Buradasın
Vergi Uyuşmazlıklarının Çözümü ve Dava Yolları Eğitim Videosu
youtube.com/watch?v=clHBtowefF8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan vergi uyuşmazlıklarının çözümü ve dava yolları hakkında kapsamlı bir eğitim içeriğidir. Videoda öğretmen-öğrenci diyalogları ve soru-cevap formatı kullanılmaktadır.
- Video, vergi uyuşmazlıklarının çözümü için dava yollarını adım adım anlatmaktadır. İçerikte vergi mahkemesi ve bölge idare mahkemesi sistemi, dava açma süreçleri, dava türleri, dava açma süreleri ve kanun yolundan vazgeçme müessesesi gibi konular detaylı şekilde ele alınmaktadır. Ayrıca vergi davalarında başvurulabilecek yargı yolları, şikayet yolu, istinaf ve temyiz süreçleri açıklanmaktadır.
- Video, KPSS sınavına hazırlık amacıyla hazırlanmış olup, idari hakimlik, Sayıştay ve SMM yeterlilik sınavlarına da hazırlık amacıyla faydalı bilgiler içermektedir. İçerikte vergi sorumlularının dava açma hakkı, dava açma süresinin uzaması, vergi tahsilinin durması ve kanun yolundan vazgeçme müessesesinin avantajları gibi pratik bilgiler örneklerle pekiştirilmiştir.
- 00:01Vergi Uyuşmazlıklarının Çözümü ve Dava Yolları
- Vergi uyuşmazlıklarının çözümü dava yoluyla gerçekleşebilir, ancak bu istenilen bir yöntem değildir.
- Vergi davalarında kanun yolu (dava yolu) olarak adlandırılan bir süreç bulunmaktadır.
- Türkiye'de çift dereceli mahkeme sistemi vardır: ilk derece mahkeme ve üst derece mahkeme bulunur.
- 00:57Vergi Mahkemesi Sistemi
- Eski sistemde vergi mahkemesi tek hakim veya kurul halinde karar verebiliyordu; 20.000 TL tutarına kadar tek hakim, üzeri tutarlarda kurul karar veriyordu.
- İstinaf düzenlemesiyle birlikte, vergi mahkemesinden doğrudan Danıştay'a gidilme imkanı kalmamıştır.
- Artık vergi mahkemesi, istinaf ve temyiz aşamaları ile Danıştay'a ulaşma süreci vardır.
- 02:42Vergi Davaları ve İstisnalar
- Mükellefler kendi beyanları üzerine tarih edilen vergiler için dava açamazlar, ancak iki istisna vardır: ihtirazi kayıtlı ve vergi hataları durumları.
- Vergi hataları durumunda doğrudan davaya gidilmez, farklı bir süreç uygulanır.
- Vergi davaları 20575, 20576 ve 20577 sayılı kanunlar çerçevesinde idari yargılama usul hukuku gereği değerlendirilir.
- 05:55Davaya Konu Olacak Tutarlara Göre Dava Yolları
- Davaya konu olacak tutar 20.000 TL ve altı ise vergi mahkemesine başvurulur.
- Davaya konu olacak tutar 20.000 TL'den fazla ve 581.000 TL'e kadar ise vergi mahkemesi ve bölge idare mahkemesi aşamaları vardır.
- Davaya konu olacak tutar 581.000 TL ve üzeri ise vergi mahkemesi, bölge idare mahkemesi ve Danıştay aşamaları geçilir.
- 13:02Vergi Mahkemesi Yetki Alanı
- Vergi Mahkemesi'nin görev alanı 20576 sayılı kanunun 6. maddesinde belirtilmiştir.
- Vergi mahkemesi genel bütçeye, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere ait vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerle ilgili davaları kabul eder.
- Gümrük vergisi kanununda düzenlenen vergi, resim, harç ve bunlara ilişkin cezalarla ilgili davalar da vergi mahkemesinin görev alanına girmektedir.
- 15:39Vergi Mahkemesi'nde Dava Açma Süreci
- Vergi Mahkemesi'ne dava açıldığında, 15 gün içerisinde mahkeme başkanı veya görevlendirilen üye tarafından dava dilekçesi incelenir.
- İlk incelemede dilekçede görev, yetki, idari mercilerin doğru belirlenip belirlenmediği, dava konusu işlemlerin kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı ve süreyi kaçırıp kaçırılmadığı kontrol edilir.
- Dilekçede aykırılık varsa, görevli daire veya mahkeme ile rapor ile bildirilir ve bu olumsuzluklar mahkeme tarafından benimsenirse davanın reddi, temiz yoluna gidememe veya ehliyetsiz kişi tarafından açılması gibi kararlar alınabilir.
- 18:04Vergi Mahkemesi'nde Görülen Davalar
- Vergi Mahkemesi'nde dava açabilmek için verginin edilmesi veya cezanın kesilmiş olması gerekmektedir.
- Vergi mahkemesinin görev alanına giren davalardan bazıları: vergi zammı ve cezalarına karşı açılan davalar, ihtiyati haciz işlemlerine karşı açılan davalar, ödeme emrine karşı açılan davalar ve vergi uyuşmazlığı uzlaşmaya varmaması durumunda açılan davalardır.
- Takdir komisyonlarınca belirlenen masraflara karşı açılan davalar ve vergi mahkemesi kararını yerine getirmemesi durumunda açılan maddi-manevi tazminat davaları da vergi mahkemesinde görülür.
- 20:36Dava Açma Süreleri
- Beyana dayalı vergilerde dava açma süresi tebliğden itibaren 30 gündür, ihtiyati haciz işlemlerine karşı ise 15 gündür.
- Ödeme emrine karşı dava açma süresi tebliğden itibaren 15 gündür.
- Beyana dayalı olmayan vergilerde (örneğin motorlu taşıtlar vergisi) dava, verginin ödenmesinden itibaren 30 gün içerisinde açılabilir.
- 23:44Özel Dava Açma Süreleri
- Tahakkuku tahsile bağlı olan vergilerde dava açma süresi tahsilatın yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren başlar.
- Kesinti tevkifat yoluyla alınan vergilerde dava açma süresi ödemenin yapıldığı tarihi izleyen günden başlar.
- Vergi dairesinin dava açması gereken konularda ise ilgili mercibe komisyon kararının idareye geldiği tarihi izleyen günden başlar.
- 26:01Vergi Mahkemesi'nde Dava Açabilenler
- Vergi Mahkemesi'nde dava açabilenler vergi mükellefi, kendine vergi cezası kesilenler ve vergi sorumlularıdır.
- Vergi sorumluları için dava açma konusunda özel bir nüans bulunmaktadır.
- 27:15Vergi Davası Hakkında Bilgiler
- Umumi vekil vergi davası açabilir.
- Vergi sorumluları kendilerine kesilen vergi cezaları ve vergilere karşı dava açabilirler.
- Vergi stopajı yapan sorumlu, stopajı yaptıktan sonra dava açmaz çünkü sorumluluğu bitmiştir.
- 28:20Dava Açma Kuralları
- Her bir idari işlem için ayrı ayrı dava açılır, ancak hukuki yönden sebep-sonuç veya bağlılık ilişkisi varsa birden fazla işleme karşı tek dilekçeyle dava açılabilir.
- Birden fazla şahsın müşterek dilekçeye dava açabilmesi için menfaatlere iştirak bulunmaması ve davaya yol açan madde, olay ve hukuki sebeplerin aynı olması gerekir.
- 30:24Vergi Tahsilinin Durması
- Dava açıldığında vergi tahsilinin durması için ayrıca yürütmeyi durdurma talepli dava açılması gerekir.
- Vergi daha tahakkuk etmeden (ceza teblid'ten itibaren otuz gün içerisinde) dava açılmışsa, yürütmeyi durdurmak için ayrıca dava açılması gerekmez.
- Vergi veya ceza tahakkuk etmişse (teblid'ten itibaren otuz gün sonra), mükellefin borç kesinleştiği için ayrıca yürütmeyi durdurma talebi gerekir.
- 32:46Dava Açma Süresinin Uzaması
- Dava açma süresinin uzamasının iki farklı yolu vardır: uzlaşma yoluyla ve düzeltme yoluyla.
- Uzlaşma yoluyla dava açma süresi, idare uzlaşmayı reddettiğinde kalan süre onbeş günden az ise onbeş günlük dava açma hakkı verilir.
- Düzeltme yoluyla dava açma süresi, mükellef dava açma süresini geçerse ve düzeltme talebi reddedilirse, reddedilme tarihinden itibaren otuz gün içerisinde dava açılabilir.
- 45:02Dava Süresini Kaçırma Durumu
- Dava süresini kaçıran kişi, 25 Nisan 2022 tarihinde Maliye Bakanlığı'na şikayet yoluyla başvurmuştur.
- İdarenin 30 gün içerisinde şikayet cevap vermesi beklenir, verilmezse zımni red kabul edilir.
- 25 Mayıs 2022 tarihine kadar cevap gelmediği için red edilmiş kabul edilmiş, bu durumda 24 Haziran 2022 tarihine kadar dava açılabilir.
- 47:19İstinaf Yolu
- İstinaf, ilk derece mahkemelerinin henüz kesinleşmemiş nihai kararlarının hem maddi hem de hukuki yönden denetlenmesi ve hukuka ayrılıkların ortadan kaldırılması için düzenlenmiş bir kanun yoludur.
- İstinaf yoluna başvurmak için vergiye ilişkin tutarın 20.000 TL ve 581.000 TL arasında olması gerekmektedir.
- Bölge İdare Mahkemesi'nin kararları üç şekilde olabilir: ilk derece mahkemesinin kararını hukuka uygun bulabilir, hukuka uygun bulmayabilir veya maddi yanlışlıkları düzelterek aynı kararı verebilir.
- 51:23Temyiz Yolu
- Danıştay, üst derece mahkememizdir ve vergi davaları için 581.000 TL ve üzeri tutarlar için temyiz yolu açıktır.
- Temyiz davası, istinaf mahkemelerince nihai karara bağlanan, temyiz yolu açık olan bir davanın Danıştay tarafından hukuka uygunluk yönünden tekrar görülmesidir.
- Danıştay'a başvurmak için isnaf mahkemesi kararından itibaren 30 gün içerisinde başvurulmalıdır.
- 55:05Kanun Yolundan Vazgeçme Müessesesi
- Kanun yolundan vazgeçme müessesesi, 7 Aralık 2019 tarihinde yayınlanan Resmi Gazete ile 7194 sayılı kanunla ihdas edilmiştir.
- Bu müessesesi istinaf ve temyiz aşamasındaki vergi davaları için geçerlidir, Danıştay'ın bozma kararı üzerine verilen kararlar kapsam dışıdır.
- Kanun yolundan vazgeçme kapsamındaki kararlar: vergi cezayir parnamesine karşı süresinde açılan davalar, vergi mahkemesine verilen istinaf yolu açık olan kararlar ve bölge idare mahkemesi tarafından verilen temyiz yolu açık kararlardır.
- 1:00:02Kanun Yolundan Vazgeçme Müessesesi
- Kanun yolundan vazgeçme müessesesi kapsamında yer alan yargı kararının, mükellefin istinaf ve temyiz başvuru süresi (otuz gün) içerisinde dilekçenin vergi dairesine verilmesi şarttır.
- Kanun yolundan vazgeçme, vergi borcu ve cezasını indirir/azaltır, ancak indirim oranları mahkeme kararı mükellefin lehine veya aleyhine olmasına göre değişmektedir.
- Mahkeme kararı mükellefin lehine sonuçlanırsa, mükellef verginin yüzde altmışını ödeyerek davayı sonuçlandırabilir ve ceza ortadan kalkar.
- 1:04:19Kanun Yolundan Vazgeçme Örnekleri
- Vergi mahkemesi kararı mükellefin aleyhine sonuçlanırsa, mükellef verginin tamamını ve cezanın yüzde yetmişbeşini ödeyerek davayı sonuçlandırabilir.
- Mükellefin aleyhine sonuçlanan bir davada, mükellef verginin tamamını (örneğin 100.000 TL KDV) ve cezanın 75.000 TL'sini ödeyerek davayı sonuçlandırabilir.
- Mükellefin lehine sonuçlanan bir davada, mükellef verginin yüzde altmışını (örneğin 100.000 TL gelir vergisinin 60.000 TL'sini) ödeyerek davayı sonuçlandırabilir ve ceza ortadan kalkar.