Buradasın
Böbrek Üstü Bezi Hastalıkları ve Tümörleri Hakkında Bilgilendirici Röportaj
youtube.com/watch?v=3V2PiJ1hBDgYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Sağlıkta Yenilikler" programında sunucu Ayşe Hanım'ın endokrin cerrahisi uzmanı Profesör Doktor Serdar Tezman ile yaptığı bilgilendirici bir röportajdır.
- Videoda böbrek üstü bezlerinin yapısı, görevleri ve önemi anlatılmakta, ardından böbrek üstü bezi tümörleri (kuşu sendromu, kon sendromu, feokromositoma) hakkında detaylı bilgiler verilmektedir. Röportaj, tümörlerin nedenleri, belirtileri, teşhis yöntemleri, tedavi stratejileri ve ameliyat teknikleri üzerine odaklanmaktadır.
- Ayrıca videoda böbrek üstü bezi tümörlerinin hipertansiyon üzerindeki etkisi, iyi ve kötü huylu tümörlerin nasıl ayırt edileceği, ameliyat endikasyonları, ilaç tedavisi ve risk faktörleri de ele alınmaktadır. Böbrek üstü bezi hastalıklarının toplumda nadir görülen ancak ciddi olabilecek bir hastalık olduğu vurgulanmakta ve hastaların hangi uzmanlara başvurması gerektiği sorusuyla video sonlanmaktadır.
- 00:27Böbrek Üstü Bezleri ve Özellikleri
- Böbrek üstü bezleri, idrar sistemi ile alakası olmayan, sadece hormon salgılayan, böbreklerin üzerinde lokalizasyon gösteren endokrin organlardır.
- Hem sağda hem solda bulunan, 3-5 cm uzunluğunda, B şeklinde uzanan, sarı renkli, ufak ama hayati hormonları salgılayan organlardır.
- Böbrek üstü bezlerinin yokluğu hayatla bağdaşmaz, kortizon ve diğer hormonların dışarıdan verilmesi gerekir.
- 02:20Böbrek Üstü Bezlerinin Yapısı ve Fonksiyonları
- Böbrek üstü bezlerinin iki tabakası vardır: dış tabakasında kortizol, mineraller ve seks hormonları salgılar.
- İç kısmında adrenerjik deşarj (adrenalin) salgısına yol açan medulla vardır.
- Böbrek üstü bezlerinin idrar sistemine hiçbir alakası yoktur.
- 03:13Böbrek Üstü Bezi Hastalıkları
- Böbrek üstü bezlerinin hastalıkları iki grupta toplanabilir: organik lezyonlar (tümöral yapılar) ve fonksiyonel tümörler.
- Kortizolun aşırı miktarda salgılanması Kuşing sendromu, aldesteron salgısı kon sendromu olarak tansiyona yol açar.
- Sekstiroid (östrojen ve testosteron) salgılanması nadiren görülür, özellikle kadınlarda.
- 04:05Feokromositoma ve Hipertansiyon
- Medulla tabakasından salgılanan adrenerjik noda aşırı miktarda kanda yükselmesi ile ortaya çıkan feokromositoma tablosu vardır.
- Feokromositoma hipertansiyon ataklarına yol açabilir, ancak hipertansiyonun sadece %1-2'sini oluşturur.
- Feokromositoma hastalarında kromlar taşı kalpleri, yüzde kızarmalar, parasikal tansiyon atakları ve yüksek tansiyon değerleri görülebilir.
- 05:27Kuşing Sendromu ve Tedavisi
- Kuşing sendromu, böbrek üstü bezlerinden aşırı miktarda kortizol salgılanması sonucu ortaya çıkar.
- Kuşing sendromu ay dede yüzü, devir, ensede yağlanma, obezite, morluklar, adet düzensizliği, saç dökülmesi ve aşırı kortizol diyabeti gibi semptomlara yol açar.
- Tedavi cerrahi olarak yapılabilir, hiperplazi vakalarında büyük olan taraf veya fazla salgılanan taraf ameliyat edilir, kanserlerinde ise genellikle cerrahi tedavi uygulanır.
- 07:29Böbrek Üstü Bezi Hastalıklarının Nedenleri
- Böbrek üstü bezlerinin fonksiyonlarının bozulması %10-30 arasında çeşitli sendromlarda görülebilir.
- Bu hastalıklar ailevi genetik yapıda olabilir veya tesadüfi, genetiğimize yazılmış bilinmeyen nedenlerden ortaya çıkabilir.
- Feokromositomalarda, cerrahi, enfeksiyon veya travma sonucu salgı yapabilir ve klinik tablolar ortaya çıkar.
- 08:17Kortizol ve Aldesteron Eksikliği
- Kortizol eksikliği her iki böbrek bezinin çalışmaması durumunda ortaya çıkabilir ve genellikle yatrojek ameliyat sonrası görülür.
- Aldesteron eksikliği nadiren görülür ve hayatla bağdaşmaz, dışarıdan mineral kortige ve allosteron seviyesini sağlayıcı mineraller verilmelidir.
- 09:24Böbrek Üstü Bezi Hastalıkları ve Tiroid Hastalıkları Arasındaki İlişki
- Bazı ailevi sendromlar böbrek üstü bezi hastalıkları ile tiroid hastalıkları arasında benzerlik gösterir.
- Medüller tiroid kanserlerinin %70'i tesadüfen çıkar, %30'u ailevi olabilir ve bu durumda M2A ve B iki farklı klinik tablo yapar.
- Ailevi medüller kanserinin yanında %50 vakada feokromositoma görülür, bu nedenle feokromositoma hastalarında ailevi sendrom araştırılmalıdır.
- 10:45Böbrek Üstü Bezlerinden Kaynaklı Hipertansiyon
- Böbrek üstü bezlerinden kaynaklı hipertansiyon teşhis edildikten sonra tedavi sonucu dramatik bir şekilde düzelir ve bazen vücut adapte olana kadar hipotansiyon seyredebilir.
- Ameliyat öncesi hazırlık çok sıkı ve dikkatli yapılması gerekir çünkü tümörlere dokunulduğunda hormon salgılanabilir ve hasta aniden atak geçirebilir, beyin kanamasına veya ölümlere yol açabilir.
- Ameliyat sonrası malin hipertansiyon atakları ortadan kalkar, ancak zeminde esansiyel tansiyon varsa o müddet devam edebilir.
- 12:06Böbrek Üstü Bezlerinde Tümörler
- Böbrek üstü bezlerinde tesadüf bulunan (insidental) tümörler günümüzde tüm popülasyonda yüzde dört oranında rastlanmaktadır.
- Tesadüfen saptanmış tümörlerin fonksiyonel olup olmadığı ve kanser olup olmadığı belirlenmelidir.
- Fonksiyonel olup olmadığı kanda kortizol değerlerine bakılarak, kanser olup olmadığı ise MR ve BT görüntülerinde belirli kriterlere göre değerlendirilir.
- 14:12Tümörlerin İzlenmesi ve Tedavisi
- Selim karakterde ve çapı dört santimin altında olan tümörler izlenir, genellikle iki sene içinde büyümüyorsa bir daha büyümezler.
- Fonksiyonel olmayan tümörlerin çapı dört santimin altında ise izlenir, büyük çapa ulaştığında ağrıya sebep olursa ameliyat edilir.
- Böbrek üstü kanserlerin yaklaşık yarısı fonksiyoneldir ve kuşun tablosu, steroid salgılaması veya sinir pleksuslarına baskı yaparak ağrılar oluşturabilir.
- 15:39Kanser Tedavisi ve Tanı
- Böbrek üstü kanserler toplumda çok sık görülmez, ancak görüldüğünde ilk etapta cerrahi müdahale ile kanser ve etrafındaki yumuşak dokular çıkarılır.
- Büyük çaplı kanserler (16-14 santim) çıkarılabiliyorsa hastalar iyi bir tedavi görebilir ve belirli bir yaşam süresi sağlanabilir.
- Gizli teşhiste gecikirse veya ileri devrede metastazla gelirse tedavi şansları azalır.
- 16:34İyi ve Kötü Huylu Tümörlerin Tanısı
- İyi veya kötü huylu tümörlerin tanısı bilgisayarlı tomografi ve MR görüntülerinde Hansfield ünitesi gibi kriterlerle belirlenir.
- MR'da kontrastsız çekimde yağ içeriğinden baskılanıyor mu baskılanmıyor mu değerlendirilir, yağdan zenginse daha iyi karakterlidir.
- Adrenokortikal kanserlerde biyopsi genellikle yapılmaz çünkü kanser olup olmadığını anlamak için kapsülü ve damarları görmek gerekir, ayrıca biyopsi atağa yol açabilir.
- 17:49Ameliyat Detayları
- Böbrek üstü bezlerindeki tümörler genellikle açık cerrahi ile çıkarılır, ancak fonksiyonel tümörlerde laparoskopik cerrahi tercih edilebilir.
- Laparoskopik cerrahi karın yolundan veya arkadan belden girerek retro yolla yapılabilir, ideal cerrahi laparoskopidir.
- Laparoskopik cerrahi sonrası hasta akşama yemeğini yer, ertesi gün güler fonksiyonları değilse iki-üç gün sonra evine gider ve fiziksel aktivitesine dönebilir.
- 20:15Ameliyat Sonrası Kontrol
- Feokromositomlarda tansiyona yol açan tümörlerde volümdeki kayıplar sıvı replasmanı ile sağlanır ve 24-48 saatte düzelir.
- Bazı hastalarda dalgalı seyir olabilir ve 1-2 ay boyunca tansiyon 20-30'lu seviyeden 15-16'lı seviyeye düşebilir.
- Bu durum vücutun tansiyona alışması sonucu yaşanabilir ve ölümcül bir tehlike taşımaz.
- 20:59Korku Salgılayan Tümörlerin Tedavisi
- Korku salgılayan tümörlerde replasman yetersizliği varsa, tam dozunda tedavi yapılmazsa hasta tansiyonu sıfırlanabilir ve şok tablosuna girebilir.
- Korku salgılayan tümörlerin tedavisinde endokrinoloji ekibinin olması gerekir; sadece cerrahi değil, ameliyattan sonra da yetersizliğin yaşanmasını temin edecek bir ekip olması önemlidir.
- 21:49Girişimsel Tedavi Uygulamaları
- Radyofrekans gibi girişimsel tedavi uygulamaları kesinlikle tavsiye edilmemelidir çünkü fonksiyonel tümörlerde tansiyon hatalı olabilir ve hastanın ölümüne sebep olabilir.
- Korku tamamen yok edilmesi mümkün değildir ve kanserlerde tek tedavi cerrahidir; ileride genetik tedaviler çıkabilir.
- 22:25Tümörlerin Küçülme Şansı
- Kanserlerde tümörlerin kendi kendine küçülme şansı yoktur, genellikle büyümeye devam eder ve onkolojik bir varyasyonu vardır.
- Kistler ve tiroid nodülleri gibi bazı tümörlerde küçülme olabilir ancak bu küçülmeden kanserleşmesinin önüne geçilemez.
- 23:10Fonksiyonel Hastalıklar ve Ameliyat
- Böbrek üstü bezinde ameli cerrahi operasyonları sadece tümörlerde değil, aşırı hormon salgılayan fonksiyonel hastalıklarda da uygulanır.
- Fonksiyonel hastalıklarda kortizol, kortikoidler, aldesteron gibi hormonların aşırı salgılanması durumunda ameliyat endikasyonu vardır.
- 23:56İlaç Tedavisi
- Aldesteron salgılayan kon sendromunda iki taraflı salgılar için ilaç tedavisi yeterli olabilir ve hastaların genel durumu ameliyata müsait değilse ameliyat şart değildir.
- Feokromositomada özel bir radyoaktif madde olan ablasyon kullanılabilir, ancak kanser olup metastazı olan veya narkoz verilemeyen hastalarda ameliyat tercih edilir.
- Kushing sendromunda konsül salgılarını önleyici pahalı ilaçlar kullanılabilir, ancak tercihen ameliyat tercih edilir.
- 25:43Böbrek Üstü Bezi ve Böbrek İlişkisi
- Böbrek üstü bezinin kötü huylu kitleleri böbreği atlayıp böbrek kanserine yol açmaz, ancak böbrekten çıkan tümörler böbrek üstü bezini fitre edebilir.
- Böbrekten çıkan kanserler bazen yukarı doğru gider ve böbrek üstü bezini infitre edebilir.
- 26:24Korunma ve Kontrol
- Aşırı tuz tüketimi hipertansiyon yapabilir ancak böbrek üstü bezini bozmaz; stres tüm organları etkileyebilir ancak tümöre yol açacağını zannetmek gerekmez.
- Böbrek üstü bezlerinin fonksiyonlarını ve hormon değerlerini rutin olarak ölçmek için kan tahlili yapılması gerekmez, ancak ailenizde bu tip bir hastalık varsa baktırmanız yararlıdır.
- Böbrek üstü bezlerinin hastalıklarının tedavisini mutlaka bir endokrinoloji uzmanının görmesi gerekir, genel bir daireden ziyade spesifikleşmiş uzman olan endokrinoloji uzmanlarının görmesi daha önemlidir.