Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, 19 Eylül Aort Damarı Yırtılması Farkındalık Günü'nü kutlayan bir televizyon programıdır. Programda Sağlık Bilimleri Üniversitesi öğretim üyesi ve Sancaktepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi hekimi, kalp ve damar cerrahisi uzmanı Doçent Doktor Murat Uğur konuk olarak yer almaktadır.
- Program, aort diseksiyonunun ne olduğunu, belirtilerini, risk faktörlerini ve tedavi yöntemlerini detaylı olarak açıklamaktadır. Doktor, izleyicilerden gelen telefon aramalarını kabul ederek aort diseksiyonu, şah damarı tıkanıklıkları ve kalp kapağındaki kaçaklar gibi kalp ve damar hastalıkları hakkında bilgi vermektedir.
- Programda aort diseksiyonunun ani başlayan yırtıcı tarzda göğüs ağrısıyla başlayan, saatte %1-2 ölüm oranına sahip hayatı tehdit eden bir durum olduğu, tanı için eko, tomografi ve anjiyografi gibi yöntemlerin kullanıldığı ve tedavi için ameliyat teknikleri anlatılmaktadır. Ayrıca, hipertansiyon, genetik hastalıklar, sigara, kolesterol yüksekliği ve obezite gibi risk faktörleri ve bunların kontrolü için öneriler sunulmaktadır.
- 00:09Aort Diseksiyonu Farkındalık Günü
- 19 Eylül Aort Damarı Yırtılması Farkındalık Günü olarak kutlanmaktadır.
- Aort diseksiyonu, ani başlayan yırtılır tarzda göğüs ağrısıyla acile başvurulan ve saatte %1-2 ölüm oranına sahip acil cerrahi gerektiren bir durumdur.
- Programda sağlık bilimleri üniversitesi öğretim üyesi, Sancaktepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi hekimi, kalp ve damar cerrahisi uzmanı Doçent Doktor Murat Uğur, aort diseksiyonu hakkında bilgi verecektir.
- 01:45Aort Diseksiyonunun Bilinmezliği
- Aort diseksiyonu tanı konulması tomografide kolay bir hastalık olmasına rağmen, zamanla yarışıldığı için hastaların bir kısmında tanı konulamadan vefat ediyor.
- Hastalar genellikle kronik hastalıklar için hastaneye giderken, "evde aniden öldü" veya "genç yaşta ölmüştü" gibi ifadelerle gelirler.
- Genetik konnektif doku hastalıkları araştırmada çıkabilir ve aort damarları geniş olabilir, bu da aort diseksiyonunu tetikleyebilir.
- 02:56Aort Damarı ve Diseksiyonun Tanımı
- Aort, kalpten çıkan ana atardamar olup, koroner arterleri, beyne ve kollara giden damarları, akciğerleri, sinir sistemini ve karın iç organlarını besleyen damarları verir.
- Diseksiyon kelime anlamı olarak yırtılma demektir ve aort üç tabakadan oluşur: iç tabaka, orta tabaka ve dış tabaka.
- Aort diseksiyonunda, bu tabakalar arasındaki yırtılmaya bağlı olarak damar duvarının arasında kan dolmaya başlar ve damar kasıtı yaşanır.
- 04:05Aort Diseksiyonunun Etkileri
- Hastalığın seyrinde damar kasıtı devam eder ve yüksek basınçla kalpten pompalandığı için kanyon, aort'un beslediği damarları etkileyerek şikayetlere sebep olabilir.
- Beyne giden damarları etkilerse hasta bayılabilir veya bilinç kaybı yaşayabilir, kola giden damarı etkilerse kolda nabız kaybı olabilir.
- Karın veya böbreklere giden damarı etkilerse böbrek yetmezliği gelişebilir; damar tabakası arasındaki kan dışarı açılırsa kan kaybı, içeri açılırsa tekrar damar lümenini doldurup kan akışını devam ettirir.
- 05:14Aort Diseksiyonunun Belirtileri ve Nedenleri
- Aort damarındaki yırtılış ani olur ve semptomlar birden başlar; hastanın bir anda aniden başlayan yırtıcı tarzda bir göğüs ağrısı şikayeti vardır.
- Aort diseksiyonunda ağrı genellikle bıçak saplanır gibi hissedilir; kalpten ilk çıktığı noktada iman tahtının arkasında, inen aortta ise her iki kürek kemiğinin arasında şiddetli bir tarzda hissedilir.
- Aort damarı genellikle aniden tansiyondaki yükselmelere bağlı olarak yırtılır; ayrıca genetik yatkınlık, konnektif doku hastalıkları, sigara, kolesterol yüksekliği ve obezite risk faktörleridir.
- 07:50Korunma Önerileri ve Sıklık
- Tansiyon hastalarının tansiyonlarını düzgün bir şekilde takip etmeleri ve kontrol altına almaları gerekiyor; ideal tansiyon küçük tansiyonu 85 mmHg'nin altında tutmak gerekiyor.
- Ailesinde ani ölüm hikayesi olan hastaların kardiyoloji kontrolüne gidip eko yaptırmaları ve damar çaplarına bakılması gerekiyor.
- Aort damarı yırtılması Türkiye'de ve dünyada tam olarak yüzdesi bilinmemektedir; saatlik ölüm oranı %1'dir ve genellikle 50'li ve 60'lı yaşlarda, erkeklerde görülme sıklığı iki ila üç kat daha fazladır.
- 10:57Aort Yırtıklarının Belirtileri
- Aort yırtıkları, etkilediği tüm organlara bağlı olarak çeşitli belirtilere neden olabilir.
- Yırtık geriye doğru ilerlerse kalp yetmezliğine, kalbi besleyen damara doğru ilerlerse ani kalp krizine, beyne giden damarları etkilerse bilinç kaybına ve felç benzeri şikayetlere sebep olabilir.
- Akciğer damarlarında kanama durumunda karın şişkinliği ve anlamsız karın ağrısı gibi belirtiler görülebilir.
- 12:05Acil Müdahale ve Tanı
- Aort yırtığı şüphesi durumunda hemen acil servise götürülmesi gerekir.
- Acil serviste öncelikle genel durum değerlendirilir, tansiyon düşüklüğü durumunda tansiyon yükseltmeye çalışılır.
- Tanı için eko, bilgisayarlı tomografi ile çekilen anjiyografi veya MR anjiyografi gibi tetkikler kullanılır.
- 13:53İzleyici Sorusu ve Yanıt
- Vedat Bey, kalp krizi sonrası kapak ameliyatı sırasında şah damarının alt damarının yırtık olduğu tespit edilmiş ve tüp greft konulmuştur.
- Aort damarında yırtık direkt muayene ile tanı konulamaz ve ekoyla tam olarak görülebilir.
- Anjiyo tanı yöntemlerinden biri olarak sık kullanılmaz çünkü yalancı lümen tam dolmayabilir ve daha önce var olan bir diseksiyon tespit edilemez.
- 17:46Tedavi Yöntemleri
- Çıkan aortta yırtık varsa acil ameliyat gereklidir, aksi takdirde hastaların ölüm oranı yüzde doksan civarındadır.
- Çıkan aort ameliyatında yırtık değiştirilir ve tüp greft konulur, kapak yetmezliği varsa aort kapağı da değiştirilir.
- İnen aortta yırtık varsa ölüm riski yüzde kırk civarındadır ve endovasküler tekniklerle stent konularak tedavi edilebilir.
- 22:12Şah Damarı Tıkanıklıkları ve Risk Faktörleri
- Şah damarı tıkanıklıklarında şeker, tansiyon, kolesterol ve sigara gibi risk faktörlerini kontrol altına almak gerekiyor.
- Ameliyat sonrası risk faktörlerini kontrol etmezseniz tekrar tıkanma riski var.
- Şeker hastalığı aterosklerozun en başlıca sebeplerinden olup, şeker kontrolü yapılmazsa kısa dönemde kalp hastalığına yol açabilir.
- 24:29Şeker Hastalığı ve Beslenme Önerileri
- Şeker hastaları için katı margarinlerin kullanımı ve şeker, un, tuzdan uzak durmak önemlidir.
- Şeker hastalığı vücuttaki tüm damarları etkiler, bacak damarından şah damarına kadar.
- Şeker hastalarının şekerle yaşamaya alışmaları gerekiyor.
- 26:03Aort Yırtılması Tedavisi
- Tevar ve evar tedavisi aort damarı yırtılması için cerrahi alternatif değildir.
- Tevar tedavisinde kasıktan bir tel yardımıyla ilerlenerek damar içinde kaplı stent konulur ve damar dışına kan çıkışı engellenir.
- Hibrit ameliyathanelerde eş zamanlı olarak hem stent hem cerrahi yapılarak hastaya aynı seansta iki imkan sağlanır.
- 29:11Kalp Kapağındaki Kaçak ve Şah Damarı Darlığı
- Kalp kapağındaki kaçağın ciddiyeti önemli, ciddiyse cerrahi gerekiyor.
- Şah damarında semptomatik yüzde elli'nin üzerindeki darlıklarda müdahale gerekiyor ve öncelikli tercihte ameliyat önerilir.
- Şah damarı darlıklarında tedavi kılavuzlarında hala ilk tercih olarak ameliyat önerilmekte, cerrahi riskli durumlarda stent öneriliyor.
- 31:50Aort Yırtılması Farkındalık Günü
- 19 Eylül aort yırtılması farkındalık günüdür.
- Aort yırtılması hayatı ciddi anlamda tehdit eden, ölüm oranı saatlik yüzde bir oranında olan bir hastalık.
- Tansiyonlu ve ailesine aynı ölüm hikayesi olan kişilerin aort damarında genişleme olup olmadığını kontrol ettirmeleri gerekiyor.