkat eksikliği testi, evde uygulanabilir yöntemler ve dikkat eksikliğinin çocuklarda yarattığı kayıplar ele alınacaktır.
- 01:47Sokakta Yapılan Dikkat Eksikliği Deneyi
- Hafta içi Filiz Hanım ile birlikte sokakta yapılan bir deneyde yetişkinlerin dikkat eksikliği seviyesi belirlenmiştir.
- Deneyde üç soru sorulmuş: Hz. Musa'nın gemisine her hayvandan kaç tane aldığını, hangi ayda 28 gün olduğunu ve ineklerin içtiği sütte hangi madde zararlı olduğunu.
- İnsanların dikkat eksikliği seviyesi, sorulara verilen cevaplarla ortaya çıkmıştır.
- 04:29Dikkat Eksikliğinin Tanımı
- Dikkat eksikliği, bir kişinin beynine birden fazla uyaran geldiğinde, beynin birçok uyaranı devre dışı bırakıp bir tanesine odaklanabilme yeteneğinin eksikliğidir.
- Broadband ve Cherry adlı bilim adamları tarafından geliştirilen gölgeleme teorisi, birden fazla bilginin beynimize geldiğinde, beynin diğer uyaranları gölgeleyip tek birine odaklanabilme yeteneğini açıklar.
- Seçici dikkat, birçok uyaranın içinden en önemlisini seçebilme yeteneğidir ve bu beynin ön bölgesindeki prefrontal korteks ve ventromodial prefrontal korteks bölgelerinde gerçekleşir.
- 06:25Dikkat Eksikliğinin Nedenleri ve Tedavisi
- Dikkati dağınık kişilerin beyninin ön bölümüne (frontal korteks) daha az kan gittiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
- Dikkat eksikliği yaşayan bir çocuğun problemi beyinle ilgilidir, davranışla ilgili değildir; bu nedenle tehdit, şantaj veya dövme gibi yöntemler etkili değildir.
- Dikkat eksikliği, dinlememe, anlamama, idrak edememe ve dillendirememe gibi sorunlarla ilişkilidir.
- 09:52İnsanın Üç Tip Dikkati
- Bilim adamları insanda üç tip dikkat tespit etmişlerdir: seçici dikkat, odaklanmış dikkat ve sürdürülebilir dikkat.
- Başarılı dikkat için bir uyarana odaklanabilme, seçebilme ve bu dikkati kırk dakika devam ettirebilme gereklidir.
- Beyin yapısında dikkat eksikliği olan kişilerin, egzersizlerle dikkati artan kişilerin ve normal dikkat kullanabilen öğrencilerin farklı kanlanma belirtileri gözlemlenmiştir.
- 11:34Dikkat Eksikliğinin Çözümü
- Dikkat eksikliği olan bir çocuğa dövmek, özel ders almak, dershaneye göndermek veya şiddet kullanmak çözüm değildir.
- Beyinde yüz milyar sinir hücresi (nöron) bulunur ve bunları çalıştırmazsanız unuturlar.
- Tekdüze bir hayat ve bilgi alanı, beyindeki nöronların çalışmasını engeller; "isleyen demir pas tutmaz" prensibi beyinde de geçerlidir.
- 14:01Dikkat Eksikliğinin Etkileri
- Sihirbazlar dikkat eksikliğinden faydalanarak illüzyonlar yaparlar; sihirbazların en çok kullandığı şey güzel görünümlü, dekolteli kadınlardır.
- Bir bilimsel çalışmada 263 üstün zekalı çocuktan %81'inde dikkat eksikliği teşhisi konulmuştur.
- Dikkat eksikliği olan bir çocuğun akademik başarısı, dikkat eksikliği olmayan bir çocuğun başarısından çok daha düşüktür.
- 19:20Dikkat Eksikliğinin Sebepleri
- Dikkat eksikliğinin en önemli sebeplerinden biri internete aşırı girme ve hareketli reklamlara maruz kalma durumudur.
- Beyin harekete çok duyarlıdır ve internette sürekli hareketli görüntüler beyni aşırı hareketli görüntülere alıştırır.
- Beyindeki nöronlar aynı uyarana maruz kaldığında bir süre sonra yapısı değişir, bu nöroplastisite olarak adlandırılır.
- 20:23İnternet Bağımlılığı ve Dikkat Eksikliği
- İnternet bağımlılığı, beyin nöronlarının sürekli hareket halinde olması sonucu oluşur ve durağan yazılarda dördüncü dakikada kişinin canı sıkılır.
- Çocuklara ödevlerin internetten verilmesi, dikkat eksikliği nedenlerinden biridir.
- Her şeyin filmi yapılması, çocukların bir şeyi yapmak zorunda kalmadan hazır görüntü ve video bulmalarına olanak sağlar.
- 21:39Beynin Hareket Sensörü ve Dikkat
- Beyinde hareket sensörü bulunur ve beyni sürekli harekete maruz bırakır.
- Beden eğitimi bölümünde sürekli fiziksel hareketlerle meşgul olan kişilerin sabit durağan şeylere odaklanma kabiliyeti giderek düşmektedir.
- Görsel yönetmenler gibi sürekli hareketli ortamlarda çalışan kişilerde de dikkat problemi görülür.
- 23:35İzleyicilerin Deneyimleri
- İzleyiciler arasında dikkat dağınıklığı ve unutkanlık sorunları yaşanmaktadır.
- Çocukların dikkat dağınıklığı, söz dinletememe ve sürekli hareket halinde olma gibi davranışlara yol açmaktadır.
- Dikkat eksikliği veya dağınıklığı düzelir ve gelişebilir, iyi bir eğitim ve ilgi gösterilmesiyle iyileşebilir.
- 27:34Dikkat Eksikliğinin Etkileri
- Dikkat eksikliği insanların hayatını karartır ve taksirle suç işleme kanun maddesi nedeniyle birçok suç işlemesine neden olur.
- Bir öğrenci öğretmeni dinledikten sonra bilgilerin yüzde yetmişiki'sini iki saat içinde unutuyor.
- Dikkat eksikliği ile hiperaktivite birbirine karıştırılmamalıdır; hiperaktivite dürtüsellik kökenli nörolojik bir bozukluktur ve dikkat eksikliği hiperaktivitenin bir parçasıdır.
- 29:29Eğitim Sistemi ve Çocuk Davranışları
- Çocukların üzerine korkunç bir bilgi yüklenmesi vardır ve bu durum çocukların ilgilenmez hale gelmesine neden olur.
- Akıllı çocuklar genellikle hareketli olup, yaramaz çocuk akıllı çocuktur veya akıllı çocuk yaramaz çocuktur.
- Eğitim sisteminde çocuklar at yarışı gibi sürüklenir, bilgisayar, oyun ve çizgi film gibi aktivitelerden mahrum bırakılır.
- 32:15Epifiz Bezi ve Bağımlılık
- Bazı markalara düşkün insanlar, bağımlılık yapan maddeler nedeniyle başka yiyecek ve içeceklerden vazgeçemiyorlar.
- Epifiz bezi ile ilgili bilgiler hayati önem taşıyor ve doktorların bu konuyu öğrenmesi gerekiyor.
- 32:49Dikkat Eksikliği Testleri
- Bilimsel bir görüntüde gizlenmiş bir köpek bulunuyor ve çoğu kişi bu köpeği göremiyor, bu dikkat eksikliği teşhisinde kullanılmış bir deney.
- Beyaz şeklin hangi rengin uzantısı olduğu sorusunda çoğu kişi yanlış cevap veriyor, doğru cevap sarı rengin uzantısıdır.
- Belirli sırayla gösterilen kelimeleri hatırlamaya çalışmak da dikkat testi olarak kullanılıyor.
- 35:32Dikkat Eksikliği Özellikleri
- Dikkat eksikliğinde en çok dikkat edilen konulardan biri çocuk seçici dikkati odaklanmış olsa bile sürdürme sorunu.
- Dikkat eksikliği tedavisinde üç haftada sonuç alınabiliyor ve pirinç ayıklama, yün örmek gibi egzersizler kullanılıyor.
- Amerika'da Türkiye'de kullanılan bazı ilaçlar bazı eyaletlerde yasaklandı, ilacı yazmak suç olarak görülüyor.
- 37:45Dikkat Eksikliği Belirtileri ve Tedavisi
- Çocuğun ders başında üçüncü dakikadan sonra tuvalete gelmesi, su içmesi veya kapı çalması dikkat eksikliği olma ihtimalini gösteriyor.
- İki çocuğa kitap verip kaçıncı dakikada dikkati dağıldığını ölçmek bir test olarak kullanılabilir.
- Bir saat içerisinde dört kereden fazla dikkat dağılması olmaması ve dalma halinin en az on altı dakika devam etmesi bekleniyor.
- 39:02Okuma ve Dinlenme
- Türkiye'de insanlar genel olarak ilkokuldan başlayarak ortaokul ve lise ile ayrıntı bilgilerden dolayı okumaktan yıldırılmış durumda.
- Kur'an-ı Kerim'de İnsirah Suresi'nde bir işten sıkıldığınızda başka bir işe koyulun diye bir ayet var.
- Dinlenmek boşta durmak değil, boş kaldığınızda geçmiş ve gelecek düşüncelerinize daha çok üzülürsünüz.
- 40:22Dinlenme ve Teknoloji Bağımlılığı
- Dinlenmek, ders çalışıp yorulduktan sonra oyun oynamak, çizgi film izlemek veya eşle muhabbet etmek gibi aktivitelerle zaman geçirmektir.
- Günümüzde insanlar sürekli internet ve cep telefonu kullanıyor, çekilen mesaj sayısı ve harcanan zaman ürkütücü seviyede.
- Televizyon bağımlılığı nedeniyle insanlar birbirleriyle az konuşuyor, bu da bilgilenme ihtiyacını azaltıyor.
- 42:09Bilgi Arayışında Değişim
- Harvard Üniversitesi'nde 2010'da yayınlanan bir çalışmaya göre, arama motoruna üç harf yazınca "bunu mu demek istediniz" diye bir kelime getiriyor, bu da beyinlerin tembelleşmesine neden oluyor.
- Günümüzde çocuklar okulda verilen ödevleri kopyala yapıştırıp kalem kağıttan yazıyor, bu da araştırma becerilerini zayıflatıyor.
- 42:51Dikkat Geliştirme Yöntemleri
- B12 ve çinko vitaminleri dikkat üzerine etkili sonuçlar veriyor, ancak beyin sürekli aktif olarak kullanıyor.
- Civa, ağır metaller ve sodyum florid gibi maddeler beyindeki algı merkezini kireçlendiriyor, bu nedenle epifiz bezini korumak önemlidir.
- Dikkat testi için bir kitaptan belirli bir harfi (örneğin "k") sayma alıştırması yapılabilir, ilk sayma ile ikinci sayma arasındaki fark dikkat eksikliğini gösterir.
- 45:03Dikkat Geliştirme Teknikleri
- Kelime hatırlama alıştırması için on kelime yazıp üç dakika sonra hatırlamaya çalışmak önemlidir.
- Kitabın metninde kelimeler işaretleyip sayfayı kapatıp sırayla hatırlamaya çalışmak, prefrontal korteksine giden kan miktarını artırır.
- Sihirbazlık gösterilerinde dikkat eksikliği kullanılarak, insanların dikkatinden kaçan değişiklikleri fark etmeleri sağlanır.
- 46:41İnsan Varlığının Biyopsikososyo Yapısı
- Tıp, insanı "biyo-psiko-sosyo-ontolojik bir varlık" olarak tanımlar.
- Çocuklarda önce biyoloji (organik) sorunlar kontrol edilmeli, sonra psiko ve sosyo faktörler ele alınmalıdır.
- Altı yaş altı çocuklara oyuncakları üst üste dizip seçici dikkatini geliştirmek için belirli bir oyuncak bulmaları istenebilir.
- Çocuklara birden fazla oyuncağı aynı anda vermemek, dürtüsellik tetiklenmesini ve beyinlerini bozmayı önler.