• Buradasın

    Türkiye'de Hukuk Devleti ve Adalet Sorunları Üzerine Bir Röportaj

    youtube.com/watch?v=ZUlit74W1wc

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir televizyon programında sunucu Murat Bey'in Prof. Dr. Mithat Baydur ve diğer konuklarla yaptığı bir röportajdır. Konuklar arasında İstanbul Üniversitesi'nde konuşmacı olarak yer alan bir akademisyen ve Mücella Yapıcı'nın kardeşi de bulunmaktadır.
    • Röportajda Türkiye'deki hukuk devleti sorunları, özellikle Gezi Davası, Osman Kavala davası ve HDP kapatma davası gibi önemli hukuki süreçler ele alınmaktadır. Konuşmacılar, bu davaların adaletsiz olduğunu, Türkiye'nin hukuk devleti ilkesinden uzaklaştığını ve bu durumun siyasi ve uluslararası ilişkiler üzerindeki olumsuz etkilerini tartışmaktadır.
    • Programda ayrıca Türkiye'deki uzun tutukluluk sistemi, kuvvetler birliğinin bozulması, Yassıada mahkemeleri ve "FETÖ mahkemeleri" gibi tarihsel hukuk olayları da ele alınmaktadır. Konuşmacılar, Türkiye'nin Rusya ve NATO ile ilişkileri, gençlerin yurt dışına göç etmesi ve bilişim sektöründeki kayıplar gibi konuları da tartışarak, adaletsizliklerin Türkiye'nin geleceği üzerindeki olumsuz etkilerini vurgulamaktadır.
    00:48Gezi Davası Kararı ve Tepkiler
    • Gezi davası kararı açıklandı ve bu karara Avrupa Birliği, insan hakları örgütleri, Amerika ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nden tepki geldi.
    • MHP'den istifa eden Süleyman Sazak, Osman Kavala'yı ideolojik olarak kendisinden farklı görse de "bugünden itibaren Osman kardeşimdir" diyerek tepki gösterdi.
    • Mahkeme kararında somut ve kuşku götürmez delilin olmadığı, dinlemelerin hukuksuz olduğu ve asla delil olarak kabul edilemeyeceği vurgulanmış.
    02:45Gezi Olayının Önemi
    • Gezi olayı, Türkiye'de liberal, muhafazakar, sosyal demokrat, aşırı solcu ve ateist olmak üzere herkesin bir arada yaşama iradesini temsil ediyordu.
    • Gezi olayı, insanların birbirlerinin hayatlarına nüfuz etmek istemeden, birbirlerini üzmeden birlikte yaşama modelini hayata geçirme çabasını yansıtıyordu.
    • Gezi olayına vurulan darbe, Türkiye'nin süratle siyasi bir kutuplaşmaya doğru yol almasına neden oldu.
    04:48Gezi Davası Kararının Çelişkileri
    • Gezi davası, barışçıl sivil itaatsizlik davası olduğu için içini doldurmak zor, ancak siyasi iktidar bunu tehdit gördüğü için içini doldurmak istedi.
    • Osman Kavala dört buçuk yıldır cezaevinde tutuluyor ve Anayasa Mahkemesi, Gezi olaylarıyla ilgili lideri organize olduğuna dair delil bulunmamasından bahisle beraatine karar verdi.
    • Beraat ettikten sonra altı saat sonra casusluktan tutuklanıyor, iki sene sonra ise casusluk olmadığı, ancak Anayasa Mahkemesi beraat ettirdiği için zorla suçlu bulunup müebbet ceza veriliyor.
    06:45Kararın Önemi ve Sonuçları
    • Anayasa Mahkemesi yerel mahkemenin kararını bozuyor, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de derhal tahliyesine karar veriyor.
    • Bu kadar karmaşık bir karar, sadece Türkiye değil, dünya hukuk tarihi açısından kara bir leke olarak geçecek.
    • Bu durum, Türkiye'nin vermiş olduğu bütün kararlara şaibeyle bakılmasına neden olacak.
    07:54Hukuk ve Güvence Sorunu
    • Türkiye'de yabancı sermaye için sağlam güvence sağlanmalı, ancak hukuksuz dinlemelerle bir kişinin ömür boyu müebbet hapse mahkum edilmesi insafsızca bir durumdur.
    • Hukuk tarihi açısından bu durum kara bir leke gibi değerlendirilmelidir.
    • Hukuk tarihi açısından "Kara Pazartesi" olarak bilinen bu olay, birileri istiyor diye mahkum ettirmek şeklinde değerlendirilmektedir.
    10:53Gezi Parkı Olayları ve Mahkumiyet
    • Gezi olayları, Türkiye'deki belli bir alanı koruma amacıyla başlamış, ancak toplumsal kümelerin hayatlarına müdahale etme ve manipüle etme şeklinde gelişmiştir.
    • Gezi olaylarında hükümeti cebir yoluyla devirmeye kalkışmak veya kısmi olarak görev yapamaz hale getirmek gibi bir suç bulunmamaktadır.
    • Gezi olaylarında yağmalama veya kamu malına zarar verme gibi suçlar da yoktur.
    12:44Gezi Parkı'ndaki Yaşam Biçimi
    • Konuşmacı, Gezi Parkı'na ilk girenlerden biri olarak, orada komün yaşam, herkesin birbiriyle destek olduğu ve dayanışma içerisinde olduğu bir yaşam biçimi olduğunu anlatmaktadır.
    • Gezi Parkı'nda çöplerin toplanıp kimseye bırakılmadığı ve her şeyin ücretsiz biçimde birbiriyle paylaşıldığı bir yaşam biçimi vardı.
    • Konuşmacı, Gezi Parkı'na bir AKP'li arkadaşını götürdüğünde, o kişinin Gezi Parkı'ndaki gerçek durumu gördükten sonra farklı bir görüş geliştirdiğini belirtmektedir.
    14:39Meşruiyet ve Kanunilik
    • Meşruiyet ve kanunilik farklı kavramlardır; kanunilik meşruiyetle örtüşmediği sürece vicdanlarda ve gönüllerde içselleştirilmez.
    • Konuşmacı, her gün adaletten söz edenlerin ve "bir günlük adalet altmış yıllık ibadetten iyidir" diyenlerin Gezi Parkı olaylarında da bulunmaları gerektiğini belirtmektedir.
    • Mahkemeden beklenen en kötü karar mahkumiyet ve tahliye olmasına rağmen, daha kötü bir karar verilmiştir.
    16:04Barış ve Sivil İtaatsizlik
    • Gezi Parkı olaylarında protestosunu gitar çalarak ifade etmeye çalışanlar, kitap okuyanlar ve ateist olmasına rağmen namaz kılanları korumaya çalışanlar bulunmuştur.
    • Bu hareket, 1968'deki 200 bin kişinin Pentagon'da yürüdükleri ve nöbet bin askerin silahının namlusuna gül koydukları olaya benzer şekilde, barışı ve bir arada yaşamayı ilke edinmiş bir sivil itaatsizlik hareketiydi.
    • Türkiye bu siyasal iktidar sayesinde bu hareketi gömdü ve kutuplaşmaya doğru hızlı bir yol almaya çalıştı.
    17:35Siyasi Konjonktür ve Hukuk
    • Siyasi iktidar, konjonktür ve siyasi konjonktürle karar almayı kabul etmez, hukuk evrensel bir şeydir ve evrensel normlara bağlıdır.
    • Günün birinde bu anlamda kamuoyu önünde yargılanılabilir ve vicdanlarda mahkum edilebilir.
    • Ergenekon davası gibi, bu dava da yeniden görülebilir ve beraat edilebilir.
    18:24Osman Kavala Davası ve Siyasi Yorumlar
    • Osman Kavala davası yeniden görülecek ve 2023 sonrası Türkiye'sine göre durum şekillenecek.
    • Bazı yorumcular bu davayı iktidarın ortamı daha da gerecek ve seçimle ilgili hazırlık yaptığı bir siyasi hamle olarak görüyor.
    • HDP'nin kapanması gelebilir, ancak kamuoyu aynı şeyi iki defa yutmaz çünkü bu model denendi ve %40'lardan %49,5'e doğru bir yol aldı.
    19:30Güvenlik ve Beka Meselesinin Değişimi
    • Güvenlik ve beka meselesi artık ekonomik güvenlik meselesi haline geldi, açlık ve kıtlık endişesi arttı.
    • Beka meselesi, siyasi iktidarın ve demokratik nizamın olup devam edip etmeyeceğine doğru döndü.
    • Milletin zor dönemleri sabırla, tevekkülle ve soğukkanlılıkla aşacağını düşünüyor.
    20:46Uluslararası İlişkiler ve Türkiye'nin Konumu
    • Ukrayna savaşı ile beraber iktidarın elinin güçlendiği, daha önce kapısını gelmeyen isimlerin sık sık aramaya başladığı görülüyor.
    • Türkiye'nin coğrafi ve stratejik konumunun ortaya çıkmasıyla beraber yeniden sıcak ilişkilerin kurulması, hukuki meselelerde daha pervasız bir hale getirebilir.
    • İktidar bir taraftan iyi ilişkiler kurmak istiyor, ancak HDP kapatma davası ve Gezi davası gibi yargılamalar elini kolunu tutuyor.
    21:44Uluslararası Tepkiler ve Türkiye'nin Durumu
    • Avrupa Konseyi'nin kararı, Avrupa Birliği'nin açıklamaları ve Amerika'nın açıklamaları ortada, uluslararası basın sert eleştiriler yapıyor.
    • Türkiye, Ukrayna meselesinde yanında olmak için Ermeni meselesine soykırım telaffuz etmeyi görmezden gelebilir.
    • Amerikan mahkemelerine başvuran Ermeniler'in davaları, Amerikan başkanının soykırım ifadesini referans alarak reddedilebilir.
    23:35Batı'nın İki Yüzlülüğü ve Türkiye'nin Stratejik Konumu
    • Batı ikiyüzlüdür, 12 Eylül yönetimine gelip ziyaret edenlerin arasında Joe Biden adında genç bir senatör vardı.
    • Türkiye'de sivil demokratik bir rejim olsa, Yunanistan'ın NATO'nun askeri kanadına dönmesine hiçbir meclisin vermezdi.
    • Türkiye, Rusya ile son zamanlarda stratejik işbirliğine doğru yönetiliyor ve Batı dünyasında rahatsız ediyor.
    25:22Osman Kavala Davasının Uluslararası Yansımaları
    • İtalya Korea Della Sera, davayı "muhteşem bir komedi" olarak nitelendirdi.
    • Fransız Liberasyonal, Osman Kavala'ya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesini acımasız bir karar olarak değerlendirdi.
    • Associated Press, kararın Türkiye'nin Batılı ülkelerle ilişkilerine zarar vereceği yorumunu yaptı.
    26:49Türkiye'deki Tutukluluk Durumu
    • Türkiye'de tutukluluğun ceza haline dönüştürülmesi, uzun tutukluluğu bir tür ceza gibi modelleme dünyada çok ilgi çekici düzeyde.
    • Şu anda Türkiye'de herhangi bir hüküm giymeden tutuklu olan sayısı 38.034 kişi.
    • Türkiye şimdi tutukluluğu cezaya dönüştürdü.
    27:30Ergenekon Davası ve Cezaevi Süreleri
    • Ergenekon davasında insanlar altı yıl, yedi yıl gibi uzun süreler cezaevinde kaldı.
    • Osman Kavala Ergenekon'da iki buçuk yıl, üç yıl yatanlar ve bir buçuk yıl yatanlar var.
    • Konuşmacının arkadaşının casusluk davasından sekiz ay yattığı belirtiliyor.
    28:02Mücella Yapıcı'nın Tutuklanması
    • Yetmiş iki yaşındaki Mücella Yapıcı kendi ülkesinde çabalarla geçmiş, kirada oturan bir kadıncağız.
    • Mücella Yapıcı'nın Bakırköy Kadın Cezaevi'ne yollandığı belirtiliyor.
    • Konuşmacı, Mücella Yapıcı'nın suçu ne olduğunu sorguluyor ve daha iyi bir Türkiye istemesi mi diye soruyor.
    28:41Gezi Olaylarının Sosyolojik Etkileri
    • Gezi olayları bir arada yaşam modeli olarak tanımlanıyor.
    • Son üç-dört sene içerisinde bilişim alanında çalışan altmış bin kişi yurt dışına göç ediyor.
    • Bilişim sektörü dünyadaki en büyük sektörlerden biri olup, son kırk dört milyara ulaştı.
    29:08Gezi Olaylarının Ekonomik Etkileri
    • Türk Hava Yolları'nın tüm unsurları iki milyar dokuz yüz milyon dolar değerindeyken, bir apartman katındaki bilgisayar oyunlarını Amerika'ya satan bir şirket iki milyar dolara sattı.
    • Gezi olayları, insanların yurt dışına çıkma kararını geriye götürdü.
    • Türkiye'de insanların bir arada yaşama isteğini kırdı, hayallerini üzdü ve gönüllerini kırdı.
    30:30Mücella Yapıcı'nın Kardeşinin Açıklaması
    • Mücella Yapıcı'nın kardeşi, tutuklama kararının ardından kameraların karşısındaydı.
    • Kardeşi, bu kararın ardından çok yıkıldığını ve çaresizlik duygusunun hayatta yaşanabilecek en ağır duygu olduğunu belirtti.
    • Adaletsizlik karşısındaki çaresizliğin insanı yıktığını, ortada bir dosya ve tek bir delil olmamasına rağmen sadece seyretmek zorunda kaldıklarını ifade etti.
    31:43Gezi Davasının Sosyal Etkileri
    • Ahmet Şık, Gezi davasında alınan kararla yalnızca sanıklara mahkumiyet kararı verilmemiş, aynı zamanda Geziye katılan herkese kökünün dışarıda, Avrupa'dan fonlanan kışkırtıcı, başkaldırıcı terörist gruplar olarak suçlandığını tekrarlamış.
    • Adaletsizlik karşısında ayakta durmaya çalıştıklarını ve mücadele edeceklerini belirttiler.
    • Mücella Yapıcı'nın kardeşi, dürüst olmayı ve verilen görevi layıkıyla yapmayı annesinden, babasından ve ablasından öğrendiğini, bu değerlerin her kulda harcı olmadığını vurguladı.
    34:59Hizbullah Sanığının Serbest Bırakılması
    • Belçika'da dört kadını öldürmüş Hizbullah sanığı serbest bırakıldı.
    • Belçika, geri kalanını Türkiye'de yatsın diye Türkiye'ye vermiş, ancak Türkiye serbest bıraktı.
    • Yassıada mahkemeleri duruşmaları çok yapaydı ve karar önceden belliydi.
    36:09Yassıada Mahkemeleri ve Hukuk Tarihi
    • 1960'da olan bir hadise 62 sene geçmiş olsa da hala konuşuluyorsa, Türk hukuk tarihine kara bir leke olarak geçiyor.
    • Abdülhamid'in 1905'te suikast davasında, Edward Geore isimli Belçika kökenli asıllı Ermeni tekrar Belçika'ya iade edildi.
    • Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi beraat ettirmesi gerektiğini söylemiş, ancak beraat etmek işine gelmediği için casusluk bulunmuş.
    37:46Osman Kavala Davası ve Casusluk Davası
    • Osman Kavala davasında, Karaköy'deki bir restorantta Henry Barker'e uzaktan selamlaşmış, konuşmadık diye suçlanmış.
    • Aynı tarihlerde yurt dışındaymış diye delil konulmuş, ancak Taksim'de çalışma ofisinde olduğunu belirtmiş.
    • Baz istasyonundan sinyal verme gibi mantıksız bağlantılar kurulmuş.
    39:01Türkiye'de Yaşanan Casusluk Davaları
    • Türkiye'de ikinci kez bu tür bir mahkeme ve duruşmaları yaşatmamaları lazımdı.
    • İzmir casusluk davasında, Prof. Dr. Tayfun Uzbay travesti pazarlamaktan yakalanmış.
    • Cezaevine atarken yüz kızartıcı bir suçu boynuna takıyorlar.
    40:36İktidarın Eşiği ve Hesaplaşma Süreci
    • İktidarın bir eşiği açtığı düşünülüyor ve bu kararla o eşiğin açlığını altında çizilmesi gerektiği belirtiliyor.
    • Geriye dönüp hesaplaşmanın içerisine girmeyeceklerini, iktidarı sandıktan çıktıklarında güle güle göndereceklerini söylüyorlar.
    • Özgür Özel, hesap soracaklarını ve Recep Tayyip Erdoğan'ı hedef aldıklarını belirtti.
    42:23Referandum Sonuçları ve Pişmanlıklar
    • Referandumda %68'i bu sistemden aşağı yukarı anketlerde bakıldı.
    • Adalet ve Kalkınma Partisi ve MHP'ye oy verenler de esasında mevcut değil, bu sistem bize göre değilmiş diyorlar.
    • 12 Eylül 2010'da referandum HSK üzerinden operasyon yapıldı ve hem kendilerini hem millete yanlış bir mesaj vermiş oldular.
    43:18Kuvvetler Ayrılığı ve Uyum Yasaları
    • Uyum yasaları çıkacak diye beklentiler vardı, ancak bu yasalar kandırıcı oldu.
    • Meclis ön seçimle gelecek, yürütme ve yasama ayrı güçler olacak, kimse müdahale edemeyecek ve yargı da denetlenecek diye düşünülüyordu.
    • Uyum yasaları çıkmadı ve milletvekilleri ön seçimle gelemediği için kuvvetler birliği oluştu.
    44:08Kuvvetler Birliğinin Tehlikeleri
    • Hakim ve savcılar kuruluna atama, anayasa mahkemesine isim seçimi gibi meclisin hakları da yürütme tarafından kontrol ediliyor.
    • 1919-1922 arasındaki Türkiye'deki ilk büyük millet meclisinde bile olmayan kuvvetler birliği bugün Türkiye'de var.
    • Bir kişi hem meclisi hem yürütmeyi hem yargıyı kontrol ediyor ve bu durum Türkiye'nin taşıyamayacağı bir durum.
    45:44Adaletin Önemi ve Tehlikeleri
    • Adalet duygusuna derin bir darbe vurulduğunda Türkiye'ye götüreceği yerin hayırlı olmadığı açık.
    • Darbe vurduğunuzda iyi niyetli, hümanist insanlarda acımasızlığı pekiştirecek ve adaletsizliğin içinde kendi arayışını adaletsizlikle peşinde koşarak yapmasına neden olabilecek bir süreç başlatmış olabilirsiniz.
    • Adaleti bozduğunuzda bunun yaratabileceği büyük yıkımın altında herkesin kalacağını iktidarın bir an önce fark etmesi gerekir.
    46:43Adalet Örnekleri
    • Fransa'nın Dreyfus davasında, Yahudi asıllı bir yüzbaşı vatan hainliği ile suçlandığında, Emily Zola adlı bir romancı ve entelektüel onun öyle olmadığını söyleyerek Fransa'nın itibarını kurtardı.
    • Rosenberg'ler atom bombasının sırlarını Rusya'ya sattıkları iddiasıyla yargılandılar ve pişman olmadıklarını söyleyerek ölüme gittiler.
    • Türk entelektüelleri de adaletsizliğin doğru olmadığını çıkıp söyleyebilmeliler ve uygarca, barış içerisinde her platformda bu adaletsizliği haykırmalılar.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor