Buradasın
Derin Ven Trombozu ve Akciğer Embolisi Bilgilendirme Programı
youtube.com/watch?v=lm-47EjByfYYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Hayatın Ritmi" adlı sağlık programında Dr. Halit Yerebakan ve Prof. Dr. Turhan Yavuz gibi uzmanlar, derin ven trombozu ve akciğer embolisi hastalıklarını detaylı şekilde ele almaktadır.
- Program, bu "sinsi ve sessiz hastalık"ların nedenleri, risk faktörleri, belirtileri ve tedavi yöntemlerini kapsamlı bir şekilde anlatmaktadır. İlk bölümde bacak damarlarının çalışma mekanizması ve trombozun oluşumu açıklanırken, ikinci bölümde akciğer embolisinin ciddiyeti ve modern tedavi yöntemleri ele alınmaktadır. Programın son bölümünde, COVID-19 sonrası derin ven trombozu ve akciğer embolisi geçiren 48 yaşındaki Gülsüm Günday'ın hasta hikayesi paylaşılmaktadır.
- Program ayrıca hareketsizlik, obezite, gebelik, genetik yatkınlık ve doğum kontrol hapı kullanımı gibi tromboz risk faktörlerini vurgulamakta ve Türkiye'de geliştirilen yerli teknolojiler hakkında bilgiler sunmaktadır. Video, izleyicilerin bu ciddi hastalıklar hakkında bilinçlerini artırmayı amaçlamaktadır.
- 00:30Hayatın Ritmi Programı
- Program, her sabah farklı sağlık konularını ele alarak evlerinize konuk olmaya devam ediyor.
- Bugünkü konu, sinsi ve sessiz ilerleyen, öksürük, nefes darlığı, bacak ağrıları, şişlik ve morarmalar gibi belirtilerle görünen tehlikeli bir hastalığı ele alacak.
- Konunun adı emboli, yani akciğerlerde pıhtı oluşumu.
- 01:44Derin Ven Trombozu ve Emboli
- Derin ven trombozu, bacak damarlarında oluşan pıhtılaşmalardır ve sessiz bir hastalık olarak tanımlanmaktadır.
- Derin ven trombozu sonucu meydana gelen akciğer embolisi, ani nefes daralması, baygınlık ve bazen ani ölüm nedeni olabilir.
- Emboli tedavisinde bile yüzde 2 ile yüzde 10 arasında kayıp yaşanabilmektedir.
- 03:20Derin Ven Trombozu Hakkında Bilgiler
- Derin ven trombozu, bacaklardaki derin toplardamarların pıhtılaşması anlamına gelmektedir.
- Bacaklarda iki damar sistemi vardır: derinden giden toplardamarlar ve kasık bölgemizden yüzeyden giden toplardamarlar.
- Derin ven trombozu, daha derindeki damarlarda oluşan pıhtılaşmalardır ve genellikle uyluk venlerinde görülür.
- 04:22Bacak Damarlarının Çalışma Mekanizması
- Damarlarımızın içerisinde yerçekimine karşı etki göstererek kalbe doğru giden kanın geri gelmesini engelleyecek kapaklar vardır.
- Bu kapakların rahat çalışabilmesi için dışarıdan baskıya ihtiyaç vardır, bu da adım atarak bacak kaslarının kasılmasıyla sağlanır.
- Uzun süreli hareketsizlik, göbek, obezite ve karın içi basıncı artan durumlar, kan dolaşımını engelleyebilir.
- 07:37Emboli Oluşum Mekanizması
- Ayaktaki toplardamarlarda kapaklar vardır ve kan aşağıdan yukarıya doğru giderken her atımda kapaklar kapanarak geri gelmesini engeller.
- Bu kapaklar veya damarlar bozulabilir, genetik faktörler ve varis sebepleri etkileyebilir.
- Kan geri akan durumda birikiyor, özellikle kapakların üzerinde birikebilir ve durağanlaştığı için pıhtılaşma durumuna gider.
- 08:22Damar Pıhtılaşması ve Belirtileri
- Damar pıhtılaşması durumunda etkilenen bacakta şişlik oluşur, genellikle tek tarafta şişlik görülür.
- Bacağın baldır bölgesinde bıçak saplanır gibi ağrılar hissedilebilir ve doktor muayene sırasında bacak bağlarını sıktığında ağrı artar.
- Etkilenen bacakta cilt rengi değişebilir, sıcaklık hissi olabilir ve pıhtılaşma mikrobiyolojik bir besiyeri oluşturarak bacakta mikrop üremesine neden olabilir.
- 09:23Risk Faktörleri
- Yaş ilerlemesi, damar duvarının esnekliğini kaybetmesi ve damar fonksiyonunun bozulması pıhtılaşma riskini artırır.
- Uzun süreli hareketsizlik, travma, gebelik, oral kontraseptif kullanımı, obezite, tütün kullanımı ve genetik faktörler pıhtılaşma riskini artırabilir.
- Bazı insanların kanı doğuştan genetik olarak pıhtılaşmaya meyillidir.
- 10:11Tanı ve Tedavi
- Tek bacağında şişlik ve ağrı olan hastalarda renkli doppler ultrason (kan akımını gösteren ultrason) yapılmalıdır.
- Renkli doppler ultrasonda kan akımının tıkandığı yer damar pıhtılaşması olduğunu gösterir.
- Tedavide kan sulandırıcı ilaçlar kullanılır ve bazı durumlarda damar içine girip mekanik temizlik yapılabilir.
- 11:20Önleyici Öneriler
- Uzun süreli seyahatlerde veya varisli damar varsa spor çorapları, seyahat çorapları veya varis çorapları kullanılmalıdır.
- Basınçlı çoraplar, varisli damarlarda kapakların kapanmasını sağlayarak kan akımını doğrusal hale getirir.
- Varis çorabının şekli, şeması ve boyu hakkında bilgi için kalp damar cerrahisi uzmanıyla görüşmek gerekir.
- 12:45Komplikasyonlar
- Derin ven trombozu (DVT) damar pıhtılaşmasının bir komplikasyonudur ve akciğer embolisi yapabilir.
- Post-tromboflebitik sendrom, damar pıhtılaşmasının iltihaplanma süreci sonrası gelişen kalıcı şişlik ve enfeksiyon durumudur.
- Kan sulandırıcı tedavide komplikasyonlar olabilir, ancak bu tedavi damar pıhtılaşmasının ilk tedavisi olarak uygulanır.
- 15:38Pulmoner Emboli
- Pulmoner emboli, damar içerisinde oluşan pıhtının akciğer atardamarına atılması ve tıkadığı durumdur.
- Pulmoner emboli neredeyse yüzde 80-90'ı bacak damarlarından kaynaklanır, ancak kalıtsal nedenler veya nedeni belirlenemeyen durumlar da olabilir.
- Pulmoner emboli, akciğerdeki damarlara pıhtı atarak solunumu ve dolaşımı etkileyerek akciğer krizi gibi bir durum oluşturur ve kalbi de etkiler.
- 17:25Pulmoner Emboli'nin Oluşumu
- Pulmoner emboli, genellikle diz üstü damarlardan daha sık başlayıp toplardamar boyunca büyüyen bir pıhtı ile oluşur.
- Bacaktan gelen kirli kan sağ kalbe, sonra akciğere ulaşır ve temizlenir.
- Akciğerde bir damar tıkandığında, o bölgedeki doku gaz transferi etkilenir ve akciğer krizi oluşur.
- 19:17Pulmoner Emboli'nin Etkileri
- Akciğerler şiştiğinde kan pompalayarak temizlenir, ancak bir bölgeye kan gidemediğinde sağ kalp zorlanır.
- Sağ kalp yetmezliği nefes darlığı, baygınlık, ayak şişmesi ve ölüme neden olabilir.
- Tedavi edilmediğinde hastanın üçte biri bir saat içinde ölebileceği için hızlı müdahale önemlidir.
- 20:30Pulmoner Emboli Tedavisi
- Eskiden akciğer ameliyatı ile pıhtı temizlenirken, günümüzde minimal invaziv yöntemlerle dakikalar içinde tedavi edilebiliyor.
- Pulmoner emboli iki tür olabilir: masif (çok ciddi, ölüme kadar gidebilen) ve hafif seyreden.
- Hafif seyreden embolilerde sistemik olarak pıhtı yırtıcı ilaçlarla tedavi edilebilir.
- 22:08Pulmoner Emboli Risk Faktörleri
- Genetik yatkınlık, doğum kontrol hapı kullanımı, kanser tedavisi, gebelik engelleyici ilaçlar ve tütün kullanımı pıhtılaşma riskini artırır.
- Antifosfolipit sendromu ve protein C yetmezliği gibi durumlarda tedavi ömür boyu sürebilir.
- Konjenital olarak kromozom anomalileri olanlar pıhtılaşma meyilinde olabilir, ancak her zaman pıhtı gelişmez.
- 24:19Tedavi Süreci ve Sonuçları
- Risk faktörü olmayan hastalarda tedavi 3-6 ay, ilave risk faktörleri varsa 1 yıl kadar sürebilir.
- İlk 15 gün içerisinde hastaneye gelenlerin çoğu tama yakın tedavi olabilir.
- Tedaviye rağmen ilk hastaneye geldikleri zaman durumu kötüyse %2-10 arasında kaybedilebiliyor.
- 26:28Derin Baldır Ven Trombozunun Özellikleri
- Derin baldır venlerinde oluşan tromboz, genellikle uylukta oluşur ve kalbin sağ tarafından akciğerlere ulaşabilir.
- Varisli damarlardan oluşan pıhtı, çok nadir olmasına rağmen akciğere ulaşabilir ve bu durum başkalarında da görülebilir.
- Varis tedavisi sırasında, özellikle lazer tedavisi yapıldığında kurallara uymazsa, pulmoner emboli riski yüzde bir oranında da olsa ortaya çıkabilir.
- 27:36Girişimsel Tedavi Yöntemleri
- Derin ven trombozunun tedavisi için artık cerrahların üçüncü gözü olan parmakları yerine kateterler kullanılarak girişimsel yöntemler uygulanabilmektedir.
- Hastalar lokal anestezi altında, genellikle uyanık olarak anjiyo laboratuvarlarında tedavi alırlar.
- Ultrason eşliğinde damar sistemine girilen kılavuz tel, damarın içerisinde ilerler ve normal sheet sistemine bağlanarak tedavi için bir ulaşım kapısı oluşturur.
- 29:23Tedavi Yöntemleri ve Teknolojik Gelişmeler
- Tedavi sırasında pıhtının aspirasyonu, içinden ilaç verilmesi veya ultrasonik dalga eşliğinde ilaç verilmesi gibi çeşitli yöntemler kullanılır.
- Son yıllarda Türkiye'de milli ve yerli sermaye ile geliştirilen ciddi teknolojik enstrümanlar kullanılmaya başlanmıştır.
- Türkiye'de kalp damar cerrahisi alanında önemli gelişmeler kaydedilmiş ve artık bilgi üretimi yaparak diğer ülkelere bilgi aktarımı yapabilmektedir.
- 30:46Hareketsizliğin Etkileri
- Hareketsizlik ölümcül hastalıklara sebep olabilir ve kalp, damar ve şeker hastalıklarının en önemli nedenlerinden biridir.
- Hareketsizlik obeziteye, tansiyona ve psikolojik sorunlara neden olabilir.
- Hareket özgürlük demektir ve yaşam tarzımızı değiştirmek mümkün olduğundan, kilo almak başlı başına büyük bir hastalıktır.
- 32:37Hasta Hikayesi: Gülsüm Günday'ın COVID-19 Geçmişi
- Programda 48 yaşındaki Gülsüm Günday'ın COVID-19 geçmişi ve sonrasında yaşanan olaylar anlatılacak.
- Gülsüm'ün hikayesi, hayatın ritminde derin ven trombozu, akciğer embolisi ve bununla ilgili diğer komplikasyonları konusunda iyi bir örnek.
- Gülsüm'ün hikayesi, COVID-19 dönemle ilişkili bir süreç olarak tanımlanıyor.
- 33:34COVID-19 Sembollerinin Başlangıcı
- 5 Şubat'ta sırt ağrıları başladı ve beş gün boyunca ağrı kesicilerle idare edildi.
- 10 Şubat'ta öksürdüğünde ağzından kan geldiğinde özel bir hastaneye gitti.
- PCR testi negatif çıktı fakat tomografiye bakılarak COVID-19 akciğerlere indiği ve komik zatürre olduğu söylendi.
- 35:02Hastanede Yaşananlar
- Beş gün boyunca COVID-19 tedavisi gördü ve her gün tomografiler çekildi.
- Beşinci günün sonunda zatürre tedavisine döndüler çünkü kan tahlillerinde CRP değeri 160 lira'ya yükseldi.
- Ciğerden sıvı alındıktan sonra CRP değeri 40'lardan 195'e fırladı ve ağrılar başladı.
- 36:46Hastaneden Çıkış ve Evdeki Durum
- On üç gün hastanede kaldı ve ailesiyle görüntülü iletişim kurarak zaman geçirdi.
- On altı günün sonunda CRP değeri 20'lere düştüğünde hastaneden çıktı.
- Evde yatak istirahati yaparak iyi dinlendi.
- 38:08Derin Ven Trombozu Riski
- Derin ven trombozunun en önemli risk faktörleri hareketsizlik ve eşlik eden başka hastalıklar.
- Uzun seyahatlerde hareketsiz kalınan bacaklarda derin ven trombozu riski artıyor.
- Hareketsiz kalınan dönemde eşlik eden enfeksiyon, vücudu daha fazla etkileyebilir ve önlenemez bir sonuç olarak derin ven trombozuna götürebilir.
- 39:07Derin Ven Trombozu Belirtileri
- Hastaneden çıkıp evde iki-üç gün sonra bacağındaki uyuşma ve soğukluk hissi başladı.
- Özellikle sol bacağında buz gibi bir hissi vardı ve şişme çok azdı.
- Üçüncü günün sonunda evde iki kez kısa süreli bayıldı ve ikinci bayılmadan sonra acil hastaneye götürüldü.
- 40:22Pıhtılaşma ve Akciğer Embolisi
- Bacağın toplardamarında oluşan pıhtılaşma, derin damarlarda sertleşerek kan akımıyla koparak akciğere doğru hareket edebilir.
- Hastaneye gittiğinde bacağında şişlik olduğu ve akciğerde pıhtı atmış olduğu belirlenmiştir.
- Akciğer embolisi ölümcül olabilir, kalbe ekstra yük biniyor, vücudun oksijenasyonu bozuluyor ve akciğerde bir kriz alanı meydana geliyor.
- 41:31Hastanede Yaşananlar
- Hastaneye gittiğinde bacağının inanılmaz şişti, sol bacağının öteki bacağının yaklaşık iki katına yaklaştığı belirtiliyor.
- Tedavi için bir haftalık ev süreci sonrasında hastaneye tekrar gitti ve on iki gün tedavi gördü.
- Kan sulandırıcı tedavisi hemen başlamış, ancak bacak şişliği istenilen şekilde indirilememiş.
- 43:54Evdeki Durumlar
- Evde bitmeyen hastalık durumu ve hayatı tehdit eden durumlar ailede büyük psikolojik baskı oluşturmuş.
- Dokuz yaşındaki kızı idrak edemese de, on beş yaşındaki büyük kızı çok sıkıntılı günler geçirmiş ve annelerini kaybedeceklerini düşünmüş.
- Aile üyeleri (eş, çocuklar, abla) psikolojik olarak çok bozulmuş.
- 45:08Tıbbi Değerlendirme
- Bacak damarlarına doppler çekildiğinde, bacak boydan boya pıhtı dolu olduğu tespit edilmiş.
- Pıhtılaşma belirli bir yerinde değil, ayak bileğinden karın bölgesine kadar yayılmış durumda.
- Tedavi edilmezse, pıhtı erimeyebilir ve "fil bacağı" olarak adlandırılan ödem hastalığı yaşayabilecekti.
- 46:29Tedavi ve Sonuç
- Diz arkasından giriş yapılarak ana toplardamarın içerisi mekanik olarak temizlenen üç saatlik bir operasyon geçirildi.
- Operasyon sonrası bacak şişliği ertesi gün hemen indi.
- Kan sulandırıcı tedavisi beş ay devam ediyor ve varis çorabı kullanmaya devam ediliyor.
- 47:04Genetik ve Risk Faktörleri
- Hastanın iki kere korona geçirdiği tespit edilmiş, COVID-19 pıhtılaşmaya meyil artırmaktadır.
- Enfeksiyon, pıhtılaşmaya meyil ve hareketsizlik bir araya gelerek pıhtı mekanizmasını tetiklemiş.
- Genetik panelde pıhtılaşmaya meyil olabilecek iki genetik mutasyon tespit edilmiş.
- 49:24Hastanın Yaşadıkları
- Hastanın hastane hikayesi 10 Şubat'ta başlamış, 17 Nisan'da evine dönmüş, toplam iki buçuk ay hastanede kalmış.
- Hastanede bir ay uyuyamamış, ağrılar ve uzun COVID nedeniyle rahatsızlık yaşamış.
- Çocukları onu evde görmek için çok sevinmiş, ancak hastanın kendisi de bu kötü deneyimi unutturmaya çalışmış.
- 50:39Program Kapanışı ve Teşekkür
- Konuşmacı, eşinin kendisiyle uğraşmasına teşekkür ediyor.
- Program sunucusu, konuşmacının hikayesini paylaştığı için teşekkür ediyor.
- İzleyicilere hayat ve sağlık hikayelerini paylaşmaları için iletişim numaraları veriliyor.
- 51:20Programın Değerlendirmesi
- Program, önemli bir hastalık ve yaşam tarzı ile genetiğin birleştiği klinik tablo hakkında bilgi veriyor.
- Programın bir ders niteliğinde olduğu belirtiliyor.
- 52:01Şeker Hastalığı Programı
- Şeker hastalığı ve tedavi konusunda çeşitli sorular ele alınıyor.
- Profesör Doktor Zeynep Hoşsiva, insülin tedavisine başlama zamanı hakkında bilgi veriyor.
- Diyetisyen Yekbu Köseoğlu, diyetisyen önerileri sunuyor.
- Spor uzmanı Selahattin Demir, şeker hastaları için evde yapabileceği egzersizlerden bahsediyor.
- 53:31Program Kapanışı
- Yarın Dr. Halit Yerebakan'la "Hayatın Ritminde" programının yayınlanacağı duyuruluyor.
- Programın sonunda bir slogan ve teklif sunuluyor.