Buradasın
Astım ve Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Bilgilendirme Programı
youtube.com/watch?v=99sqfC3qm-EYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Avrasya Hastaneler Grubu'nun "Şifa Kapısı Sağlık Programı" formatında sunumu olan, göğüs hastalıkları uzmanı Dr. Kenan Abbaslı ile yapılan bir röportajdır. Program, izleyicilerin yoğun istek üzerine astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOA) konularını ele almaktadır.
- Videoda astım ve KOA hastalıklarının tanımı, belirtileri, teşhis yöntemleri ve tedavi seçenekleri detaylı olarak anlatılmaktadır. Dr. Abbaslı, izleyici sorularını yanıtlamak için telefon görüşmeleriyle interaktif bir şekilde programı sürdürmekte ve hastalıkların risk faktörleri, kronikleşme durumları ve farklı astım türleri hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır.
- Programda ayrıca astımın genetik faktörlerle ilişkisi, solunum fonksiyon testleri (spirometri), basamak tedavisi, ilaç kullanımının önemi, şehirlerdeki hava kirliliğinin risk faktörü ve mevsim geçişlerinde polenlerin alerjik hastalara etkisi gibi konular da ele alınmaktadır. Kronik öksürük, tüberküloz, kanser şüphesi ve zatürre aşısı gibi ilgili konulara da değinilmektedir.
- 00:03Astım ve Koah Hakkında Giriş
- Avrasya Hastaneler Grubu'nun Şifa Kapısı programında göğüs hastalıkları uzmanı Dr. Kenan Abbaslı, izleyicilerin yoğun isteği üzerine astım ve koah hastalıklarını ele alıyor.
- Program yaklaşık bir saat sürecektir ve izleyicilerin sorularına cevap verilecektir.
- 01:34Astım Tanımı ve Belirtileri
- Astım, havayolu aşırı duyarlılıkla ilişkili kronik bir inflamasyon (yangı) hastalığıdır.
- Hastalar göğüste sıkışma hissi, hışıltı, hırıltılı solunum, nefes darlığı ve öksürük gibi semptomlarla doktora başvurabilirler.
- Astımın önemli bir özelliği semptomların değişken olmasıdır; şikayetler genellikle gece ve sabaha yakın ortaya çıkar, gün içi değişkenlik gösterebilir.
- 02:42Astım Tanısının Doğrulanması
- Astım tanısını doğrulamak için klinik olarak havayolu kısıtlılığının değişkenliğinin sorgulanması gerekir.
- Hastalar genellikle üst solunum yolu enfeksiyonu, egzersiz, gülme veya soğuk sonrası şikayetlerinin arttığını belirtirler.
- Laboratuvar olarak solunum fonksiyon testleri (spirometri) uygulanır ve sonuçlar değerlendirilir.
- 04:02Solunum Fonksiyon Testleri
- Spirometri testinde hasta derin nefes alıp verir ve bazı değişkenler incelenir.
- İlaç uygulandıktan sonra en az %12'lik artış veya kapasitede 200 mililitreden fazla değişiklik astım tanısını doğrular.
- Test için hasta, kurtarıcı ilaçları 6-12 saat, bazen 24 saat öncesinden kullanmamalıdır.
- 07:12Astım ve Diğer Hastalıklar
- Her öksürük astım değildir; astım diğer havayolu hastalıkları (koah, bronşektazi, kistik fibrozis) ve kalp yetmezliği ile karıştırılabilir.
- Kalp yetmezliği hastaları da gece ve sabaha yakın şikayetler yaşar, ancak yataktan kalktıktan ve oturur pozisyonda 30 dakika bekledikten sonra şikayetlerinden geri gelebilirler.
- Astım semptomları gün içinde değişebilir ve alerjik nedenler (kedi/köpek tüyü, temizlik malzemeleri) etkileyebilir.
- 10:31Koah Hastalığı
- Koah hastalığının risk faktörleri arasında son yüzyılda sanayinin ve teknolojinin gelişmesiyle şehirdeki hava kirliliği, doğal sobaların ve kömürün kullanımı ile sigara kullanımının artması bulunmaktadır.
- Koah hastalığına genetik nedenler de dahildir; alfa-1 antitripsin eksikliği olan hastalarda akciğerde havalanma artışı olabilir.
- Sık enfeksiyon geçirme ve kronik bronşit, koah hastalığına geçiş riskini artırır.
- 11:23Koah Hastalığı ve Alevlenmeler
- Koah hastalığındaki giderek ilerleyen maruziyet, kronik bronşit enfeksiyonun üzerine akut bronşit geçirmesi ve bu enfeksiyonların viral veya bakteriyel olabilmesidir.
- Şikayetler devam ettiği sürece koah hastalığı alevlenir ve her alevlenme solunum fonksiyon kaybını artırır.
- Alevlenmeleri azaltmak için hastalara medikal tedavi düzenli kullanmaları ve temiz bir ortamda yaşamaları önerilir.
- 12:01Şehirlerde Hastalık Riski
- Büyük şehirlerde, özellikle İstanbul gibi kalabalık metropol şehirlerinde nüfus artışı ve insan trafiği fazla olduğu için hastalıkta vücutta dolaşma olasılığı yüksek olabilir.
- Hastalar, özellikle ailede kanser öyküsü olduğu durumlarda tedirgin bir şekilde doktora başvurabilirler.
- Ani hayat değişimi, üzüntü, stres ve sıkıntı astım veya koah hastalarında atak tetikleyebilir.
- 14:54Astım ve Koah Hastalıklarında Özel Durumlar
- Astım veya koah hastalarında yoğun bir gülme bile atak tetikleyebilir.
- Atak sırasında nefes alışında dengesizlik, göğüste sıkışma hissi, hırıltı ve hışıltı duyulabilir.
- Hastalar nefes alırken yeterli hissetmedikleri, derin nefes alamadıkları veya tıkandıkları şikayetlerini dile getirebilirler.
- 16:18Çevresel Faktörler ve Hastalık Riski
- Sanayinin gelişmiş olduğu yerlerde, özellikle sanayileşme yoğunluğu yüksek şehirlerde hava kirliliği nedeniyle astım ve koah risk faktörleridir.
- Çalışma ortamı da hastalığa etki edebilir; yoğun toz ortamında çalışanlar (madenci gibi) meslek hastalığı riski taşır.
- Kalp hastalıkları ve akciğer hastalıkları birbirine yakın komşu hastalıklardır ve biri diğerini tetikleyebilir.
- 18:37Cerrahi Ameliyat ve Göğüs Hastalıkları
- Akciğerlerin rahatsızlığı önce kontrol altına alındıktan sonra cerrahi ameliyat kararı verilir.
- Astım ve koah hastalarında cerrahi ameliyat riski daha yüksektir çünkü solunum fonksiyon kapasitesi düşük olabilir.
- Anestezi sırasında akciğer fonksiyonunda kayıp yaşanacağı için hastaların ameliyat sonrası toparlanması uzun sürebilir ve daha sıkıntılı bir dönem yaşayabilirler.
- 21:00Ameliyat Öncesi Hazırlık
- Sağlık açısından bedenin hazır olmadığı durumlarda ameliyata hemen gidilemiyor.
- Akciğerlerin hazırlanması ve uygun olması gerekiyor, sonra kalp ve damar cerrahisinin ekibine teslim ediliyor.
- 21:54Astım ve Göğüs Hastalıkları
- Astım, öksürük, hırıltı, hışıltı ve göğüste sıkışma hissi varsa göğüs hastalıklarına başvurulması gerekiyor.
- Astım ve koah rahatsızlığı yaşayan kişilerin kontrollerini düzenli yapması ve genetik yatkınlığı olanların daha dikkatli olması öneriliyor.
- Genetik faktörlerde 600'den fazla gen suçlanmasına rağmen, her hastada aynı gen olmadığı için gen haritası henüz tam olarak çıkarılamamış.
- 24:00Astım Risk Faktörleri
- İlk altı ay sadece anne sütü kullanmanın koruyucu etkisi var, bu dönemde anne sütü kullanmayan çocuklarda dört yaşına kadar alerji veya astım riski artıyor.
- Nazal polipler ve alerjik riniti olan çocuklar ileride astım gelişme riskleri yüksek.
- Bazı hastalarda aspirin astımı tetikleyebilir, ancak bu durum nadir görülüyor.
- 25:26Astım Çeşitleri
- Astım sadece alerjik astım ve alerjik olmayan astım olmak üzere ikiye ayrılmış, ancak şimdi birden çok astım çeşidi var.
- Obezite ile ilişkili astım, vücut kitle indeksi 30'un üzerinde olan insanlarda astım birlikteliği riski artıyor.
- Sadece öksürükle giden astım, egzersizle ortaya çıkan astım, steroid bağımlı ve steroid dirençli astım, zor astım gibi farklı tipler bulunuyor.
- 26:20Astım Tanısı ve Tedavisi
- Astım tanısında spirometri (solunum fonksiyon testi), hastanın anamnezi ve klinik muayene önemlidir.
- Akciğer filmi sadece astım için yeterli değildir, genellikle astım hastalarında akciğer filmi spesifik özellikler göstermez.
- Astım atak döneminde kurtarıcı tedavi, kısa etkili ilaçlar, sistemik kortikosteroidler, oksijen tedavisi ve gerekirse invaziv mekanik ventilasyon uygulanabilir.
- 29:39Basamak Tedavisi
- Astım tedavisinde beş basamaklı bir tedavi sistemi kullanılır, hastalık şiddetine göre 1'den 5'e kadar basamak belirlenir.
- Hastanın en iyi halini görmeye kadar en az 3 ay tedavi verilir, sonra dozlar 3 aylık aralıklarla azaltılır.
- Hastanın en iyi halini en düşük dozda gördükten sonra 3 ay sonra ilaçlar kesilir ve ilaçsız takip edilir.
- 32:30Hastalık Tedavisi ve İzleme
- Hastalığın en iyi halini görüp en düşük dozda ilaç verilir ve kontroller aksatılmaz.
- Hastanın hiçbir semptomu yoksa ve alerjilere maruziyeti yoksa, ilaçlar üç aylık periyotta kontrol edilir.
- Polen alerjisi olan hastalarda, iyilik halini görsek bile polen dönemi geldiğinde ilaçları kesmemek gerekir.
- 34:57Kuru Öksürük ve Süresi
- Öksürüğün süresi hastalığın türü için önemlidir; üç haftaya kadar süren öksürük akut öksürük olarak adlandırılır.
- Üç hafta ile sekiz hafta arasında süren öksürük reflüye, post-nazar akıntısına veya alerjine bağlı olabilir.
- Sekiz haftadan sonra süren öksürük kronik süreçtir ve nedenleri astım, reflü, yabancı cisim, akciğer kitleleri veya interstal akciğer hastalığı olabilir.
- 37:04Öksürük ve Nefes Darlığı
- Kuaf hastalarında bronşlarda aşırı darlık oluşur ve öksürük sırasında daha da kasılır.
- Hastalar nefes darlığı hissettiğinde panik atak yaşayabilirler.
- Kronik inflamasyon nedeniyle hava yollarında sekresyon oluşur ve hasta bu hissiyatı yaşar.
- 40:24Tüberküloz ve Biyopsi
- Tüberküloz birçok hastalığı taklit edebilen bir durumdur ve kanserle karışabilir.
- Tüberkülozun kesin tanısı biyopsidir; bronkoskopi veya transforasik iğne aspirasyon yoluyla alınabilir.
- Astım ve kuaf hastalıklarında biyopsi gerekmez, loratuvar testleri ve fizik muayene ile tanısı konulur.
- 42:16Zatürre Aşısı ve Kuaf Hastalığı
- Altmışbeş yaşın üstünde kuaf olan hastalar için özellikle zatürre aşısı önerilir.
- Her zatürre veya bronşit enfeksiyonu, hastalığın seyrini kötüleşmeye doğru götürür ve akciğer kapasitesini düşürür.
- Zatürre aşısı yılda bir kez ve beş yılda bir yenilenir.
- 44:46Astım ve Tedavisi
- Hastaların tedavisi kesip kesilip izlenebileceği, ancak bazı hastalar 28 yıldır hiç ara vermeden ilaç kullandıkları belirtiliyor.
- Astım havayolu kısıtlı değişken bir durum olabilir, dönem dönem iyi olabilir ve bazen 5-10 sene rahat olunabilir.
- Astım kronikleşip koah (kronik obstrüktif havayolu hastalığı) dönüşebilir, bu durumda havayolu kısıtlısı geri dönüşüm olmadan ilerleyerek artabilir.
- 46:58Alerji ve Tedavisi
- Bahar döneminde ağaçların polenleri dökmesi sonucu atopik alerjisi olan hastalarda burun tıkanıklığı, kaşıntı, göz yanma ve şişme gibi şikayetler görülebilir.
- Alerji semptomları için burun açıcı spreyler ve antihistaminik ilaçlar kullanılabilir.
- Hastalarda öksürük şikayeti varsa, astım tetiklenebilir ve bu durumda nefes al patlatmalı ilaçlar (fısfıs) verilebilir.
- 47:57Alerji ve Astım İlişkisi
- Sadece alerji olan hastaların astım yönünden değerlendirilmesi gerekiyor çünkü astım için aday hastalar olabilirler.
- Alerji sürekli oluyorsa ve medikal tedavi ile geçmiyorsa, aşılama (immünoterapi) programına başlanması gerekiyor.
- Alerji sürekli olup, her geçirdiği zaman şiddetli ve yılın belli bir dönemi değil belli bir süre süreye yayılmışsa aşılama yapılması gerekiyor.
- 48:57Leke Bronşit ve Akciğer Lekeleri
- Çocukluğunda geçirilen verem hastalığı, tüberküloz veya yoğun pnömoni/zatürre geçirmesi sonucu akciğer dokusunda izler bırakabilir.
- Bu izler yıllarca hastaların akciğer filminde gözükebilir.
- Önemli olan, bu izlerde büyüme veya başka bir yerde yeni çıkan bir nodül varsa, takibi yapılması ve gerektiğinde üstüne gitilmesidir.