Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Önce Çocuk" adlı televizyon programında, çocuk hekimi ve diş hekimi Dr. Mehmet Derici konuk olarak çocuklarda ağız ve diş sağlığı konusunu ele alıyor. Programda ayrıca bir konuk (Safiye Demirci Hanım) ve Poyraz adlı beş yaşındaki bir çocuk da yer alıyor.
- Program, çocuklarda sağlıklı diş gelişimi, süt dişlerinin önemi, diş hekimine ilk ziyaretin 2,5 yaşından itibaren yapılması, diş fırçalama teknikleri ve çocuklarda görülen diş sağlığı sorunları gibi konuları kapsamlı şekilde ele alıyor. Video, sokak röportajları, VTR'ler ve izleyici sorularının yanıtları şeklinde yapılandırılmıştır.
- Programda ayrıca hamilelik döneminde diş sağlığına etki eden faktörler, biberon çürüğü gibi yaygın çocuk diş sorunları, parmak emme alışkanlığı, anne eli değmiş gıdaların önemi ve diş çürüklerinin sadece ağız sağlığına değil, kalp, böbrek ve eklemlere de olumsuz etkileri gibi önemli bilgiler de paylaşılmaktadır. Engelli çocuklarda diş çürüğü sorunları ve çocuklarda implant uygulamaları hakkında bilgiler de programın içeriğinde yer almaktadır.
- 00:22Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı
- Ağız ve diş sağlığının temeli bebeklik döneminde atılıyor, diş fırçalama alışkanlığı kazandırılan çocuklar ilerleyen yaşlarda sağlıklı dişlere sahip oluyor.
- Süt dişlerinin ihmal edilmesi kalıcı dişlerde çapraşıklığa ve yapısında bozukluğa yol açıyor.
- Çocuklarda sağlıklı ve düzgün bir diş gelişimi için ailelerin dikkat etmesi gereken konular ele alınacak.
- 01:01Program Tanıtımı
- "Önce Çocuk" programında çocuklarda ağız ve diş sağlığı konusu ele alınacak.
- Sokak röportajları ve iki VTR (ideal diş fırçalama teknikleri ve çocuk diş hekimine nasıl götürülür) programda yer alacak.
- İzleyiciler sorularını Facebook, mail adresi veya telefon numarası üzerinden sorabilir.
- 02:56Diş Hekimiyle Barışık Olma
- Ağız ve diş hastalıklarının önlenmesi ve erken tedaviler koruyucu diş hekimliğinin ana temasını oluşturuyor.
- Aile diş hekimiyle barışık olmalı ve yılda en az bir kere diş hekimine gitmeli, çocuk da yanında götürülmeli.
- Çocukları 2,5 yaşından itibaren diş hekimine götürmek, zamanla korku oluşturmadan diş hekimiyle tanışmalarını sağlar.
- 04:25Diş Hekimliğindeki Değişiklikler
- Diş hekimliğinde artık renkli görseller, resimler, oyun kahramanları, televizyon ve çizgi filmler bulunuyor.
- Doktorlar artık daha sevimli ve çocuklara "lay lay lom" oyunları gibi eğlenceli yöntemlerle yaklaşabiliyor.
- Diş gelişimi temeli gebelikte başlıyor, dişler ana rahmindeyken çocuğun çenesine ve üst çenesine yerleşik halde bulunuyor.
- 05:24Gebelik ve Diş Sağlığı
- Gebelik sırasında annelerin dengeli beslenmesi ve ilaç kullanımında dikkatli olması diş sağlığını etkiliyor.
- Geçmişte bilinçsiz antibiyotik kullanımları (özellikle tetrasiklin) çok karşılanırken, günümüzde bu durum terk edilmiş durumda.
- Enfeksiyon tedavileri, diyabet, karaciğer ve böbrek hastalıkları gibi durumlar diş gelişimini etkileyen önemli unsurlar.
- 06:41Hamilelikte Diş Tedavisi
- Hamilelikte diş sağlığı önemlidir, özellikle 3-6. aylar (ikinci trimester) arasında tedavi yapılabilir.
- Aileler günümüzde "çocuğa bir şey olur" endişesiyle diş tedavisine gitmemeye başlamışlar.
- Hamileliğin ikinci trimesterinde (3-6. ay) kanal tedavisi dahil tüm diş tedavileri yapılabilir, hamilelikten sonra annenin vakti ve doğa bunu izin vermez.
- 08:41Süt Dişleri ve Fonksiyonları
- Süt dişler, ilk çıkan dişlerdir ve doğadaki yüksek yapılı canlılarda sadece insanlarda görülen bir özelliktir.
- Süt dişler, daimi dişlerin gelişmesi için bir rehberlik yapar ve büyüme ve gelişimde önemli bir rol oynar.
- Süt dişlerin ana fonksiyonu, uzun yıllar boyunca kullanacağımız daimi dişler için yer hazırlamaktır.
- 11:13Çocuklarda Diş Tedavisi ve Korku
- Çocuklara diş tedavisi yaparken ailelerin "korkma" diyerek korku yaratmaması önemlidir.
- Çocuklara diş hekimine gitmeyi rutin bir şey olarak sunmak gerekir.
- Süt dişlerinde çürük oluştuğunda, alttan gelen daimi diş kökü eritilebilir, bu nedenle bazen anestezi yapmadan dolgu yapılabilir.
- 13:50Biberon Çürüğü ve Çocuk Diş Sağlığı
- Biberon çürüğü, özellikle ön dişlerde tortu halinde kalan besinlerden kaynaklanan kararma ve çürük durumudur.
- Çocuklarda çürük olan dişlerin, eğer çok harap olmamışsa, dolgu yapılması gerekir.
- Günümüzde sakız kıvamında, tek hareketle uygulanabilen ve uzun yıllar kalabilen dolgular kullanılmaktadır.
- 16:27Süt Dişlerinin Çıkış Zamanları
- Birinci kesici dişler 6 ile 10 aylarda, ikinci azı dişler 8 ile 13 aylarda görünür hale gelir.
- Köpek dişleri 16-23 aylarda, birinci ve ikinci küçük azı dişler ise 23-33 aylarda ortaya çıkar.
- Çocuk hekimliğinde, büyüme ve gelişme geriliği, beslenme bozukluğu veya sendromik anormalite olmaması durumunda, dişlerin geç çıkması kaygılandırmaz ve bazen 12-14 aya kadar beklenilebilir.
- 17:59Diş Kaşıntıları ve Tedavisi
- Süt dişi bile olsa dişlerin geç çıkması (geç tentiyon) iyi bir şeydir çünkü çocuk bilinçleneceğinde dişi koruması daha kolay olur.
- Diş kaşıntıları sırasında salya ve sümük akması doğal bir süreçtir, bu duruma müdahale etmek gerekmez.
- Lidokain içerikli jellerin kullanımı önerilmez çünkü doğal süreçteki ateşlenmeyi ve acıyı deneyerek çocuk öğrenecektir.
- 20:31Diş Kaşıntıları İle İlgili Önemli Noktalar
- Diş kaşıntıları sırasında hafif bir kaşıntı yapılabilir, parmakla veya tülbent sarılı parmakla karbonatlı su ile.
- Dişe bağlı ateş genellikle 37,7'in üzerine çıkmaz, 38'in üzerinde ateş varsa çocuk hekimiye başvurulmalıdır.
- Her ateşi dişe bağlamak hatalıdır, ateş kaynağı belirlenmeden tedavi yapılmamalıdır.
- 22:07Kalıcı Dişler ve Önemi
- Süt dişleri toplam 20 tane olup, bunların sonrası 12 tane kalıcı diş çıkacaktır.
- Altı yaş dişi (birinci büyük azı dişi) çok önemlidir çünkü büyüme ve gelişim sırasında diğer dişlerin yerini belirleyici görev görür.
- Alt çenede sekiz diş olması 24 aylık bir çocuğa göre normaldir ve daha iki diş daha gelecektir.
- 24:46Diş Sağlığı İçin Önemli Tedbirler
- Çocuğun beslenmesi tamamlandıktan sonra dişlerinin temizlenmesi gerekir, bunun için tülbent veya parmak fırçası kullanılabilir.
- Diş sağlığı için doğru fırçalama, ağız bakımı ve dil temizliği önemlidir.
- Çocuklara abur cubur ve paketlenmiş gıdalardan uzak tutulmalı, doğal ve organik gıdalarla beslenmeleri sağlanmalıdır.
- 28:08Dil Temizliği ve Diş Sağlığı
- Dil temizliği diş sağlığı açısından önemli bir uygulamadır ve özel dil fırçaları kullanılabilir.
- Dilin yapısı değişkenlik gösterebilir ve bazı durumlarda (saçlı dil gibi) fırçalama gerekebilir.
- 29:02Çocuklarda Çürük İnsidansı Araştırma
- Türkiye'de yapılan bir araştırmaya göre, varlıklı kesimlerdeki 9-10 yaşındaki çocukların ağzında 4-5 çürük bulunurken, ekonomik olarak sıkıntılı bölgelerde bu sayı 10-12 çürüğe kadar çıkıyor.
- Şehir dışındaki köylere gidildiğinde beklenen gibi çürük yoğunluğu artmak yerine 2 çürük civarına düşüyor.
- 30:15Beslenme ve Diş Sağlığı İlişkisi
- Okul kantinlerinde satılan şekerli ve yapışkan besinler (cips gibi) dişlere yapışarak çürük yapabilir.
- Bilinçli ailelerde çocuk, anne ve baba fırçaladığı için çürük insidansı düşük olurken, doğal besinlerle beslenen köylerde çürük sıklığı daha azdır.
- Anne eli değmiş gıdalarla beslenmek ve diş dostu ürünler tercih etmek diş sağlığı için önemlidir.
- 32:40Süt Dişlerinin Önemi
- "Süt dişleri geçici olduğu için tedavi edilmesine gerek yok" inancı yanlıştır, süt dişleri daimi dişlerin yerini muhafaza eder.
- Süt dişlerinde çürük oluşması, daimi dişlerin erken sürümüne neden olabilir ve çocuk ortodontik tedavi ihtiyacı duyabilir.
- Çocuklukta diş hekimine alışkanlığı, yetişkinlikte diş hekimine karşı korku hissini azaltır.
- 34:44Çocuklara Diş Hekimi Yaklaşımı
- Çocuklarda şeker ve yapışkan besinlerin tüketimi çürük riskini artırır, bu ürünlerden sonra anında diş fırçalama yapılması gerekir.
- Çocukların diş hekimine alışması için ailelerin çocuklarıyla birlikte diş hekimliğine gitmesi ve korku göstermemesi önemlidir.
- Flor uygulaması, çilekli jel şeklinde uygulanarak çürük riskini azaltır ve her altı ayda bir uygulanmalıdır.
- 37:32Çocuklarda Diş Tedavisi
- Çocuklar çürük yapan ürünleri tüketirse, diş hekimine götürülmesi gerekir ve başlangıçta birkaç seans boyunca sadece kontrol yapılabilir.
- Çocuklara diş tedavisinde lazer gibi teknolojik cihazlar kullanılabilir ve korku ifadeleri kullanılmamalıdır.
- Diş hekimine gitme, saç tıraşı gibi rutin ve doğal bir bakım olarak görülmesi gerekir.
- 39:40Çocuklarda Uyum Problemi ve Sedasyon Tedavisi
- Bazı çocuklar, özellikle engelli, epilepsili veya zihinsel engelli çocuklar için uyum problemi yaşanabilmektedir.
- Sedasyon tedavisi, güvenlikli bir ortamda çocukları uyutarak, çürük tedavilerini tek seansta ve hızlı bir şekilde tamamlamak için kullanılmaktadır.
- Bir anestezi uzmanının desteğiyle, yaklaşık 10-12 çürük 20 dakika içinde, her çürük 2-2 dakikada temizlenip dolgu yapılabilir.
- 40:58Özel Durumlu Çocuklarda Diş Sağlığı
- Özel durumlu çocuklar genellikle burnu tıkalı, ağzı açık uyuyor ve biberon veya nazogastrik tüp ile beslenmekte olup, bu durum çürükleri artırabilmektedir.
- Beslenme sorunu olan veya öz bakımı zor olan çocuklarda, beslenme sonrası diş sağlığı ve ağız hijyeni çok önemlidir.
- 41:31Diş Çekimi Sorunu
- 9 yaşındaki bir çocuğun çürük dişi çıkarıldığında, 12 yaşına gelmesine rağmen yerine yeni diş gelmemiş olabilir.
- 12 yaşına gelindiğinde, dişlenmenin normal şartlarda tamamlanmış olması gerekir ve bir diş hekiminin kontrolünde panoramik röntgen alınabilir.
- Süt dişlerinin uzun yıllar ağızda kalması, dişlerin kaymaması için önemlidir.
- 43:24Bebeklikte Ağız Bakımı
- Bebeklerin dilinde beyaz tabaka oluşması normaldir, ancak yaygın mantar enfeksiyonu varsa doktora başvurulmalıdır.
- İkinci bebeklik döneminde önemli noktalar: parmak emme, biberon kullanımı ve yalancı emzik kullanımıdır.
- Biberon kullanımı, anne sütüyle beslenememe durumunda mecburiyetsiz bir seçenektir.
- 44:52Parmak Emme ve Yalancı Emzik的危害
- 假奶嘴和奶嘴的初次口感都是橡胶或硅胶，孩子可能会将两者混淆。
- 孩子吮吸假奶嘴或手指时，会将舌头向上推，导致口腔顶部形状改变。
- 这种改变会影响孩子的呼吸，长期下去可能导致呼吸问题。
- 孩子吮吸手指的习惯比使用假奶嘴更危险，因为它不仅影响手指健康，还影响口腔卫生。
- 如果孩子有吮吸手指的习惯，可以尝试使用苦味剂帮助戒除。
- 47:10儿童牙齿检查的时间
- 儿童应在2.5岁左右进行第一次牙医检查，这是孩子自我意识形成的重要时期。
- 从2.5岁开始，牙医可以跟踪乳牙的生长情况。
- 即使没有问题，每年至少应进行一次牙医检查。
- 牙医会教孩子正确的刷牙方法，或者至少让孩子熟悉牙刷。
- 48:43Çocuklarda Doğru Diş Fırçalama Tekniği
- Poyraz adında beş yaşındaki bir çocuğa diş fırçalama tekniği gösteriliyor.
- Beş yaşındaki bir çocuğa doğru fırçalama tekniğini öğretmek anlamsızdır, önemli olan çocuğun bunu oyun olarak görmesi.
- Günde en az iki kez fırçalamak gerekir, özellikle yatmadan önce fırçalamak çok önemlidir çünkü uyku sırasında yiyecek artıkları çürük oluşturma ihtimalini artırır.
- 50:48İdeal Diş Fırçalama Tekniği
- İdeal fırçalama teknikinde macun miktarı çok önemli değildir, bir mercimekten daha büyük veya iki bulgur tanesinden daha fazla macun kullanılmamalıdır.
- Fırça dişlerin arasına girmeli ve tek yönlü hareketlerle kullanılmalıdır, aşağı yukarı hareketleri yerine bilek hareketiyle yukarıya doğru çevrilmelidir.
- Alt çene için aşağıdan yukarıya, üst çene için yukarıdan aşağıya tek yönlü hareketler yapılmalıdır.
- 52:17Çocuklarda Doğru Diş Fırçası ve Macun Seçimi
- Çocuk diş fırçaları adı altında satılan birçok ürün aslında çocuk fırçası değildir, sadece küçültülmüş büyük fırçalardır.
- Doğru çocuk fırçası, sapı kalın ve yumuşak olan, yaşına göre ölçüsü değişen bir fırçadır.
- Macunun temizleyici etkisi yoktur, diş fırçalama mekanik bir temizliktir.
- Çocuk macunlarında flor miktarı çok az veya hiç yoktur, bunun yerine şeker ve tatlı aromalar eklenmiştir.
- Çocuklarda macun kullanmak yerine, yetişkin macunlarından iki bulgur tanesinden daha büyük olmayacak kadar kullanılmalıdır.
- 56:10Diş Sağlığı ve İmplantasyon
- Diş çürükleri lokal enfeksiyonlardan menenjite, orta kulak enfeksiyonuna, kemik enfeksiyona kadar birçok soruna yol açabilir.
- Çocuklarda sistemik bir hastalık varsa (ektodermal displazi gibi) psikolojik nedenlerle implantasyon yapılabilir.
- Çocuklarda implantasyon, büyüme merkezlerinden uzak durularak yapılabilmektedir, hatta sekiz-dokuz yaşlarında bile yapılabilmektedir.
- Yetişkinlerde implantasyon, büyüme ve gelişimin bittiği kızlarda 15-17, erkeklerde 17-21 yaşlarında yapılmalıdır.
- 58:38Çocuklarda Ağız ve Diş Sağlığı
- Çocuklarda ağız ve diş sağlığı bebek dünyaya geldikten itibaren damak, dil ve ağız bakımı olarak başlar.
- Dişlerin masaj hareketleri, temizlenmesi, fırçalama, macun kullanımı ve çürüklerin önlenmesi önemlidir.
- Beslenme, ilaç kullanımı ve diğer diş sağlığını etkileyen faktörler üzerinde durulmalıdır.