• Buradasın

    Çocuk Nörolojisi ve Gelişim Sorunları Bilgilendirme Programı

    youtube.com/watch?v=SPSm_ThIyhs

    Yapay zekadan makale özeti

    • "Tıp Dünyası" adlı televizyon programında, sunucu Adem ve çocuk nöroloji uzmanı Sabiha Güngör arasında geçen bilgilendirici bir sohbet sunulmaktadır. Sabiha Güngör, çocuk hastalıkları uzmanlığı yapmış ve sonrasında çocuk nöroloji alanında yan dal yapmıştır.
    • Program, çocuk nörolojisi alanında önemli hastalıkları kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk olarak ateşli havale (febrile seizure) konusu detaylı olarak incelenmekte, ardından epilepsi (sara hastalığı), gelişim gerilikleri, otizm, konuşma gelişimi ve diğer çocuk nörolojisi sorunları hakkında bilgiler verilmektedir. Her bir hastalık için belirtiler, teşhis yöntemleri, tedavi seçenekleri ve ailelere yönelik öneriler sunulmaktadır.
    • Programda ayrıca ateşli havalelerin teşhis ve tedavisi, epilepsinin farklı tipleri, EEG'nin rolü, gelişim geriliklerinin belirtileri ve çocuklara teknolojinin etkisi gibi konular ele alınmaktadır. Kuzey Kıbrıs'ta çocuk nöroloji uzmanlarının eksikliği ve aşıların önemi gibi konular da programda yer almaktadır.
    00:12Programın Tanıtımı
    • Sunucu, bir hafta aradan sonra Tıp Dünyası programını tekrar sunuyor ve izleyicilerin programları beğenmesi için teşekkür ediyor.
    • Geçen hafta kilo alındığı konusu bu hafta da konuşulmuş, ailelerin destek olduğu için bu kadar koşulabildiği belirtiliyor.
    • Sunucu, programların gönüllü yapıldığı ve hiçbir kazanç olmadan çalıştıkları altını çiziyor.
    01:45Programın Özel Konuğu
    • Bu akşamın programında çocuk hastalıkları ve çocuk nöroloji uzmanı olan Sabiha Güngör Raif'in de katılımı var.
    • Kuzey Kıbrıs'ta çocuk nöroloji uzmanlarının eksikliği hissediliyordu, ancak şimdi bu alanda uzmanlaşmış kişilerin olması yurtdışına sevk ihtiyacı azaltacak.
    • Hasta tedavisi Türkiye'de uzun süre kalırken, Kuzey Kıbrıs'ta yılda sadece 15-20 gün kalıyor ve geri kalan zaman boyunca burada takip ediliyor.
    03:36Konuşmacının Kariyeri
    • Sabiha, asistanlık döneminde birkaç yayın yapmış ve sonrasında çocuk nöroloji uzmanlığına devam etmiş.
    • Üç sene sonra mecburi hizmetini tamamlayıp adaya dönmüş ve şu anda bir buçuk yaşındaki bir çocukla birlikte yaşamakta.
    • Programda Magusa'dan gelen Sabiha, çocuk nörolojisinin ne iş yaptığını anlatacağını belirtiyor.
    05:47Çocuk Nörolojisi Alanı
    • Çocuk nörolojisinde en sık karşılaşılan şikayetler ateşli ve ateşsiz havalelerdir.
    • Ayrıca epilepsi, gelişme gerilikleri, genetik hastalıklar, kas hastalıkları ve beyin cerrahisi alanındaki sorunlar da takip edilmektedir.
    • Beyinde su toplamaları, beyin kanamaları ve beyin tümörleri gibi durumlar genellikle ilk tespit nöroloji uzmanlarından çıkıyor.
    07:06Havale Tanımı ve Farklılıkları
    • Havale, beyindeki sinir hücrelerinin sırayla değil, aniden hep birlikte çalışması sonucu ortaya çıkan bir durumdur.
    • Havale sırasında vücudun farklı bölgelerinde kasılma, gevşeme veya tüm vücutta kasılma gibi farklı hareketler görülebilir.
    • Ateşli ve ateşsiz havaleler arasında farklar vardır, ateşsiz havaleler genellikle daha iyi huylu görülür.
    08:40Ateşli ve Ateşsiz Havale Farkı
    • Ateşli havalede çocuk ateş alır, titrer ve morarır, elleri ve ayakları birbirine çarpabilir.
    • Ateşsiz havalede çocuk hiçbir şekilde iletişim kurmaz, boş boş bakabilir veya dik bir şekilde bakabilir.
    • Ateşli havale geçiren bir çocuğun için ilk yapılacak şey ateşin düşürülmesidir çünkü havale ateşin yükselmesine bağlıdır.
    09:53Ateşli Havale Anında Yapılması Gerekenler
    • Ateşli havale anında ateş düşürücü vermek önemlidir, nöbetler genellikle kısa sürer ve basit tipler beş dakikanın altında kalır.
    • Havale geçirirken ağzını açmak, kaşık sokmak gibi uygulamalar önerilmez, çocuk sağ veya sol yanına çevrilip kafası çeneden geriye doğru tutulmalıdır.
    • Çocuk kasılıyorsa kollarını, bacaklarını açmaya çalışmamak gerekir, nöbet iki dakikadan uzun sürerse en yakın sağlık kuruluşuna götürülmesi gerekir.
    11:02Nöbet Sonrası Tedavi
    • Nöbet geçtikten sonra ateş düşürücü şurup veya fitil verilebilir, ılık su altına sokmak ateşi hızlıca düşürebilir.
    • Ateşli havale her zaman menenjit anlamına gelmez, bazı durumlar hariç korkmamak gerekir.
    • Nöbet 15 dakikadan uzun sürer, tek taraflı geçirilir, düşük dereceli ateşlerde hemen havale geçirilir veya 24 saat içinde birden fazla havale geçirilirse dikkatli olunmalıdır.
    13:01Ateşli Havale Risk Faktörleri
    • Ailede birinci derece akraba ateşli havale geçirmişse tekrarlanma olasılığı %50-20'ye kadar yükselebilir.
    • 18 ayın altında çocuk ilk defa ateşli havale geçirmişse ikincisini geçirme olasılığı daha yüksek olur.
    • Kısa süren ateşli havale dönemlerinde bile ateşli havale geçirilirse tekrarlama olasılığı daha yüksek olur.
    14:23Ateşli Havale Nedenleri ve Menenjit Ayrımı
    • Ateşli havaleler genellikle viral enfeksiyonlar nedeniyle ortaya çıkabilir, rotavirüs gibi bazı enfeksiyonlar ateşli havale yaratabilir.
    • 3 ayın altında bir çocuk havale geçiriyorsa, 18 ay-1 yaş arası çocuk ise menenjit açısından daha risklidir.
    • Menenjit şüphesi için bıngıldak açığı, ense sertliği, beyaz küre sayısının yüksek olması gibi klinik ve laboratuvar bulgular önemlidir.
    16:55Tedavi Yaklaşımı
    • Viral enfeksiyonlarda antibiyotik vermenin hiçbir anlamı yoktur, mümkün olduğu kadar doğal yöntemler tercih edilmelidir.
    • Ateş düşürmeye yönelik düzenli önlemlerin alınması önemlidir, ailelerin heyecana kapılmaması gerekir.
    • Ateşli havale geçiren her çocuğa koruyucu ilaçlar verilmez, tetkikler yapılarak karar verilir.
    18:18Ateşli Havale ve Tetkikler
    • Basit ateşli havale, uzmanlar tarafından takip edilebilir, ancak bazı durumlarda ayrım yapılması gerekir.
    • Uzun süren (onbeş dakikadan uzun), bir gün içinde iki-üç kez tekrarlayan veya tek taraflı olan ateşli havalelerde EGE (elektroenferegraf) tetkik istenmelidir.
    • Tomografi tetkik, çocuk nörolojisi açısından çok ciddi zarar verici olduğu için, gereksiz yere çekilmemelidir.
    20:09EGE Tetkik ve Tedavi
    • İlk ateşli havalede kesinlikle EGE çekilmemelidir, genellikle ikinci veya üçüncü tekrarlanan ateşli havalede EGE yapılmalıdır.
    • İlaçlar ciddi yan etkileri olabilen ve en az bir-iki yıl sürecek şekilde kullanılması gereken tedavilerdir.
    • Bazı durumlarda ailenin tedirginliği nedeniyle koruyucu tedaviler önerilebilir.
    22:33Acil Durumda Tedavi
    • Ateşli havale geçiren bir çocuğa öncelikle oksijen verilmesi ve solunumun desteklenmesi gerekir.
    • Havaleyi durdurucu ilaçlar (diazepam, midazolam) kısa etkili olup, nöbeti bir-iki dakika içinde durdurabilir.
    • Ateş düşürme bilgisi her anne-babanın bilmek zorundadır, ateş düşürmeden çocuk sahibi olunmamalıdır.
    24:39Acil Durumda Dikkat Edilmesi Gerekenler
    • Ateşli havale geçiren bir çocuğa acil durumda hemen hastaneye gitmek yerine ateş düşürme bilgisine sahip olunmalıdır.
    • Ateş düşürdükten sonra ilk yirmidört saat içinde doktora gidilmelidir.
    • Acil durumda düşünmeden yola çıkmamak gerekir, çünkü yolda da aynı sorunlar yaşanabilir.
    26:16Ateşli Havale ve Önemi
    • Ateşli havale her halükarda önem verilmesi gereken bir durumdur ve ilk ateşli havalede bile mutlaka çocuk nörolojisi tarafından değerlendirilmesi gerekir.
    • Ateşli havale geçiren çocukta epilepsinin ilk nöbeti olabileceği veya beyinde tümör gibi başka bir sorunun olabileceği düşünülmelidir.
    • Ateşli havale geçiren çocuklarda EEG çekilmesi gerekir ve gerektiğinde MR (magneto rezonans) görüntüleme yapılabilir.
    29:03Ateşsiz Havale ve Takip
    • Ateşsiz havale geçiren sağlıklı bir çocuğun sadece takip edilmesi yeterlidir, ilaç başlamak gerekmez.
    • İlk ateşsiz havalede yakın izleme yapılabilir, ikinci havale olduğunda ise mutlaka doktora gidilmesi gerekir.
    • Evde ailenin yapabileceği çok şey yoktur, normal hayatlarına devam etmeleri ve çocuğun hayatını düzenli hale getirmeleri önerilir.
    34:34Epilepsi ve Özellikleri
    • Epilepsi her zaman ateşli, kasılma ve köpük gelmesi gibi belirtilerle görülmez, bazen farklı şekillerde ortaya çıkabilir.
    • Epilepside çocuklarda aniden bir durma ve tekrar devam etme gibi belirtiler görülebilir.
    • Epilepsi tanısı için daha detaylı bilgi ve türleri konuşulacak.
    35:16Epilepsi ve Benzer Hastalıklar
    • Epilepsi ile karıştırılabilen durumlar arasında kore ve katılıma geçiş bulunur.
    • Katılıma geçiş sırasında çocuk nefes alırken hiperventilasyona gidebilir ve nöbet benzeri durumlar yaşayabilir.
    • Kore, beynin belirli bölgelerindeki tutuş durumudur ve çocuk istemsiz hareketler yapabilir.
    37:49Epilepsi Tanısı ve Özellikleri
    • Epilepsi tanısı, en az 24 saat arayla iki ayrı nöbet geçirmesinden sonra konulur ve altta başka sebep (ateşli hastalık, menenjiti, elektrolit bozukluğu) olmamalıdır.
    • Epilepsi klinik tanıdır ve EEG sadece yardımcı bir yöntemdir, normal EEG çıkabilir bile.
    • Epilepsi mutlaka tedavi edilmesi gereken bir durumdur ve EEG'de anormallikler tedaviyi yönlendirebilir.
    40:48Epilepsi Türleri
    • Epilepsinin en basit türleri parsiyel (tek taraflı) basit nöbet ve yaygın nöbetlerdir.
    • Tipik nöbetlerde çocuk yere düşer, kasırlanır, ağızdan köpük gelir ve idrar veya gaita kaçırabilir.
    • Absans nöbetlerinde çocuk hareketini aniden durdurur, dışarıdan tepki vermeyebilir ve nöbet bittiğinde kaldığı yerden devam eder.
    43:33İyihuylu Epilepsiler ve Diğer Nöbetler
    • Benim rölandik epilepsi iyi huylu epilepsilerden biridir ve özellikle ergenlik çağına yakın hastalarda görülür.
    • Yenidoğan nöbetlerinde, süt çocukluğunda ve ergenlik çağında geçirilen epilepsi türleri vardır.
    • Miyoklonik nöbetlerde aniden atma hareketleri görülür ve özellikle sabah saatlerinde nöbetler daha sık olabilir.
    44:53Katılma Nöbetleri
    • Katılma nöbetleri, çocukların genellikle ağrılı bir uyarıla ortaya çıkardığı, nefesini tutma şeklinde görünen bir durumdur.
    • Nöbetlerde morarma veya beyazlaşma olabilir; morarmalı tiplerde nefes alamama durumunda beyin oksijensiz kalabilir.
    • Katılma nöbetlerinde demir eksikliği anemisi genellikle görülür ve tedavi edilmesi yeterlidir.
    47:39Bayılma ve Nöbetlerin Ayırımı
    • Bayılma (senkop) durumlarında kalp muayenesi mutlaka yapılmalıdır çünkü kalp sorunları da bu şekilde ortaya çıkabilir.
    • Psikiyatrik sorunlar olan hastalarda nöbet taklidi yapabildiği için doğru teşhis önemlidir.
    • Kore, beyindeki bazı bölgelerdeki hasara bağlı kıvrılma ve bükülme hareketleri gösteren, genellikle geçici olan bir durumdur.
    52:22SSD ve Aşıların Önemi
    • SSD (Subacute Sclerosing Panencephalitis), kızamık virüsünün beynin bir bölgesine yerleşip uzun süre sonra tekrar aktif olması sonucu oluşan bir hastalıktır.
    • Türkiye'de düzenli aşılama yapılması nedeniyle kızamık vakaları çok nadir olmuştur.
    • SSD'de kesin tedavisi yoktur, ancak yurt dışından örnek alınarak yeni tedavi yöntemleri denenmektedir.
    55:42Su Çiçeği ve Epilepsi
    • Su çiçeği menenjiti ve pnömonisi (akciğer iltihabı) gibi ciddi hastalıklar, özellikle nörolojik olarak menenjit ve dengesizlik sorunlarına yol açabiliyordu.
    • Kıbrıs'ta su çiçeği hastalıkları çok az görülmekte, ancak Türkiye'de aktif olarak görülebilmektedir.
    • Kızamık aşı, bu tür hastalıklara karşı önemli bir koruma sağlamıştır.
    57:29Epilepsi Tanımlama ve Belirtileri
    • Epilepsi, çocuklarda genellikle son 2-3 hafta içinde donuklaşma olarak tarif edilen algıda bozuklukla başlar.
    • Çocuklar normal hareketlerini yapar, ancak daha donuk ve az konuşurlar.
    • Epilepsinin en tipik belirtisi, aniden öne doğru eğilme hareketidir (miyole nöbeti), bu durumda hemen SSSP (sürtünme sarkozitik sindromu) düşünülmesi gerekir.
    58:27Epilepsi Teşhisi ve Tedavisi
    • Epilepsi teşhisi için EEG (elektroensefalografi) çekimi yeterlidir, EEG'de çok tipik dalgalar görülür.
    • Tedavi için belde su alınır, kızamık antikoru varsa tedavi tamamlanmış demektir.
    • Epilepsi tedavisinde aileler genellikle korkar, ancak çocukluk çağında epilepsilerin büyük bir kısmı iyileşebilir.
    59:58Epilepsi Tedavisinin Süresi ve İlacın Kesimi
    • Epilepsi tedavisinde en az 2-4 yıl süre verilir, hastanın durumuna göre değişebilir.
    • En son nöbet geçiren tarihten itibaren en az 2 yıl tedavi verilir.
    • İlaç kesimi genellikle 6 ay gibi bir süre sürer ve doktor kontrolü altında yavaş yavaş azaltarak yapılır.
    1:01:20Epilepsi Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
    • Epilepsi ilaçları düzenli ve istenilen dozda kullanılmalıdır, tek doz dahi atlanmamalıdır.
    • İlaç kesilmeden önce EEG kontrolü yapılır, normal sonuç alındığında ilaç kesimine başlanır.
    • İlaç verilmeden bir gün bile nöbet geçilebilir, bu durumda çocuk hayati risk taşıyan havale geçirebilir.
    1:03:15EEG ve Gelişme Gerilikleri
    • EEG tetkikleri ağrılı değildir, metal elektrotlar kafa üzerine yapıştırılır.
    • Çocuklarda genellikle uyku EEG'i çekilir çünkü uyanıklık EEG'i için çocuk sabit kalamaz.
    • Gelişme gerilikleri, çocuk psikiyatrisi alanında ilgi alanıdır ve otizm gibi durumlarda görülebilir.
    1:05:17Çocuk Gelişme Gerilikleri
    • Gelişme gerilikleri, çocuklar normal yapması gereken şeyleri yapamadıklarında ortaya çıkan durumlardır.
    • Bir aylık çocuk koltuk altlarından tutulduğunda başını dik tutamıyorsa, altı aylık çocuk yastıkla oturtulamıyorsa veya on sekiz aylık çocuk desteksiz yürüyemiyorsa, bu gelişme geriliği olarak değerlendirilir.
    • Konuşma becerisi açısından, bir yaşındaki çocuktan tek kelimeli ifadeler, iki yaşındaki çocuktan iki-kelimelik, üç yaşındaki çocuktan üç-kelimelik, dört yaşındaki çocuktan dört-kelimelik cümleler beklenir.
    1:06:56Gelişme Geriliklerinin Nedenleri
    • Doğuştan oksijensiz kalan veya erken doğan bebekler, gelişme geriliği riski taşıyan hastalar olarak değerlendirilir.
    • Konuşma geriliği ile gelen hastalarda öncelikle işitme kaybı olup olmadığı kontrol edilmelidir.
    • Zeka düzeyi, konuşma ve sosyal becerilerde etkiler yaratabileceği için yaş grubuna uygun olarak değerlendirilmelidir.
    1:09:30Çocuklara Teknolojinin Etkisi
    • Uzun süreli televizyon izlemesi çocuklarda sosyal kopukluk ve konuşma geriliklerine yol açabilir.
    • Çocuklarla ilgilenmek ve aile saati yaratmak önemlidir, evde televizyon saati yaratmamak gerekir.
    • İki yaşın altındaki çocuklara bilgisayar ve telefon kullanımı kesinlikle engellenmelidir, beş yaşın altındaki çocuklara da bilgisayar kullanımı sınırlı olmalıdır.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor