Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, İstanbul Barosu avukatlarından ve arabulucu olan Avukat Mültezeraı Nazarov'un sunduğu bir eğitim sunumudur. Konuşmacı, 2004 yılından beri sağlık hukuku alanında çalışmalar yapmakta ve 2006'da yüksek lisansını bu alanda tamamlamıştır.
- Sunum, sağlık hukuku ve hasta hakları konusunu kapsamlı şekilde ele almaktadır. İlk olarak hasta haklarının temel insan haklarına dayandığı vurgulanmakta, ardından hasta hakları yönetmeliğinin 1998'de çıkarılıp 2014'te köklü değişiklikler geçirdiği belirtilmektedir. Daha sonra sağlık alanında kullanılan yasal düzenlemeler (2019 sayılı kanun, hastalıkları yönetmeliği, organ ve doku alınması saklanması hakkındaki kanun vb.) açıklanmakta ve son olarak hasta hakları yönetmeliğinin temel ilkeleri (adalet ve hak adalet ilkesi, bilgi talep edebilme hakkı, aydınlatma hakkı) detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Sunumda ayrıca sağlık çalışanları ve hastalar arasındaki ilişki, her iki tarafın karşılıklı ihtiyaçları ve beklentileri karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır. Sağlık çalışanlarının hastasına yeterli süre ayırmak, temiz tesisler istemek ve tıbbi gelişmeleri takip etmek istedikleri; hastaların ise sevgi, saygı ve şefkat görmek, şiddet olaylarından korunmak ve bekleme sürelerini azaltmak istedikleri vurgulanmaktadır. Konuşmacı kendi hasta deneyimlerini de paylaşarak konuyu anlatmaktadır.
- 00:09Konuşmacının Tanıtımı
- Konuşmacı İstanbul Barosu avukatlarından Avukat Mültezeraı Nazarov ve arabulucu olarak çalışmaktadır.
- Sağlık hukuk davalarında arabuluculuk, hastaneye, hekim ve hasta tarafını bir araya getirerek daha az masraflı ve kısa süreli çözüm üreten yeni bir uygulamadır.
- Konuşmacı 2004 yılından beri sağlık hukuku alanında çalışmalar yapmakta, 2006'da yüksek lisansını "Özel Hastanelerin Hukuk Sorunu, Hasta Hakları" konulu olarak tamamlamıştır.
- 01:16Sağlık Hukuku Çalışmaları
- Konuşmacı yüksek lisans tezini kitaplaştırarak hem hastaların hem de hekimlerin faydalanabileceği bir kaynak haline getirmiştir.
- Türkiye'de 2004 itibariyle sağlık hukuku önemli hale gelmeye ve gelişmeye başlamıştır.
- İstanbul Barosu'nda uzun süredir hastalar, hekimler ve avukatlara eğitimler verilerek bilgilendirme çalışmaları yapılmaktadır.
- 02:29Hasta Hakları Kavramı
- Hasta hakları, temel insan haklarının sağlık hizmeti alanına yansımasıdır.
- Sağlık hakkı, kişinin toplumdan ve devletten korunması, sağlığının korunması, gerektiğinde tedavi edilmesi ve iyileştirilmesini isteyebilmesidir.
- Hasta hakları, sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin sırf insan olmaları sebebiyle sahip bulundukları, anayasa ile antlaşmalar, kanunlar ve diğer mevzuat ile tanınan teminat altına almış bulunan haklardır.
- 04:44Hasta Hakları Tanımı
- Hasta hakları, hasta ile sağlık çalışanları arasında bireysel ve toplumsal düzeyde ortaya çıkan haklardır.
- Hasta hakları sadece hastalara değil, daha iyi sağlık ortamı için hasta ve sağlık çalışanlarının birlikte sahip çıkması gereken haklardır.
- Hasta, elindeki belgeleri, önceki hastalıklarını ve kullanmış olduğu ilaçları hekime bildirmekle yükümlüdür.
- 06:46Hasta Hakları İhlalleri
- Hastanede ölü doğan bir çocuğun kutuyla verilmesi gibi olaylar hasta haklarının ihlallerini göstermektedir.
- Van'da yaşanan bir olayda, acil tıp teknisyeni ve 112'ye görev kusuru bulunmuş, ölen çocuğun zatürre şeklinde belirtilmiştir.
- Köyde ambulans gelemediği için bir babanın ölen çocuğunu çuvalın içerisine koyup götürmesi de hasta hakkı ihlali olarak değerlendirilmiştir.
- 08:32Mevzuat ve Hasta Hakları
- Yurt dışındaki bildirgeler arasında Lizbon Bildirgesi, Amsterdam Bildirmesi ve Vali Bildirgesi bulunmaktadır.
- Biyoloji ve Tıbbın Uygulaması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi (Biyotik Sözleşmesi), 4 Nisan 1997'de imzalanmış ve Türkiye 3 Aralık 2003'te onaylamıştır.
- Hasta Hakları Yönetmeliği 1998'de çıkarılmış, 8 Mayıs 2014'te köklü değişiklikler yapılmıştır.
- 10:42Diğer Mevzuat Kaynakları
- Anayasada hasta hakları konusu yer almaktadır.
- Medeni Kanun'un 24. maddesi kişinin kendi beden bütünlüğüne dokunulamayacağına ilişkin maddeleri içerir.
- Borçlar Kanunu, hekimlerin hizmet sözleşmesi olması ve vekalet sözleşmesi ile teşhis tedavi sözleşmesi kurması nedeniyle önemlidir.
- 11:17Yasal Mevzuat ve Hastalıklar
- 1219 sayılı eski bir kanun halen gündemde ve güzel düzenlemeleriyle kullanılmaktadır.
- Hastalıklar yasal değil, yönetmelik çerçevesinde düzenlenmiştir.
- YouTube sözleşmesi ile desteklenerek kanun düzeyinde koruma sağlanmaktadır.
- 12:02Yasal Taslaklar ve Siyasi Boyut
- Mecliste bu konuyla ilgili taslaklar hazırlandı ancak gerçekleşmedi.
- Taslakların olmamasının siyasi boyutu vardır.
- STK'ların çalışması, önerilerde bulunmaları ve gerekliliğini ortaya koymaları önemlidir.
- 12:35İlgili Kanunlar ve Yönetmelikler
- Organ ve doku alınması saklanmasından hakkındaki kanunda hastalıklara ilişkin düzenleme bulunmaktadır.
- Umum islak kanunu, salgın hastalıklarla ilgili tıbbi antoloji tüzüğü ve sağlık hizmetleri sosyalleştirilmesi hakkındaki kanun bu kapsamda yer almaktadır.
- Rahim tahliyesi, sterilizasyonla ilgili tüzük ve üreme ile ilgili hastalıklar yönetmeliği bulunmaktadır.
- 13:33Diğer Yönetmelikler ve Hasta Hakları
- Genetik hastalıklar tanı merkezleri yönetmeliği ve klinik araştırmalar hakkında yönetmelik bulunmaktadır.
- Türk Tabipler Birliği hekim meslek etiği kuralları da bu kapsamda yer almaktadır.
- Bu düzenlemeler hasta hakları ile ilgili olup, dosyalar ve dilekçelerde kullanılmaktadır.
- 14:07Sağlık Çalışanları ve Hastaların Beklentileri
- Sağlık çalışanları hastalarına yeterli süre ayırmak, temiz ve çağdaş tesisler kullanmak ve tıbbi gelişmeleri izlemek istiyor.
- Hastalar ise sevgi, saygı ve şefkat görmek istiyor, ancak sağlık çalışanları şiddet olaylarından korunmak ve saygılı davranılmak istiyor.
- Hastalar poliklinikte saatlerce beklemek istemiyor ve salı-çarşamba günlerinde daha fazla vakit ayırmak istiyor.
- 16:45Sağlık Sistemindeki Sorunlar
- Sağlık çalışanları yoğun çalıştıklarını belirtirken, hastalar da kendilerine özel ilgi görmek istiyor.
- Hastalar verilen hakları aşırısıyla kullanıyor, örneğin acil durumda bekleyen hastaları rahatsız ediyorlar.
- Sağlık çalışanlarının psikolojik eğitim alması ve hastaların haklarını bilmeleri sorunları çözebilir.
- 19:40İletişimin Önemi
- Kronik hastalıklarla ilgilenen doktorlara daha fazla psikolojik eğitim verilmesi gerekiyor.
- Her insan farklı olduğu gibi, hekimler de farklı özelliklere sahip olabilir ve bu hayata bakışlarını etkiler.
- Sağlık çalışanlarının hastalarını incitmeden ayrıntılı açıklama yapmaları ve empati göstermeleri önemlidir.
- 22:11Eğitim ve Gelişim
- Sağlık çalışanlarına psikolojik danışmanlık becerileri ve teknikleri öğretilmesi gerekiyor.
- Hukuk fakültelerinde sağlık hukuku dersleri verilmesi ve tıp fakültelerinde iletişim dersleri eklenmesi öneriliyor.
- Eğitimli sağlık çalışanları hastaların bakış açısını ve dokunuşunu değiştirebilir.
- 25:27Hasta Hakları Yönetmeliği ve Eşit Hizmet Hakkı
- Hasta hakları yönetmeliğinde hasta haklarından bahsedilmektedir.
- Sağlık hizmetlerinden adalet ve hak ilkesi çerçevesinde faydalanma hakkı, hiçbir ayrım olmadan hizmet alma imkanı sağlar.
- Hasta hakları yönetmeliğinin altıncı maddesine göre tüm hastalar sağlık hizmetlerinden eşit olarak faydalanma hakkına sahiptir.
- 26:45Eşit Hizmet Hakkı Detayları
- Eşit hizmet hakkı din, dil, ırk, mezhep, cinsiyet, felsefi inanç veya parti gibi hiçbir faktörle sınırlanamaz.
- Hasta hakları en temel insan haklarından biridir ve Hipokrat yemininden gelmektedir.
- Hasta olarak gelen kişinin suçuyla ilgili tedavi edilmesi gerekir, kılık kıyafet veya etnik köken gibi faktörler tedavi sürecini etkilemez.
- 28:24Bilgi Alma ve Aydınlatma Hakları
- Hastalar genel sağlık durumları hakkında bilgiyi sözlü veya yazılı olarak isteyebilir ve sağlık durumlarına ilişkin kayıtları inceleyebilirler.
- Bilgi edinme kanunu gereğince hastalar dilekçeyle başvurduklarında kayıtlarını almak zorundadır.
- Hastalar hastanede yapılan testlerin nedenlerini sorgulayabilir ve gereksiz testlerden kaçınabilirler.
- 31:17Aydınlatma Türleri
- Teşhis aşamasında hekim hastayı bilgilendirmesi gerekir.
- Ameliyat durumunda süreç aydınlatması, olası komplikasyonlar ve yan etkiler anlatılmalıdır.
- Koruma, tedavi ve tedavi sonrası iyileşme dönemi ile ilgili aydınlatmalar da yapılmalıdır.