Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında olup, konuşmacı ticari yargı konusunu anlatmaktadır.
- Video, ticari davaların kim tarafından çözüleceği sorusunu ele alarak başlıyor. Konuşmacı önce ticaret hukukunun uluslararası karakteri, yabancılık unsuru içeren davalarda yetkili mahkemeler ve hukukun belirlenmesi konularını açıklıyor. Ardından ticari faaliyetlerin devletle ilişkisi, idare mahkemelerinin rolü ve tahkim sistemi hakkında bilgiler veriyor. Son bölümde ise ticaret mahkemelerinin yapısı, görev ve yetkileri, deniz ticareti davaları, fikri mülkiyet uyuşmazlıkları ve tüketici davaları gibi özel durumlar detaylı şekilde anlatılıyor.
- 00:06Ticari Davaların Çözümü
- Ticari davaları çözen kurumlar ticaret mahkemeleridir.
- Ticaret hukukunun uluslararası karakteri nedeniyle yabancılık unsuru içeren ticari uyuşmazlıklarda hangi ülke mahkemelerinin yetkili olduğu ve hangi hukukun geçerli olduğu önemlidir.
- Ticari faaliyetlerle ilgili suç ve ceza davalarına ceza mahkemeleri bakar ve suçun niteliğine göre asliye ceza mahkemesi, ağır ceza mahkemesi, icra ceza mahkemesi veya fikri ve sınai haklar ceza mahkemesi olabilir.
- 01:24Devletle İlişkili Ticari Faaliyetler
- Ticari faaliyetlerin en büyüğü devlette yapılır; bankalar, finans kuruluşları, sigorta şirketleri, inşaat, enerji, silah ve GSM şirketleri gibi büyük işlerin işvereni daima devlettir.
- Bu faaliyetlerin davalarına idare mahkemeleri genellikle bakar ve ticaret hukukunun idare hukukuyla yakın ilişkisi vardır.
- 02:45Tahkim
- Ticari davalarda idare mahkemesine gitmek deplasmana çıkmaya benzer; yabancı yatırımcılar hukukun üstünlüğünün olmadığı ülkeleri yüksek riskli kabul ederler.
- Yabancı yatırımcılar uyuşmazlık halinde devletlerin mahkemelerine güvenmezler ve daima tahkim şartı koyarlar; uluslararası yatırımlarda en önemli tahkim iksit tahkimidir.
- Ticaret hukuku alanında Londra ve New York gibi yerlerin tahkimleri meşhurdur ve Türkiye'de de son yıllarda bir tahkim merkezi açılmıştır.
- 04:44Ticaret Mahkemeleri
- Ticari davalara ticaret mahkemeleri bakar ve tarih boyunca bu davalar genel yargı teşkilatından ayrı tutulmuştur.
- Ticaretin yoğun olduğu şehirlerde üç hakimli (bir başkan ve iki üye) ihtisas mahkemeleri vardır ve bir ticaret mahkemesi hakimi 15-20 yılda yetişir.
- Ticaret mahkemesi bulunmayan şehirlerde ticari davalar asliye hukuk mahkemesinde açılır, ancak ticaret mahkemesi bulunan bir şehirde asliye hukuk mahkemesinde dava açılırsa görevsizlik kararı verilir.
- 07:03Özel Davalar ve Yargılama Usulü
- Deniz ticareti ve sigortalarına ilişkin davalar ticaret mahkemeleri tarafından görülür, ancak HSK iş yükünün gerektirdiği durumlarda bazı ticaret mahkemelerini bu davalara bakmak da görevlendirebilir.
- Marka ve patent gibi fikri mülkiyet uyuşmazlıkları fikri ve sınai haklar mahkemesi tarafından, tüketici işlemleri ise tüketici mahkemeleri tarafından görülür.
- Ticaret mahkemeleri normal usule göre (HMK uyarınca) yargılama yaparlar, ancak bazı ticari davalarında basit yargılama usulü gerekçe olarak gösterilir ancak bu davalar uygulamada yıllarca sürebilir.