Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının ceza mahkemeleri ve savcılıkta uluslararası istinabe işlemlerinin nasıl gerçekleştirileceğini anlattığı eğitim içeriğidir.
- Video, uluslararası istinabe kavramını tanımlayarak başlayıp, Jiyas (Cezaevlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi) ve Türkiye'nin bu sözleşmeye taraf olduğu bilgisini vermektedir. Ardından, 2011 yılında çıkarılan 692 sayılı genelgeye dayanarak uluslararası ceza istinabe talepnamelerinin nasıl hazırlanacağını adım adım anlatmaktadır. Konuşmacı, talepnamesinin hazırlanması, tercüme edilmesi, imzalanması, mühürlenmesi ve gönderilmesi aşamalarını detaylı şekilde açıklamaktadır.
- Videoda ayrıca şüpheli savunması, tanık beyanı, bilgi-belge temini, tebliğ talepnamesi gibi farklı talepname türleri örneklerle gösterilmekte ve talepnamenin içeriğinde dikkat edilmesi gereken hususlar (kısa ve düz cümleler kullanma, ıslak imza tercihi, evrakların doğru sıralanması) vurgulanmaktadır. Video sonunda, UYAP ekran önerileri sayfasından indirilebilecek uluslararası adli işbirliği eğitim modülü hakkında bilgi verilmektedir.
- 00:06İnternasyonel İstinabe Tanımı
- Ceza mahkemeleri ve savcılıklarında soruşturma ve kovuşturma aşamasında istinabe ve taleplerin nasıl yerine getirildiği anlatılacak.
- Uluslararası istinabe (adli yardımlaşma), bir devletin yetkili adli makamının diğer bir devletin adli makamı adına yerine getirdiği işlemler bütünüdür.
- İstinabe yoluyla yapılan işlemler arasında şüpheli/sanıkların ifadelerinin alınması, tanıkların dinlenilmesi, belge ve kayıtların sağlanması, delil toplamak amacıyla arama ve el koyma işlemleri yer alır.
- 01:41İstinabe Sistemi ve Sözleşmeler
- CEVA (Cezaevlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi) tarafı ülkeler arasında karşılıklı yardım sağlanabilmektedir.
- Sözleşme kapsamında Almanya, Avusturya, Azerbaycan, Fransa, Hollanda, Estonya gibi ülkeler bulunmakta ve ülkeler arasında ikili anlaşmalar yapılmaktadır.
- Bagımsız devletlerle yapılan ceza istinavi işlemleri (örneğin Kanada ile Kosova arasında) karşılıklı ilke doğrultusunda ilerlemektedir.
- İstinabe konusu Türk Ceza Kanunu'nun 8. ve 19. maddelerinde düzenlenmiştir.
- 02:51Uluslararası Ceza İstinabe İşlemleri İçin Genelge
- Bakanlığımızın 2011 yılında çıkarılmış 692 sayılı uluslararası ceza istinabe işlemlerinde adli makamlarımızın dikkat etmesi gereken hususlar konulu genelge bulunmaktadır.
- Ceza istinabe işlemleri için kural olarak masraf alınmaz, ancak doktor raporu, DNA analizi raporu gibi uzmanlık veya masraf gerektiren adli yardımlaşma isteniyorsa, sözleşmenin ilgili maddesine atıf yapılarak ücret ve masrafın bildirilmesi gerekir.
- Yazışma dili, ilgili ülkenin diline tercüme edilerek Türkçe olarak iki takım halinde hazırlanmalıdır.
- 03:58Ceza İstinabe Talepname Örnekleri
- Uluslararası ceza istinabe evraklarının hazırlanması için 692 sayılı genelgenin birinci ekinde talepnamelerin örnekleri bulunmaktadır.
- Soruşturma ve kovuşturma işlemlerine göre farklı talepnameler bulunmaktadır; savcılıkta soruşturma aşamasında kullanılacak örnekler, mahkemede kovuşturma aşamasında kullanılacak örnekler ayrılmıştır.
- Talepnamelerde şüpheli savunması, müşteki, tanık beyanı, bilgi belge temini, nüfus bilgileri gibi konular için örnekler bulunmaktadır.
- 05:09Ceza İstinabe Talepname Yazımı
- Talepnamelerde nazik bir dil kullanılmalıdır ve "saygıdeğer mesajım" gibi ifadelerle başlanmalıdır.
- Talepnamede şüpheli hakkında bilgiler (kimlik, suç tarihi, suçun tanımı) detaylı ve açıkça yazılmalıdır, kanunları kısaltmadan (örneğin TCK yerine "Türk Ceza Kanunu" yazılmalıdır).
- Tercüme sırasında anlam kaymalarını önlemek için kısa ve düz cümleler kullanılmalı, sıralı ve devrik cümleler tercih edilmemelidir.
- 08:02Talepname İçeriği ve Ekler
- Talepnamede istenilen adli yardımlaşmanın nedeni ve detayları belirtilmelidir (örneğin şüphelinin savunmasının alınması gerektiği).
- Talepnamede istenilen işlemler (şüphelinin davet edilmesi, kimlik bilgilerinin kayda geçirilmesi, suçu anlatılması) ve sorulması gereken sorular belirtilmelidir.
- Talepnamede talebin dayanağı olan sözleşmeler (örneğin Avrupa Sözleşmesi veya ikili anlaşmalar) belirtilmelidir.
- 10:30Garantiler ve Gönderim
- Talepnamede yabancı devlete garanti sunulmalıdır; talebin sadece ceza soruşturması veya kovuşturması için olduğunu, elde edilecek bilgilerin yasal sınırlar içinde kullanılacağını belirtmek gerekir.
- Talepnamede ayrımcılık yapılmayacağını ve sonuçların bu yönde kullanılmayacağını garanti etmek gerekir.
- Talepnamelerde ıslak imza tercih edilmeli, mühürlenmeli ve önemli ekler (şüphelinin daha önceki ifadesi, ilgili ceza hükümleri, usul hükmü) belirtilmeli ve eklenmelidir.
- 12:06Adli İstina ve İstinabe Evraklarının Hazırlanışı
- İstinabe evraklarında tercüme edilen evraklara yabancı dilde asıllarına uygundur şerhi verilip, mühürlü ve imzalı olmalıdır.
- Soruşturma aşamasında hazırlanmış istinabe evrakları kovuşturmada da aynı şekilde hazırlanır, sadece bazı yerlerde (savcılık yerine mahkeme, tarih gibi) değişiklik yapılır.
- İstinabe taleplerinde akıcı bir dil kullanılmalı, tercümede sıkıntı yaşanmasın diye kısaltmalar yer verilmemeli ve süre belirtilmemelidir.
- 14:13İstinabe Evraklarının İçeriği ve Düzenlenmesi
- İstinabe evrakı talepname, iddianame, uygulanması muhtemel kanun maddelerinin metinleri, şikayet, savunma, tanı, ifade suretleri gibi belgeleri ihtiva etmelidir.
- Talepnamelerde makamın adı, maddi olguların özeti, adres bilgileri gibi bilgiler yer almalıdır.
- İstinabe evrakları detaylı hazırlanmalı, suçun işleniş şekli detaylı anlatılmalı ve yalın bir dil kullanılmalıdır.
- 15:45İstinabe Evraklarının Mühürlenmesi ve Gönderilmesi
- İstinabe evrakları imzalanmalı ve mühürlenmelidir, ıslak imza kullanılmalıdır.
- Türkçe evraklar görevli memur tarafından aslına uygun olduğuna dair şerh verilip, mühürlenip imzalanmalıdır.
- Tercüme evrakları tercüman tarafından tercüme edilen dilde şerh verilip imzalanmalı ve kaşelenmelidir.
- 17:07İstinabe Evraklarının Dosyalanması
- Evraklar kolay incelenebilmesi için delinerek telli dosya takılmalıdır, zımba kullanılmamalıdır.
- Evraklar iki takım halinde düzenlenip gönderilmelidir, Türkçe nüshaları üstte, tercüme nüshaları altta sıralanmalıdır.
- Yırtık veya dört ebatında olmayan evrakların okunaklı fotokopisi çekilerek usulüne uygun olarak onaylanmak suretiyle gönderilmesi gerekir.
- 17:52İstinabe Evraklarının Fiziki Gönderilmesi
- İstinabe evrakları fiziki ortamda gönderilmelidir, elektronik veya faks ile gönderilen evraklar kabul edilmemektedir.
- Evraklar muhatabın resmi dilinde tercüme edilmelidir, Fransa ve Hollanda'ya gönderilen istinabe talepleri için tercüme gerekli değildir.
- Talimatta değişiklik yapıldığı takdirde tercümenin de düzeltilmesi gerekir.
- 18:31Kaynaklar ve Örnekler
- Facebook'ta "UYAP Ekran Önerileri" sayfasında ve "Uluslararası Adli İstisna İstihbarat" grubunda faydalı kaynaklar bulunmaktadır.
- Uluslararası İstisna Eğitim Modülü'nde istinabe talepleri ve hazırlanışları hakkında detaylı bilgiler bulunmaktadır.
- Talepnamelerde Türkiye Cumhuriyeti Cumhuriyet Başsavcılığı gibi açıkça belirtilmeli, "Türkiye Başsavcılığı" veya "Ankara Ceza Mahkemeleri" gibi genel ifadeler kullanılmamalıdır.
- 21:17Adli Yardımlaşma Taleplerinin Doğru Yazımı
- Adli yardım talepleri, ilgili ülke adli makamına doğrudan hitaben yazılmalıdır, aracı bir kurum belirtmemek gerekir.
- Talebin konusu başlığında yapılması istenilen işlem ile talep edilen adli yardımlaşmanın uyumlu olması gerekmektedir.
- Örnek ifadeler kullanılmamalı, talep açık bir şekilde yazılmalıdır (örneğin "şüphelinin savunmasının alınması" yerine "şüphelinin adresini tespit edilerek savunmasının alınması" gibi).
- 22:46Talep Edilen Adli Yardımlaşma Detayları
- Şüpheliye ait bilgiler ve suçun tanımı açıkça yazılmalıdır, usul hükümleri belirtilmeye gerek yoktur.
- Kişi adı ve yurtdışı adresi (posta kodu dahil) orijinal haliyle yazılmalıdır.
- Kısaltmalar kullanılmamalı, ilgili ceza hükümleri açıkça yazılmalıdır (örneğin "TCK Madde 86/1" yerine "Türk Ceza Kanunu Madde 86/1" gibi).
- 23:30Adli Yardımlaşma Taleplerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Olay basit bir şekilde anlatılmalı, sıralı cümleler yerine kısa cümleler kullanılmalıdır.
- Adli yardımlaşma taleplerinde talebin yerine getirmesi için kesin bir tarih belirtilmemelidir.
- Talebin ivedi olması durumunda (zamanaşımı tarihinin yaklaşması, delillerin kaybolması ihtimali gibi) bu hususun ve gerekçesinin talepname içeriğinde yazılması yeterlidir.
- 25:23Adli Yardımlaşma Taleplerinin Yapısı
- "Lütfen aşağıdaki işlemlerin yerine getirin" kısmında şüphelinin davet edilip savunmasının alınması gibi işlemler belirtilmelidir.
- "Şüpheliden ayrıca aşağıdaki hususları sorun" kısmında ekstra sorulacak sorular belirtilmelidir.
- ABD, Kanada ve İngiltere gibi ülkelerde her zaman soru listesi hazırlanması gerekir.
- 26:40Adli Yardımlaşma Taleplerinin Dayanağı
- Adli yardımlaşma talebinin dayanağı olarak Türkiye ile ilgili ülkenin arasında olan anlaşma belirtilmelidir.
- Avrupa Sözleşmesi ne taraf olan ülkeleri belirtilen ülkelerle ikili anlaşma bulunuyorsa, hem Avrupa Sözleşmesi hem de ikili anlaşmaya atıf yapılabilir.
- Talepname eklemene gerek yoktur, adli yardımlaşma uygulaması esas olan mütekabiliyet ilkesi belirtilmelidir.
- 28:20Ceza İstina ve Talepname Örnekleri
- Ceza istina ve talepname belgelerinde, elde edilecek bilgilerin yasal hakları ihlal etmemesi garanti edilmektedir.
- Örneklerde şüpheli savunmasının alınması, tanık beyanının alınması ve bilgi belge temini gibi farklı durumlar gösterilmektedir.
- Belgelerde olayı özetleme, talep edilen yardımların belirtilmesi ve Nakli Sözleşmesi gibi dayanakların gösterilmesi önemlidir.
- 30:45Belge Hazırlama ve Gönderimi
- Hazırlanan belgeler tercüme edilerek, iki takım halinde gönderilmelidir.
- Yabancı şahıslar için kimlik veya pasaport fotokopilerinin eklenmesi gerekmektedir.
- Evrakların telli dosyaya takılması, yırtık veya dört ebatında olmayan evrakların fotokopisi çekilerek onaylanarak gönderilmesi önemlidir.
- 33:50Kaynaklar ve Kapanış
- Konuyla ilgili kitap Adalet Bakanlığı'nın Facebook sayfasından indirilebilir.
- İzleyicilerden bir sonraki derste görüşmek için teşekkür edilmiştir.