Buradasın
Tang Hanedanlığı Döneminden Çin Kaynaklarından Türk Şiirleri
youtube.com/watch?v=7dcUn1DputkYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, konuşmacının Çin kaynaklarından Tang Hanedanlığı döneminden beş adet şiir derlediği bir tarih anlatımıdır. Konuşmacı, az buçuk Çince dersine güvenerek bu şiirleri Türkçe'ye çevirmiştir.
- Video, öncelikle "Hun" kelimesinin Çince anlamı ve tarihsel önemi hakkında bilgi vererek başlıyor. Ardından Libay Han, Çın Tav-Tan, Wangway, Van Chung-Lian ve Lucauli tarafından yazılan beş şiir detaylı olarak inceleniyor. Her şiir, Türklerin Çinlilerle olan ilişkilerini, savaşlarını ve bozkır yaşamını anlatıyor. Konuşmacı, şiirlerdeki önemli kelimeleri ve ifadeleri açıklıyor, ayrıca Çin tarihindeki önemli generallerden Liguan'ın resmini de paylaşıyor.
- 00:08Çin Kaynakları ve Türk Tarihi
- Türkler tarih sahnesine çıktıklarından itibaren Çinlileri komşu olarak gördüler ve Çin kaynakları Türk tarihinin kadim yıllarına ait bilgi sunar.
- Konuşmacı, Çince derslerinden aldığı bilgiyle Tang Hanedanlığı dönemindeki beş adet Çin şiirini Türkler hakkında derledi.
- Çince'de " " kelimesi temel olarak Çinli olmayan demektir, Çinliler bu tabiri kuzey kavimleri için sıkça kullanırlar ve bu kelime Hun ve Türk olarak çevrilebilir.
- 01:17Birinci Şiir - Libay Han
- Şiirde Whichav'ı ele geçiren Türklerin, Çan Han'dan uzak olan Wujuen'de konuşlanmış olduğu belirtiliyor.
- Türklerin Yanzı Dağı'nı tekrar alması, kadınların güzelliğini kaybetmekten kurtarmış çünkü ormanlardan çinli kadınların makyaj için pudra elde ediliyordu.
- Han askerlerinin binlerce li (yaklaşık beşyüz metre) savaştıkları ve sarı nehirde zaferle geri çekildikleri, sonrasında Türkler ve Çinliler barış içinde yaşadıkları anlatılıyor.
- 03:06İkinci Şiir - Çın Tav
- Şiirde Çın Tav-Tan generallerinin Türkleri korumak ve yenmek için ölümüne yemin ettiği belirtiliyor.
- Altın zırhlı beşbin askerin Huchin'de öldüğü ve nehrin kenarında kemiklerin dağ gibi yığıldığı anlatılıyor.
- Ölen askerlerin genç kadınların hayallerindeki sevgilileri olduğu ve kadınların gözlerinin yaşlı kaldığı ifade ediliyor.
- 04:06Üçüncü Şiir - Wangway
- Şiirde on lilik yolu giderken beşli'de bir kamçı vuran Türklerin mahir atlıları olduğu anlatılıyor.
- Türklerin Çu Çı'yı kuşattığı ve Kuan Şan şehrine kar yağdığı belirtiliyor.
- Çin tarihinde kullanılan alev kuleleri sisteminde, düşman yaklaşırsa bir kule ateş yakarak diğer kuleye haber verildiği, ancak Türklerin geldiklerini anlayamadıkları ifade ediliyor.
- 06:05Dördüncü Şiir - Van Chung-Lian
- Şiirde Çin sınırı ve Han sınırı arasındaki on binli uzağı savaşa giden askerlerin geri dönmediği anlatılıyor.
- General Liguan'ın Longchan şehrinde karargah kurması durumunda Türklerin saldıramayacağı belirtiliyor.
- Liguan, Çin tarihinde Hunlarla (Türkler) savaşıp onların azılı düşmanı olan önemli bir general olarak görülüyor.
- 07:42Beşinci Şiir - Lucauli
- Şiirde eriklerin çiçek açtığı sırada Tianşan'da hala kar yağdığı ve karlı zeminin beyaz erik çiçekleriyle kaplı gibi göründüğü anlatılıyor.
- Türklerin on binlerce li genişliğinde ıssız arazilerinin bembeyaz karla örtüldüğü ve baharın henüz bilinmediği belirtiliyor.
- Çinliler için bozkır korkunç bir yer olup, orada her zaman savaş olduğu ve barışın ne zaman geleceğini bilinmediği ifade ediliyor.