Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye Barolar Birliği Emek Komisyonu tarafından düzenlenen "Yapay Zeka, Emek ve Emeğin Hukuku" konulu sempozyumun kaydıdır. Sempozyumda Türkiye Barolar Birliği Emek Komisyonu Başkanı Avukat Ali Çetin Aygün, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Filist Arı, TÜBEM Genel Sekreteri Tülay Cevansir, Avukat Burhan Uyan, Avukat Çağatay Cengiz ve Uluslararası Çalışma Örgütü Türkiye Temsilcisi Burcu Şener gibi konuşmacılar yer almaktadır.
- Sempozyum, yapay zekanın emekçilere, emeğe ve emek hukuku konularına etkilerini ele almaktadır. İki ana başlık altında ilerleyen programda yapay zekanın teknolojik gelişim, uygulamaları, işgücü piyasasına etkileri, olası işsizlik sorunları ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün bu konudaki yaklaşımı gibi konular detaylı şekilde incelenmektedir.
- Sempozyumda yapay zekanın çeşitli alanlardaki uygulamaları (avukatlık, tıp, üretim, otomasyon), robotik teknolojilerin gelişimi, yapay zekanın getireceği olumlu ve olumsuz etkileri, 2030'larda 800 milyon insanın işsiz kalabileceği öngörüler ve bunlara yönelik çözüm önerileri (evrensel asgari ücret gibi) ele alınmaktadır. Ayrıca, ILO'nun "İnsan Odaklı Gündem" raporu ve "Yüzyıl Bildirgesi" gibi önemli belgeler de sunum kapsamında değerlendirilmektedir.
- 00:01Sempozyum Açılışı
- Türkiye Barolar Birliği'nin Emek Komisyonu tarafından düzenlenen "Yapay Zeka, Emek ve Emeğin Hukuku" konulu sempozyum açılışı gerçekleşiyor.
- Sempozyumda yapay zekanın emekçiyi, emeği ve emek hukuku konularına nasıl etkilediği ele alınacak.
- Etkinlik iki ana başlıkta olacak: birinci oturumda "Yapay Zeka ve Teknolojik Gelişimin Çalışanları Etkileri", ikinci oturumda "Yapay Zeka ve İş İlişkilerinin Etkileşimi" konuları ele alınacak.
- 01:58Yapay Zekanın Önemi ve Etkileri
- Yapay zeka son günlerde Türkiye'de ve dünyada tartışılan ve merak edilen bir konu haline gelmiş, hayatımızı, mesleklerimizi ve toplumu nasıl etkileyeceği soruları gündeme getirmiş.
- Yapay zekanın uygulamaları birçok alanda kullanılmakta: Apple'ın Siri yazılımı, Microsoft'un Cortana sesli asistanı, IBM'in Deep Blue bilgisayarı ve sürücüsüz araçlar örneklendiriliyor.
- Yapay zekanın önemi, yaşamın bütün alanlarını temelden değiştirme potansiyeline sahip olması nedeniyle insanlığın tarihindeki en büyük bilimsel girişim olarak değerlendiriliyor.
- 05:37Yapay Zekanın Emek Üzerindeki Etkileri
- Yapay zekalı robotik teknolojilerin emeği dönüştürücü gücüne dikkat çekiliyor.
- Bilim insanları ve araştırmacılar, 15 yıl içinde birçok işin yapay zekalı robot teknolojisi tarafından yürütüleceğinden bahsediyor.
- Özellikle hizmet alanında muhasebe, nakliye, insan kaynakları, gıda işleme, hazır giyim, bankacılık gibi pek çok mesleğin ortadan kalkacağı ve yerlerine teknolojiye uygun mesleklerin geleceği düşünülüyor.
- 08:39Yapay Zekanın Teknik Özellikleri
- Yapay zeka, teknolojilerin insanı, emeği ve insan emeğini sistem dışına transfer etmesi anlamına geliyor.
- Alın teri Türk kültüründe ve inançlarında kutsal sayılan bir kavram olarak yer alıyor.
- Yapay zeka, bir iş akış şeması olup sistemin farkı kendi kendine öğrenebilir ve sonuçlar çıkarabilir olmasıdır.
- 12:12Yapay Zekanın Görsel Yetenekleri
- Nvidia firmasının yeni entegre devresiyle geliştirilmiş yüzler, internet üzerinden toplanmış üç buçuk milyar fotoğrafın analizinden sonra yaratılmıştır ve gerçek insan yüzlerinden ayırt etmek artık mümkün değildir.
- Yapay zekalı sistemler, yüzlerin benzeşmesi olabilir ancak gerçek olup olmadığını algılamanın ötesine geçmiş durumdadır.
- 13:05Yapay Zekalı Robot Teknolojisi
- Sofia, insana yakın robot teknolojisi konusunda dünyadaki ilk ve ilgi uyandıran örneklerden biri olan bir chatbotdur.
- Japon bebek, insansı bebek örneklerinden biri olup, yüz kaslarını kullanarak insan ve yapay zekalı robotlar arasında duygular uyandırmak üzere tasarlanmıştır.
- Project Afetto, 2018 kasım ayında yayınlanan hiperrealistik robot teknolojisi örneğidir.
- 14:43Chatbot Teknolojisi
- Siya Mirai, Japonya'da ikametgah kartı olarak bilinen bir yapay zeka tarafından yürütülen chatbot teknolojisidir.
- Bir belediye, yaşlı erkek ve kadın Japonların sorunlarını çözebilmek için doğal dil işleme teknolojisiyle telefonda iletişim kuran bir karakter yaratmıştır.
- Japon kültürüne göre yedi yaşındaki erkek çocukların, belli bir yaşın üzerindeki kadın ve erkekler üzerinde doğrudan iletişim kurulabilecek bir etki yarattığı ortaya çıkmıştır.
- 15:33Google Assistant ve Doğal Dil İşleme
- Google Assistant, konuşulan şeyin insan veya robot olduğunu anlayamamaya dayalı bir doğal dil işleme teknolojisidir.
- Google Assistant, kuaförden randevu almak için konuşurken, karşısındakinin İngilizce bilme seviyesinin düşük olduğunu anlayıp kendi reaksiyon tepki sistemini indirmiştir.
- Konuşmanın başındaki insani reaksiyon, konuşanın insan olup olmadığını anlama konusundaki şüpheleri tamamen ortadan kaldırır.
- 18:25Deep Fake Teknolojisi
- Deep fake, üç bilgisayar dahisinin iddiası üzerine başlamış bir sistemdir ve başlangıçta tanınmış insanların yüzlerini yetişkin filmlerin üstüne yerleştirerek geliştirilmiştir.
- Bu teknolojiye ilk engel olan yetişkin filmler endüstrisi olmuştur çünkü ortadan kalkma riski vardı.
- Enes'e yeni bir birim kurulmuş olup, deep fake videolarını yakalamak üzere çalışmaktadır ve geçen hafta tesadüfen bir videoyu Net üzerinden yakalamışlardır.
- 20:15Yapay Zeka Teknolojileri
- Yapay zeka teknolojisi sayesinde hayatta olmayan kişilerin konuşmalarını yapabilme ve dünyada büyük liderlerin videolarını farklı cümlelerle ancak aynı jest, mimik ve ses tonlarıyla konuşturabilme imkanı sunuyor.
- Yapay zeka ses ve dil konusunda insan olup olmadığını ayırt edemeyecek seviyeye gelmiş ve bir sonraki aşamada insan beyinini internete bağlama teknolojisi geliştirmek hedefleniyor.
- Elon Musk'ın Neuralink firması beş yıl içinde bir prototip çıkarması bekleniyor ve bu teknoloji beyne yerleştirilen sensörlerle 128 kanallı bir entegre devre ile internete doğrudan bağlanmayı sağlayacak.
- 22:33Yapay Zeka'nın Uygulamaları
- Yapay zeka veri görselleştirme sistemleriyle New York'un Manhattan adasında cinsel taciz suçları istatistiklerinin GPS tabanlı haritalara işlenmesi yapılmış ve bu veriler emniyet ve eğitim politikalarını belirlemede kullanılabiliyor.
- Uluslararası Uzay İstasyonu'nda sıfır yerçekimli ortamda sağlıklı sebze yetiştirebilen yapay zeka modülleri geliştirilmiş durumda ve iklim değişikliğinin getireceği zorluklarda bu teknolojiye sahip uluslar avantajlı olacak.
- Yapay zeka biyolojik evrimi geçmiş durumda ve Çin'de 2020 yılında devreye girecek vatandaşlık kredi notu sistemi ile vatandaşların davranışlarına göre çeşitli engeller uygulanacak.
- 25:18Yapay Zeka'nın Toplumsal Etkileri
- Çin'de kredi notu sistemi ile kötü vatandaşlar tren ve uçaklarda seyahat etmemiş, internet hızları düşürülmüş, iyi okullarda okumamış, iyi işlerde çalışmamış ve iyi otellerde konaklamamış olacaklar.
- Çin'de kötü vatandaşlar için köpeklerinin alınıp kamuya açık listelere isimlerinin yazılması gibi yaptırımlar uygulanacak.
- Çin'de göz-yüz tanıma sistemi ile polisler gözlüklerini kullanarak vatandaşların kredi notlarını ve kimlik bilgilerini milisaniyeler içerisinde görebiliyor.
- 28:27Yapay Zeka ve Hukuk
- IBM Ross adlı yapay zeka bir saniyede bir milyar yazılı belgeyi anlamlandırabilecek seviyede ve bu teknoloji hukuk alanında önemli bir yer edinecek.
- Yapay zeka'nın sınırlandırılmasına ilişkin uygulamalar dünyada başlamış durumda ve Asillomar Konferansı'nda yapay zeka'nın yasal hukuki şeffaflığı ve insan değerleriyle uyumlu çalışması gerektiği konusunda kurallar yazılmış.
- Avrupa Komisyonu 2018'de "Yapay Zekanın Yargı Sistemlerinde Kullanılmasına İlişkin Etik Kurallar Rehberi" yayınlamış ve öngörücü adalet kavramı ile suç işlemeden öngörme ve hakimin nasıl karar verebileceğini öngörebilme imkanı sunulmuş.
- 30:33Yapay Zeka ve Avukatlık Mesleği
- Avrupa Komisyonu'nun Horizon 2020 programında yaklaşık 100 milyon euro'luk pilot proje için para ayrılmış durumda ve bu konu avukatların geleceğini etkileyecek.
- IBM Ross, Amerika'da satılan dünya ilk yapay zekalı avukat programıdır ve doğal dil işleme teknolojisi ile çalışarak konuşarak iletişim kurulabilir.
- Lex Machina yazılımı, hukuki analiz yaparak öngörüler sağlayabilmekte ve maddi vakalarda kazanma ihtimalini artırmak için hangi argümanların kullanılacağını belirtebilmektedir.
- 32:26Yapay Zekalı Sözleşme Yönetimi
- Yapay zekalı sözleşme sistemleri, seçilen sözleşmeye göre otomatik olarak 80 ayrı madde ve klozlar oluşturabilmekte ve her maddeye ilişkin yüksek mahkeme kararlarına erişim sağlıyor.
- Bu sistemler, genç avukatları deneyimli avukatlardan daha yetkin hale getirebilmekte ve deneyim ve tecrübe yerine yapay zekalı sistemlerle çalışabilen avukatlar avantaj sağlamaktadır.
- Yaklaşık 50 milyar maddeye entegre devre yerleştirilmesi planlanmakta ve bu sistemler arıza vereceğini önceden biliyor.
- 35:09Yapay Zeka ve Çalışma Kavramı
- Yakında fiziksel olarak bir yerde bulunmadan çalışılabilir olacak; avatara bağlanarak uzaktan robotlar kontrol edilebilecek ve maaşlar da kendi hesaba yatırılacak.
- Boston Dynamics'ın geliştirdiği fabrika robotları, insan emeğini sistem dışına transfer eden teknolojilerdir; acıkmıyor, üşümüyor, ışık istemiyor, ısı istemiyor, grev yapmıyor ve izin istemiyor.
- Robotik teknolojiler, ev temizliği, dikey tarım çiftlikleri, meyve toplama gibi alanlarda insan emeğini yerine getirebilmekte.
- 39:28İnşaat Sektöründe Yapay Zeka
- Türkiye dünyanın en büyük inşaat yatırımcısı olmasına rağmen, inşaat sektörü büyük bir kriz yaşıyor.
- 3D baskı teknolojisi ile çimentodan ev yapan sistemler geliştirilmiş durumda ve bu teknoloji ile 4 kat yüksekliğinde evler yapılabilmektedir.
- Amazon ve Ford'un geliştirdiği yeni teknolojiler yakında yürürlüğe girecek.
- 41:16Otonom Nakliye ve Taşıma Robotları
- Görsel tanıma yapay zekasına sahip otonom bir robot, Amazon ile bir nakliye firması arasında deneme aşamasında çalışıyor.
- Bu robot üç yüz altmış derece lidar sistemi, radar ve lazerli tarama sistemleri ile nesne tanıma yapabiliyor.
- Bu teknolojiye sahip dünyanın en büyük otomotiv firmalarından biri, yüzde altı kar marjı yakalamak için on iki bin kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.
- 42:37Robotik Teknolojisi ve İşsizlik Sorunu
- Dünyada insan emeği konusunda tarihte görülmemiş bir sıkışma yaşanmak üzere ve bu durumun tek çözümü evrensel asgari ücret (universal income) olarak görülüyor.
- 2020 yılına kadar dünya üzerinde sekiz yüz milyon insanın işsiz kalacağı planlanıyor ve robotik teknolojiler yüzünden neredeyse bir milyar insanın işsiz kalacağı düşünülüyor.
- Küresel anlamda, sosyal anlamda, güvenlik anlamında enerji, elektrik, gıda ve temiz su arzı konusunda tarihte görülmemiş kaosun bir adım gerisinde olabiliriz.
- 44:01Robotik Teknolojisinin Ekonomik Etkileri
- Bir robot yaklaşık elli bin dolar iken, Amerikan ekonomisinde bir işçinin yıllık maliyeti otuz bin dolar olarak hesaplanıyor.
- Yatırım yapmaktansa bir robota yatırım yapmak, girişimciler ve yatırımcılar açısından daima robottan yana karar almalarına sebep olacak.
- Kriz ortamında insan işçilerin işsizliği artarken, şirketlerin robotik teknolojilere yaptığı yatırımlar artıyor ve kriz ortadan kalktıktan sonra işten çıkarılmış olan insanlar eski işlerine geri dönemiyorlar.
- 44:36Türkiye'de Robotik Teknolojisi
- Yapay zeka ve robotik teknolojiler Türkiye'de de yaygın hale gelmiş, ancak Türkiye'nin robot nüfusu Avrupa ortalamasının biraz altında.
- Teknolojik gelişme insanın alın terini sistem dışına transfer etmeye başlamış durumda.
- Türk ulusu için "çalışmaktan başka hiçbir şey yok" deniliyor.
- 45:36Yaklaşan Robotik Teknolojiler
- 2020 yılında piyasaya çıkacak basit yapay zekalı bir robotik teknolojisi, bir yıl içinde piyasaya çıkacağı söyleniyor.
- Bu robot anne-baba ve çocuk hakkında anlık iletişim kuracak, ilaçları verecek, suyunu getirecek ve çantasını taşıyacak.
- Bu yapay zekalı "metal köpek" muhtemelen yeryüzünde en az bir milyar tane satılacak, kapıları açabiliyor, merdivenlerden çıkabiliyor ve şaka yapabiliyor.
- 48:00Konuşmacının Kişisel Deneyimi
- Konuşmacı 1993 yılında TÜBİTAK Bilgisayar Kulübü'nde internetle tanışmış ve bir disket karşılığında üye olmuş.
- O dönemde 386 işlemcili bilgisayarlar vardı, 2 megabayt RAM'li makineler çok pahalıydı.
- İnternet bağlanışı 56 k ile yapılmakta, şimdi ise herkesin evinde yüz megabitlik internetlerle internete bağlanıyor.
- 50:56Yazılım ve Yapay Zeka Gelişimine Bakış
- 1990'lı yıllarda okey programı yazarak internette oynanabilecek bir yazılım geliştirilmiş ve şu an en popüler okey programı haline gelmiş.
- 1997-1998 yıllarında Yargıtay'da kullanılan "Katibim" adlı yazılım, dikte edilen metni yazılı metin haline çeviriyordu.
- Yapay zeka ve teknoloji insanın tembellik için bir şeyler yapabilmek için kullanıldığı, antropologlara göre insanın tembel bir varlık olduğu belirtiliyor.
- 53:25Zeka ve Akıl Kavramları
- Zeka doğuştan gelen bir yetenekken, akıl bu yeteneği kullanma yetisidir.
- Zeki olabilir ancak akıllı davranmadığı için zekasını kullanamayan insanlar vardır.
- Bilgisayar aleminden örnek verildiğinde, akıllı işlemci bilgiyi işleyip sonuç elde edebilen, zeka ise RAM gibi bilgiyi depolayan bir yapıdır.
- 54:13Yapay Zeka ve Özellikleri
- Yapay zeka, insan gibi davranışları sergilemek için icat edilen bir sistemdir.
- Yapay zeka, öğrenebilen ve öğrendiği bilgilerle yeni şeyler ortaya çıkarabilen bir sistemdir.
- Örneğin, bazı yapay zeka programları programlama öğrenebiliyor ve farklı programlama dilleri arasında geçiş yapabiliyor.
- 55:23Yapay Zekanın Etkileri
- Yapay zekanın kullanımı insansız üretim, zaman tasarrufu, daha fazla üretim ve ekonomik büyümeye neden oluyor.
- Yapay zekanın en büyük olumsuz etkisi işsizlik artışıdır; örneğin sekreter, muhasebeci gibi mesleklerdeki işler artık yazılımlar tarafından yapılıyor.
- İnsanların boş kalması durumunda depresyona girmeleri ve çeşitli sorunlara maruz kalma riski artmaktadır.
- 56:56Yapay Zekalı Robotların Aday Olduğu Meslekler
- Avukatlık ve hukuk alanında yapay zeka kullanımı tartışılmaktadır, özellikle boşanma davalarında kullanılmaktadır.
- Sürücüsüz araçlar ve insansız araçlar kullanımda olup, Türkiye'de uygun yolların bulunması gerekmektedir.
- Güvenlik alanında yapay zeka, yüz tanıma, plaka tanıma ve araç tanıma gibi özelliklerle terörle mücadelede kullanılmaktadır.
- 59:53Robot Kaynaklı İşsizliğe Çözüm Arayışı
- İnsanlar geleceğe yönelik kaygıları nedeniyle çalışırlar, ancak robotların artması bu kaygıları artırabilir.
- Hollanda'da robotlara vergi alınması ve emeklilik fonları oluşturulması gündeme getirilmiştir.
- Otomasyon kar payı adı altında uçtan uca insansız çalışacak yapılardan ek vergi alınması ve bunun SGK payı olarak kullanılması planlanmaktadır.
- 1:01:20Avrupa Birliği Yapay Zeka Bildirgesi
- Avrupa Birliği üye devletleri tarafından imzalanan yapay zeka bildirgesinde, yapay zekanın işgücü piyasası üzerindeki etkisiyle ilgili önlemler alınması ve gelişim sağlanması belirtilmiştir.
- Adalet hizmetlerinde yapay zeka kullanımı ile ilgili sınırlar çizilmiştir.
- Yapay zeka ile ilgili mevcut kanunlar uygulanabilir olup, özellikle bilişim suçları konusunda 1995'te gelen düzenleme 2004'te uygulanmaya başlanmıştır.
- 1:04:40Yapay Zekanın Tıbbi Uygulamaları
- Tıpta yapay zeka beyne çip takılarak sara hastalığında krizleri önleme amaçlı kullanılmaktadır.
- Kalbe çip takılarak kalp atışının düzenlendiği ve stabil hale getirildiği belirtilmiştir.
- Ameliyatların çoğu artık robotik kollarla yapılıyor, Airbus uçaklarında ise pilotun kullanacağı kol bulunmamaktadır.
- 1:07:21Uluslararası Çalışma Örgütü Tanıtımı
- Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletler'e bağlı ancak daha önce kurulmuş bir kuruluş olup, çalışma hayatındaki uzman kuruluşu olarak BM yapısına eklemleniyor.
- ILO, hükümetler üstü bir kuruluş olup, işçiler, işverenler ve hükümet temsilcilerinin bir arada bulunduğu üçlü bir yapıyla yönetiliyor.
- ILO'nun temel işi uluslararası çalışma norm ve standartlarını üretmek, bunları üye ülkelerin mevzuatına aktarmak ve uygulamalarını denetlemek.
- 1:10:11ILO'nun Çalışma Alanları
- ILO, standartları belirlemekten ötesinde, bunların üye ülkeler tarafından kabul edilmesi için çalışıp, kabul edilen sözleşmelerin hayata geçirilmesini denetliyor.
- Ülke ofisleri, sözleşmelerin ulusal mevzuatlara geçirilmesinde ve uygulamaların standartlara yaklaştırılmasında teknik yardım sağlıyor.
- ILO'nun kendine özgü denetim mekanizması, düzenli denetim süreçleri ve şikayet prosedürleri gibi farklı kanallardan oluşan bir izleme süreci içeriyor.
- 1:12:32ILO'nun Önemli Bildirgeleri
- Philadelphia Bildirgesi, ILO'nun kuruluşunu sağlayan ve "insana yakışır iş" hedefini ortaya koyan önemli bir belge.
- 1998 yılında yayınlanan "Çalışma hayatında temel ilke ve haklar bildirgesi", toplam dört ana başlıkta sekiz temel sözleşme kabul ediyor.
- Bu temel sözleşmeler (sendikasyon, zorla çalıştırma, çocuk işçiliği, istihdam ve meslekte ayrımcılık gibi) üye ülke tarafından imzalansın veya imzalanmasın, kabul edilsin veya edilmesin, o ülkenin uymak zorunda olduğu insan haklarına tekabül eden sözleşmelerdir.
- 1:17:03Yapay Zeka ve Robotik Teknolojilerin Geleceği
- Yapay zeka ve robotik teknolojileri insan işlerini tamamen ele geçirmeyecek ancak işlerin içeriğini önemli ölçüde değiştirecek.
- OECD'nin öngörüsüne göre işlerin ortalama %9'u tamamen otomasyona doğru kayacak, mevcut işlerin ise %70'i otomasyonla ilgili nitelikler almaya başlayacak.
- İnsan yetenekleri ve insanla ilgili bir dönüşümün paralel olarak yönetilmesi gerekiyor.
- 1:19:23İşlerin Değişimi ve Yeni İşlerin Yaratılması
- Paris iklim değişikliği konferansı sonuçlarına göre, iklim değişikliği doğru yönetilirse milyonlarca iş kaybı yerine yirmidört milyon yeni iş yaratılacak.
- Dünya Ekonomik Forum'un Future of Jobs raporuna göre küresel düzeyde 133 milyon iş yeni alanlarda yaratılacak, 75 milyon iş kaybolacak.
- Avukatlık mesleği gibi bazı işler kaybolabilirken, doktorluk gibi mesleklerde robotik teknolojilerin kullanılması gerekecek.
- 1:21:52Teknolojik Dönüşümün Hızı
- Teknolojik dönüşümün hızı daha önceki sanayi devrimlerinden farklı kılan temel faktör.
- 2018 yılında bir işte %71 insan tarafından, %29'u makine tarafından yapıldıysa, 2022'de bu oran %58 insan, %42 makine olacak.
- 2025'te ise %48 insan, %52 makine olacak şekilde hızla dönüşüm gerçekleşecek.
- 1:23:39Mevcut İş Gücü Piyasası Sorunları
- Küresel düzeyde 344 milyon kişi işsiz ve 2030 yılına kadar 190 milyon işsizlik sorunu devam edecek.
- İnternet erişimi hala kısıtlı ve cinsiyete dayalı farklılıklar büyük problemler oluşturuyor.
- İş sağlığı ve güvenliği, aşırı çalışma süreleri gibi sorunlar dünyanın her tarafında ciddi bir konu.
- 1:25:15İnsan Odaklı Gündem
- ILO'nun küresel komisyonu 2022 Ocak ayında "İnsan Odaklı Gündem" raporunu yayınladı.
- Raporun üç temel ayağı: insan kabiliyetlerine yatırım, işle ilgili kurumlara yatırım ve insana yakışır ve sürdürülebilir işlere yatırım.
- Teknolojiyi insanın komuta edeceği biçimde düzenlemek gerekiyor, aksi takdirde bu süreci yönetmek mümkün olmayacak.
- 1:27:20Uluslararası Çalışma Örgütü'nün İnsan Odaklı Gündemi
- Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) en temel yönetim organı olan Uluslararası Çalışma Konferansı, 10-21 Haziran tarihlerinde Cenevre'de toplandı ve insan odaklı gündemi tartıştı.
- ILO'nun tarihinde dönüm noktası oluşturacak şekilde "Yüz Yıl Bildirgesi" yayınlandı, bu bildirge insan odaklı yaklaşımı ortaya koyan komisyon raporuna paralel ama tamamen örtüşmeyen çeşitli önerilerle ortaya çıktı.
- Bildirgede insan kabiliyetlerinin geliştirilmesi, toplumsal cinsiyet eşitliği, yaşam boyu öğrenme hakkı ve sosyal koruma konuları vurgulanarak, iş yerinde taciz ve şiddetle mücadele konusunda bir sözleşme ve tavsiye kararı yayınlandı.
- 1:29:32Teknolojik Dönüşüm ve Çalışma Hayatı
- Teknolojik dönüşüm, çalışanların yaşam boyu aynı işte çalışmak yerine daha hızlı geçişler yapmalarına neden oluyor ve yeni çalışma biçimleri (cloudwork, freelancer) ortaya çıkıyor.
- İşyerinin tanımı değişti; çalışanlar artık evlerinde çalışabilir veya farklı yerlerde çalışabilirler, bu durum iş hukukunun adapte edilmesi gerektiğini gösteriyor.
- İş sağlığı ve güvenliği, asgari ücret (ya da yaşam ücreti) ve azami çalışma saatlerinin sınırlanması gibi konular yeniden düşünülmesi gereken alanlar olarak belirtiliyor.
- 1:32:02Uluslararasılaşma ve İş Hukuku
- Son 20-30 yıllık süreçte çalışma ilişkileri ulusal-internasyonallaştı ve küresel şirketlerin ve tedarik zincirlerinin gelişmesi, uluslararası hukukun şirketler eliyle yönetildiği bir yapı oluşturdu.
- Küresel şirketler, kendi davranış kalıpları (code of conductor) yayınlayarak, ulusal mevzuatın ötesine geçen uluslararası standartları getiriyor ve tedarik zincirlerinde bu standartlara uymayanları dışlıyor.
- Uluslararası finans kuruluşları kredileri üzerinden devletin dışında düzenleyici otorite durumuna geçebiliyor ve kredi sözleşmelerinin eklerinde sosyal standartlar getiriyor.
- 1:34:02Teknoloji ve Çalışma Hayatı İlişkisi
- Teknolojiyle gelen dönüşüm, çalışma biçimlerini etkiliyor ve temel haklar (topluluk sözleşme hakkı ve grev hakkı) konusunda yeni sorunlar ortaya çıkıyor.
- İş ve aile yaşamı arasındaki dengeyi korumak için mevcut düzenlemelerin ötesinde daha yenilikçi çözümler aranması gerekiyor.
- Kişisel verilerin korunması ve kişisel mahremiyet konuları, teknolojinin giderek daha fazla kişisel bilgilere erişimi kolaylaştırdığı için önemli bir sorun haline geliyor.