Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Günden Yansıyanlar" programında sunucu, İstanbul Aile Hekimliği Derneği Yönetim Kurulu üyeleri Dr. Hüseyin Akdemir ve Dr. Engin Ar ile aile hekimliği konusunda bir röportaj gerçekleştiriyor.
- Video, aile hekimliğinin ne olduğu, görevleri ve hedefleri hakkında bilgiler sunarak başlıyor ve ardından sistemin karşılaştığı sorunlara odaklanıyor. Aile hekimliğinin koruyucu bir hekimlik olduğu, doğumdan ölümüne sağlık takibi, gebelerin izlenmesi, aşılamalar ve kronik hastalıkların engellenmesi gibi önleyici sağlık hizmetleri verildiği anlatılıyor. Ayrıca, sağlık bakanlığının politikaları, nöbet sorunları, bekleme süreleri, Suriyeli mültecilerin sağlık hizmetlerine erişimi gibi konular ele alınıyor.
- Röportajda aile hekimlerinin 6577 yasasına tabi memurlar olarak çalışma koşulları, sağlık bakanlığıyla olan ilişkileri, Danıştay'da yürütülen davalar ve derneklerin üyelerine hukuki destek verme çalışmaları gibi konular da tartışılmaktadır. Konuşmacılar, sağlık sistemindeki sorunları ve çözüm önerilerini paylaşarak, aile hekimliğinin sağlık sistemindeki rolünü ve önemi vurgulamaktadır.
- 00:33Aile Hekimliği Nedir?
- Aile hekimliği, birinci basamak sağlık hizmetleri kapsamında koruyucu bir hekimlik türüdür.
- Aile hekimliğinin temel görevi, insanların hastalanmadan önce önlemler alarak sağlıklı yaşamalarını sağlamaktır.
- Aile hekimliği, hastalarla sürekli temas halinde olmak, verileri elektronik ortamda kaydetmek ve hastalarına yeterince zaman ayırabilmek avantajına sahiptir.
- 02:45Aile Hekimliği Uygulamasının Hedefleri
- Aile hekimliği uygulamasının temel amacı, bireylere yeterli ve gerekli sağlık hizmeti sunmak ve birinci basamak sağlık hizmetlerini yaygınlaştırmaktır.
- Aile hekimleri, bireyin sağlığından doğumundan ölümüne kadar sorumludur ve gebelik takibi, doğum sonrası takip ve kronik hastalıkların önlenmesi dahil olmak üzere tüm süreçleri takip eder.
- Aile hekimliği uygulamasının diğer hedefleri arasında, gebelik izlemelerini ve aşılamaları aile hekimlerine devretmek, kronik hastalıkların ortaya çıkmasını engellemek ve sağlık maliyetlerini azaltmaktır.
- 04:33Koruyucu Hekimliğin Önemi
- Koruyucu hekimlik, hastalıkların erken tespit edilmesiyle kronik hastalıkların önüne geçmeyi amaçlar.
- Aile hekimliklerinde kanser taramaları (smear, HPV testi, gizli kan testi, kolon kanser taraması) yaparak hastalıkları erken devrede tespit etmeyi hedefler.
- Aile hekimlerinin sorumluluğu hastaların sıhhatidir, ekonomik boyutlar yerine sadece tıbbi boyuta odaklanırlar.
- 06:33Aile Hekimliğinin Pratik Uygulamaları
- Aile hekimleri, kronik hastalıkların takibi için rutin kontroller, tansiyon ve şeker ölçümleri yapar ve gerekli durumlarda ilaç düzenlemeleri yapar.
- Gebelik takibi için aile hekimleri, gebeliği tespit ettikten sonra düzenli kontroller yapar ve gebelik süresince dört büyük izleme yaparak beslenme, hijyen ve bağışıklama konularında danışmanlık verir.
- Aile sağlığı merkezlerinde, bebeklerin bağışıklama hizmetleri için soğuk zincir uygulamasının korunması ve donanımın sıcaklık kontrolü önemlidir.
- 09:15Aile Hekimliğinin Görevleri
- Aile hekimleri mesai saatleri içinde tedavi hizmetleri verir, hastaları muayene eder ve tedavilerini düzenler.
- Aile hekimliğinin asıl görevi bağışıklama hizmetleri, gebelerin, çocukların ve bebeklerin izlenmesi, gebelik periyodunun izlenmesi ve kanser taramalarıdır.
- Aile hekimliği sisteminde hemşireler ve ebe hanımlar önemli rol oynar, sadece aile hekimlerinin değil.
- 10:24Aile Hekimliğinin İdari Görevleri
- Aile hekimliği ile birlikte binanın işlemleri, giderlerin ve gelirlerin muhasebesi, çalışan hizmetlinin sigorta işlemleri, kira, elektrik, su ve doğalgaz gibi idari işler aile hekimlerinin sorumluluğundadır.
- Aile hekimliği kimliği elemanıdır ve doktorlar önceden 657'e tabi memurlar olarak ücretsiz izne çıkarılmış ve valiliklerle sözleşme yapmışlardır.
- Aile hekimleri valilikle sözleşme yaparak hizmet verir, çalıştıkları kurumlardan kira bedeli alır ve parasal işleri kendileri idare ederler.
- 11:45Aile Hekimlerinin Yasa Durumu
- Aile hekimlerinin maaşları valilik üzerinden verilir, bakanlık yatırır ve ücretsiz izne çıkarırlar.
- Özel bir yasa çerçevesinde hekimlere ücretsiz izin verilerek sözleşme yapma imkanı sağlanmıştır.
- Aile hekimlerinin patronu vali beydir ve idare eden yasa ve yönetmeliği vardır.
- 12:47Aile Hekimliği Dernekleri
- Aile hekimleri sahada karşılaştıkları problemleri iletmek ve çözüm üretmek için dernekler kurmuştur.
- İstanbul'da İstanbul Aile Hekimliği Derneği ve Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu bulunmaktadır.
- Dernekler aile hekimliğine inanarak ve aile hekimlerinin özlük haklarını savunmak için kurulmuştur.
- 14:02Bakanlıkla Diyalog
- Aile hekimleri yasal yolları uygulayarak diyalog kurmaya çalışmaktadır.
- Ankara'da önceki bakan Recep Akta ve şimdiki bakan Mezinoğlu ile görüşmeler yapılmıştır.
- Türkiye Halk Sağlığı Kurum başkan yardımcısı Dr. Savaş Bey'in diyaloga daha açık olması ve ilk adımlarını atmış olması, taleplerin daha fazla dikkate alınacağına inanılmaktadır.
- 14:42Aile Hekimliği Sistemi ve Sorunlar
- Konuşmacı, müsteşarla görüşmeler yaptıklarını ve önümüzdeki günlerde çalıştay yaparak bürokrasiye problemlerini bildireceklerini belirtiyor.
- Siyaset erbabının sorunları çözmek için baskı yapmanın ve kendini göstermenin gerekli olduğunu vurguluyor.
- Aile hekimliği sisteminin başladığından beri bu sistemle çok sahip çıktıklarını, önceki sağlık ocağı sisteminin savruk bir yapıya sahip olduğunu ve aile hekimliği sisteminin daha etkili olduğunu anlatıyor.
- 16:11Sağlık Bakanlığının Politikaları ve Karşı Çıkmalar
- Sağlık bakanlığının son bir iki yıldaki politikalarıyla endişelendiklerini, özellikle nöbet dayatması konusunda eylem verdiklerini belirtiyor.
- Görev tanımına uygun olan yeniliklere destek verdiklerini, ancak nöbet gibi görev tanımına uygun düşmeyen uygulamalara karşı olduklarını açıklıyor.
- Aile hekimlerinin acil serviste uzun yıllar çalışmış ve birinci basamağı tercih etmiş hekimler olduğunu, ancak nöbet meselesinin aile hekimliğinin ruhuna uygun olmadığını vurguluyor.
- 18:01Nöbet Sorununun Detayları
- Cumartesi ve pazar günleri, mesai saatleri dışında poliklinik hizmeti verilmesi gerektiğinde gönüllülük esasına dayalı ve makul bir ücret karşılığında yapılması gerektiğini, ancak bunun aile hekimliğine entegre edilmesine karşı olduklarını belirtiyor.
- Aile hekimlerinin 4000 hastaları olduğunu ve cumartesi günleri kapıyı açtıklarında, yoldan geçen herkese bakıldığında bu hastaların kaydının ve elektronik sistemde bildiriminin yapılması gerektiğini, bu işin çok zor olduğunu vurguluyor.
- Sağlık bakanlığının merkezler oluşturup aile hekimlerinden hizmet satın alması durumunda itiraz etmeyeceklerini, ancak zorunluluk olarak nöbetsiz doktorluk olmaz genellemesini kabul etmediklerini belirtiyor.
- 19:47Koruyucu Hekimlik ve Sağlık Harcamaları
- Tedavi edici hekimliğin yavaş yavaş geriye çekilip, büyük çoğunluğun mesaisinin koruyucu hekimliğe aktarılması gerektiğini vurguluyor.
- Koruyucu hekimliğin devletin harcamasını düşürdüğünü, günümüzde 17 milyar TL ilaç harcaması olduğunu ve ikinci basamakta giden bir hastanın maliyetinin birinci basamaktaki dört katı olduğunu belirtiyor.
- İkinci basamakta çözülebilecek problemler olan hastaların oraları meşgul etmeyecek şekilde birlikte çalışarak çözüm üretmeleri gerektiğini vurguluyor.
- 21:04Nöbet Sorununun Devamı ve Sonuç
- 12 aydır aile sağlığı merkezlerinde cumartesi nöbeti varken, ömrü boyunca savunma görmemiş, ceza görmemiş insanlar bile savunma yazıyor ve tepkilerini gösteriyorlar.
- Aile sağlığı merkezlerinin cumartesi günleri açık olması şeklinde bir düzenleme yapıldığını, ancak çoğu aile hekimi bu nöbetleri uygun görmüyor ve katılmıyor.
- İstanbul'da ve Türkiye'nin birçok yerinde çok yoğun bir şekilde yüz ceza puanı olduğunu, konuşmacının da 300'ün üzerinde ceza puanı olduğunu ve bu durumun hem doktor açığı varken hem de ceza puanı doldurursa işine son vereceğini belirtiyor.
- 22:43Aile Hekimliğinin Sağlık Sistemi Üzerindeki Etkisi
- Aile hekimliği sağlık hizmetlerini büyük ölçüde değiştirmiştir, özellikle birinci basamakta hasta memnuniyet oranları önemli ölçüde artmıştır.
- Aile hekimliği, hastanelerin yükünü hafifletmiştir, ancak hastanelerin hala kalabalık olması vatandaşların sağlık hizmetini alma konusundaki bilinçsizliğine bağlıdır.
- Türkiye'de 75 milyon nüfusun 90 milyonun üzerinde acile başvuru oranı bulunmakta olup, vatandaşların ne zaman doktora gitmesi gerektiğini bilinçlendirmek aile hekimliğinin temel görevlerindendir.
- 24:18Aile Hekimliğinin Önemi ve Mevcut Sorunlar
- Aile hekimlerinin görev tanımına uygun çalışma koşullarının sağlanması gerekirken, nöbet sistemi bu amaçları gerçekleştirmekten uzak durmaktadır.
- İstanbul'da aile hekimlerinin hastası 3900-4000 civarında olup, Türkiye ortalaması 3500 hastadır ve sağlık okuryazarlığı %10-15 civarında seyredmektedir.
- Yüksek hasta sayılarının düşürülmesi için bakanlık tarafından bir çalışma geliştirilmektedir, ancak hasta sayılarının makul ölçülere getirilmesi gerekmektedir.
- 25:30Aile Hekimliğinin Uzmanlık Durumu ve Sosyal Görevleri
- Türkiye'de 20.200 aile hekim ve 20.200 hemşire hizmet vermektedir, bunlar arasında hastanelerde uzmanlık almış aile hekimleri de bulunmaktadır.
- Aile hekimlerinin görev tanımı temel olarak aynıdır, ancak uzmanlar bazı işlemlerini (örneğin rapor yazma) daha fazla yapabilmektedir.
- Aile hekimliği, devletin vatandaşına en çok yaklaşan birimi olup, intihar düşünen ergenlerden yaşlılara, psikiyatrik hastalara kadar çeşitli sosyal danışmanlık görevlerini üstlenmektedir.
- 26:42Aile Hekimliğinin Motivasyon Sorunları
- Saha personeli, ceza puanları doldu ve kapının önüne koymak endişesiyle yaşıyor, bu durum verimliliği, motivasyonu ve çalışma isteği azaltmaktadır.
- Memnuniyet düzeyinin en yüksek olduğu aile hekimliği alanında konsantrasyonunun azalması, sistem için olumsuz bir durumdur.
- 28:51Koruyucu Hekimlik ve Yaşam Biçimi
- Koruyucu hekimlik, hastaları mümkün olduğunca ilaç kullanmama konusunda sevk etmeye çalışmaktadır.
- Toplumda obezite yaygınlaşmakta olup, özellikle fabrikasyon ürünleri ve fastfood alışkanlığı çocukların anatomilerini değiştirmekte ve büyüme çağında hormonal dengelerini bozmaktadır.
- Bu tür yaşam biçimleri, yıllar sonra kronik hastalıklar olarak karşımıza çıkıyor ve tedavileri kolay olmamaktadır.
- 30:42Aile Hekimliğinin Önemi
- Aile hekimliğinde beslenme konusu çok önemli bir konu olarak vurgulanmaktadır.
- Aile hekimliği, hastalara yeterince vakit ayırarak bilgilendirme yapmak ve aile alışkanlıklarını etkilemek için önemlidir.
- Aile hekimliği, hastanın olmamasını sağlamak için koruyucu hekimlik yapmakla ilgilidir.
- 32:00Aile Hekimliğinin Doğru Algılanması
- Aile hekimleri ilaç yazma memuru değillerdir, hastalarla oturup şikayetlerine binaen uygulamalar yapmaktan yanaydırlar.
- Birinci basamak sağlık hizmetleri önleyici hekimlik anlamındadır.
- Aile hekimliği, kronik hastalıkları erken tespit etmek, ilaçları düzenli kullanmaya teşvik etmek ve hastalığı kontrol etmekle ilgilidir.
- 34:26Aile Hekimliğinin Karşılaştığı Zorluklar
- Aile hekimleri çok fazla poliklinik yükü nedeniyle koruyucu hekimliğe yeterli vakit ayıramamaktadır.
- Hastaların tamamına ulaşmakta zorluklar yaşanmaktadır, özellikle gebe izleme ve bebek aşı takibi konularında.
- Bazı hastaların iletişim bilgileri eksik veya yanlış olduğundan ulaşım sorunları yaşanmaktadır.
- 36:02Doktor-Hasta İlişkisi ve Aile Hekimliği
- Aile doktorlarına şiddet uygulaması, hastaların doktorlardan sadece ilacı istemesi nedeniyledir.
- Hasta müşteri değildir, doktor da müşteri hizmetleri yetkilisi değildir.
- Aile hekimliği mesleğini hakkıyla yapabilmek için uygun şartlar aranmaktadır.
- 37:41Aile Hekimini Değiştirme ve Hizmet Ulaşımı
- Aile hekimini değiştirmek için bir form doldurup kimlik fotokopisi ile toplum sağlığı merkezlerine başvurmak gerekmektedir.
- Ulaşılabilirlik önemlidir, hastalar hizmeti almaya kolay elverişli yerlerden almalıdır.
- İlaç memelerinin hastanelerdeki hareketi belirli saatlerde izin verilmektedir.
- 39:11Hastane ve Aile Hekimliği Hizmet Kalitesi
- Hastalar için tedavi bekletmek kabul edilemez, ancak aile hekimliklerinde hastaların tedavi bekletme şikayetlerini son birkaç yıldır almamakta.
- Aile hekimliklerinde hastane gibi yüzlerce kişinin beklemesi olmadığı için hasta hizmet kalitesi daha iyi.
- 39:45SGK'nın Ödemediği İlaçlar Hakkında Tartışma
- Doktorlar, SGK'nın ödemediği ilaçları (örneğin dizlerde kullanılan yaklaşık 20 lira civarında bir iğne) hastalara yazabilmektedir.
- SGK'nın bir ilacı ödeyip ödememesi politikanın ürünü olup, hekimin birincil vazifesi hastanın menfaatini düşünmek ve kar zarar hesabı yapmaktır.
- Genellikle hastanın sosyoekonomik durumu göz önüne alınarak ödenen ilaç grubu tercih edilmektedir.
- SGK'nın "eşdeğer ilaç kanunu" vardır ve etken madde aynıysa markaya bakılmadan ilaç ödenir.
- 41:57Sağlık Sistemindeki Sorunlar
- Sağlık hizmetlerinde iletişim problemleri yaşanmaktadır.
- Sağlıkta şiddet en büyük sorunlardan biridir ve sağlık bakanlığıyla iletişime geçilmektedir.
- Sağlık bakanlığı "sağlıklı şiddet yasasının" çıkmasını istemektedir.
- Vatandaşlar, sağlık hizmetlerinde yaşadıkları sorunları şiddet yerine yasal mevzuat çerçevesinde çözme yöntemlerini kullanmalıdır.
- 43:02Sağlık Sektöründeki Şikayet ve Savunma Sorunları
- Konuşmacı, başvurulan konularda haklı olduğunu ancak usulsüz ve uygunsuz taleplerin kabul görmediği için şikayetlerin kendisine dönmesini belirtiyor.
- Telefonla şikayet eden devletin yazılı savunma talep ettiğini, ancak isimsiz e-postaların da etkili bir iletişim aracı olduğunu vurguluyor.
- Sağlık çalışanlarının baskı unsuru olarak gördüğü şikayet mekanizmasının zaman çerçevesinde zarar verdiği ve gerekli girişimlerin yapıldığı ifade ediliyor.
- 44:06Sağlık Çalışanlarının Hakları ve Sorumlulukları
- Konuşmacı, kendisini kamuya hizmet veren ve devlet adına hizmet veren bir kişi olarak tanımlıyor.
- Reçetede ilaç yazmama durumunun kendi keyfi uygulaması değil, devletin haklarını korumak olduğunu belirtiyor.
- Uygunsuz taleplere karşı çıkmakta zorlandıklarını ve tehdit edildiklerinde yapacak bir şeylerinin olmadığını ifade ediyor.
- 44:52Uygunsuz Sağlık Raporları Sorunu
- Kurumda çalışan kişilerin izin için sağlık raporu talep etmesinin kabul edilemez bir durum olduğunu vurguluyor.
- Psikiyatristten alınan raporların tam teşekküllü hastaneye gönderilerek kontrol edilmesi gerektiği örneği veriliyor.
- Satranç, saklambaç, beden eğitimi için sağlık raporu taleplerinin milli eğitim bakanı ile sağlık bakanı arasında bir çözüm bulunması gerektiği belirtiliyor.
- 46:14Ehliyet ve Adli Nöbet Sorunları
- Ehliyet için gelen taleplerde, psikiyatri, kulak burun boğaz ve göz bölümlerinden konsolasyon yapılmasını istediklerini ancak şiddet karşılaştıklarını anlatıyor.
- Defin ruhsatı ve adli nöbet konusunda, aile hekimlerinin uzmanlık alanları olmayan konularda nöbet tuttuğunu belirtiyor.
- Cinayet olaylarında adli tıp uzmanının değil aile hekiminin nöbet tuttuğunu ve bu durumun asıl vazifelerinden uzaklaştırıldıklarını ifade ediyor.
- 48:41Dernek Çalışmaları ve Hukuki Yollar
- Dernek olarak belediyelerin asıl görevlerini yerine getirmemesi durumunda hukuki yolları kullandıklarını belirtiyor.
- Danıştay'da davaları olduğunu ve hukuktan sorumlu yönetim kurulu üyesinin ve avukatlarının bu konuda çalıştığını ifade ediyor.
- İstanbul'da 2000'den fazla üyeye avukatlık hizmetleri sunduklarını ve laboratuvar hizmetleri verdiğini belirtiyor.
- 49:51Aile Hekimliği Hizmetleri ve Kayıt Sistemi
- Sabahleyin hastaların şikayetleri olmadan sadece kontrol için gelmesinin hoşlarına gitmediğini belirtiyor.
- Hastaların şikayetlerini söylerken, teşhis için gerekli tetkikleri yapmalarını ve takıntı saplandı hastalıklarını teşhis edip yönlendirdiklerini anlatıyor.
- Aile hekimliği bilgi sistemi adı verilen kayıtların, hastaların gelişinden itibaren aldığı ilaçlar ve yapılan tetkiklerin saklandığı bir sistem olduğunu ifade ediyor.
- 51:28İstanbul'daki Aile Merkezleri ve Suriyeli Hastalar
- İstanbul'da 3700'e yakın aile hekimi biriminin bulunduğu ve sürekli doktor değişimi olduğu için 30-50 arasında birimde boşluk olduğunu belirtiyor.
- Suriyeli hastaların toplum sağlığı merkezlerinde veya halk sağlığı müdürlüklerine bağlı olarak bakılmasını talep ettiklerini ifade ediyor.
- Suriyeli hastalarla iletişimde tercüman problemi yaşadıklarını ancak eğitimli Suriyelilerle daha kolay anlaştıklarını belirtiyor.
- 52:30Suriyeli Mülteciler İçin Sağlık Hizmetleri
- İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde ilçe hastanelerinde Arapça tercümanların bulunması Suriyeli mülteciler için çok önemli.
- Suriyeli mültecilerin aşıları yapılmakta ve bazıları geçici kimlik numaralarıyla takibe alınmaktadır.
- Bahçelievler'deki merkez gibi, tercüman ve aşı hizmetleri sunan merkezlerin yaygınlaşması istenmektedir.
- 54:05Sağlık Sistemi ve Bakanlık İstekleri
- Bakanlıktan mesleki kaygılarla yapılan taleplerin kabul edilmesi istenmektedir.
- Sağlık çalışanları politik olarak belirlenen taleplerin kabul edilmesini ve şefkatli bir yaklaşımın geliştirilmesini beklemektedir.
- Vatandaşlardan kapsamalarına saygı duymaları ve sevmeleri istenmektedir.