Buradasın
Türkiye'de Kolluk Hizmetleri ve Kuvvetler Ayrılığı Üzerine Bir Panel Sohbeti
youtube.com/watch?v=HBFJ4yRzq0AYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir hukuk profesörü, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencileri, eski Cumhuriyet Başsavcısı Veli Engin Arslan ve diğer hukuk uzmanları arasında geçen bir panel sohbetidir. Konuşmacılar arasında kolluk amiri ve hukuk uzmanları da bulunmaktadır.
- Sohbetin ana konusu kolluk hizmetleri, kuvvetler ayrılığı ve Türkiye'deki güvenlik uygulamalarıdır. Video, kolluk hizmetlerinin üç ana türünü (önleyici kolluk, adli kolluk ve idari kolluk) karşılaştırmalı olarak ele alırken, iç güvenlik paketinin kolluk sistemine getirdiği değişiklikleri, 2002 anayasa değişikliği sonrası yaşanan süreç ve 2014 İç Güvenlik Yasası gibi önemli yasal değişikliklerin kolluk yetkilerine etkilerini tartışmaktadır.
- Konuşmacılar ayrıca Diyarbakır'daki bombaların döşenmesi, polisin müdahale etmemesi, adli kolluk ile önleyici kolluk arasındaki iç içe olma sorunu, dinleme ve arama uygulamaları gibi güncel konuları da ele almaktadır. Video, sivil gözetim kavramı, terörün önlenmesinde arama tedbirlerinin önemi ve toplumun güvenlik için küçük fedakarlıklarda bulunması gerektiği mesajıyla sonlanmaktadır.
- 00:01Kolluk Türleri ve Sınırları
- Kolluk, suç işlendikten sonra harekete geçen kolluktur ve suçun eser ve emarelerini araştıran adli kolluk vardır.
- Önleyici kolluk, önleyici hizmet yapamaz çünkü alanları farklıdır ve iç güvenlik, dış güvenlik, adli kolluk, önleyici kolluk duvarları hukuk devletinin koruyucu garantileridir.
- İç güvenlik paketi ile Türk hukukuna "mülki amirin görevlendirdiği kolluk amiri" adı verilen yeni bir süje geldi ve bu kolluk amiri gözaltı kararı verebiliyor.
- 02:40Kuvvetler Ayrılığı ve Kolluk
- İç güvenlik paketinde açılan ikinci delik, sulh ceza hakiminin önleme araması kararı vermesiydi, bu da kuvvetler ayrılığı ilkesine aykırı bir durumdur.
- Kolluğun önemli görevlerinden biri hükümetin eli ve kol olmasıdır, hükümetin vermiş olduğu kanunları yerine getirme görevi kolluk eliyle kullanılır.
- Önleyici kolluk, hükümetin emirlerini yerine getiren bir kolluktur ve tehlikeyi önleyen kolluk, kolluğun önleme görevlerini oluşturur.
- 06:24Adli Kolluk ve Önleyici Kolluk Arasındaki İlişki
- Adli kolluk ihtisas sahibi kolluktur, suç doktorudur ve suç ile iç içe yaşayan bir kolluktur.
- Önleyici kolluk hizmetleri ile adli kolluk hizmetleri arasında kesin bir ayrım yapmak imkansızdır, bu imkansızlık adli kolluğun yapısını düşünürken ortaya konmalıdır.
- Adli kolluğun idari kolluktan koparılması veya ayrı bir teşkilat haline getirilmesi, kolluğun ölümüne neden olur çünkü kolluğun suçu önleyebilmesi için önleyici hizmetlerle birlikte çalışması gerekir.
- 11:30Adli Kolluğun Yapısı ve Denetimi
- Kolluk içinde kalan bir adli kolluk olmalı, ancak kolluğun adli kolluğun başına hakim teminatına sahip bir genel müdür getirilmelidir.
- Kolluğun denetimi, gözetimi kolluk hizmetleri kadar önemlidir, denetlenmeyen bir kolluk çok tehlikelidir.
- Kolluk mensuplarının denetlenmesi için üç türlü denetim vardır: kanun yaparken denetim, uygulama sırasında denetim ve hesap verebilirlik.
- 14:07Güvenlik ve Fedakarlık
- İç güvenlik planlamasının halka sorularak yapılması gereklidir, halk bu konuda aydınlanmışsa tehlikeli biliyorsa ve devletin alacağı tedbirleri biliyorsa küçük hak kısıtlamalarına katlanır.
- Terörün önlenmesinde en güzel ilaç aramadır, genel arama, her yerde arama, her zaman arama, telefonların dinlenmesi ve internetin denetlenmesi gibi tedbirler alınabilir.
- Toplumda yaşayan insanlar tehlikenin önlenmesi için küçük fedakarlık edebilirler, ancak bu fedakarlıklar damla damla bardak taşıran olgudur.
- 16:24Güvenlik ve Özgürlük Dengesi
- Kolluk hukukunun özü güvenlik ve özgürlük dengesini kurmaktır.
- Bu dengeyi kuramazsak içinde yaşanamaz bir toplum olur, ancak çok tedbir alınırsa da içinde yaşanamaz bir toplum olur.
- Türk hukukunda arama yapabilmek için her yerde önceden hakim kararı olmalıdır.
- 18:07Polis Sorumluluğu
- Diyarbakır'daki bombaların döşendiğinin polisin haberi olduğu ve polisin müdahale etmemesi durumunda sorumluluk vardır.
- Avrupa İnsan Mahkemesi'nin Hrant Dink, Hamidi Op ve Civek kararlarında, tehlikenin doğduğunu gösteren somut olgular ortaya çıkmışsa tedbirleri almayan hükümetin sorumlu olduğu belirtilmiştir.
- Ümraniye çöplüğü patlaması örneğinde, uzmanların patlama olduğunu bilip tedbir almamak insan hakkıyla yaşam hakkı ihlali olarak değerlendirilebilir.
- 21:07Adli Kolluk ve İdari Kolluk İlişkisi
- Adli kollukla idari ve zabıtanın mutlu olması düşüncesi tartışmalıdır.
- Adli evrakların nezaretinde, bilgisiyle ve sıralı amirlerin emriyle yapılması, yargının tarafsızlığına, bağımsızlığına ve özgürlüğüne aykırı olabilir.
- Avrupa'da savcı emrinde bir adli kolluk sistemi artık uygulanmamaktadır.
- 23:34Kolluk Sisteminin Tarihi
- Adli kolluk ve önleyici kolluk kuvvetlerinin birleştirilmesi konusu Türkiye'de istinaflar kadar eski bir tartışmadır.
- 1940'lı yıllarda "Zabıtanın Tevhidi" adlı altı ciltlik bir rapor hazırlanmıştır.
- Bu konu hala çözülmemiş bir problem olarak Türkiye'de devam etmektedir.
- 27:10Kolluk Sisteminin Uygulanması
- Cumhuriyet savcıları yetkilerini kullanarak kolluk işlemini başarıyla yerine getirebilmektedir.
- Önleyici görevi yapanların soruşturmaları yönlendirmesi ve savcının sorgusuz sualsiz geçirebilmesi sorun olarak görülmektedir.
- Dinleme ve aramaların Türkiye'de ciddi suçların ortaya çıkarmasına hizmet etmediği iddia edilmektedir.
- 32:40Türkiye'de Kolluk Yasalarının Gelişimi
- 2012'de yapılan anayasa değişikliği, Türkiye'nin Avrupa Birliği sürecine uyum açısından önemli bir adımdı ve karar kanunla yetkilendirilmiş mercilerin emriyle arama yapılmasını sağladı.
- 2012 ile 2005 yılları arasında geçen üç yıllık süreç, güvenlik alanında ve Türkiye'deki pek çok alanda önemli değişikliklere neden oldu.
- Bu dönemde basında, akademi dünyasında ve toplumda özgürlüklerin önem kazandığı bir noktaya gelindi, polis yetkilileri kısıtlandı ve polis de bu duruma inandı.
- 34:31Ceza Usul Yasası ve İdari Kolluk
- 2005'teki Ceza Usul Yasası'nda adli kolluğu ilgilendiren düzenlemeler yapıldı, ancak idari kolluk alanına giren hususlar da düzenlendi.
- En önemli hata, idari kolluğu ilgilendiren değişikliklerin Ceza Usul Yasası ile paralel olarak yapılmamasıydı.
- 2007'deki BMSK değişikliği ve 2014'teki İç Güvenlik Yasası'nda antidemokratik bulunan bazı hususlar yasaya geçti.
- 36:36Kolluk Yasalarının Avrupa'daki Durumu
- Avrupa'daki pek çok ülkenin kolluk yasalarında idari kolluk adli yapı içerisinde değil ve farklı teşkilatlar olarak ayrılmıştır.
- Adli kolluğun müstakil bir yapı içerisinde olmasında getireceği sorunlar, son birkaç yıl içerisinde Türkiye'nin yaşadığı önemli davaların temelini teşkil etmektedir.
- Kuvvetler ayrılığı ilkesi içerisinde, bütün gücün Cumhuriyet Savcısı yetkisi içerisinde toplanması son birkaç yıldır yaşanan sıkıntıların habercisidir.
- 38:03Sivil Gözetim ve Güvenlik Stratejisi
- Sivil gözetim Türkiye'de de faydalı olabilir, cezaevlerinin, kolluk teşkilatlarının nezarethanelerinin ve hapishanelerin denetlenmesinde sivil gözetim bulunmaktadır.
- Son getirilen istihbarat komisyonu sivil gözetimdir ve kolluk faaliyetlerinin sivil gözetim denetimi içerisinde olması faydalıdır.
- Güvenlik stratejisinin tüm olarak planlanması ve tedbir almak için hakların nasıl kısıtlanacağını gösteren yasaların olması gerekmektedir.
- 39:41Yeni Nesil Kolluk Yetkileri
- Yeni nesil kolluk yetkilerinin düzenlenmesi gerekmektedir, ancak Türkiye'de önleyici yeni nesil kolluk tedbirleri düzenlenmemiştir.
- Kişisel verilerle ilgili bilgi toplama, değerlendirme ve tedbir alma konusu kolluğun yeni nesil yetkilerini oluşturmaktadır.
- Türkiye'de yeni bir kolluk kanunu yapılmalı, önleyici hizmetlerini düzenleyen sorumluluk tespit edilmeli ve yeni nesil kolluk yetkileri burada düzenlenmelidir.