Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Sanayi Dosyası" programında Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Habib Hasan ile yapılan bu röportajda, 2016 yılında yasalaşan ve 2017'de yürürlüğe giren Sınai Mülkiyet Kanunu'nun kapsamı ve getirdiği yenilikler ele alınmaktadır.
- Röportajda, yeni kanunun patent, marka ve tasarım başvurularının daha hızlı ve nitelikli bir şekilde verilebilmesi, incelemesiz patent kavramının kaldırılması, ses markaları ve hareket markaları gibi yeni marka türlerinin tesciline imkan tanınması gibi önemli yenilikleri detaylı olarak anlatılmaktadır. Ayrıca, Türkiye'nin patent, marka ve tasarım başvurularındaki dünya sıralamaları ve 2023 hedeflerine ulaşmak için fikri ürünlerin önemi vurgulanmaktadır.
- Videoda ayrıca, üniversitelerin üretilen fikri ürünlerin ticarileşmesi için yapılan düzenlemeler, tescilsiz tasarım koruma sistemi ve yöresel ürünlerin daha hızlı ticarileştirilmesi gibi konular da ele alınmaktadır. Türkiye'nin 194 tescilli yöresel ürünü ve bunların kırsal kalkınma aracı olarak kullanılması konusunda da bilgiler verilmektedir.
- 00:02Sınai Mülkiyet Kanunu'nun Önemi
- Geçtiğimiz günlerde kabul edilen Sınai Mülkiyet Kanunu, Türkiye ekonomisi açısından çok önemli ve reform niteliğinde bir kanun olarak nitelendiriliyor.
- Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Habib Hasan, kanunun kapsamını açıklamak için programda yer alıyor.
- Kanun, sanayicilere ve üniversiteye büyük yenilikler getiriyor.
- 01:27Sınai Mülkiyet Kurumu Hakkında Bilgi
- Sınai Mülkiyet Kurumu, sadece patent ve marka değil, tasarımlar ve yöresel değerlerin (Malatya kayısı, Antep baklavası, Giresun tombul fındığı) korunması ile ilgili başvuruları değerlendiren bir kamu kurumudur.
- Kurum, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'na bağlı olarak çalışmakta ve Türkiye'nin fikri hazinesi olarak nitelendirilmektedir.
- Önceki kanunda fikri haklarla ilgili geniş bir kapsam söz konusu değildi, ancak yeni kanunla bu kapsam genişletildi.
- 02:42Kanunun Geçmişi ve Gelişimi
- 1994 yılında Türkiye'nin Gümrük Birliği'ne tam üye olma sürecinde, patent, marka ve tasarımlarla ilgili kanun hükmünde kararnamelerle mevzuat düzenlenmiştir.
- Son yirmi yıldır bu kararnamelerin kanunlaşması gerekiyordu, ancak bu süreç uzadı.
- Son on yılda Türkiye'de marka başvuruları 110 bin sayılarına ulaşarak Avrupa'da en fazla marka başvurusunun yapıldığı ülke konumuna geldi.
- 04:27Kanunun Yürürlüğe Girişi
- Son on yıldır bu yasayla ilgili çalışmalar yürütülmüş, ancak meclisin yoğunluğu nedeniyle yasalaşamamıştır.
- 22 Aralık 2016 tarihinde yasa tasarısı TBMM'den geçerek yasalaştı ve 10 Ocak 2017 tarihinde resmi gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
- Bu yasa tasarısıyla patentler, markalar ve tasarımlar piyasanın beklentisi doğrultusunda daha hızlı bir şekilde verilebilecek.
- 05:22Kanunun Getirdiği Yenilikler
- Türkiye ekonomisi için önemli olan, fikri ürünlerin belli bir süre içerisinde tescil edilmesidir, özellikle modası hızlı değişen tasarımlar için.
- Yasa tasarısının en önemli özelliği, patentlerin, markaların ve tasarımların daha hızlı bir şekilde, etkin bir şekilde başvuru sahiplerine verilmesidir.
- Mevcut durumda patentler minimum 17 ay, maksimum 47 ayda verilebiliyorken, yeni yasa tasarısıyla patentler 7 ay gibi bir sürede verilebilecek.
- 07:44Patent Kalitesini Artırma
- Yeni mevzuatta incelemesiz patent kavramı kaldırılacak, artık bütün patentler incelemeli patent olarak işlem görecek.
- Faydalı model (küçük patent) için araştırma raporu zorunluluğu getirilecek.
- Bu düzenlemeler sayesinde nitelikli patent ve nitelikli buluşların sayısı arttırılacak.
- 09:29Üniversiteler ve Patentler
- Üniversitelerde üretilen fikri ürünlerin patent başvurularının daha hızlı bir şekilde ticarileşebilmesi için kanun tasarısında önemli düzenlemeler getiriliyor.
- Bu düzenlemeler sayesinde üretilen fikri ürünlerin patentleri ve markaların ticarileşmesi noktasında önemli kazanımlar sağlanacak.
- Buluş sahibi öğretim üyelerinin hem kamu üniversitelerinde hem de vakıf ve özel üniversitelerde bu buluşlardan belli bir oranda katkı almaları sağlanacak.
- 10:46Sanayiciler İçin Fikri Varlıkların Önemi
- 30-40 yıl önce sanayicilerin toplam varlıklarında maddi varlıkların oranı %80'lerde iken fikri varlıkların oranı %20'lerin altında iken, 2010'larda bu durum tersine dönmüş, fikri varlıkların oranı %80-90'lara çıkmış, maddi varlıkların oranı %10'lara gerilemiş durumda.
- Fikri varlıklar (patentler, markalar, tasarımlar) artık işletmelerin en önemli varlıkları haline gelmiş ve sanayiciler ulusal ve uluslararası alanda rekabet edebilmek için fikri varlıklara daha fazla önem vermeleri gerekiyor.
- Yapılan araştırmalarda fikri portföyü sağlam işletmelerin ekonomik krizlerden daha az etkilendiği ortaya çıkmış, bu kanun sayesinde işletmeler fikri ürünlere daha fazla yönelirse toplam varlıklarının değerini artıracaklar ve ekonomik krizlerden daha az etkilenecekler.
- 13:01Kanunun Ekonomik ve Teknolojik Katkıları
- Bu kanun sanayicilerin rekabet avantajını arttıracak ve ulusal ve uluslararası iş birliklerinin önünü açacak.
- Yabancı sermayenin bir ülkeye girebilmesinin olmazsa olmaz koşulu etkin ve hızlı işleyen bir patent sistemi olması, bu kanun tasarısı ile bu değer getirilmiş olacak.
- Türkiye marka başvurularında Avrupa'da birinci, son beş yıldır dünyada altıncı, patent başvurularında dünyada onbeşinci, Avrupa'da sekizinci sırada, tasarım başvurularında da ön sıralarda yer alıyor.
- 15:00Türkiye'nin Ekonomik Hedefleri ve Çözüm Yolları
- Türkiye'nin 2023 hedefleri arasında kişi başı milli gelir 20 bin doların üzerinde, GSYİH 2 trilyon doların üzerinde ve en az 500 milyar dolarlık ihracat bulunuyor.
- Son üç-dört yılda Türkiye'nin ihracatı 150 milyar dolardan 142 milyar dolara düşmüş, bu hedefi yakalamak için özgün patentlere ve tasarımlara önem vermek gerekiyor.
- Türkiye şu anda 100 milyon ton ürün satarak 150 milyar dolar elde ediyor, her kg için 1,5 dolar gelir elde ediliyor, 500 milyar doları yakalamak için ya üretim kapasitesini üç kat artırmak ya da katma değeri yüksek ürün üretmek gerekiyor.
- 19:04Kanunun Hazırlanışı ve Üniversitelerdeki Etkileri
- Kanun BM Genel Kurulu'nda oy birliğiyle kabul edilmiş, muhalefet partileri ve muhalefet partisi birlikte oy birliğiyle ve üç gün gibi kısa bir sürede 200 madde yasalaşmış.
- Kanun hazırlanırken süreç içerisinde üniversitelerin, sivil toplum kuruluşlarının ve akademisyenlerin görüşleri alınmış, onlarca defa çalıştaylar ve seminerler yapılmış.
- Kanunun en önemli sonuçlarından biri üniversitelerin harekete geçirilmesi, üniversitelerde üretilen AR-GE sonucunda ortaya çıkan fikri ürünlerin ticarileşmesi ve üniversitelerin ek gelir elde etmesi noktasında önemli dönüşümler sağlayacak.
- 21:37Yeni Mevzuatın Marka ve Tasarım Alanındaki Değişiklikleri
- Yeni mevzuatla uluslararası alanda önemi artan ses markaları ve hareket markaları gibi farklı marka türlerinin testine imkan tanınıyor.
- Mevzuatla markaların hukuki koruması arttırılıyor, ihlal durumunda tazminat miktarları artırılıyor ve fikri hırsızlık konusunda önemli tedbirler getiriliyor.
- Tasarım konusu son derece önemli çünkü bir ürün tasarımı değiştirilerek fazla para harcamayarak büyük katma değer yaratmak mümkün.
- 23:00Tasarımlara İlişkin Yeni Düzenlemeler
- Kanun tasarısı ile tasarımlara inceleme koşulu getiriliyor, yeni olmadığı anlaşılan tasarımlar tescil verilmeyecek.
- Modası hızlı değişen tasarımlar için tescilsiz koruma getiriliyor, bu tasarımlar üç yıl süreyle korunuyor.
- Tescilsiz tasarım sayesinde kişi enstitüye başvuru yapmadan mahkemeye giderek taklit yapan işletmeye karşı haklar öne sürebilecek.
- 24:32Yöresel Ürünler ve Önemi
- Türkiye'de 194 tescilli yöresel ürün bulunuyor ve bu ürünler anonim hak olarak belediyeler, valilikler ve dernekler tarafından başvurular yapılıyor.
- Yöresel ürünlerin kırsal kalkınma aracı olarak kullanılması son derece önemli, örneğin Avrupa Birliği'nde peynirler yıllık yaklaşık 40 milyar Euro'luk katma değer yaratıyor.
- Yeni yasa tasarısıyla yöresel değerlerin hızlı tespit edilmesi ve denetim sistemlerinin güçlendirilmesiyle ticarileşmesi ve markalaşması sağlanacak.