Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, gümrük müşavirleri, TS (Türk Standartları Enstitüsü) yetkilileri ve TAREX temsilcileri arasında gerçekleşen bir seminer formatındaki toplantıya odaklanmaktadır. Konuşmacılar arasında İsmail Bey, Serdar Bey, Giray Bey, Fatih Bey ve Ebubekir Bey gibi isimler bulunmaktadır.
- Seminerde, TAREX sistemindeki sorunlar, hatalar ve bunların çözüm yolları detaylı bir şekilde ele alınmaktadır. Konuşmacılar, TAREX uygulamalarının gelişmelerini, veri iletişimine geçiş sürecini, karşılaşılan hata mesajlarını (vergi numarası uyumsuzluğu, ülke kodu geçersizliği, belge tarihi uyumsuzluğu gibi) ve bu hataların çözümlerini anlatmaktadır. Ayrıca, CE işareti, TS işlemleri, denetim prosedürleri ve iptal politikaları gibi konular da tartışılmaktadır.
- Toplantıda, TAREX sisteminin risk analiz sistemi, iş yükünü azaltmak için yapılan çalışmalar, numune alma prosedürleri, parti teşkil etmeyen ürünlerin denetimden çıkarılması ve denetim ücretleri gibi konular da ele alınmaktadır. Konuşmacılar, katılımcıların sorunlarını yazılımcı arkadaşlarıyla paylaşarak çözüm yolları arayacaklarını ve laboratuvarlarla görüşmeler yaparak bazı sorunları çözmeye çalışacaklarını belirtmektedir.
- 00:12Giriş ve Önceki Seminerler
- Konuşmacı, İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği ve İTO'nun başarılı organizasyonu için teşekkür ediyor.
- Geçen sene Şubat ayında başlattığı TAREX ve ürün güvenliği ve denetimi mevzuatı konulu seminerlerini, İstanbul Sanayi Odası, Mersin Gümrük Müşavirleri Derneği, Uludağ İhracatçı Birlikleri ve Ankara Ticaret Odası'nda düzenlediğini belirtiyor.
- Bu seminerlerdeki yoğun ilginin sebebinin İTO'nun başarılı organizasyonu veya TAREX uygulamalarının ilgi çekici olması olabileceğini sorguluyor.
- 02:59Sunum Planı
- Konuşmacı, sunumun "UGD Mevzuatı ve TAREX 2" şeklinde olduğunu ve altı-yedi ayda bir düzenleneceğini belirtiyor.
- Kısa bir sunum yaparak sorulara vakit bırakacağını ve önceki konuşmacılardan gelen sorulara cevap vereceğini söylüyor.
- Önceki sunumda anlatılan konuları tekrar etmeyeceğini, sadece bazılarını özet geçeceğini belirtiyor.
- 03:42Son Yılda Olan Değişiklikler
- Son yıldaki en önemli değişim olarak hiçbir şeyin değişmemesini, özellikle 15 Temmuz olayını atlattığımızı vurguluyor.
- Gümrükle veri iletişimine geçildiğini ve sistem fena işlemeye devam ettiğini belirtiyor.
- Ekonomi Bakanlığı'nın taşınması sırasında TAREX ve elektronik belge yönetim sisteminin kapatılıp taşındığını, ancak felaket kurtarma ve yedekleme sisteminin sayesinde ciddi bir aksaklık yaşanmadığını anlatıyor.
- 05:46Sistem Sorunları ve Çözümleri
- Teknik altyapıyı kurmanın yeterli olmadığını, bürokrasi altyapısının da kurulması gerektiğini, hala çıktıların alınması gerektiğini belirtiyor.
- TAREX'e geçişin ilk başlangıçlarından birinin gümrük müsteşarlığının kağıt kullanımını sona erdirmek olduğunu söylüyor.
- Veri madenciliği konusunda daha fazla çalışma gerektiğini, her model için ayrı başvuru yapmanın sistematik bir sorun olduğunu vurguluyor.
- 07:36Ürün Güvenliği Denetimi ve Veri Paylaşımı
- Ürün güvenliği denetiminin vergi denetimi olmadığını, farklı modellerin farklı risk içerdiğini ve bu nedenle farklı modeller için farklı girişler yapılması gerektiğini açıklıyor.
- 21 Haziran'da veri paylaşımına geçtiklerini ve beklediklerinden kısa sürede tüm tebliğlerin veri paylaşımına bağlandığını belirtiyor.
- Düşümlü ithalat uygulamasının bilinmediğini, veri paylaşımından sonra firmaların bu uygulamayı bildirdiğini ve sonradan bu sistem için çözüm bulduklarını anlatıyor.
- 11:00TAREX Sistemindeki Hata Mesajları
- Veri paylaşımından sonra TAREX'te beş farklı hata mesajı alındı, bunlardan biri öngörülen dışında bir hata mesajıydı.
- En sık karşılaşılan hata, şahıs şirketlerinin vergi numarası yerine TC kimlik numarasının girilmesiydi.
- Başvuruların Excel'e kaydedilip tekrar kullanılması yaygın bir uygulama olmasına rağmen, bu yöntemde bazı uyumsuzluklar (İstanbul Deri Serbest Bölgesi'nin isminin değişmesi gibi) sorun yaratıyordu.
- 13:10Ülke Kodu ve Tarih Uyumsuzlukları
- İngiltere ile ilgili ülke kodu hataları yaşandı, TAREX'te "İngiltere" yazarken BILGE'de "Birleşik Krallık" yazması nedeniyle sorunlar oluştu.
- Belge kayıt hatalı döndü ve belge tarihi uyumsuzluğu gibi hatalar, işleme süresi uzadığında saat değişmesi nedeniyle ortaya çıkabiliyordu.
- TAREX'te log tutulduğu için sistemden kaynaklanan hatalarla başa çıkmak mümkün oluyordu.
- 15:15Hata Çözümleri ve Sistem Uyumluluğu
- Şahıs şirketlerinde vergi numarası ile TC kimlik numarası uyumsuzluğu durumunda, gümrükte kaydın güncellenmesi veya TAREX'te yeni başvuru yapılması gerekiyordu.
- TAREX ile BILGE sistemlerine girilen verilerin yüzde yüz örtüşmesi gerekiyordu, aksi takdirde "belge satırı hatalı döndü" hatası oluşuyordu.
- TAREX'in risk analiz sistemi, uygunluk alan ürünün boşuna denetlenmemesi amacıyla çalışıyordu.
- 20:25TS'nin Eleman Sorunu ve Gelecek Planları
- TS'deki şikayetlerin büyük bir kısmı eleman sıkıntısından kaynaklanıyordu, son resmi gazetede 32 kişinin TS ile ilişkisi kesildiği belirtilmişti.
- TS yönetimi eleman eksikliğini gidermek için rotasyonlar ve kaydırmalarla çaba gösteriyordu.
- Risk analizinde istatistiksel çalışmalar yapılarak, kabul alacağı kesin olan ürünleri daha az denetime düşürme ve daha çok denetlenmesi gereken ürünleri daha çok denetime düşürme çalışmaları planlanıyordu.
- 22:26CE İşaretinin Tanımı ve TS'nin Görevleri
- Konuşmacı, TS'nin görevden alınmasından dolayı yaşanan sıkıntıları dile getiriyor.
- CE belgelemesi ithalat öncesi yapılmakta ve bu, TS'nin belgelendirme bölümü tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerdir.
- TS, standartları hazırlayan, belgelendirme yapan (CE belgelendirmesi, TS markası helal belgelendirmesi) ve kamu kuruluşları tarafından verilen denetim görevini yerine getiren beş-altı ayrı fonksiyonu birleştiren bir kurumdur.
- 24:42CE İşaretinin Tarihi ve Amacı
- CE işareti, 1994 yılında Avrupa Birliği'nde yeni yeni çıkmış olup, Türkiye'de hala işin ABC'sindeyiz.
- CE işareti, Avrupa Birliği'nin malların serbest dolaşımını sağlamak için standartları uyumlaştırmak yerine ortak bir kriter belirlemek amacıyla 1970'lerin başında başlatılan çalışmalardan sonra ortaya çıkmıştır.
- CE işareti, ürünün güvenli olmasını sağlayacak bir ortak işaret ve belgelendirme sistemi olarak tasarlanmıştır.
- 26:37Türkiye'de CE İşaretinin Uygulanması
- CE işareti, Avrupa Birliği ile gümrük birliği kapsamında teknik mevzuat uyum çalışmalarında Türkiye'ye gelmiştir.
- Türkiye, 2004 yılında CE denetimlerine başlamış, TAREX'in kurulmasından bu yana sıkıntılar devam etmektedir.
- Gümrük müşavirleri, ithalatta yapılan uygunluk değerlendirmesi işlemlerini sanayicilerin sorumluluğunda görmeli, ancak Türkiye'de piyasa gözetim denetim sistemi henüz istenen seviyeye ulaşmamıştır.
- 27:40Sistemdeki Sorunlar ve Çözüm Önerileri
- Modeller için ayrı kalem açılması sorunu, her modelin farklı bir risk taşıması nedeniyle ortaya çıkmaktadır.
- Gümrük müşavirleri, CE işareti ile ilgili en iyi bilen meslek grubu olarak görülürken, Türk sanayicilerinin CE işareti konusunda bilgi eksikliği olduğu belirtilmektedir.
- Model numarasının Excel'e aktarılması veya ekranda görünmesi, aynı ürünler için eski belgelerin kabul edilmesi ve ATU uygunluk beyanının tekrar yüklenmesi gibi konularda çalışılacağı belirtilmiştir.
- 34:12Gümrük İşlemlerinde Karşılaşılan Sorunlar
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın bilgi sistemiyle ilgili sorunlar yaşanıyorsa, bu sorunlar Gümrük İdaresi'ne iletilmeli ve Ankara merkez bilgi işlem birimine iletilmelidir.
- Tarex'te 23 haneli numara görüldüğünde, işlem tamamlanmış olmaktadır ve her bir başvuru ayrı ayrı değerlendirilmelidir.
- Kalemlere ayırma yapmanın risk analizi için önemli olduğu, aksi takdirde bir tanesinden red alındığında tüm başvuruların reddedilebileceği belirtilmiştir.
- 37:04Sistem Sorunları ve Çözümler
- Gümrük sisteminde "diploy" olarak adlandırılan sistem yenilemeleri sırasında karşı tarafın bildirim yapmadığı durumlar yaşanmaktadır.
- Sistemde "remote exception" hatası oluştuğunda, veri gümrükte takılıyor ve sistemde kitlenme yaşanabilmektedir.
- Belge tarihi uyumsuzluğu sorunu, başvuru tarihinden sonra numara dönmesi durumunda ortaya çıkabilmektedir.
- 39:29Gümrük Müşavirleri İçin Öneriler
- Gümrük müşavirleri için, alınan numaraları takip etmek için çıktı alma sorunu yaşanmaktadır.
- Sistemde numaraların firmaların vergi numarası ve model numaralarıyla eşleşmesi sağlanacak şekilde güncelleme yapılacaktır.
- Gümrük Müşavirleri, sistem üzerinden numaraları kontrol edebilir ve beyannamenin tescili için gerekli bilgilere ulaşabilirler.
- 42:10ATR'li Ürünler ve Denetim
- ATR'li ürünlerin denetime düşmesi konusunda, 6 sayılı Tebliğin 6. maddesinin 1. ve 6. fıkralarında belirtilen şekilde, ATR'li ürünlerin denetime düşebileceği ifade edilmektedir.
- Numune alımında yanlış işlem yapıldığı belirtilmektedir.
- 42:52Numune Alma Süreçleri ve Gümrük Denetimleri
- Numune alma prosedürlerini standartlarda belirtilen şekilde uygulamak, gümrüklerin tıkanmasına neden olabilir.
- Standartlarda partinin tamamını temsil etmek için belirli matematik hesaplarla numune alınması gerekiyor, bu süreç kolay değil.
- Gümrükte standart denetim yapmak, standartizasyonun ruhuna uygun değil ve bu durum komik durumlara yol açıyor.
- 44:47Bedelsiz ve Numune Ürünler
- Bedelsiz ve numune ürünlerle ilgili teblikte, gümrükler genel müdürlüğündeki arkadaşlar tarafından yazılan hükümler bulunuyor.
- Gümrük mevzuatına göre numune veya bedelsiz olmayan ürünler denetime düşebilir.
- Numune kavramı ticari tahammüllere göre değerlendiriliyor, sözlükteki anlamıyla değil.
- 45:47Parti Teşkil Etmez Ürünler
- TS, özerk bir kuruluş olduğu için denetimler için para almak zorunda, devletten para almıyor.
- Parti teşkil etmez miktarları sisteme tek tek girilmiş durumda ve çoğu otomatik olarak belirleniyor.
- Parti teşkil etmez kavramı suistimal ediliyor, örneğin rulmanlar 14'erlik parçalara bölünerek ithal ediliyor.
- 47:37İşlem Süreçlerindeki Sorunlar
- Eleman azlığı, mesajların anlaşılır olmaması ve memurlarla iletişim kurulamama sorunları yaşanıyor.
- Memurların telefonlara cevap vermesi durumunda, önünde bekleyen dosyaların ne olacağı sorunu var.
- İstanbul'da randevu almak zor olabiliyor, özellikle muayene randevuları sabah saatlerinde olabiliyor.
- 48:43Ayakkabı Denetimleri
- Ayakkabı denetimlerinde 3-4 gün bekledikten sonra iptal olması zaman kaybına neden oluyor.
- Ayakkabı denetimlerine başlandığında yurt dışından rapor isteniyordu, ancak sahte raporlar sorunu ortaya çıktı.
- Laboratuvarlarla görüşülerek testlerin yekne saklaştırılması konusunda çalışma yapılacağı belirtiliyor.
- 49:48İthalat Sistemindeki Sorunlar
- Uygunluk deklarasyonunda imza eksikliği nedeniyle başvuruların geri dönmesi gibi temel sorunlar sistemde yaşanıyor.
- Gümrük müşavirlerinin büro personeli zayıf ve çoğu başvuru belge eksikliği nedeniyle iptal oluyor.
- Eksik gelen başvurular hem denetmenleri tıkıyor hem de işleri geciktiriyor, iptal olduğunda dosya tekrar sıraya giriyor ve zaman kaybı yaşanıyor.
- 52:05İptal Sorunları ve Denetim Süreci
- Bir dünya çapında firma, ürünlerinin çok fazla denetime düştüğünden üretimi aksadığını belirtmiş.
- Denetimde iptal edilen ürünler, ertesi gün denetlenen ürünler listesinden çıkarsa bile belirli bir periyot içinde denetime düşüyor.
- TAREX'in ilk başlarken iptalde bir sorun olmadığı, denetime düşenlerin iptal edildiği, ancak bu uygulama sonucunda sorunlar yaşanması nedeniyle sıfır tolerans uygulaması getirildiği belirtiliyor.
- 54:13Dürüstlük ve Sistem Sorunları
- İnsanların tahmin edilenden çok daha dürüst olduğu, TAREX'e bakıldığında bazı açıkların kimse tarafından kullanılmadığı tespit edildiği belirtiliyor.
- Bir yanlış işlem yapıldığında sonucun ve cezanın herkesin üstüne düşmesi sorununu eleştiriyor.
- Konuşmacı, daha fazla konuşabileceğini ancak aradan sonra devam edileceğini belirtiyor.