Buradasın
Sağlık Hukuku: Hekimin Haksız Fiil Sorumluluğu ve Sağlık Kurumlarının Sorumluluğu
youtube.com/watch?v=Ibdn9FqpgMMYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sağlık hukuku konusunda eğitim amaçlı hazırlanmış bir ders anlatımıdır. Konuşmacı, sağlık hizmetlerinde hukuki sorumlulukları detaylı şekilde açıklamaktadır.
- Video, hekimin haksız fiil sorumluluğundan bahsedebilmek için gerekli unsurları (fiil, hukuka aykırılık, zarar, kusur, illiyet bağı) açıklayarak başlar. Ardından sağlık kurum ve kuruluşlarının sorumluluğu, özel sağlık kuruluşlarının hukuki sorumlulukları ve hastane kabul sözleşmesi gibi konular ele alınır. Video, sağlık hukuku ders kitabının beşinci ünitesinde daha ayrıntılı bilgi bulunabileceğini belirterek sonlanır.
- 00:09Sağlık Hizmetleri ve Hukuki Sorumluluk
- İnsanın hayatı boyunca sağlığı bozulmadan yaşaması pek olası değildir, bu nedenle hekimlerin bilgi, beceri ve tecrübelerine ihtiyaç duyulur.
- Farklı konumlarda çalışan hekimlerle hastalarının kurduğu ilişkiler farklı hukuki sonuçlar doğurabilir ve hastanın zarar görmesi halinde hekimlerin ve özel sağlık kuruluşlarının hukuki sorumluluğu doğabilir.
- Konuyla bağlantılı anahtar kavramlar; haksız fiil, kusur, zarar, illiyet bağı, hukuka aykırılık, vekaletsiz iş görme, tıbbi zorunluluk ve özel sağlık kuruluşları tüketici işlemi şeklindedir.
- 01:20Haksız Fiil Sorumluluğu
- Borç ilişkileri ya hukuki bir işlemden ya da doğrudan doğruya kanundan doğar; doğrudan doğruya kanundan doğan borç ilişkileri haksız fiil, kusursuz sorumluluk halleri, sebepsiz zenginleşme ve vekaletsiz iş görme gibi durumlardır.
- Haksız fiiller, kişinin hukuk düzeni tarafından kabul görmeyen davranışları olarak nitelendirilir ve kusura dayanan haksız fiil sorumluluğunun beş ana kurucu unsuru vardır: fiil, hukuka aykırılık, zarar, kusur ve uygun illiyet bağı.
- Hukuki değerlerin ihlali ve bundan doğan zarar kusur sorumluluğunda insan fiiline dayanır; davranış, insanın bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ilişkin bilinçli irade ürünü bir hareket tarzıdır.
- 02:27Haksız Fiil Unsurları
- Hukuka uygunluk sebeplerinden birinin bulunmaması durumunda, başkalarına zarar vermeyi yasaklayan veya zararlı sonucu önlemek amacıyla belirli bir davranışı emreden hukuk kurallarına aykırı her davranış hukuka aykırı olarak nitelendirilir.
- Zarar kavramı geniş anlamda zarar ve dar anlamda zarar şeklinde ikiye ayrılır; dar anlamda zarar bir kimsenin iradesi dışında mal varlığında meydana gelen eksilme, geniş anlamda zarar ise kişinin mal varlığında uğradığı zararla birlikte manevi varlığında uğradığı zararı da kapsar.
- Kusur, bir kişinin hukuk düzeni tarafından tasvip edilmeyen ve uygun bulunmayan davranış biçimidir; kusurlu olan bir davranış daima hukuka aykırı bir davranıştır ve meydana gelen zararda zarar verenin bir kusuru bulunmazsa sorumluluğu da bulunmamaktadır.
- 03:25Illiyet Bağı ve Tıbbi Müdahale
- Hukukta gerçekleşen zarar ile sorumluluğun bağlandığı olay veya davranış arasındaki sebep-sonuç ilişkisine illiyet bağı adı verilir; zarar olarak ifade edilen sonuç, buna sebep olan fiilden kaynaklanmalıdır.
- Hekimin sırf hekim olmaktan kaynaklanan tıbbi yardımda bulunma yükümlülüğü bulunur; bu yükümlülüğe aykırı hareket etme durumunda haksız fiil sorumluluğu doğar.
- Hekimin tıbbi müdahale kapsamında haksız fiil sorumluluğundan bahsedebilmek için haksız fiil unsurlarını teşkil eden fiil, hukuka aykırılık, zarar, kusur ve illiyet bağının bulunmasını gerektirir.
- 04:07Tıbbi Müdahalelerin Hukuki Durumu
- Bir fiilin varlığı, hekimin öncelikle bilinçli ve iradesine dayanan davranışın gerçekleşmesiyle ortaya çıkar; fiil, bir şeyi yapma şeklinde olumlu olabileceği gibi, yapması gereken bir davranışı yerine getirmemesi biçiminde de karşımıza çıkabilir.
- Hekim tarafından gerçekleştirilen tıbbi müdahalenin hukuka aykırı olarak kabul edilmemesi için hukuka uygunluk sebeplerinin bulunması zorunludur; tıbbi müdahaleler genel olarak kabul gören esaslara uygun şekilde gerçekleştirilmelidir.
- Acil durumlarda yapılan tıbbi müdahalelerde hekimin herhangi bir vekaleti söz konusu değildir; hekim tamamen gerçekleştirmiş olduğu müdahale ile bir iş görme edini ifade eder ve bu iş vekaletsiz iş görme hükümlerine tabi olur.
- 05:12Tıbbi Zorunluluk ve Sağlık Hizmetleri
- Hekim açısından hastanın rızası olmaksızın yapılan tıbbi müdahalelerin hukuka uygunluğunu tıbbi zorunluluk kavramı ile açıklamak mümkündür; tıbbi zorunluluk, hastanın veya yasal temsilcisinin tıbbi müdahaleye rıza göstermesine ilişkin herhangi bir rıza açıklamasının alınamaması ve tıbbi müdahalenin yapılmaması sebebiyle ölümle bitebilecek bir sürecin yaşanmasının önüne geçilmesi gibi gerekliliklerin bulunması halinde hukuka uygun müdahale olarak nitelendirilir.
- Sağlık hizmetleri en genel anlamı ile kamu hizmetlerinin bir türüdür ve Türkiye'de sağlık hizmetlerinin devlet eliyle yürütülmesi esastır.
- Kamu sağlık kurum ve kuruluşlarında aldığı sağlık hizmeti sonucunda zarar gören hasta zararını tazmin ettirmek için idare aleyhine idare hukuk kurallarına göre ve idari yargıda tam yargı davası açacaktır.
- 06:23Özel Sağlık Kuruluşları
- Türkiye'de hızla artan nüfus, kamu kurumu niteliğindeki sağlık kuruluşlarının yetersiz kalmasına sebep olmuştur; bu nedenle sağlık hizmetinin kamu kurumları ile birlikte özel kurum ve kuruluşlar tarafından da verilmesi bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmıştır.
- Özel sağlık kurum ve kuruluşları, sosyal güvenlik kurumu veya özel sigorta şirketleri ile anlaşmalı bir protokol sayesinde ücretin bir kısmını ya da tamamını bu kurumlardan almak kaydıyla hasta kabul eden kuruluşlardır.
- Özel sağlık kurum ve kuruluşları ile hasta arasında sözleşme özgürlüğü ilkesi çerçevesinde bir sözleşme kurulmakta olup, bu sözleşme doktrinde hastaneye kabul sözleşmesi olarak adlandırılır ve isimsiz sözleşme türlerinden karma bir sözleşme olarak kabul edilir.
- 07:31Özel Sağlık Kuruluşlarının Sorumluluğu
- Özel sağlık kuruluşlarının hastaya karşı hukuki sorumluluğunun doğabilmesi, hekim, tıbbi personel ve diğer yardımcı personelin olumlu ya da olumsuz bir davranışta bulunmasını gerektirir.
- Bu personelin olumlu davranışta bulunmasına karşılık yükümlülüklerini gereği gibi yerine getirmemeleri, olumsuz davranışları ile yükümlülüklerinden uzaklaşması, hastaya karşı birtakım hukuki sorumluluklarını yerine getirmemesi anlamındadır.
- Özel sağlık kuruluşları asli yükümlülüklerini hiç veya gereği gibi yerine getirmemelerinden dolayı sorumlu olacakları gibi, bu kuruluşlara yüklenen tali yükümlülüklere de aykırı davranışlar hukuki sonuçlar meydana getirecektir.