Buradasın
Radyoloji Çalışanlarının Hakları ve Radyasyonun Etkileri Üzerine Konuşma
youtube.com/watch?v=X_KQ5SJnJW8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir radyoloji uzmanının radyasyon çalışanlarının hakları ve radyasyonun etkileri hakkında yaptığı bir konuşma içermektedir. Konuşmacı, radyoloji çalışanlarının yaşadığı zorlukları ve haklarını savunma mücadelesini anlatmaktadır.
- Konuşma, radyasyon çalışanlarının kanun değişmediği halde haklarına sahip olduklarını ancak bu hakları kurumlarda kullanmakta zorlandıklarını belirterek başlıyor. Ardından radyasyonun ne olduğu, DNA'ya etkileri, radyasyon çalışanlarının yaşadığı aşırı korku ve güven tepkileri ele alınıyor. Ayrıca, radyoloji çalışanlarının tetkik yoğunluğu altında ezildiği ve işverenlerin haklarını çiğneme girişimleri de konuşuluyor.
- Konuşmacı, bir yıl önce yapılan ortak akıl arama etkinliği ve sağlık bakanlığı ile yapılan işbirliği sürecini anlatarak, iletişim, işbirliği ve işbölümü ilkesinin önemini vurguluyor. Radyasyonun hem canlılığın çeşitliliğini sağlayan hem de kanser gibi hastalıklara neden olan bir faktör olduğu da konuşmanın önemli bir konusu olarak belirtiliyor.
- 01:05Radyasyon Çalışanlarının Hukuki Durumu
- Radyasyon çalışanları, mevzuat ve tüzüklerin altında ezildiklerini ve çözüm bulmakta zorlandıklarını belirtiyor.
- Radyasyon çalışanları kanun değişmediği için haklarına sahip olsa da, davaları kazandıklarında sadece bireysel olarak kazanabiliyorlar ve bu haklar işlevsel olmuyor.
- Çalıştıkları kurumlarda kanuni haklarını kullanmakta zorluk çekiyorlar.
- 02:12Radyasyonun Algılanması ve Önemi
- Radyasyon çalışanları, aldıkları radyasyonun zararlı etkilerinin algısında ve farkında değiller çünkü doğal yetenekleriyle bunu algılayamıyorlar.
- Radyasyon ne elle tutulabiliyor ne de gözle görülebiliyor, beş duyu organımızın hiçbirisi bunu algılayamıyor.
- İnsanlık bize radyasyonun ne olduğunu, nerede kullanılacağını ve ondan nasıl sakınılacağını öğretmiş, bu eğitimlere radyoloji çalışanlarının büyük görevi düşüyor.
- 03:26Hukuk ve Hak Kavramları
- Hukuk insanların bir arada yaşaması için gerekli bir sözleşmedir ve hukuktan daha öte bir şey olan hak vardır.
- Hak, inançlarda Tanrı'nın adını bile o şekilde anmayı gerektirecek bir noktaya gelmiştir.
- Hukuk hiçbirimiz hukuk için eğitim almadığımız halde hepimizin içinde mevcuttur ve kanun koyucu kanundan bakarken aslında hakk'a da bakar.
- 05:02Radyasyon Çalışanlarının Tepkileri
- Radyasyon çalışanlarında iki türlü tepki oluyor: aşırı korku ve aşırı güven.
- Aşırı korku, bir süre sonra okuduğu şeyler de yazmadığı halde o odanın önünden geçerken rahatsızlık hissetmesi gibi davranışlarla ortaya çıkıyor.
- Aşırı güven ise özellikle çalışmayanlarda görülüyor, örneğin kurşun önlük takmayıp yanınızda duranlar.
- 05:59Radyasyon Dozlarındaki Heterojenite
- Radyasyon sürecinde heterojenite söz konusu, yani radyasyon çalışanları radyasyon alırken homojen radyasyon söz konusu değil.
- Onbeş-yirmi sene önce çok radyasyonu olan ama radyasyon çalışanı olmayan kardiyologlar, ortopedistler, radyasyonun ortalamasının çok üstünde radyasyon aldıkları halde haklara sahip olamıyorlardı.
- Anjiyoda çalışan, girişimsel radyoloji yapan, vakaya giren kişilerin aldığı radyasyonla direkt tomografide veya radyografide çalışan ama güvenlik önlemleri iyi olan kişilerin aldığı dozlar gerçekten farklı.
- 07:07Radyasyonun Doğası ve Etkileri
- Radyasyon doğada mevcut olan bir şeydir, insanlık radyasyonu buldu diye gelmedi, canlılık tarihi boyunca tüm canlılar yerkürede radyasyona maruz kalarak var oldular.
- Radyasyonun DNA'ya etkisi üç tane büyük zarara neden oluyor: hücre ölümü, mutasyon ve kanser.
- DNA kopyalanırken birebir aynı kopyasını gerçekleştiremediği zaman hem iyi bir şeye (canlılığın çeşitliliği) hem de kötü bir şeye (hücre ölümü, mutasyon ve kanser) sebep oluyor.
- 09:45Radyasyonun Günümüzdeki Durumu
- Yüzyirmi yıl öncesine gidelim, aynı insanlar yaşıyordu, doğal radyasyonu alıyorlardı, ama bugün onların iki katı radyasyon alıyoruz.
- Bu durumun tek nedeni tıbbi amaçla alınan radyasyon, tıbbi amaçlı radyasyon doğadaki radyasyon kadar insanlığa bir kat daha radyasyon oluşturuyor.
- En büyük sorun, profesyonel olarak bu mesleği uygulayan kişilerin bu radyasyonu bizzat bizlerin vermek zorunda kalmasından kaynaklanıyor.
- 10:42Radyasyonun Onarım Mekanizmaları
- Radyasyon alan vücut bir yerde kendini onarabiliyor, DNA onarım mekanizmaları Nobel alan bilim insanı Aziz Sancar tarafından bir çalışmasının ürünüdür.
- Canlıların hepsi varlıklarını koruyabilmek için bir koruma mekanizması gerçekleştirmişlerdir, hücreler DNA'lar kopyalarken birbirlerini yeni kopyalar oluştururken bunu gece yaparlar.
- Bölünme anında alınan radyasyon daha zararlıdır, bu nedenle gece çalışmaları mutasyon ve kanser açısından daha riskli olabilir.
- 12:48Radyasyon Hakları ve İşverenler
- İşverenler, çalışanların talepkar olmaması durumunda radyasyon haklarını rahatlıkla kullanabilirler.
- İşverenler, iş vermenin getirdiği karşılıklı helalleşme içinde radyasyon haklarını çiğnenebilir ve devlet de buna göz yumabilir.
- Kanunen bize verilmiş haklar vardır ve bunları sonuna kadar savunmak mecburiyetindeyiz.
- 13:35Radyasyon Hakları Üzerine Bir Örnek
- Radyoloji çalışanlarına "radyasyon almıyoruz" diye dilekçe verme isteği yapıldı.
- MR çalışanlarına "geceleyin sadece rapor okuyacağız, radyoloji çalışanı değiliz" diyerek imza verme isteği yapıldı.
- Bu durum radyasyon haklarının göz göre göre tesliminden başka bir şey değildir.
- 15:01Tetkik Yoğunluğu Sorunu
- Tetkik yoğunluğu, radyasyon hakkından daha fazla peşinden gitmemiz gereken bir konudur.
- Radyasyon hakkından vazgeçmemiz söz konusu olamaz, hiçbir sivil toplum örgütü kendine verilmiş anayasal haktan vazgeçemez.
- Tetkik yoğunluğu altında adeta eziliyoruz, bir radyolog bir dakikada film okumak zorunda kalabiliyor.
- 15:49Ortak Akıl Arama Çalışması
- Bir yıl önce başlayan süreçte, 17 Haziran tarihinde teknisyen dernekleri ve diğer derneklerin katıldığı bir toplantıda rapor oluşturuldu.
- Ortak akıl almadan iş yapmak yanlıştır, insanların fikirlerini ve önerilerini almak gerekir.
- Rapor, Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu'na sunuldu ve bakanlık bu konuyla ilgilendiğini belirtti.
- 18:18Raporun Sonuçları ve Amacı
- Raporun öneriler kısmında her bir başlığın altı marker'la çizilmiş ve rapor TRT'nin web sayfasında ulaşılabilir hale getirildi.
- Amacımız dernek-bakanlık işbirliği içerisinde bir yere gidebilmek, bu kolay değil ama hakkaniyet çerçevesinde gitmek gerekir.
- Rapor, gereksiz tetkiklerin yapılmasını istemiyor, bu durum teknisyenleri psikolojik sıkıntıya sokuyor ve gerçekten ihtiyacı olan hastalar kaynıyor gidiyor.
- 20:16İşbirliği ve Yönetim
- Üç i ilkesi (iletişim, işbirliği ve işbölümü) çok önemlidir, hiçbir derneğin birbiriyle senkron olmama lüksü yoktur.
- Radyasyon sürecinde muhakkak işbirliği yapmalı, ortak toplantılar yapmalı ve doğru olanın ne olduğunu ancak birlikte olduğumuzda kanun koyucuya izah edebiliriz.
- Yönetenler kendilerini yönetiyor zannetsinler, aslında yöneten halk ve kitledir, nerede bulunacağımızı, ne söyleyeceğimizi ve ne zaman söyleyeceğimizi bilirsek biz yönetiriz.